تاریخ نگارش ۱۴۰۴/۰۵/۰۲

در تمام دنیا دولتها برای انجام وظایفشان در جهت رسیدن به هدف وجودیشان یعنی حفظ و حراست و توسعه منافع ملی نیاز به درآمد و منابع مالی دارند تا بتوانند وظایفشان را به درستی انجام دهند ،مالیات بعنوان درآمد پایدار دولتها میتواند تامین کننده مالی در جهت توسعه پایدار زیرساختهای ضروری یک کشور باشد
اقتصاد بده ،بستان است و دولت باید همانطور که میدهد(هزینه میکند)باید بگیرد(درآمد کسب کند) تا اقتصاد در تعادل قرار بگیرد و پر واضح است که فقط دولتی که تمام سیاستهایش در راستای منافع ملت باشد مشروعیت اخذ و بکارگیری این مدل را خواهد داشت تا گفتمان دولت ،ملت در جهت خیر و منفعت همگانی و ملی شکل بگیرد
این نوع حکومت و نهاد اجرایی در قالب دولت ،دولتی پایدار،مشروع و مورد قبول و حمایت قاطع یک ملت خواهد بود
مالیات منبع درآمد شفاف دولت ،ملتها با توجه به میزان درآمد و دارایی های افراد جامعه است که پایبند به اصول شفافیت،مبارزه با فساد و پاسخگویی در جهت حصول منافع ملی و جمعی هستند و تورم منبع درآمد دولتهای غیر مشروع و فاسدی است که شفافیت و پاسخگویی مناسب ندارند و منافع شخصی مسئولین بر منافع ملی و جمعی ارجحیت دارد
راهکارهای نوین مالیاتستانی: طراحی مالیاتهای جدید برای افزایش درآمدهای پایدار دولت
✳️ مقدمه
با توجه به کاهش درآمدهای نفتی، چالشهای ساختاری بودجه و نیاز به عدالت مالیاتی، کشور ما بیش از هر زمان نیازمند تحول در نظام مالیاتی و افزایش منابع درآمدی پایدار است.
یکی از مهمترین ابزارهای این تحول، طراحی و اجرای مالیاتهای جدید، هدفمند و رفتارساز است؛ مالیاتی که نهتنها به دولت کمک کند، بلکه رفتار اقتصادی، مصرفی، زیستمحیطی و اجتماعی را نیز در مسیر توسعه پایدار هدایت نماید.
در این مقاله، به معرفی چند نوع مالیات جدید با نرخهای پیشنهادی پرداختهایم که میتوانند در قالب برنامههای مالیاتی بلندمدت و میانمدت در کشور اجرا شوند.
✳️ اهداف اصلی طراحی مالیاتهای جدید
تنوعبخشی به منابع درآمدی دولت
کاهش وابستگی به نفت و بودجههای ناپایدار
ایجاد عدالت مالیاتی با توجه به توان پرداخت
هدایت رفتارهای اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی
تقویت شفافیت و نظام پایش و نظارت بر داراییها و درآمدها
افزایش درآمد دولت برای تامین مالی پروژههای عمرانی
✳️ دستهبندی انواع مالیاتهای پیشنهادی
مالیات بر دارایی : سالانه ۲/۵ ٪ که میتواند ابزاری کارآمد برای مقابله با تمرکز ثروت و سوداگری باشد.
مالیات بر خانههای خالی: 10٪ اجاره سالانه جهت مقابله با احتکار مسکن
مالیات بر املاک دوم و سوم و بیشتر: 2٪ ارزش سالانه املاک جهت کاهش تمرکز دارایی
مالیات بر خودروهای لوکس و خارجی: 3٪ ارزش سالانه خودرو های بالای ۵ میلیارد تومان
مالیات بر طلا و ارز ذخیرهای: 1.5٪ سالانه مشمول داراییهای غیرفعال به اضافه ۲/۵٪ مالیات بر دارایی
مالیات بر ارثهای بالای ۵ میلیارد :20٪ تمرکز بر انتقال ثروت های سنگین و نجومی
این دسته با هدف کاهش آلایندگی، حفاظت از منابع طبیعی و ارتقای سلامت محیطزیست طراحی شدهاند.
مالیات بر کربن (CO₂) :۱۰۰۰۰ ریال به ازای هرکیلوگرم از صنایع آلاینده
مالیات مصرف کیسه پلاستیکی :۵۰۰ ریال به ازای هرعدد جهت کاهش آلودگی پلاستیکی
مالیات پسماند صنعتی :۲٪ ارزش تولید جهت تشویق به بازیافت منابع
مالیات آلودگی صوتی: با نرخ متغیر از تمامی مشاغل پرصدا شهری
مالیات تخریب جنگل: ۲۰٪ ارزش چوب حاصله در جهت حفاظت از منابع طبیعی
هدف این دسته، اصلاح رفتارهای مضر اقتصادی یا اجتماعی مانند مصرف افراطی یا رفتارهای ناسالم است.
مالیات نوشابه: 10٪ جهت مقابله با چاقی و دیابت
مالیات فستفود :7٪ برای تغذیه سالمتر
مالیات سیگار: 75٪ در جهت کاهش مصرف دخانیات
مالیات بر کنسرتهای لوکس: 5٪ از بلیت بازتوزیع فرهنگی و برای توسعه زیرساختهای فرهنگی
مالیات بر کلاس کنکور :10٪ درآمد مراکز آموزشی در جهت عدالت آموزشی
با گسترش اقتصاد دیجیتال، این حوزه فرصت مناسبی برای مالیاتستانی شفاف و نوین است.
مالیات بر درآمد تولید محتوا :5٪ برای یوتیوبرها، اینفلوئنسرها
مالیات بر اپلیکیشنهای موبایل پرفروش: 4٪ اپهای دارای بیش از ۵۰ هزار نصب
مالیات بر استخراج رمزارز: 15٪ سود خالص با مجوز رسمی ( مقاله استخراج سبز بیت کوین)
مالیات بر NFT و دارایی دیجیتال :10٪ سود فروش داراییهای رمزنگاریشده
مالیات پهنای باند مصرفی تجاری: 0.5٪ مبلغ مصرفی شرکتهای بزرگ مصرفکننده دیتا
ایجاد منابع مالی برای شهرداریها و بهبود خدمات شهری از اهداف این دسته است.
مالیات بر تابلوهای تبلیغاتی: 10٪ هزینه تبلیغ جهت درآمد پایدار برای شهرداریها
مالیات بر پارکینگهای خصوصی: 5٪ درآمد بهویژه در کلانشهرها
مالیات بر خدمات لاکچری شهری: 8٪ اسپا، بوتیک هتلها
مالیات حملونقل لوکس 3٪ خدمات VIP، تشریفاتی مالیات بر مشاغل پرمصرف شهری :1٪ فروش مصرف بالای برق، آب،گاز، یا صدا
برای شفافسازی گردش مالی و جلوگیری از پولشویی و فرار مالیاتی:
مالیات بر تراکنشهای بالای ۵ میلیارد :0.1٪ رصد پولهای بزرگ
مالیات گردش مالی کسبوکار اینترنتی: 1٪ ماهانه ثبتنام در درگاه پرداخت الزامی
مالیات حسابهای راکد بالای ۱ میلیارد :0.5٪ جلوگیری از انباشت نقدینگی بیاستفاده
طراحیهایی نوین برای پر کردن خلأهای مالیاتی موجود:
مالیات بر مهاجرت سرمایهداران: 10٪ دارایی خروجی در جهت حفظ سرمایه ملی
مالیات بر نمایشهای پرمخاطب خانگی: 5٪ فروش و درآمدزایی از فرهنگ و محصولات فرهنگی
مالیات بر فروش شرکت به اتباع خارجی: 8٪ قیمت نهایی به جهت بازتوزیع سود سرمایهای
مالیات بر ازدواج و طلاقهای صوری: جریمه ۲۰٪ کنترل سوءاستفاده از یارانه ها و مشوق های جمعیتی
مالیات بر شکار گردشگری: 15٪ تور حمایت از حیات وحش در فصول مجاز شکار با اخذ مجوزهای مربوطه
✳️ چالشهای احتمالی در پیادهسازی
نیاز به زیرساختهای دادهای و نظارتی قوی
مقابله با فرار مالیاتی و انتقال غیررسمی دارایی
ملاحظات عدالت اجتماعی (توان پرداخت متفاوت اقشار)
لزوم آموزش عمومی و اقناع اجتماعی
اصلاح قوانین بالادستی و تقویت اختیار نهادهای مالیاتی
✳️ نتیجهگیری
ایجاد و اجرای مالیاتهای پیشنهادی جدید، نهتنها میتواند به افزایش درآمد پایدار دولت منجر شود، بلکه در جهت تحقق عدالت اقتصادی، کاهش مصرف منابع و بهبود سلامت و محیطزیست نیز مؤثر است. طراحی این مالیاتها باید با دقت، بهصورت تدریجی، و با هماهنگی بین قوا و نهادهای ذیربط انجام شود.