رژیم کتوژنیک یک رژیم غذایی بسیار کم کربوهیدرات و پرچرب است که برای برخی از افراد فوایدی را به همراه دارد
رژیم کتوژنیک میتواند در پیشگیری از بروز برخی بیماری ها مثل ، صرع و آلزایمر مفید باشد.
رژیم کتوژنیک چیست؟
رژیم کتوژنیک شباهت بسیار زیادی با رژیم اتکینز و رژیم کم کربوهیدرات دارد.
در رژیم کتوژنیک باید کربوهیدرات دریافتی کاهش یافته و با چربی جایگزین شود.
در رژیم کتوژنیک بدن به جای استفاده از قند ها، از چربی ها برای تامین انرژی استفاده میکند و چربی ها برای استفاده به عنوان منبع انرژی در مغز مورد استفاده قرار میگیرند.
رژیم غذایی کتوژنیک یا کتو یک برنامه غذایی محبوب و شناخته شده برای سریع لاغر شدن است و افراد مشهور زیادی برای کاهش وزن از این رژیم لاغری استفاده کردند. رژیم کتوژنیک شاید در نگاه اول یک رژیم لاغری به‌نظر نرسد، چون یک رژیم کاهش وزن با کربوهیدرات کم و چربی بالا است!
چطور میشه با خوردن چربی، لاغر شد؟ در رژیم کتوژنیک منبع سوخت و ساز بدن از کربوهیدرات به چربی تغییر میکند که به آن کتوزیس گفته میشود. یعنی شما چربی سالم (چربی‌های اشباع نشده) می‌خورید تا چربی بسوزانید.
چطور کتوژنیک را شروع کنیم؟ در این مطلب نکات اولیه برای شروع رژیم کتوژنیک را توضیح دادیم و همچنین در پایان، کتاب کتوژنیک را برای افرادی که می‌خواهند کتوژنیک را حرفه‌ای شروع کنند، معرفی کردهایم.
آنچه در ادامه می‌خوانید:
کتوژنیک، رژیم کیتو یا رژیم کتون‌زا (Keto Diet)، یک برنامه غذایی با چربی بالا؛ رژیم کم کربوهیدرات و پروتئین متوسط است که برای کاهش وزن سریع بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در رژیم غذایی کتو، سوزاندن چربی‌های اضافی و انباشته بدون اینکه شخص احساس گرسنگی کند، انجام میشود.
روش کار رژیم کتوژنیک اینطور است که شما کالری بیشتری را از پروتئین و چربی بدست آورید و کربوهیدرات کمتری را مصرف کنید. شما در رژیم کتو باید بیشتر کربوهیدراتی که هضم آنها آسان است مانند شکر، نوشابه، شیرینی‌ها و نان سفید را حذف کنید.
در حالت طبیعی سوخت تامین کننده‌ی انرژی بدن از کربوهیدرات‌ها (فرآورده‌های قندی) بدست می‌آید. اما در این رژیم، سوخت بدن از ذخایر چربی و در صورت لزوم از پروتئین تامین میشود. در واقع استفاده از بافت چربی به عنوان سوخت، موجب کاهش وزن میشود. در رژیم کتو اساس رژیم بر کاهش مصرف کربوهیدرات‌ها (فرآورده‌های قندی، نشاسته، برنج، نان و… ) و افزایش مصرف پروتئین و چربی است.
در رژیم کتوژنیک باید روزانه کمتر از ۵۰ گرم از کربوهیدرات‌ها را مصرف کنید، در نهایت انرژی بدن شما (قندخون که بدن میتواند سریع مصرف کند) تمام میشود. این معمولا بین ۳ تا ۴ روز طول می‌کشد. سپس بدن برای انرژی شروع به شکستن پروتئین و چربی میکند که میتواند به کاهش وزن شما کمک کند.
کتوژنیک، شاید آسان‌ترین رژیم غذایی نباشد، اما در صورتی که دستورالعمل‌های آن را در برنامه غذایی خود ایجاد کنید، طولی نخواهد کشید که بدن شما شروع به چربی سوزی کند. در ادامه درباره کاهش وزن با کتوژنیک بیشتر توضیح داده‌ایم.
انواع رژیم کتوژنیک عبارتند از:
با اینکه بیشتر مطالعات بر روی رژیم استاندارد و پروتئین بالا صورت گرفته است، ولی رژیم هدفمند و دوره‌ای روش‌های پیشرفته‌تری هستند و عمدتا توسط ورزشکاران و بدنسازان مورد استفاده قرار میگیرند.
کتوژنیک در میان ۳۹ رژیم غذایی در رده‌بندی U.S.News رتبه ۳۷ را کسب کرده است. سایر رتبه‌ها را در ادامه می‌بینید:
با توجه به این مقایسه، آیا رژیم کتوژنیک خطرناک است؟
رژیم‌های غذایی باید در کنار کاهش وزن، روی سلامت کلی بدن تاثیر مثبت بگذارند، مانند رژیم دش با رتبه ۲ یا رژیم مدیترانه‌ای که رتبه ۱ است. اما روش کار رژیم کتوژنیک مصرف چربی و کاهش مصرف کربوهیدرات است که همین موضوع میتواند بر روی سلامت کلی بدن تاثیر منفی بگذارد. به همین دلیل رژیم کتوژنیک برای همه مناسب نیست.
کتوژنیک برای چه کسانی ممنوع است؟
رژیم غذایی کتوژنیک برای کسانی که دارای اضافه وزن هستند، مبتلایان به دیابت یا کسانی که به دنبال بهبود سوخت و ساز بدن خود هستند، فوق‌العاده است. اما برای ورزشکاران حرفه‌ای، کسانی که قصد عضله سازی در بدن خود دارند و یا به دنبال افزایش وزن هستند، رژیم مناسبی نیست. این رژیم غذایی هم مانند تمام رژیم‌های غذایی دیگر تنها زمانی موثر خواهد بود که به مدت طولانی به آن پایبند باشید.
?
رژیم کیتو به مانند بسیاری از رژیم‌های غذایی فواید و عوارض جانبی دارد:
اگر می‌خواهید درباره‌ی فواید و مزایای رژیم کتوژنیک بیشتر بدانید، پیشنهاد می‌کنیم مطلب فواید رژیم کتوژنیک را بخوانید.
اگر می‌خواهید درباره عوارض جانبی کتو بیشتر بخوانید، در یک مطلب جداگانه درباره عوارض رژیم کتوژنیک توضیح داده‌ایم.
?
تا اینجا درباره عملکرد این رژیم غذایی توضیح دادیم، اما چطور باید کتوژنیک را شروع کرد؟ اگرچه روش‌های مختلف زیادی برای شروع کتو وجود دارد که می‌توانید امتحان کنید، اما بهترین نتایج معمولاً از ۵ مرحله زیر به دست می‌آید:
شما سال‌های سال به یک الگوی غذایی عادت داشته‌اید. رژیمی که در آن گندم و برنج بخش عمده غذایتان را تشکیل می‌داد. حالا ماجرا متفاوت شده است. قرار است برخلاف معمول چربی بیشتر و کربوهیدرات کمتر مصرف کنید. این تغییر برای بسیاری از افراد گیج کننده است. توصیه می‌کنیم که اگر برایتان مقدور است، قبل از شروع رژیم با متخصص مشورت کنید.
نمونه هرم غذایی کتوژنیک
?
در رژیم کتو، مصرف هر غذایی که میزان زیادی کربوهیدرات داشته باشد باید محدود شود. در اینجا لیستی از غذاهایی که مصرف آنها در رژیم غذایی کتوژنیک باید محدود یا حذف شود آورده‌ایم.
?
در رژیم کیتو مواد غذایی با کربوهیدرات کم اما چربی بالا انتخاب شود، در ادامه لیستی از خوراکی‌هایی که باید حجم اصلی وعدههای غذایی شما را تشکیل دهند را تهیه کردهایم.
مواد غذایی شما باید دربرگیرنده ۷۰ درصد چربی، ۲۵ درصد پروتئین و ۵ درصد کربوهیدرات باشند. معمولاً در همه جا بین ۲۰ تا ۳۰ گرم کربوهیدرات خالص در رژیم روزانه توصیه شده است. اما هرچه شما کربوهیدرات و گلوکز کمتری مصرف کنید، نتیجه بهتری می‌گیرید. اگر شما رژیم کتو را برای کاهش وزن می گیرید، بهتر است هم کربوهیدرات کل مصرفی و هم کربوهیدرات خالص مصرفی را کنترل کنید. پروتئین و باقیمانده چربی روزانه شما باید به اندازه نیاز مصرف شود.
کربوهیدرات خالص چیست؟ کربوهیدرات خالص مجموع کربوهیدرات غذایی منهای مجموع فیبر است. توصیه می‌کنیم مصرفی کربوهیدرات کل خود را زیر ۳۵ گرم و کربوهیدرات خالص را زیر ۲۵ گرم نگه دارید.
?
اگر در بین وعدههای غذایی تان احساس گرسنگی کردید، در زیر نمونه‌های خوبی از میان وعدههای مناسب برای کاهش وزن متناسب با رژیم کتوژنیک آمده است:
?
در ادامه نمونه برنامه‌ی یک هفته‌ای رژیم کتوژنیک را ببینید:
شنبه
یکشنبه
دوشنبه
سه شنبه
چهارشنبه
پنج شنبه
جمعه
این نمونه برنامه فقط برای آشنایی شما با رژیم کتوژنیک است و نباید از آن استفاده کنید. در رژیم کتوژنیک خودتان باید برنامه غذایی را تهیه کنید و برای یک هفته یا ۳۰ روز خودتان برنامه‌ریزی کنید.
برای اینکه بتوانید رژیم غذایی مناسب خودتان را داشته باشید، باید لیست غذاهای مجاز و غیرمجاز کتوژنیک را بشناسید و با توجه به شرایط جسمانی و مالی خودتان، وعدههای غذایی را مشخص کند.
نکته مهم این است که باید بدانید مواد غذایی شما باید دربرگیرنده ۷۰ درصد چربی، ۲۵ درصد پروتئین و ۵ درصد کربوهیدرات باشند.
توصیه نهایی به افرادی که قصد شروع این رژیم غذایی را دارند:
اگر دوست دارید رژیم کتوژنیک را شروع کنید اما هنوز مطمئن نشدید، برای آشنایی بیشتر با رژیم کتوژنیک و شروع کاهش با این برنامه غذایی، پیشنهاد می‌کنیم کتاب رژیم کتوژنیک را در ادامه تهیه کنید و همراه خودتان داشته باشید.
?
برای دانلود محتوای همین مطلب بصورت فایل PDF اینجا کلیک کنید. همچنین توصیه می‌کنیم برای شروع اصولی این رژیم غذایی، کتاب کتوژنیک را تهیه کنید.
مزایای خرید کتاب کتونیک برای شما عبارتند از:
برای اینکه رژیم کتوژنیک را بهتر درک کنید، یک ماشین دوگانه سوز را در نظر بگیرید. این ماشین هم قابلیت روشن شدن با گاز را دارد و هم بنزین. اما این ماشین همیشه با گاز کار کرده است، حالا وسط راه گازش تمام و خاموش میشود. شما باشید چه کاری می‌کنید؟ خوب مشخص است که دکمه بنزین را می‌زنید؛ چون می‌توانید از سوخت جایگزین استفاده کنید.
حتی با بنزین، ماشینتان بهتر و سریع‌تر هم کار میکند. بدن ما نیز، شبیه به همین ماشین است. دو نوع سوخت دارد: کربوهیدرات و چربی. حالا وقتی کربوهیدراتش تمام شود، چه اتفاقی می‌افتد؟ مطمئنا شما را وسط راه نمی‌گذارد؛ چون میتواند به جای کربوهیدرات، از کتون استفاده کند. کتون مولوکی حاوی چربی است که در زمان نبود قند در بدن تولید میشود تا به عنوان سوخت برای تامین انرژی استفاده شود.
در این رژیم، میزان مصرف کربوهیدرات‌ها، به شدت کم میشود و به ۵ درصد می‌رسد؛ در حالی که میزان مصرف چربی‌ها، بسیار بالاست. شاید به نظرتان عجیب بیاید که یک رژیم غذایی با چربی بالا (منظور، چربی‌های سالم مثل روغن نارگیل، روغن زیتون و… است) چطور میتواند به کاهش وزن کمک کند؛ در حالی که بارها و بارها شنیده‌ایم، برای لاغر شدن، نباید چربی مصرف کنیم؟ با ما همراه باشید تا این چالش را برای شما حل کنیم.
رژیم کتوژنیک چگونه به کاهش وزن کمک میکند؟
این رژیم اولین بار، برای درمان بیماران صرعی به کار گرفته شد؛ اما در حال حاضر، یکی از محبوب‌ترین رژیم‌های‌غذایی، برای کاهش وزن است. در رژیم لو کرب دایت، مصرف کربوهیدرات‌ها به شدت کاهش می‌یابد (چیزی حدود ۵ درصد) و چربی‌ها جایگزین آن خواهند شد. کاهش مصرف کربوهیدرات و افزایش مصرف چربی، بدن را در حالت کتوزیس قرار می‌دهد.
سوخت اصلی بدن برای تامین انرژی، کربوهیدرات است (قند یا گلوکز)؛ اما در رژیم کتوژنیک که خبری از کربوهیدرات نیست، بدن برای تامین سوخت سراغ چربی‌ها می‌رود. اسم علمی این تغییر وضعیت بدن، از حالت گلوکز سوزی به چربی سوزی، کتوزیس است.
به طور کلی ۴ نوع رژیم کتوژنیک وجود دارد: رژیم کتوژنیک استاندارد، رژیم کتوژنیک سیکلیکال یا دوره‌ای، رژیم کتوژنیک هدفمند و رژیم کتوژنیک با پروتئین بالا که در ادامه درباره آنها توضیح خواهیم داد.
در تعریف انواع این رژیم با عبارت درشت مغذی‌ها روبه‌رو خواهید شد که باید ابتدا آن را توضیح بدهیم. مواد غذایی که ما به صورت روزانه مصرف می کنیم، شامل دو دسته‌اند. ریزمغذی‌ها و درشت‌مغذی‌ها. درشت مغذی‌ها شامل سه دسته اصلی چربی، پروتئین و کربوهیدرات و ریز مغذی‌ها شامل ویتامین‌ها و املاح معدنی می‌شوند.
بیشتر بخوانید: منظور از ریزمغذی‌ها و درشت مغذی‌ها چیست؟
نسبت درشت مغذی ها در این رژیم: ۷۵ درصد چربی، ۱۵ تا ۲۰ درصد پروتئین، ۵ تا ۱۰ درصد کربوهیدرات.
این نوع رژیم شامل ۵ درصد کربوهیدرات، ۲۰ درصد پروتئین و ۷۵ درصد چربی است؛ یعنی مقدار چربی آن بالاتر است. در رژیم کتوژنیک استاندارد، تمام وعدههای اصلی و میان وعده‌ها، بر اساس چربی‌هایی مثل آووکادو، کره، روغن‌های سالم، ماهی‌های چرب و گوشت‌ها، زیتون و روغن زیتون تنظیم می‌شوند. در این رژیم روزانه، میزان چربی مصرفی باید چیزی معادل سه چهارم فنجان روغن زیتون باشد.
بهتر است که از سبزی‌های غیر نشاسته‌ای، مثل هویج، اسفناج، کلم بروکلی و … ، میوه‌های کم کربوهیدرات، مثل توت و ملون استفاده کنید. همچنین، مقدار مصرف پروتئین متوسط است؛ یعنی، چیزی حدود ۱۱۲ گرم گوشت، ماهی یا مرغ در هر وعده.
همه‌‌ی چیزی که برای اطلاع از رژیم کتوژنیک نیاز دارید در پادکست زیر اومده، توصیه می‌کنیم از دستش ندید:
نسبت درشت مغذی‌ها در این رژیم: ۷۵ درصد چربی، ۱۵ تا ۲۰ درصد پروتئین، ۵ تا ۱۰ درصد کربوهیدرات در روزهای کتو یا لو کرب دایت؛ ۲۵ درصد چربی، ۲۵ درصد پروتئین و ۵۰ درصد کربوهیدرات در روزهای آزاد.
رژیم کتوژنیک سیکلیکال یا دوره‌ای راه آسانتری، برای اضافه کردن چربی‌ها، به برنامه غذایی است. باعث میشود در روزهای آزاد، رژیم متعادل‌تری داشته باشید. یکی از انواع این رژیم دوره‌ای، شامل پنج روز رژیم کتوژنیک استاندارد و دو روز رژیم غیرکتوژنیک، در طول هفته است. بعضی‌ها ترجیح میدهند روزهای آزادشان را برای مناسبت‌های خاصی، مثل تعطیلات، تولد و عروسی نگه دارند.
توصیه‌ی ما این است که برای نتیجه بهتر، در روزهای آزاد از کربوهیدرات‌های سالم، مثل میوه‌ها، سبزی‌های نشاسته‌ای، لبنیات و غلات کامل (به جز غذاهای فرآوری شده یا شیرین) استفاده کنید.
نسبت درشت مغذی‌ها در این رژیم: ۶۵ تا ۷۰ درصد چربی، ۲۰ درصد پروتئین ، ۱۰ تا ۱۵ درصد کربوهیدرات.
رژیم کتوژنیک هدفمند، در بین ورزشکاران و افراد فعالی متداول است که رژیم کتو را انتخاب کرده‌اند و به کربوهیدرات بیشتری نیاز دارند. در این رژیم، افراد اجازه دارند قبل و بعد از ورزش، ۲۰ تا ۳۰ درصد کربوهیدرات مصرف کنند تا بتوانند شدت ورزششان را افزایش بدهند (مقدار کربوهیدرات مصرفی در کل روز ۷۰ تا ۸۰ گرم است).
نسبت درشت مغذی‌ها در این رژیم: ۶۰ تا ۶۵ درصد چربی، ۳۰ درصد پروتئین، ۵ تا ۱۰ درصد کربوهیدرات.
در این نوع رژیم کتو، لازم است روزانه ۱۲۰ گرم پروتئین یا چهار وعده ۱۱۵ گرمی گوشت قرمز، ماهی یا مرغ و حدود ۱۳۰ گرم چربی مصرف کنید. کربوهیدرات‌ها همچنان محدودند و کمتر از ۱۰ درصد کالری روزانه را به خود اختصاص میدهند. بسیاری از مردم، این رژیم را ترجیح میدهند؛ زیرا می‌توانند نسبت به رژیم کتو استاندارد، پروتئین بیشتر و چربی کمتری مصرف کنند. البته ممکن است این نوع رژیم، منجر به کتوز نشود؛ چون پروتئین هم درست مثل کربوهیدرات، میتواند به گلوکز و سوخت تبدیل شود. با این حال به طور کلی، این نوع رژیم کتوژنیک هم منجر به کاهش وزن میشود.?
رژیم غذایی کتوژنیک فواید زیادی دارد. کمکتان میکند تا:
کبد چرب و رژیم کتوژنیک نیز رابطه خوبی باهم دارند. به این فواید، گزینه‌های زیر را نیز اضافه کنید:
رژیم کتو روش موثری برای کاهش وزن است. در این روش، بدون کالری شماری، به راحتی میشود وزن کم کرد. یکی از تحقیق‌ها نشان داد، افرادی که رژیم کتو داشتند، ۲/۲ برابر بیشتر از کسانی وزن کم کردند که رژیم کم‌چرب و کم کالری داشتند.
بیشتر بخوانید: برنامه یک روزه کاهش وزن + ۱۳ راهکار برای لاغری
کتوز برای کاهش اشتها هم گزینه‌ی خوبی است. اگر از یک رژیم غذایی استاندارد (پرکربوهیدرات) استفاده کنید، دچار نوسان‌های شدید قند خون می‌شوید. این موضوع، احساس گرسنگی را تشدید میکند. وقتی وارد فاز کتوز می‌شوید، برای تامین انرژی از چربی استفاده می‌کنید. قند خونتان در سطح پایین و سالمی می‌ماند. چربی سالم توسط کبد، به کتون تبدیل میشود. این فرآیند، گرسنگی شما را از بین می‌برد.
?
رژیم کتوژنیک مصرف پروتئین زیادی می‌طلبد.
کتوز، به طور طبیعی، سوخت و ساز را تقویت میکند؛ پس از کالری چربی‌ها نترسید. با این کار چربی‌های سالم را به کتون‌های مفید، برای مغز و قلب تبدیل و از آنها به عنوان سوخت استفاده می‌کنید. طبق محاسبه‌های انجام شده در حالت کتوز، آقایان روزانه ۴۵۰ کالری و خانم‌ها ۱۵۰ کالری اضافه‌تر می‌سوزانند.
یکی از فواید رژیم کتو، از بین بردن چربی‌های اضافی بدن است. با توجه به اینکه این چربی‌های اضافه، ارتباط نزدیکی با دیابت نوع ۲ و پیش دیابت دارند، می‌توان نتیجه گرفت که این رژیم، برای افراد دیابتی خوب است. منظور از سندروم متابولیک، مجموعه‌ای از عوامل خطر مثل فشار خون بالا، سطح افزایش یافته انسولین، چربی اضافی در اطراف شکم و افزایش چربی خون است که با هم اتفاق می‌افتند و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، سکته و دیابت را افزایش میدهند. نکته‌ی مهم اینجاست که این رژیم به دیابتی‌های نوع ۱ توصیه نمی‌شود و دیابتی‌های نوع ۲ نیز باید با احتیاط و زیر نظر پزشک از این رژیم استفاده کنند.
یکی از ویژگی‌های سلول‌های سرطانی این است که برای رشدشان، از کربوهیدرات یا قند خون تغذیه می‌کنند. وقتی رژیم کتو یا لو کرب دایت می‌گیرید، به دلیل کاهش مصرف کربوهیدرات‌ها، قند خونتان هم پایین می‌آید. به این حالت، گرسنگیِ سلول‌های سرطانی می‌گویند. زمانی که سلول‌های سرطانی تغذیه نشوند یا به اصطلاح گرسنه بمانند، احتمال پیشرفت تومورها هم به حداقل می‌رسد.
بیشتر بخوانید: چه کنیم تا سرطان نگیریم؟
یکی از دلایل ایجاد سندروم تخمدان پلی کیستیک، افزایش سطح انسولین است. وقتی سطح انسولین بالا برود، تخمدان از حد معمولی خود، بزرگتر میشود و کیست‌هایی در اطرافش به وجود می‌آیند. رژیم غذایی کتوژنیک سبب کاهش سطح انسولین (به علت کاهش مصرف کربوهیدرات و در نتیجه کاهش سطح قند خون) در بدن میشود؛ بنابراین نقش مهمی در درمان این بیماری دارد.
?
رژیم کتو به درمان بیماری تخمدان پلی کیستیک کمک میکند
ممکن است ابتدا با پیروی از این رژیم، وزن کاهش یابد؛ ولی خطراتی هم دارد که سلامت فرد را تهدید میکند. چون سوخت اصلی مغز و سیستم عصبی گلوکز است، با محدود شدن کربوهیدرات، کارایی سیستم عصبی به‌طور قابل توجه‌ای کاهش می‌یابد و بی‌حوصلگی، بی‌تمرکزی و پرخاشگری، فرد و اطرافیان را کلافه میکند. رژیم کتوژنیک عوارض زیر را دارد:
کاهش ماهیچه‌ها در رژیم کتوژنیک وجود دارد. مطالعه‌ها نشان می‌دهد افرادی که از این رژیم پیروی می‌کنند حتی در صورت انجام تمرین‌های مقاومتی، ماهیچه‌های خود را از دست میدهند. این امر ممکن است به این واقعیت مربوط باشد که جهت عضله‌سازی پس از ورزش‌های مقاومتی، تاثیر پروتئین به تنهایی، از میزان تاثیر پروتئین و کربوهیدرات‌ها با هم کمتر است. در ضمن، طبق مطالعه‌ای، افرادی که به مدت سه ماه رژیم کتو میگیرند، در مقایسه با افرادی که از رژیم‌های لاغری دیگر تبعیت می‌کنند، همان میزان وزن کم می کنند و حجم عضله از دست میدهند. با این تفاوت که افراد کتویی حجم بیشتری از عضله ساق پا را از دست میدهند.
از دست دادن توده عضلانی با افزایش سن ، عواقب جدی را به دنبال خواهد داشت. ضعف عضلانی عامل اصلی مرگ و میر ناشی از صدمه‌ها در افراد مسن است.
سنگ کلیه یک عارضه جانبی احتمالی رژیم کتوژنیک است. تحقیق‌ها منتشر شده در ژورنال عصب شناسی کودکان نشان داد، در بین کودکانی که رژیم کتو را به عنوان درمان بیماری صرع داشته اند، از بین ۱۹۵ بیمار، در ۱۳نفر آنها سنگ کلیه ایجاد کرده است. اگر سابقه ابتلا به سنگ را دارید، با پزشک معالج خود مشورت کنید.
کربوهیدرات‌ها به کنترل میزان قند خون کمک می‌کنند. به همین دلیل، برای افراد مبتلا به دیابت، اهمیت ویژه‌ای دارد. مطالعه‌ای منتشر شده در ماه مه سال ۲۰۱۸، در ژورنال پزشکی دیابت نشان می‌دهد که رژیم غذایی کتو ممکن است، به کنترل سطح hba۱c (میانگین دو تا سه ماه قند خون) کمک کند. همچنین ممکن است قسمت‌های هیپوگلیسمی را ایجاد کند که خطرافت قند خون را بوجود می‌آورد.
درباره مبتلایان به دیابت نوع ۲ نیز همین اتفاق می‌افتد. برخی تحقیق‌ها اولیه حاکی از آن است که رژیم کتو ممکن است، برای برخی از افراد مبتلا به دیابت نوع ۲، بی‌خطر و مؤثر باشد؛ اما همچنان خطر ابتلا به قند خون پایین، به خصوص برای افرادی وجود دارد که انسولین می‌زنند. رژیم کتو در بعضی از گروه‌های غذایی معلوم نیست که به نفع افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ است یا ضرر بیمار. به عنوان مثال، مطالعه‌ای که در ماه سپتامبر سال ۲۰۱۶، در مجله nutrients منتشر شد، اهمیت غلات کامل را برای کمک به کنترل وزن و همچنین کنترل قند خون بالا نشان می‌دهد. غلات کامل در این رژیم محدودند. بهترین راه عمل این است که قبل از شروع با پزشک متخصص مشورت کنید.
?
رژیم کتوژنیک به مبتلایان به دیابت توصیه نمی‌شود
کاهش کربوهیدرات‌ها، به طور ناگهانی، بدن شما را برای انواع مختلفی از عارضه آماده می کند. سوخت مورد علاقه مغز گلوکز است که به راحتی از کربوهیدرات‌ها ایجاد میشود. در رژیم‌های کم کربوهیدرات، مغز مجبور است با استفاده از کتون‌های چربی‌های هضم شده، انرژی‌اش را تامین کند. برای کمک به این مساله، کلیه‌های شما با کاهش سطح انسولین، الکترولیت بیشتری را آزاد می‌کنند.
در نتیجه، آنچه به آنفلونزا کتو معروف است، رخ می‌دهد . آنفلونزا کتو میتواند باعث یبوست، حالت تهوع، سردرد، خستگی، تحریک‌پذیری، گرفتگی و علائم دیگر شود.
البته، بسیاری از این علائم کوتاه مدت‌اند و فقط چند یا یک هفته می‌ماند. جهت کمک به بدن، برای مقابله با این علائم، حتما آب زیادی بنوشید. در صورت طولانی بودن علائم، خصوصاً حالت تهوع، با پزشک خود تماس بگیرید.
گرفتگی عضله‌ها، بیشتر گرفتگی عضله‌های پا، یکی از عوارض بسیار معمول رژیم لاغری کتوژنیک است. این گرفتگی بیشتر در صبح زود یا شب اتفاق می‌افتد. به طور کلی، این یک مسئله بسیار جزئی است.گرفتگی عضله‌ها کمبود مواد معدنی، به خصوص منیزیم، در بدن را نشان می‌دهد. به اندازه کافی مایعات بنوشید و در غذایتان نمک بریزید. این کار منیزیم را بیشتر میکند و این مشکل حل میشود.
این رژیم، در بعضی افراد، باعث ایجاد خارش و راش‌های پوستی میشود. برای حل این مشکل بهتر است لباس مناسب‌تری بپوشید و عرق کنید. همچنین خوب است پس از عرق کردن حمام کنید. بهتر است کربوهیدرات بیشتری بخورید یا فعالیت‌های بدنی خود را تغییر دهید.
?
یکی از عوارض رژیم کتوژنیک ایجاد راش‌های پوستی است
زمانی که بی‌کربنات، مایع خارج سلولی و به دنبال آن ph خون کاهش می‌یابد، خون اسیدی شده یا به اصطلاح اسیدوز صورت می‌گیرد. در این حالت، استخوان‌های بدن شروع به از دست دادن مواد معدنی خود کرده و به همین خاطر میزان کلسیم دفع شده در ادرار افزایش می‌یابد.
در رژیم غذایی کتوژنیک، مصرف یک سری از غذاها و میوه‌ها مجاز نیست. منظور از این خوراکی‌ها، آن‌هایی است که درصد کربوهیدرات بالایی دارند. در ادامه لیستی از این غذاها بیان شده:
?
منظور از نوشیدنی‌های غیر مجاز در رژیم کتوژنیک، نوشیدنی‌هایی است که کربوهیدرات بالایی دارند. مانند:
?
برای میان‌وعده نیز می‌توانید، از خوراکی‌های کم کربوهیدرات، مثل تخم مرغ، پنیر و آووکادو استفاده کنید. البته، مطمئن شوید پنیر فرآورده شده استفاده نکنید. آجیل‌ها گزینه‌ی خوبی برای میان‌وعده‌اند؛ اما تقریبا هیچ کدام از آنها کربوهیدرات پایینی ندارند. برای همین باید مراقب باشید و مصرفشان زیاده‌روی نکنید.
?
?
رژیم لو کرب دایت (low carb diet) یا کتو غذاهای زیادی را محدود یا حذف میکند. برای اینکه دچار فقر مواد مغذی نشوید، ناچارید مکمل مصرف کنید. البته، برخی از این مکمل‌ها، علائم تب کتو را نیز کاهش میدهند و عملکرد افراد را در تمرین‌های ورزشی بهبود می‌بخشند.
از جمله‌ی این مکمل‌ها میشود به منیزیم، روغن MCT، اسید چرب امگا ۳، ویتامین D، آنزیم‌های گوارشی و مکمل‌های تقویت کننده عملکرد ورزشی نام برد. MCTهمان تری گلیسیریدهای زنجیره متوسط‌اند که توسط کبد شکسته و خیلی سریع وارد جریان خون می‌شوند. در آنجا می‌توانند به عنوان منبع انرژی، برای مغز و عضله‌ها استفاده شوند.
هرچند مصرف برخی از این مکمل‌ها ضروری نیست؛ اما به تقویت سیستم ایمنی بدن و بهبود عملکرد ورزشی کمک میکند.
رژیم کتو برخی از سلبریتی‌ها را هم به خود جذب کرده و طرفداران زیادی در میان آنها دارد. برخی از سلبریتی‌های طرفدار کتو، مثل هلی بری، کورتنی کارداشیان، ونسا هاجنز، کیم کارداشیان، جنا جیمسون و آل راکر معتقدند که خلاف تصور منفی مردم نسبت به چربی‌ها، رژیم کتو فوق‌العاده‌است. جنا جیمسون بعد از به دنیا آمدن دخترش حسابی وزن اضافه کرده بود که البته با رژیم کتو توانست ۴۰ کیلو از وزنش راکم کند.
?
کیم کارداشیان از سلبریتی های طرفدار رژیم کتوژنیک است
این رژیم مورد علاقه‌ی همه ی سلبریتی‌ها نیست، مثلا کلی ریپا (هنرپیشه و مجری اهل ایالات متحده) معتقد است که ما نباید خودمان را به هیچ غذای خاصی محدود کنیم. کلی معتقد است که باید هرچیزی که دوست داریم را بخوریم؛ اما ورزش را از یاد نبریم. جیلیان مایکلز به حدی با این رژیم مخالف است که از آن به عنوان برنامه‌ی غذایی ناسالم یاد میکند و می‌گوید :«من به هیچ وجه این رژیم رو توصیه نمی‌کنم.»
حالا که می‌دانید رژیم کتوژنیک چیست، اگر به آن برای لاغری علاقه پیدا کرده‌اید و تصمیم گرفته‌اید از این رژیم کم کربوهیدرات برای کاهش وزن استفاده کنید، باید بدانید درست است که رژیم کتوژنیک این روزها طرفداران زیادی را به سوی خود جلب کرده و از سلبریتی‌ها گرفته تا مردم عادی به دنبال این رژیم هستند، اما یادتان باشد که پیروی از این رژیم تنها برای مدت کوتاهی مجاز است و تنها راه ثابت نگه داشتن وزن پس از پایان دوره، پیروی از رژیم تثبیت وزن است. از طرفی بدن ما به تمام گروه‌های غذایی، حتی کربوهیدرات نیاز دارد. با این حال اگر همچنان به دریافت این رژیم علاقه‌مندید.
از آنجا که این رژیم بسیاری از غذاها را محدود میکند و این محدودیت برای طولانی مدت موجب آسیب به بدن میشود، نمی‌توان آن را برای مدت طولانی ادامه داد. پیشنهاد میشود تنها به مدت ۱ نهایتا ۳ ماه از این رژیم استفاده کنید.
بعد از رژیم کتوژنیک نیاز دارید برای ثابت ماندن وزن خود به سراغ رژیم تثبیت وزن بروید. در رژیم تثبیت وزن بعد از رژیم کتو، ممکن است چند کیلویی اضافه کنید که اصلا نگران کننده نیست و به زودی وزن شما پایین آمده و ثابت خواهد ماند.
اغلب افرادی که رژیم کتوژنیک میگیرند، در هفته‌ی اول نیم الی ۲٫۵ کیلو وزن کم می‌کنند. البته به خاظر داشته باشید که این وزن کم شده اغلب از آب ذخیره شده در بدن شماست، نه وزن چربی‌ها.
اگر قهوه را به صورت ساده و بدون شکر میل کنید، نوشیدن آن در رژیم کتو مانعی ندارد.
از آنجا که این رژیم، یک برنامه غذایی کم‌کربوهیدرات است، بهتر است مصرف برنج و نان کنار گذاشته شود و از گوشت کم چرب یا چربی‌های سالم (مثل روغن زیتون، روغن نارگیل و …) استفاده کرد.
