زنبورداری کار بسیار زیبا و در حین حال حساسی است. شغل زنبورداری همانند کشاورزی و دامپروری سخت نیست و به مراتب راحت‌تر از آن‌ها است، اما باید اصول و نکات اولیه آموزش پرورش زنبور عسل را بدانید. برای تولید عسلی با کیفیت و مرغوب باید به نوع زنبور و آب و هوا و گل‌هایی که در دسترس آن‌ها است توجه کنید. زنبورداران تازه کار باید اصول اولیه زنبورداری را بدانند.
برای اینکه بتوانید در کار زنبورداری حرفه‌ای شوید باید یکسری اصول و نکات پرورش زنبور عسل را بدانید که ما در ادامه به توضیح مختصری از آن‌ها می‌پردازیم. عوامل مهمی که اساس پرورش و نگهداری زنبور عسل را تشکيل می‌دهند، عبارت‌انداز:
نکته: هیچکس نمی‌تواند وضعیت چراگاه و شرایط آب و هوایی را صد در صد پیش بینی کند. اما اگر زنبوردار با تجربه و حرفه‌ای باشد، با مشاهدات عينی و تجربيات خود می‌تواند هوای منطقه و وضع گل‌ها، زمان گلدهی را به صورت تقويم چراگاهی درآورده و پيش‌بينی‌های لازم را انجام دهد.
نژاد زنبور: زنبورداران تازه کار باید نژاد مناسب را برای تولید عسل و پرورش زنبورداری خود انتخاب کند. با پرورش درست ملکه‌ها می‌توانید شرایط مناسب را برای زنبورداری خود فراهم کنید. نژادی را گزينش کنید که نسبت به تغيير وضع هوا و گل‌های منطقه محدوديتی در تخم‌گذاری ملکه مشاهده نشود و همچنين علاقه زيادی به توليد بچه نداشته باشند.
نوع کندو: يکی ديگر از عوامل مؤثر در زنبورداری انتخاب کندوی عسل مناسب است. نه تنها، نوع کندو از نقطه نظر مصالح به کاربرده شده (نوع چوب، فرم و غيره) در پيش برد عمليات مربوط به زنبورداری و نحوه حمل و نقل مؤثر است، بلکه نوع کندو در فعاليت زنبوران نیز تاثیر می‌گذارد و تولید عسل را کنترل می‌کند.
تغذیه زنبور عسل یکی دیگر از نکاتی است که زنبورداران تازه کار باید به آن توجه داشته باشند. پرورش زنبور عسل به کمک دو نوع تغذيه طبيعی و تغذيه مصنوعی انجام می‌گیرد.
شهد (نوش): نوش يا نکتار، شربت رقيقی است که به وسيله سلول‌های مخصوصی ترشح می‌شود. اين سلول‌ها در قاعده گلبرگ‌ها قرار گرفته ولی ممکن است در ساير قسمت‌های گياه حتی در روی دمبرگ و برگ گياهان نيز وجود داشته باشد. برای ترشح نوش سلول‌های نوش‌زا بايد آب فراوانی جذب و آن را همراه با مواد قندی و ساير ترکيبات نوش از جداره نازک خود خارج کنند.
نوش گياهان پس از ترشح در اثر تبخير غليظ شده و به علت اختلاف فشار اسمزی که با مايع داخلی سلول‌های نوش‌زا پيدا می‌کند، ترشح بيشتر نوش را باعث می‌شود.
به دو منظور به کندوها غذای مصنوعی (شربت) داده می‌شود.
تغذيه تشويقی يا تحريکی: فعال کردن ملکه برای تخم ريزی بيشتر برای قوی کردن کندو (از نظر جمعيت) که اين تغذيه را تشويقی يا تحريکی می‌نامند. مقدار شربت مورد نياز برای تحريک زنبوران در فصل بهار برای کندوهای قوی ٥/٠ ليتر و برای کندوهای ضعيف خیلی کمتر از این مقدار است. چون هدف اصلی از تغذيه تحريکی فقط به منظور افزايش بازده کندو در اوايل بهار است. بايد شربت را هر روز به کندو بدهيم.
نکته مهم که زنبورداران تازه کار باید به آن توجه کنند این است که دادن شربت زياد سبب می‌شود که زنبوران آن را ذخيره کنند و چون زنبورها برای ذخيره کردن شربت غلظت آن را زياد می‌کنند، تمايل زيادی برای استفاده از اين ذخيره برای تغذيه لاروها و افزايش جمعيت کندو نشان نمی‌دهند.
اگر شربت زیاد باشد کندوهای ضعيف نمی‌توانند آن را در مدت کوتاهی مصرف کنند و اگر رقيق باشد (نسبت يک به يک) در داخل کندو سريع‌تر تخمير شده و در دستگاه گوارش زنبور عسل توليد گاز می‌کند که همين امر باعث فشار آوردن به کيسه هوای زنبور عسل می‌شود. در نتيجه زنبورها قادر به پرواز نيستند و پی در پی می‌افتند که اين حالت شبيه بيماری نوزما است.
زنبورداران تازه کار حتما قبل از شروع زنبورداری باید نکات مهم زنبورداری را یاد بگیرند و بیماری‌های زنبورها را شناسایی کنند. پرورش زنبور عسل برای تولید عسل با کیفیت نیازمند مدیریت صحیح و زنبورداری درست است. تغذیه درست زنبور باعث تولید عسل مرغوب می‌شود.
