در حالی که استرالیا در حال بحث در مورد مزایای انرژی هسته‌ای و ناامیدی از کندی روند توسعهٔ انرژی خورشیدی و بادی است، چین به سمت انرژی‌های تجدیدپذیر می‌ره.
ارقام جدید نشون می‌ده که سرعت گذار این کشور به انرژی‌های پاک تقریباً معادل نصب پنج نیروگاه هسته‌ای بزرگ در هر هفته است.
گزارش یک اندیشکدهٔ مستقر در سیدنی به نام Climate Energy Finance (CEF) گفت که چین به قدری سریع در حال نصب انرژی‌های تجدیدپذیره که تا پایان این ماه به هدف پایان ۲۰۳۰ خودش می‌رسه - یعنی ۶٫۵ سال زودتر.
چین حداقل ۱۰ گیگاوات ظرفیت تولید برق بادی و خورشیدی رو هر دو هفته یکبار نصب می‌کنه.
در مقایسه، کارشناسان گفته‌اند که طرح ائتلاف برای ساخت هفت نیروگاه هسته‌ای، کمتر از ۱۰ گیگاوات به ظرفیت تولید شبکه در زمانی پس از ۲۰۳۵ اضافه می‌کنه.
کارشناسان انرژی به چین، بزرگترین تولیدکنندهٔ گازهای گلخانه‌ای جهان که زمانی به عنوان یه شرور آب و هوایی دیده می‌شد، برای درس گرفتن از چگونگی سبز شدن سریع، نگاه می‌کنن.
تیم باکلی، مدیر CEF، گفت: «ما دیدیم که آمریکا تحت ریاست جمهوری بایدن یک تریلیون دلار روی میز (برای انرژی پاک) انداخته.»
«پاسخ چین به این موضوع این بوده که دو برابر سریع‌تر عمل کنه.»
جان گریمز، مدیرعامل Smart Energy Council، که اخیراً از یک کنفرانس انرژی در شانگهای برگشته، گفت که چین تقریباً به سرعت استرالیا شبکهٔ برق خودش رو کربن‌زدایی کرده، علیرغم اینکه به دلیل مقیاس تقاضای انرژی، کار بسیار سخت‌تری داشته.
اون گفت: «اون‌ها اهداف روشنی دارن و هر بخش از دولت‌شون برای اجرای این طرح مهار شده.»
چین حدود یک سوم از انتشار گازهای گلخانه‌ای جهان رو به خودش اختصاص می‌ده. کاهش اخیر انتشار گازهای گلخانه‌ای (اولین مورد از زمان کاهش محدودیت‌های کووید-۱۹) همراه با کربن‌زدایی شبکهٔ برق، ممکنه به این معنی باشه که انتشار این کشور به اوج خودش رسیده.
Xuyang Dong، تحلیلگر سیاست انرژی چین در CEF، گفت: «با سبز شدن بخش برق، انتشار گازهای گلخانه‌ای قراره ثابت بمونه و سپس به تدریج تا سال ۲۰۳۰ و بعد از اون کاهش پیدا کنه.»
پس چین چطور پنل‌های خورشیدی رو انقدر سریع می‌سازه و وصل می‌کنه، و نقش هسته‌ای در این گذار چیه؟
مثل ساخت مزارع خورشیدی در نزدیکی پرت برای تأمین برق سیدنی
از اونجایی که شهرهای بزرگ سواحل شرقی چین تحت سلطهٔ ساختمان‌های آپارتمانی هستن، چین شاهد افزایش استفاده از انرژی خورشیدی روی پشت‌بام‌ها مثل استرالیا نبوده.
برای پیدا کردن فضا برای تمام پنل‌های خورشیدی و توربین‌های بادی مورد نیاز برای نیازهای انرژی این کشور، برنامه‌ریزان گذار انرژی چین به سمت غرب، به مناطقی مثل بیابان گوبی نگاه کردن.
بزرگترین مزارع خورشیدی و بادی جهان در لبهٔ غربی کشور در حال ساخت هستن و از طریق طولانی‌ترین خطوط انتقال ولتاژ بالا در جهان به شرق متصل می‌شن.
این خطوط اونقدر طولانی هستن که می‌تونن طول قارهٔ ما رو طی کنن.
به عبارت استرالیایی، این معادل استفاده از پنل‌های خورشیدی در نزدیکی پرت برای تأمین انرژی خانه‌ها در سیدنی است.
آقای باکلی گفت که رویکرد چین مشابه رویکرد استرالیا در توسعهٔ «مناطق انرژی تجدیدپذیر» منطقه‌ای برای تولید برق در مقیاس بزرگ است.
اون گفت: «اون‌ها کاری رو که استرالیا با مناطق انرژی تجدیدپذیر انجام می‌ده، انجام می‌دن، اما اون‌ها این کار رو با سرعت و شدت بیشتری انجام می‌دن.»
یکی از مسائل مربوط به تغییر شبکه به سمت انرژی‌های تجدیدپذیر متناوب، اطمینان از تأمین پایدار برقه.
از نظر فنی، این تفاوت بین ظرفیت تولید (اندازه‌گیری شده بر حسب گیگاوات) و خروجی انرژی واقعی (اندازه‌گیری شده بر حسب گیگاوات ساعت یا تولید در طول زمان) است.
انرژی‌های تجدیدپذیر دارای «عامل ظرفیت» (نسبت خروجی واقعی به حداکثر تولید بالقوه) حدود ۲۵ درصد هستن، در حالی که انرژی هسته‌ای به ۹۰ درصد می‌رسه.
بنابراین اگرچه چین در حال نصب تولید انرژی خورشیدی و بادی معادل پنج نیروگاه هسته‌ای بزرگ در هفته است، اما خروجی اون‌ها به یک نیروگاه هسته‌ای در هفته نزدیک‌تره.
تیم باکلی از CEF گفت که انرژی‌های تجدیدپذیر بیش از نیمی از ظرفیت نصب شده در چین رو تشکیل می‌دن، اما فقط حدود یک پنجم از خروجی انرژی واقعی در طول یک سال رو شامل می‌شن.
چین برای «استحکام» یا تثبیت تامین برق از مناطق انرژی تجدیدپذیر خودش، از ترکیبی از ذخیره‌سازی برق آبی پمپاژ شده و باتری، مشابه استرالیا، استفاده می‌کنه.
آقای باکلی گفت: «اون‌ها ماهانه ۱ گیگاوات ذخیره‌سازی برق آبی پمپاژ شده نصب می‌کنن. ما در تلاش هستیم تا Snowy ۲٫۰ با ظرفیت ۲ گیگاوات رو در ۱۰ سال بسازیم.»
با این حال، تفاوت‌های عمده‌ای بین رویکردهای استرالیا و چین وجود داره.
شاید کمی خلاف انتظار، چین ده‌ها نیروگاه زغال‌سنگ رو در کنار مناطق انرژی تجدیدپذیر خودش ساخته تا سرعت گذار به انرژی پاک رو حفظ کنه.
چین مسئول ۹۵ درصد از فعالیت‌های ساخت نیروگاه‌های جدید زغال‌سنگ در جهان در سال گذشته بوده.
نیروگاه‌های جدید تا حدی برای تأمین تقاضای برق مورد نیازه، که با برق‌رسانی به بخش‌های انرژی‌بر اقتصاد، مثل حمل‌ونقل، افزایش یافته.
از نیروگاه‌های زغال‌سنگ همچنین مانند باتری‌ها و برق آبی پمپاژ شده، برای تأمین پایدار برق در خطوط انتقال از مناطق انرژی تجدیدپذیر استفاده می‌شه و انرژی خورشیدی و بادی متناوب رو متعادل می‌کنه.
علیرغم این نیروگاه‌های زغال‌سنگ جدید، سهم زغال‌سنگ از کل تولید برق در این کشور در حال کاهش است.
شورای انرژی چین تخمین زد که تولید انرژی‌های تجدیدپذیر تا پایان امسال از زغال‌سنگ پیشی می‌گیره.
Xuyang Dong از CEF گفت که با وجود اتکای این کشور به زغال‌سنگ، «سبز شدن چین با این سرعت و مقیاس، یه کتاب درسی برای جهان فراهم می‌کنه تا همین کار رو انجام بده.»
«چین هر هفته معادل کاری رو که ما هر سال انجام می‌دیم، نصب می‌کنه.»
او افزود که با وجود این سرعت، چین به اندازهٔ کافی سریع انرژی‌های تجدیدپذیر رو نصب نمی‌کرد تا به هدف کربن خنثی ۲۰۶۰ خودش برسه.
«طبق تحلیل ما، [نرخ فعلی نصب] برای چین به اندازهٔ کافی بلندپروازانه نیست.»
چین در حال ساخت نیروگاه‌های هسته‌ای جدیده، البته اونقدر سریع که قبلاً قصد داشت، نیست.
در سال ۲۰۱۱، مقامات چینی اعلام کردن که راکتورهای شکافت هسته‌ای در ۱۰ تا ۲۰ سال آینده به پایهٔ سیستم تولید برق این کشور تبدیل می‌شن.
اما فاجعهٔ فوکوشیما در ژاپن در سال ۲۰۱۱ باعث توقف نیروگاه‌های هسته‌ای داخلی شد که باید از آب رودخانه برای خنک‌سازی استفاده کنن و بیشتر در معرض سیل‌های مکرر هستن.
در همین حال، در طول دهه بعد، انرژی خورشیدی به ارزان‌ترین برق در جهان تبدیل شد.
از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰، هزینهٔ نصب PV خورشیدی در مقیاس صنعتی به طور میانگین جهانی ۸۱ درصد کاهش یافت.
این نیروگاه‌ها علاوه بر ارزانی، ایمن هم بودن، که باعث می‌شد مزارع خورشیدی سریع‌تر از راکتورهای هسته‌ای ساخته بشن.
در حال حاضر، به جای هسته‌ای، قراره انرژی خورشیدی پایهٔ سیستم جدید تولید برق چین باشه.
مقامات به طور پیوسته برنامه‌ها رو برای تسلط هسته‌ای بر تولید انرژی چین کاهش دادن. در حال حاضر، هدف ۱۸ درصد از تولید تا سال ۲۰۶۰ است.
آقای باکلی گفت که چین سال گذشته ۱ گیگاوات هسته‌ای نصب کرد، در مقایسه با ۳۰۰ گیگاوات خورشیدی و بادی.
«این می‌گه که اون‌ها همه روی انرژی‌های تجدیدپذیر متمرکز شدن. اون‌ها برنامه‌های بزرگی برای عظیم شدن هسته‌ای داشتن، اما یک دهه از برنامهٔ هسته‌ای عقب هستن و پنج سال از برنامهٔ خورشیدی و بادی جلوتر.»
در ژوئن امسال، در آستانهٔ اعلام سیاست هسته‌ای ائتلاف، آناستازیا پالاسچوک، نخست‌وزیر سابق کوئینزلند، که اکنون «سفیر بین‌المللی» شورای انرژی هوشمند است، هیئتی از استرالیایی‌ها را به بزرگترین کنفرانس انرژی پاک جهان در شانگهای هدایت کرد.
کنفرانس سالانهٔ Smart Energy میزبان بیش از ۶۰۰۰۰۰ نماینده در طول سه روز است.
مقیاس اون با تسلط فزایندهٔ چین بر اقتصاد جهانی انرژی پاک تأکید می‌کنه و برای برخی از شرکت‌کنندگان، مقایسه‌های غیرقابل قبولی رو با پیشرفت استرالیا ایجاد کرد.
آقای باکلی، که عضوی از هیئت بود، گفت که «شگفت‌زده» شده.
جان گریمز، مدیرعامل Smart Energy Council که در این کنفرانس نیز شرکت داشت، گفت که استرالیا می‌تونه از توانایی دولت چین در اجرای یک برنامهٔ گذار بلندمدت، دشوار و پرهزینه، به جای اتکا به نیروهای بازار برای یافتن یک راه حل، بیاموزه.
اون گفت: «گذار استرالیا خیلی کند پیش می‌ره، یک دهه از اقدام از دست رفته است. جهان امروز سالانه حدود ۷ تریلیون دلار برای زغال‌سنگ، گاز و نفت هزینه می‌کنه و این پول قراره یه خونهٔ جدید پیدا کنه.
«چه کسی برندهٔ اقتصادی این گذار اقتصادی جهانی خواهد بود؟ چین خواهد بود.»
او و دیگر کارشناسان انرژی از پیشرفت گذار استرالیا، از جمله بحث در مورد انرژی هسته‌ای و «مسلح کردن مخالفت» از سوی گروه‌های اجتماعی بر سر مزارع بادی و خطوط انتقال جدید، ناامید هستن.
استفانی بشیر، مدیر عامل شرکت مشاورهٔ انرژی Nexa، گفت که گذار استرالیا درگیر کاغذبازی‌های اداری شده.
خانم بشیر که در این کنفرانس نیز شرکت داشت، گفت: «توقف کلیدی برای بسیاری از پروژه‌ها، کندی تصویب برنامه‌هاست. در چین اون‌ها تصمیم می‌گیرن که کاری رو انجام بدن و بعد می‌رن و اون رو انجام می‌دن.»
طرح اپراتور بازار انرژی استرالیا (AEMO) برای کربن‌زدایی از شبکه و اطمینان از روشن ماندن چراغ‌ها هنگام بسته شدن نیروگاه‌های زغال‌سنگ، به هزاران کیلومتر خطوط انتقال جدید و مزارع خورشیدی و بادی در مقیاس بزرگ نیاز داره.
استرالیا در حال نصب حدود نیمی از مقدار انرژی‌های تجدیدپذیر مورد نیاز در سال تحت این طرح است.
به دلیل این کمبود، بسیاری از کارشناسان می‌گویند که بعید است به هدف ۲۰۳۰ خود یعنی ۸۲ درصد انرژی‌های تجدیدپذیر در شبکه و ۴۳ درصد کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای برسه.
خانم بشیر گفت: «ما باید از الان تا زمانی که هر نیروگاه بسته می‌شه، هر سال ۶ گیگاوات بسازیم، و تا الان فقط ۳ گیگاوات آنلاین کردیم.»
«اگه تشخیص بدیم که برخی از پروژه‌ها ملت‌ساز هستن… و به اون‌ها برای گذار نیاز داریم، فقط باید به اون‌ها ادامه بدیم.»
آقای باکلی پیش‌بینی کرد که چین استقرار انرژی‌های تجدیدپذیر رو تسریع خواهد کرد.
«پیش‌بینی من اینه که ۲۰ درصد در سال نسبت به سطوح فعلی افزایش پیدا می‌کنه.»
