رژيم بيمار پادشاهی تنها به توفانی نياز داشت که ساقط شود و آن توفان را در بعد از ظهر روز تاريخی ۲۸ مرداد ۵۷ مجلس شورای اسلامی قم درست کرد
چهارصد تن از مردم آبادان در سينما رکس آن شهر به تماشای فيلم گوزنها ساخته مسعود کيميائی مشغول بودند.
سيصد نفر از تماشاگران که بيشتر زنان و کودکانی بودند که قدرت برای مقابله با ديگر وحشتزدگان و گريز از آتشی را نداشتند که هرگز افروزاننده آن به خوبی شناخته نشد، در آن آتش سوختند و در شعله های آن دولت فضای باز سياسی جمشيد آموزگار هم ساقط شد.
انقلابيون طرفدار آيت الله خمينی آن روزها استدلال می کردند که رژيم شاه خواسته است با آتش زدن سينما رکس، آنان و انقلاب اسلامی را بدنام کنند.
پيش از وقوع انقلاب، گروه های انقلابی- مذهبی و نيروهای دولتی بارها يکديگر را در دست داشتن در حادثه سينما رکس آبادان متهم کردند.
علیرضا نوری زاده به نقل از وزیر اطلاعات شریف امامی«اطلاعاتی که از طريق سازمان اطلاعات کشور(ساواک) و شهربانی به آقای نخست وزير رسيده، حاکی از اين است که دستورالعمل آتش زدن سينما رکس از نجف آمده است.»
وی اضافه کرد:«در مجموع، اطلاعاتی که از طريق سازمان اطلاعات کشور(ساواک) و شهربانی به آقای نخست وزير رسيده، حاکی از اين است که دستورالعمل آتش زدن سينما رکس از نجف آمده است.»
وی به راديو فردا گفت:« حکومت ايران در دوره شريف امامی تمام کوشش خود را در جهت مسکوت ماندن موضوع کرد تا حقايق به اطلاع مردم نرسد.»
به گفته آقای همایون، « استدلال اين بود که ما با آيات عظام در حال مذاکره هستيم و انتشار اين خبرها موجب رنجش آنها خواهد شد. اين مسئله را وزير اطلاعات و جهانگردی کابينه شريف امامی می گفت که پرونده دست او بود و کاملا معلوم بود عاملان حادثه چه کسانی بودند. رییس ساواک هم استدلال می کرد که هر چه ما بگوييم، فايده ندارد و مردم باور نمی کنند و می گويند کار ساواک است.»
در تمامی این سال ها ی گذشته، در حالی که گفته هائی از نيروهای مذهبی – از آن جمله احمد خمينی فرزند رهبر انقلاب اسلامی که در مصاحبه ای از روش های مبارزاتی گفت و در آن اشاره ای به ماجرای سينما رکس هم کرد –
این واقعه ذهن ها را آماده پذيرش داستانی ديگر می کرد حوادثی مشابه مانند به آتش کشيدن ده ها سينما و کافه رستوران و محلات بدنام شهرها رخ داد،
يک شهروند آبادانی، در گفت و گو با راديو فردا، نظر بسياری از مردم آبادان را در باره جريان دادگاه و روند رسيدگی به اين پرونده چنين بيان کرد: « تنها کسی که نمی توان شک کرد عامل اين ماجرا بوده است، خود تکبعلی زاده بود که تازه همه در اين مورد هم مشکوک بودند. ولی افرادی که او اسم برد، هيچ کدام بازداشت و مجازات نشدند، چون آنها بايد اعدام می شدند و فضای عمومی آبادان اين بود. اين گونه نبود که بعد از دادگاه بگويند خيالمان راحت شد، چون مسببين اصلی ماجرا دستگير شدند و آبی روی اين آتش ريخته شد.»
وی اضافه کرد:« اين دادگاه نشان داد و همه می دانستند که مسببين اصلی اين فاجعه چه کسانی هستند، ولی به جزای کاری که کردند، نرسيدند.»
با اعتراض خانواده های سوختگان سينما رکس آبادان به عدم رسيدگی به پرونده سينما رکس و تحصن آنان،
بالاخره دادگاه ويژه ای به رياست حجت الاسلام موسوی تبريزی در آبادان تشکيل شد
و حسين تکبعلی زاده را همراه چند تن از کارکنان شهربانی و ساواک را با وجودی که آنها گفته بودند ساواکی نيستند و با افراد ديگری در ارتباط بوده اند .محکوم به اعدام کردند.
اما در ميان محکومان و حتی متهمان، هرگز نامی از کسانی که تکبعلی زاده مدعی بود با آنان در ارتباط بوده است، ديده نشد.
و تندروهای اسلامگرا را بيشتر در صندلی اتهام نشاند.
آتش سوزی سينما رکس آبادان، سال بعد از وقوع در حالی که اثر خود را در سقوط رژيم سلطنتی و روی کار آمدن جمهوری اسلامی گذاشته بود
با دستگيری نماينده فعال قربانيان حادثه توسط دادستانی انقلاب آبادان به تاريخ پيوست
و از جمله اسرار درآمد.
شاهدی عينی به نوشته روزنامه ايران روز چهارشنبه گفته است "با صدای انفجاری در پاساژ کنار باقی مانده سينما متوجه شعله های آتش شدم به آتش نشانی شهر تلفن کردم بيست دقيقه بعد آن ها رسيدند و پنجاه دقيقه بعد برق را قطع کردند."
به گزارش روزنامه ها
آتش روز ۲۱ فروردين در مغازه ها و پاساژ و ويرانه سينما رکس آبادان يک ساعت بعد مهار شد.
همان چيزی که روز ۲۸ مرداد ۵۷ اتفاق نيفتاد، در آن روز درهای خروجی سالن بسته بود، ماموران آتش نشانی دير رسيدند و آب در لوله ها نبود... فرمانده نيروی انتظامی شهر گريخت و تا ۲۵ سال خرابه ای به جا ماند.
خرابه سينما رکس آبادان مدتها به شکل خود باقی بود، در هشت سال جنگ دوباره شاهد آن شد که بازماندگان حادثه قبلی آواره شدند و زير باران موشک ها از شهر گريختند
ولی دوباره گرد هم آمدند و یاد بود بنای سوخته را گرامی داشتنند .
منابع تحقیق
https://www.radiofarda.com/a/f6_Iran_Abadan_Rex_Cinema/461554.html
..
https://www.bbc.com › arts › printable
سينما رکس آبادان: بنائی که ديگر به ياد نمی آورد - BBC Persian
...
https://ir.voanews.com/persiannews/iran-history-abadan-cinema-fire
..
و از مشروح اخبار در شبکه های اجتماعی این بود : اعتراف تکان دهنده نوری همدانی ۴۰ سال پیش سینما رکس آبادان به آتش کشیده شد
علی تهرانی شوهر خواهر علی خامنه‌ای درباره‌ی این رویداد وحشتناک مطالبی علیه نوری همدانی و دامادش سیدحسین موسوی تبریزی در خاطرات خود نوشته است
ما در سقز بودیم که خبر آتش‌سوزی سینما رکس آبادان منتشر شد که خیال می کردم هر خربکاری که میشود کار ساواک است ک آقای شیخ نوری همدانی گفت ما یعنی شورای اسلامی قم برای به حرکت در آوردن مردم آبادان این کار را در راه انقلاب انجام داده‌ایم تا مردوم آبادان به حرکت درآیند من گفتم این نوری همدانی ساواکی است
يادگار يکی از اثرگذارترين وقايع ...
Termes manquants : جریٱن‌آتش | Doit inclure : جریٱن‌آتش
?https://ir.voanews.com › iran-hi...
دیدگاه: سالروز آتش سوزی سینما رکس آبادان: جنایتی که مذهبی‌ها را زودتر به قدرت رساند ...
Recherches connexes :
..
