دندان نیش (به یونانی: Κυνόδοντας، Kynodontas) نام یک فیلم درامِ یونانی است که در سال ۲۰۰۹ به کارگردانی یورگوس لانتیموس ساخته شد. این فیلم موفق شد جایزهٔ جشنوارهٔ کن برای کارهای نو را از آنِ خود کند. همچنین در رشتهٔ بهترین فیلم غیر انگلیسیزبان کاندیدای جایزه اسکار سال ۲۰۱۰ شد.
خانوادهای تحت حکومت دیکتاتوری یک پدر زندگی میکنند. پدر خانواده تعاریف واژهها را عوض کرده و اجازه نمیدهد اعضای خانواده از منزل بیرون بروند و اعضا خانواده را در فضایی کاملاً ایزوله و دور از اجتماع نگه میدارد و جهانی متفاوت از دنیای بیرون برای خانواده ترسیم کرده. فرزندان جوان خانواده تا به حال از منزل خارج نشدهاند و از فضای بیرون تصوری وحشتناک دارند. دختر خانواده که با یک نوار ویدویی با دنیای بیرون آشنا میشود سعی میکند که از خانه فرار کند و در این راه از هیچ کاری کوتاهی نمیکند.[ منبع: وکیپدیا ]
×خطر اسپویل بخشی از فیلم×
فیلم در تلاش بود تا یک جامعه دیکتاتوری رو در قالب یک خانواده (جامعهای در ابعاد کوچکتر) به تصویر بکشد. پدر نقش دیکتاتور، پسر خانواده یک فرد مطیع به دیکتاتور و دیکتاتوری و دختر بزرگ خانواده یک فرد کنجکاو،کمتر مطیع پذیر ( واژه درستی پیدا نکردم.) اما تحت تاثیر قوانین دیکتاتوری پدر.
اما دقیق نمیتوان مشخص کرد که این دیکتاتوری پدر یک دیکتاتوری خیرخواهانه هست یا خیر. (بنده معتقد به این نیستم که دیکتاتوری ای وجود دارد که به نفع مردم و خیرخواهانه باشد مگر در زمان و شرایط خاص.) یعنی اینکه پدر (دیکتاتور) برای حفظ قدرت در تلاش است که خانوادهاش را تحت قوانینی عجیب و سخت از دنیای بیرون دور نگهدارد و یا برای محافظتشان از خطرات احتمالی دنیای بیرون.( در اینجا دنیای بیرون، دنیای بیرون از خانه است که خانه نقش مرزهای یک حکومت دیکتاتوری را به تصویر میکشد.)
فیلم به این شکل آغاز میشود که پدر در صحنهای ساختگی به فرزندانش میگوید که برادرشان(که وجود خارجی ندارد.) چون از محدوده مشخص خانه خارج شده است توسط موجود خبیثی به اسم "گربه" که دشمن ماست کشته شده است.(بعدا میبینیم که یک بچه گربه توسط پسر کشته میشود. مطیع قانون دیکاتوری بودن بدون تحلیل و تفکر توسط کاراکتر پسر خانواده اینجا مشخص میشود.) دیکتاتور همیشه در تلاش است تا فضای خارج از جامعه و سیستم دیکتاتوری ایجاد شده توسط خود را دشمن، متخاصم، پلید نشان دهد و این مسئله را به هر شکلی به مردم جامعه القا کند.
نکته بعد اینکه پدر برای رفع های نیاز جنسی پسرش هربار دختری را به خانه میآورد تا با فرزندش رابطه جنسی داشته باشد.(اگه دقت کنید به دختر چشم بند میزند که اینجا دو احتمال وجود دارد . آیا برای حفاظت خانوادهاش است و یا برای اینکه مثل خیلی از حکومتهای دیکتاتوری، خبری از شرایط و مکان حکومت دیکتاتوری پخش نشود.)
اما درجایی پدر برای حفظ ساختارهای جامعهی دیکتاتوریای که ساخته است مجبور میشود که دخترش را شریک جنسی پسرش کند.(تن دادن دیکتاتور به هر عملی برای حفظ قدرت و ساختار نظام دیکتاتوریش).
نکته دیگری که قابل بیان است آموزش معنی واژگان به فرزندان( مردم جامعه) است. در این جامعه کلمات برای فرزندان به شکل دلخواه دیکتاتور و ساختار دیکتاتوری معنا میشود. مثلا درجایی میگوید معنای شاتگان پرنده زیبایی است. که اینجا باز دو احتمال محافظت از اعضا و یا دیکته کردن طرز تفکر دلخواه دیکتاتور مطرح میشود.(جامعه دیکتاتوری هم در تلاش است تا تعریف خیلی مفاهیم را تغییر دهد مثل آزادی و .... .) و یا در جایی دیگر موسیقی را از زبان انگلیسی به زبانی که جامعه بر آن مسلط است( یونانی) ترجمه میکند که ترجمه صحیحی نیست و یک سری اصول احترام به والدین (در اینجا دیکتاتور) را بجای معنای اصلی میگوید.( برداشت به نفع از هرچیزی از ویژگی جامعه دیکتاتوری است.)
در آخر شرط آمادگی برای خروج از خونه افتادن دندان نیش است.(که هیچوقت برای آن ها رخ نمیدهد). (جامعه دیکتاتوری به این شکل است که برای اثبات وجود آزادی در جامعه، آزادی را مشروط به شرطی ناممکن میکند.)
اما بررسی شخصیتها پسر و دختر خانواده:
اگه دقت کنید پسر یک مطیع بی قید و شرط است. در س.ک.س کردن، همیشه به یک شکل اینکار را انجام میدهد و پیشنهاد تغییر پوزیشن اینکار را رد میکند .(جامعه دیکتاتوری آزادی و انعطاف پذیری در عمل را از اعضای جامعه سلب میکند.) به بیرون از خانه سنگ پرت میکنه. چون فکر میکند دشمن آنجاست و ... .(تمامی دستورات دیکتاتور برای او به شکل قوانین لازم الاجرا دراومده. و بدون ذره تفکر آن را اجرا میکند.).نمونهاش هم آن دسته از مردمانی که باور قلبی به دیکتاتوری دارند.
اما دختر خانواده بجای سنگ تیکهای کیک به بیرون از خانه پرت میکند ویا چیزهایی از دنیای بیرون را که غیرمجاز است، نگه میدارد. شخصیتی کنجکاو و آماده تغییر!
در نهایت دختر برای خروج از خانه دندون نیشش رو از جا در میآورد (تخطی از قوانین با اتکا به قوانین).یعنی قبول کرده که شرط لازم برای خروج افتادن دندون نیش است اما منتظر رخ دادنش نمیشود. نوعی تقلب! و یا برای خروج از خانه فرار نمیکند بلکه در صندوق عقب ماشین مخفی میشه چون پدر گفته بود تنها راه ایمن برای خروج از خانه استفاده از ماشین است( و این دستورات دیکتاتوری در ذهن دختر پذیرفته شده است و حتی برای رهایی از این دیکتاتوری قائل به قوانین آن است.)
به قطع نکات بسیار دیگری از این فیلم قابل برداشت است که برای جلوگیری از طولانی شدن مطلب از ذکر آن خودداری کردم.