ویرگول
ورودثبت نام
سعید مستغاثی
سعید مستغاثی
خواندن ۵ دقیقه·۱ ماه پیش

با همه پشتک واروهایی که زد، جایزه پنجم نصیبش شد!


وقتی در شامگاه 25 ماه مه 2024 و در سالن لومیر جشنواره فیلم کن، پس از جایزه بهترین بازیگر زن (که به گروه بازیگران زن فیلم "امیلیا پرز" تعلق گرفت)، برای جایزه ویژه، نام محمد رسول اف و نه عنوان فیلم "دانه انجیر معابد"، خوانده شد، انگار آب سردی روی او خالی کرده بودند!
چون هنوز اعلام 4 جایزه اصلی دیگر یعنی جایزه بهترین کارگردانی، جایزه هیئت داوران، جایزه بزرگ و بالاخره نخل طلا (جایزه اول جشنواره) مانده بود،
و همان لحظه مشخص شد که رسول اف، چیزی از جوایز اصلی دشت نمی کند!
چهره اش ملغمه ای از حسرت و حیرت و غم بود که انگار بر او سنگینی می کرد،
یعنی با آن همه پشتک و وارو زدن و شوآف و پیاده کردن سناریویی مفصل (اما تکراری و نخ نما شده)؛
از زمان رکب زدن به گروه تولید (که خود را از آنها پنهان کرد و حتی گوشی خود را خاموش نمود) تا نمایش به اصطلاح فرار با پای پیاده از ایران و مخفی شدن در قرارگاه های فوق سری! و ناگهان "شزم" وار ظاهر گردیدن در جشنواره و سرهم کردن کلی شعار و سخنرانی و ....
علیرغم همه این به آب و آتش زدن، در حالی که انتظار نخل طلا یا جایزه برزگ یا جایزه هیئت داوران و یا حداقل جایزه کارگردانی را داشت و همه تبلیغات رسانه های زنجیره ای و سینه چاکان وی به کمتر از نخل طلا رضایت نمی دادند، اما گویا هیئت داوری چندان رضایتی از فیلم او نداشت!
و تنها یک لوح خشک و خالی بدون هیچ نخل و تندیسی به او داده شد!! (همان که زمانی هم با همین ضرب و زور به فیلم "تخته سیاه" سمیرا مخملباف داده شد!)
این در شرایطی بود که به اذعان اغلب منتقدان و کارشناسان سینمایی، این دوره از جشنواره کن، یکی از فقیرترین دوره ها به لحاظ آثار قوی سینمایی بود و اغلب فیلم هایی که انتظار می رفت مانند آثار کاپولا و کراننبرگ و لانتیموس و شرایدر و ... چنگی به دل نزدند به جز فیلم "آنورا" که به درستی نخل طلا و جایزه اول جشنواره را از آن خود کرد.
گرتا گرویک (رییس هیئت داوران) در کنفرانس مطبوعاتی پس از مراسم توضیح داد که با جایزه به فیلم "دانه انجیر معابد" می خواستند هزینه هایی که سازندگان فیلم پرداخته اند را به نحوی جبران کنند! به این معنی که خود فیلم ارزش چندانی برای جایزه نداشته است!!
گویا خود رسول اف هم به نحوی خبرش کرده بودند که از جوایز اصلی خبری نیست و برای همین هم یک روز پیش از مراسم اختتامیه در گفت و گویی با صدای آمریکا مانند "قماربازان بازنده" اعلام کرد که "من قبلا جایزه ام را گرفته ام"!

البته بی اعتنایی داوران جشنواره به فیلم رسول اف، چندان هم عجیب نبود چراکه اصل فیلم "دانه انجیر معابد"، که حدود 3 ساعت (2 ساعت و 48 دقیقه) بود، چندان مورد پسند منتقدین قرار نگرفت، بلکه شوآف طولانی رسول اف بود که مثل یک فیلم هندی اشک انگیز، آنها را تحت تاثیر قرار داد.
اغلب منتقدین، موضوع فیلم و ساختار آن را ناقص و دچار اشکالات فراوان دانستند اما گویا این ضد سینما بودنش را به نمایش های رسول اف و ماجراهایش بخشیدند!
پیتر بردشاو در گاردین نوشت:
"داستان ممکن است ناقص باشد، اما در اهمیت آن هیچ شکی نیست... این فیلم ممکن است فیلم کاملی نباشد..."
بن کرل هم نوشت:
"جدا‌کردن یک اثر هنری از شرایط تولیدش، کار احمقانه‌ای است، هنگام نوشتن درباره‌ی "دانه‌ی انجیر مقدس‌"، شخصیت محمد رسول‌اف به سادگی اجازه‌ این کار نمی‌دهد"!!
(یعنی مسخره ترین و بی ارزش ترین فیلم ها را با توجه به شرایط تولیدشان می توان بهترین فیلم قلمداد کرد و مثلا فیلم "اتاق" تامی ویزو به عنوان بدترین فیلم تاریخ سینما به دلیل تولید منحصر به فردش، بایستی جوایز اسکار و سایر جشنواره ها را درو کند!!!)
جاناتان رامنی هم در اسکرین دیلی نوشت:
"محمد رسول‌اف از التهابات ایران، یک افشاگری ناقص اما فوری انجام داده است"!!

به نوشته منتقدین، فیلم سه ساعته رسول اف، مملو از صحنه های پر از شعار و حرف و دیالوگ، خصوصا در یک ساعت و نیم نخست آن بود، به طوری که اغلب تماشاگران را کلافه کرد. برای همین، بعضی از منتقدین، پیشنهاد تدوین و صداگذاری دوباره آن را دادند.
در واقع اگر رسول اف، آن حکم قضایی و ممنوع الخروجی و آن نمایش های "ننه من غریبم" و مصیبت خوانی ها را نداشت، بنا به اذعان منتقدان خارجی، اگر هم فیلمش به جشنواره کن می رفت، هیچ جایزه ای نمی گرفت و حتی توجهی برنمی انگیخت و چه بسا با هوکردن تماشاگران مواجه می شد!
ضمنا این جایزه فیپرشی و کلیسا هم که توی بوق کردند، از جوایز جنبی جشنواره ها به حساب می آید که در دیگر جشنواره ها، معمولا به آثاری اهدا می گردد که احتمال برنده شدنشان در بخش اصلی، کم یا در حد صفر است!
جایزه فیپرشی به سه فیلم تعلق گرفت که یکی از آنها "دانه انجیر معابد" بود و جایزه کلیسا هم به چند فیلم داده شد و در بی اهمیت بودن این جوایز همین بس که حتی رسول اف علیرغم همه ولع نمایش دادن، اما برای دریافت آنها حضور نداشت!
به هر حال بلیط محمد رسول اف هم پس از سالها شامورتی بازی و خراب کردن فیلم و سینما با یک پایان حقیرانه، باطل شد. او هم به زباله دان تاریخ سینما پیوست که پیش از او امثال مخملباف و قبادی و برخی دیگر که اساسا عددی به حساب نمی آیند، در آن دفن شدند!

جوایز دیگر جشنواره هفتاد و هفتم کن:
نخل طلا : "آنورا" ساخته‌ شان بیکر
جایزه‌ بزرگ: فیلم "همه ما مثل نور تصور کردیم" ساخته پایال کاپادیا
جایزه کارگردانی: میگول گومز برای فیلم "تور بزرگ"
جایزه‌ی هیات داوران: برای " امیلیا پرز ساخته ژاک اودیار
جایزه بهترین فیلمنامه: کورالی فارژه برای فیلم "ماده"
جایزه بازیگر زن : مجموع بازیگران زن فیلم "امیلیا پرز"
جایزه بازیگر مرد: جسی پلمونز برای فیلم "انواع مهربانی ها" ساخته یورگوس لانتیموس
جایزه افتخاری برای جرج لوکاس که توسط فرانسیس فورد کاپولا اهدا شد و مریل استریپ که در مراسم افتتاحیه دریافت کرد و استودیو جیبلی میازاکی

رسول افجشنواره فیلم کننخل طلاجایزه ویژهدانه انجیر معابد
مستندساز و کارشناس سینما
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید