راهنمای کارآموزی در حوزه برنامه‌نویسی

پیچاندن دوره کارآموزی در دوران دانشگاه کار سختی نیست اما عواقب آن در نهایت گریبان‌گیر خودمان می‌شود. دانشجویان اغلب رشته‌های دانشگاهی از جمله رشته‌ مهندسی کامپیوتر پس از پاس کردن موفق 100 واحد، موظف به گذراندن 1 واحد عملی کارآموزی هستند. اگر بتوان دانشجوها را در مواجهه با این دوره به سه دسته تقسیم کرد، می‌توان گفت که:

احتمالا دسته‌ی اول گیک‌هایی هستند که کارآموزی را به شکل دورهمی می‌گذرانند، چرا که ترم‌های قبل عرق خود را ریخته‌اند و دیگر کارشان از کارآموزی گذشته. دسته‌ی دوم افرادی هستند که تازه توی باغ می‌آیند و فرصت طلبانه دوره‌ی کارآموزی را خوب طی می‌کنند و در همین سه ماه مطالب زیادی یاد می‌گیرند. دسته سوم هم کسانی هستند که خودشان را متعلق به دنیای صفر و یک نمی‌دانند (حداقل فعلا) و از این دوره برای کسب مهارت و تجربه عملی بهره نمی‌برند.

ما می‌خواهیم درباره روال کارآموزی دسته دوم صحبت کنیم اما رستگاری نهایی امروز متعلق به بچه‌های دسته سوم است که دنبال یک فرصت دیگر هستند و آن فرصت، شاید همین جا و در همین لحظه باشد.

کار آموزی یعنی چشم پوشی در برابر چشم پوشی!

کارآموزی تنها مخصوص دانشجوها نیست؛ بلکه شما در هر دوره‌ای از زندگی خود و برای یاد گرفتن یک مهارت جدید، نیاز به کارآموزی دارید. قاعده کارآموزی خیلی ساده است؛ وقتی شما در ابتدای مسیر یادگیری قرار می‌گیرید تجربه و تسلطی در کار ندارید. بسیاری از شرکت‌ها شما را به ‌عنوان کارآموز جذب می‌کنند و با چشم پوشی از بی تجربگی شما، به شما کار یاد می‌دهند. در مقابل شما نیز از دستمزد و حقوق چشم پوشی می‌کنید تا هرچقدر که دلتان می‌خواهد در این مسیر اشتباه کنید و کار یاد بگیرید بدون هیچ توبیخ و خشمی!

یکی از خوبی‌های دیگر کارآموزی این است که علاقه خود را می‌شناسید. ممکن است طی دوران کارآموزی متوجه شوید که علاقه زیادی به برنامه‌نویسی ندارید و با خیال راحت بروید سراغ زندگی‌تان و یا برعکس، زندگی را در کدنویسی پیدا کنید. شما در این فرآیند بدون پرداخت هزینه اضافی در انجام کارهای شرکت، فعالیت داشته‌اید و پس از مدتی (3 یا 4 ماه)، مهارتی به‌دست آورده‌اید که از آن به بعد می‌توانید به کسب درآمد و قدم گذاشتن به دنیای حرفه‌ای فکر کنید؛ البته، به شرطی که با دانش صرفا تئوری! خداحافظی کرده و در عمق دریایی که انتخاب کردید، شنا کنید.

یکی از بهترین واحدهای دانشگاه

اینکه بسیاری از دانشجوها در رشته‌ای تحصیل کنند که دلخواهشان نیست، چیز عجیبی نیست و دلیل آن به عدم شناخت علایق فردی برمی‌گردد. اما جالب است بدانید که بسیاری از همین افراد، دوره کارآموزی را یکی از جذاب‌ترین اتفاقات دانشگاه می‌دانند. زیرا کارآموزی می‌تواند در طیف گسترده‌ای، پیرامون رشته شما صورت بگیرد.

به‌عنوان مثال، دانشجویان مهندسی کامپیوتر می‌توانند به کارآموزی در زمینه‌هایی مانند طراحی رابط کاربری، تجربه کاربری، داده کاوی، ماشین لرنینگ، برنامه‌نویسی اپلیکیشن موبایل، برنامه‌نویسی سایت، ساخت بازی و سایر موضوعات بپردازند؛ در حالی که ممکن است برخی از این حوزه‌ها در دانشگاه تدریس نشوند. اما در دوره کارآموزی دانشجو فرصت پیدا می‌کند تا در حوزه مورد علاقه خود مهارت کسب کند (البته با نظر و اجازه استاد راهنما). در بخش مقالات سایت سون‌لرن به‌طور مفصل به موضوعات بالا پرداخته‌ایم.

اگر دانشجو نباشیم!

کارآموزی مخصوص دانشجویان نیست بلکه متعلق به همه علاقمندان یک حوزه است. شما فارغ از رشته دانشگاهی خود می‌توانید در حوزه‌ای کارآموزی کرده و مسیر تازه‌ای را برای خود باز کنید. سن هم اهمیتی ندارد اما هرچقدر سن کم‌تری داشته باشید، صبر و حوصله‌تان در برابر چالش‌ها بیش‌تر خواهد بود و مسیر را با انرژی بیش‌تری طی می‌کنید.

ورود صفر و یک‌ها ممنوع !

کارآموزی به ‌درد افراد مسلط نمی‌خورد زیرا چیز تازه‌ای برایشان ندارد. پس اگر احساس می‌کنید در حوزه‌ای که هستید خیلی کارتان درست است، رتبه یک هستید و دل به کسب تجربه و سایر مهارت‌ها از طریق کارآموزی بسته‌اید، اشتباه می‌کنید! زیرا در این شرایط، کارآموزی تنها وقت شما را می‌گیرد. در چنین شرایطی به‌ نظر می‌رسد ورود به بازار کار انتخاب منطقی‌تری باشد. از طرفی خواهش بسیاری از مجموعه‌ها این است که لطفا دست خالی پیش ما نیایید.

وقتی شما برای کارآموزی اقدام می‌کنید یعنی به کار کردن و یادگیری در آن حوزه علاقه دارید، پس طبیعی است که خودتان از پیش برای یادگیری قدم برداشته باشید و نخواهید از صفر شروع کنید. بسیاری از افراد انتظار دارند بدون هیچ تلاش و پیش زمینه‌ای به کارآموزی وارد شوند درحالیکه کارفرما انتظار دارد میزان تلاش و پشتکار شما تا قبل از ورود به کارآموزی را ببیند. عنوان‌هایی که در متن پررنگ هستند شما را به سمت مقالاتی هدایت می‌کنند که ممکن است خواندن هر کدام برایتان مفید و کارآمد باشد.

برخی از مجموعه‌های معتبر مانند رهنما کالج نیز در سال‌های اخیر اقدام به جذب کارآموز و تربیت آن‌ها برای ورود به بازار کار کرده‌اند. به این صورت که افراد راه یافته به کارآموزی، از طریق فرآیند آزمون و مصاحبه انتخاب می‌شدند.

پیدا کردن کارآموزی مناسب

اگر دانشجو هستید از اساتید خود کمک بگیرید. آن‌ها می‌توانند شما را به شرکت‌های معتبر زیادی معرفی کنند که برخی از این شرکت‌ها ممکن است حقوق کمی نیز به شما پرداخت کنند ( 1 در 100 البته). اگر هم دانشجو نیستید از آگهی‌ها غافل نشوید. در سال‌های اخیر، شتاب‌دهنده‌ها و استارتاپ‌ها سهم زیادی در جذب کارآموز داشته‌اند.

با پیگیری اخبار شرکت‌های مطرح و ارتباط با افراد فعال در این حوزه می‌توانید از فرصت‌های کارآموزی باخبر شوید. برای یادگیری اصولی برنامه‌نویسی و حتی مهارت‌های نرم بهتر است در انتخاب شرکت دقت زیادی داشته باشید.

نقش من در کارآموزی

• نقش شما یک کارمند منضبط و با‌اخلاق است که باید تمامی قوانین شرکت را رعایت کند. مشتاق به یادگیری و کنجکاو باشد و بداند هر نکته جدید، او را یک قدم به هدفش نزدیک‌تر خواهد کرد.
• لازم است در برخورد با دیگران متین و حرفه‌ای باشید و یا حداقل شیوه تعامل حرفه‌ای و کار تیمی را یاد بگیرید.
• اگر کار را کمی بیش‌تر و بهتر از چیزی که مدیرتان انتظار دارد تحویل بدهید، حساب ویژه‌ای روی شما باز خواهد کرد.
• در یادگیری مشتاق اما صبور باشید؛ به این معنی که مدام درحال یادگیری باشید اما بدانید که موفق شدن در هر کاری، مستلزم گذشت زمان و کسب تجربه است.
• با کارفرمای خود صادق باشید، مسائل عاطفی را ترجیحا وارد کار نکنید و مدیریت کارهای خود را یاد بگیرید.
• هرازگاهی خودتان را ارزیابی کنید تا متوجه میزان پیشرفت خود شده و نحوه ارزیابی مدیر هم دستتان بیاید.
• یادگیری مهارت‌های نرم را دست کم نگیرید. مهارت‌هایی مانند تعامل و خوش‌رویی با افراد، کار تیمی، صداقت در کار، آداب جلسات و حتی مواردی مانند آداب دورکاری و غیره.

اگر این فرآیند را به خوبی طی کنید، احتمالا دوره کارآموزی شما کوتاه‌تر شده و شانس استخدام در همان شرکت و یا سایر شرکت‌های معتبر پیدا خواهید کرد.

نقش شرکت در کارآموزی

شرکت‌ها تعهدی در قبال پرداخت حقوق و هزینه رفت و آمد شما ندارند اما با نظر مدیر ممکن است برخی از تسهیلات کارمندان را برایتان در نظر بگیرند. مدیر مستقیم شمامسئول این است که پیشرفت‌تان را بررسی کرده و برای شما تمرین و آزمون تعریف کند. با این حال او نیز مسئول رسمی پیشرفت شما نیست و خودتان باید پیگیر رفع اشکال و پیش بردن کارها باشید. مدت زمان دوره با توجه به زمینه‌ای که در آن کارآموزی می‌کنید متفاوت می‌باشد اما معمولا حداقل آن 3 ماه است.

البته دقت کنید که بعد از این دوره شما یک متخصص فوق العاده نیستید، بلکه یاد گرفته‌اید که چگونه یاد بگیرید و در ابتدای یک مسیر سخت اما جذاب قرار گرفته‌اید. درخواست سفته توسط شرکت نیز در این دوره پذیرفته نیست و در صورت مواجه شدن با آن، بهتر است علت این درخواست را پیگیری کنید.

اگر در کل حال کارآموزی نداشته باشم چی؟

می‌رسیم به دسته سوم یعنی دانشجوهایی که کارآموزی اجباری دانشگاه را به خوبی نمی‌گذرانند و یا افرادی که حوصله کارآموزی را ندارند و دنبال راه میانبر می‌گردند. اگر از این دسته افراد هستید و یا به تازگی تصمیم گرفته‌اید به‌طور حرفه‌ای به دنیای برنامه‌نویسی وارد شوید، کلاس‌ها و دوره‌های آموزشی ممکن است برایتان مفید باشند.

البته کلاس هم دست کمی از کارآموزی ندارد اما ممکن است داشتن یک مدرس، مشخص بودن تسک‌ها و تمرین‌ها و اطمینان از این که این دوره آموزشی کافی است تا از من یک متخصص بسازد، شما را بیش‌تر از قبل به یادگیری و پیشرفت ترغیب کند.

راه‌حل‌های پیشنهادی

• اگر حوصله کارآموزی دارید این فرصت را از خودتان دریغ نکنید.
• اگر حوصله کارآموزی ندارید اما واقعا علاقمند به برنامه‌نویسی هستید عاقلانه است که هرچه زودتر از علاقه خود به شغل و درآمد برسید و حرفه‌ای شوید. هروقت در این مورد مصمم شدید و شک‌های چندساله را کنار گذاشتید سری به سایت سون لرن بزنید شاید دوره‌های متخصص برای شما هم گره‌گشا باشند.
• اگر درحال یادگیری برنامه‎نویسی هستید از مقالات معتبر عقب نمانید و اگر دنبال مطالب نسبتا جامع و فارسی هستید می‌توانید به بلاگ سون‌لرن سر بزنید.
• اگر هم یک برنامه‌نویس حرفه‌ای هستید و احساس می‌کنید این مطلب برایتان مفید نبود، از تجربه خود بگویید و این مطلب را دست به دست کنید و برسانید به دست کسی در این نقطه از زندگی‌اش ایستاده و منتظر یک نور کوچک است...

سون لرن؛ دوست‌دار موفقیت‌های تو