متدولوژی توسعه نرم افزار اجایل چیست؟

متدولوژی AGILE (اجایل یا چابک)، شیوه‌ای است که تکرار مداوم توسعه و تست را در طول چرخه‌ی حیات توسعه‌ نرم افزار یا پروژه ترویج می‌کند. در مدل چابک، برخلاف مدل آبشاری، هر دو فعالیت توسعه و تست به موازات هم انجام می‌شوند.

روش توسعه نرم افزار Agile یکی از ساده‌ترین و موثرترین فرآیندها برای تبدیل چشم‌انداز نیازهای تجاری به راهکارهای نرم افزاری است. اصطلاح چابک، برای توصیف رویکردهای توسعه نرم افزار استفاده می‌شود که از برنامه‌ریزی مداوم، یادگیری، بهبود، همکاری تیمی، توسعه‌ی تکاملی و تحویل زودهنگام استفاده و از راهکار‌های انعطاف‌پذیر برای تغییر استقبال می‌کند. در ادامه با متدلوژی اجایل بیشتر آشنا می‌شویم.

تفاوت مدل اجایل با مدل آبشاری چیست؟

مدل اجایل و آبشاری دو روش مختلف فرآیند تولید نرم افزار هستند. اگرچه از نظر روش متفاوت هستند، هر دو روش بسته به نیاز و نوع پروژه در بعضی مواقع مفید هستند. مهم‌ترین تفاوت‌های مدل اجایل و مدل آبشاری عبارتند از:

مدل اجایل:

- رویکردی افزایشی و تکراری را برای طراحی نرم افزار پیشنهاد می‌کند.

- پروسه‌ی چابک به مدل‌های منفردی تقسیم می‌شود که طراحان روی آن‌ها کار می‌کنند.

- مشتری فرصت‌های زودرس و مکرر برای مشاهده‌ی محصول، تصمیم‌گیری و تغییر در پروژه را دارد.

- مدل چابک در مقایسه با مدل آبشاری، بدون ساختار به نظر می‌رسد.

- پروژه‌های کوچک را می‌توان خیلی سریع اجرا کرد. برای پروژه‌های بزرگ، تخمین زمان توسعه دشوار است.

- خطا در وسط پروژه قابل رفع است.

- روند توسعه تکراری است و پروژه در تکرارهای کوتاه 2 الی 4 هفته‌ای اجرا می‌شود. برنامه‌ریزی بسیار کمتر است.

- مستندسازی اولویت کمتری نسبت به توسعه نرم افزار دارد.

- هر تکرار مرحله‌ی تست خاص خود را دارد. این کار اجازه می‌دهد تا تست رگرسیون را هر زمان که توابع یا منطق جدید افزوده می‌شود، انجام دهید.

- در تست چابک با پایان تکرار، ویژگی‌های قابل حمل محصول به مشتری تحویل داده می‌شود. ویژگی‌های جدید نیز بلافاصله پس از تحویل قابل استفاده هستند. این ویژگی اجایل، زمانی مفید است که با مشتریان ارتباط خوبی داشته باشید.

- تست کنندگان و توسعه دهندگان با هم همکاری می‌کنند.

- این مدل، به ارتباط نزدیک با توسعه دهندگان، تحلیل نیازها و برنامه‌ریزی نیاز دارد.

مدل آبشاری:

- مراحل توسعه نرم افزار به ترتیب از نقطه‌ی شروع به نقطه‌ی پایان جریان می‌یابد.

- فرآیند طراحی به مدل‌های منفرد تقسیم نمی‌شود.

- مشتری فقط می‌تواند محصول را در پایان پروژه مشاهده کند.

- مدل آبشاری از ایمنی بیشتری برخوردار است زیرا تا حد زیادی برنامه محور می‌باشد.

- انواع پروژ‌ه‌ها قابل تخمین و پیاده‌سازی هستند.

- کل محصول تنها در پایان تست می‌شود. اگر خطایی کشف شود یا نیاز به ایجاد تغییر داشته باشیم، پروژه باید از ابتدا شروع شود.

- روند توسعه مرحله‌ای است و مرحله، بسیار بزرگتر از تکرار است. هر مرحله با شرح دقیق مرحله‌ی بعدی به پایان می‌رسد.

- مستندات در اولویت اول هستند و حتی می‌توانند برای آموزش کارکنان و ارتقاء نرم افزار توسط تیم دیگری استفاده شوند.

- تنها پس از مرحله‌ی توسعه، مرحله‌ی تست اجرا می‌شود زیرا بخش‌ها به صورت جداگانه، کاربردی و قابل تست نیستند.

- تمام ویژگی‌های توسعه یافته پس از مرحله‌ی طولانی پیاده‌سازی، بلافاصله تحویل داده می‌شوند.

- تست کنندگان جدا از توسعه دهندگان کار می‌کنند.

- توسعه دهنده درگیر فرآیند جمع‌آوری نیازها و برنامه‌ریزی نیست. معمولاً یک زمان تاخیر بین تست و کدنویسی اتفاق می‌افتد.

برای مطالعه‌ی بیشتر: DevOps چیست و به چه کسی مهندس DevOps می‌گویند؟

شش مرحله‌ی استفاده از مدل اجایل

مراحل پیاده سازی اجایل در یک پروژه عبارتند از:

درک و برنامه ریزی پروژه

اولین قدم این است که درک روشنی از چابک بودن داشته باشید. دانستن هدف نهایی، چگونگی سودآوری مشتری و همچنین سازمان و نحوه‌ی دستیابی به آن، گام‌های اصلی در اولین مرحله هستند. ممکن است از مدیران پروژه خواسته شود که با مشتریان مصاحبه کنند، درباره‌ی استراتژی جلساتی برگزار کنند و تحقیقات بازار را انجام دهند.

دامنه‌ی انعطاف پذیری پروژه که می‌تواند به روند کار و موفقیت پروژه کمک کند نیز در این مرحله در نظر گرفته می‌شود. هدف اصلی استفاده از مدیریت پروژه‌ چابک، پذیرش تغییرات و تلفیق آن‌ها است.

ایجاد یک نقشه‌ی راه مناسب برای تیم و محصول

داشتن یک تیم قدرتمند و همه کاره، یک قدم بزرگ برای موفقیت اجایل است. اعضای این تیم، مسئول طراحی، اجرا و تحویل هستند. برای ایجاد یک نقشه‌ی راه مناسب برای تیم و محصول، ممکن است به آموزش اعضای فعلی تیم، درخواست کمک از بخش‌های دیگر یا حتی مشاوران خارج از سازمان نیاز باشد.

نقشه‌ی راه محصول، در اصل شناسایی و تحلیل هدف، معیارها و ویژگی‌هایی است که محصول نهایی را تشکیل می‌‌دهند.

طرح انتشار

طرح انتشار، شامل تهیه‌ی یک برنامه توسط مدیر پروژه و تحویل آن به صاحب محصول و کل اعضای تیم است. چرخه‌های توسعه در روش چابک نسبتاً کوتاه و موثر هستند که به آن‌ها اسپرینت گفته می‌شود. یک نرم افزار، قبل از رسیدن به دست مشتری باید چندین اسپرینت را طی کند.

در طول برنامه ریزی برای انتشار، ویژگی‌های محصول اولیه که قرار است عرضه شود، در اولویت قرار دارند. به طور معمول، برنامه‌های عرضه‌ی محصولات بعدی، در روز عرضه‌ی اولین محصول بررسی می‌شوند؛ زیرا محصول در اسپرینت‌های بعدی بیشتر توسعه خواهد یافت.

برنامه‌ ریزی اسپرینت‌ها

گام مهم بعدی، برنامه‌ ریزی اسپرینت‌ها است. اسپرینت‌ یک چرخه‌ی کوتاه توسعه است که به طور معمول تا چهار هفته طول می‌کشد. این مدت باید در طول چرخه ثابت نگه داشته شود. همچنین مهم است که هر یک از اعضای تیم در اسپرینت، مسئولیت برابر داشته باشند. یک برنامه ریزی موفق اسپرینت، با مشارکت و همکاری مدیران، مالکان و اعضای تیم تعیین می‌شود.

جلسات روزانه از طریق استندآپ

استندآپ‌ها اساساً جلساتی کوتاه هستند که پانزده دقیقه بیشتر طول نمی‌کشند. استندآپ، راهی آسان برای ارزیابی پیشرفت اسپرینت است. استندآپ توسط هر یک از اعضای تیم برای تعیین هدف روز، شناسایی مشکلات و تغییرات ممکن، ایجاد می‌شود.

استندآپ روزانه یک روش برای بهره‌مندی موثر از تمامی اعضای تیم است. همچنین تیم را قادر می‌سازد که بتواند ارتباطات موثری داشته باشد.

مرور اسپرینت

در پایان هر اسپرینت، جلسه‌ای با اعضای تیم و ذینفعان پروژه برگزار می‌شود. در این مرحله، محصول به ذینفعان نشان داده می‌شود. اعضای تیم در مورد میزان کار، موانع و مواردی که مدیریت کارها را آسان می‌کند، صحبت می‌کنند. در این جلسه، در مورد حذف یا افزودن ویژگی‌ها در اسپرینت بعدی بحث خواهد شد.

این مراحل تا زمان عرضه‌ی محصول نهایی ادامه خواهد داشت و کل چرخه از مرحله‌ی اول، بارها تکرار می‌شود.

برای مطالعه‌ی بیشتر: اسکرام چیست؟

جمع بندی:

متدولوژی مدیریت پروژه اجایل، یک رویکرد برنامه‌ریزی پروژه و مدیریت فرآیندها است که تکرارهای زیادی در آن رخ می‌دهد. اجایل بر بهبود مستمر و افزایش ارزش پروژه متمرکز شده است. در روش اجایل، تیم پروژه و ذینفعان در مراحل مختلف توسعه با یکدیگر در ارتباط هستند و در هر مرحله از توسعه تست‌های مختلفی انجام می‌شود، این کار باعث می‌شود تا میزان خطا در انجام پروژه کاهش یابد و افزودن یا حذف بخش‌هایی از پروژه به‌راحتی امکان‌پذیر باشد. این در حالی است که در روش‌های قدیمی همچون آبشاری، محصول نهایی تنها در پایان پروژه به مشتری تحویل داده می‌شود و این کار، انجام تغییرات را در پروژه بسیار دشوار می‌کند.

امیدوار هستیم که این مقاله برای شما مفید بوده باشد. خوشحال می‌شویم نظرات و تجربیات خود را در رابطه با روش توسعه نرم افزار اجایل با ما و سایر کاربران به اشتراک بگذارید.