استان چهارمحالوبختیاری در بخش مرکزی رشته کوههای زاگرس بین پیش کوههای داخلی و استان اصفهان واقع شده است. همچنین مرکز استان (شهرکرد) با ۲۱۵۰ متر ارتفاع در میان مراکز استانها، بلندترین است (به همین سبب به بام ایران نامیده می شود). این استان دارای ۱۶ قله مرتفع با ارتفاع بیش از سه هزار و ۵۰۰ متر مربع میباشد و قله چهار هزار و ۵۴۸ متری زردکوه بختیاری در آن قرار دارد که مرتفعترین قله آن کلونجی نام دارد. ارتفاعات این استان سرچشمه سرشاخههای دو رودخانه دائمی زاینده رود و کارون میباشد. وسعت این استان در حدود ۱۶۵۳۳ کیلومتر مربع میباشد.
چهارمحال و بختیاری منطقهای کوهستانی است که تقریبا 76 درصد آن را کوهها و تپهها و 24 درصد آن را دشتهای آبرفتی و فلاتها تشکیل میدهند.
به دلیل ماهیت کوهستانی مرتفع و قرار گرفتن در مسیر بادهای مرطوب مدیترانهای از زمستان سرد و تابستانهای خنک بهرهمند است.
کوه های استان چهارمحال و بختیاری
كوههاي استان كه برخي از آنها غالباً پوشيده از برف است، منبع و منشاء رودهاي پرآب و طولاني كارون و زاينده رود هستند كه به ترتيب به سوي خوزستان و اصفهان روان است. رود كارون داراي سرشاخههاي متعددي به نامهاي رودخانههاي بهشت آباد، كوهرنگ، سبزكوه، ونک، بازفت و لردگان و زاينده رود نيز داراي سرشاخههاي ديگري به نامهاي ديمه، ميان رودان، توف سفيد، نعل اشكانان، تنگزي و خرسانك است. بخشي از سرشاخههاي رود دز نيز از شمال استان چهارمحال و بختياري سرچشمه ميگيرد كه پس از عبور از لرستان در خوزستان به كارون ميپيوندد. در مجموع در اين استان تعداد 15 رود بزرگ و 953 چشمه دائمي وجود دارد. گرچه استان چهارمحال و بختياري با داشتن 10 درصد از آب كشور يكي از پرآبترين استانهاي ايران به شمار ميآيد، اما به دليل جريان داشتن آب رودخانهها در عمق درّهها و هزينه سنگين انتقال آب آنها به سطوح بالاتر، اين استان بهره چنداني از منابع آبي خود نداشته و در واقع دشتها و اراضي پست استانهاي همجوار از آن بهرهمند هستند.
در ادامه به معرفی تعدادی از کوههای استان چهارمحال و بختیاری خواهیم پرداخت
کوه جهانبین
کوه جهانبین در غرب شهر هفشجان در استان چهار محال و بختیاری قرار دارد . این کوه یکی از کوههای رشته کوه زاگرس است . کوه جهان بین به طول 30 کیلومتر از جنوب روستای شمسآباد شروع و تا غرب روستای مصطفی آباد در حومه شهر هفشجان امتداد دارد . بلندترین قلل آن به نامهای دالانک با 3342 متر ، هفشجان با 3315 متر و شمسآباد با 3138 متر ارتفاع میباشد .
رشته کوه جهان بین در حومه شهرکرد قرار دارد . چون از فراز قله دالانک ، مرتفعترین قله رشته جهان بین ، منطقه عظیمی شامل شهرکرد و شهرهای نجفآباد و اصفهان کاملاً دیده میشود به همین مناسبت به آن نام جهان بین دادهاند .
کثرت چشمه ساران ، دامنههای سرسبز شمال شرقی ، صخرههای مرتفع و غارهای ژرف و نیز زیبایی بی نظیر قلهٔ مرکزی یعنی نای هفشجان که در عین حال یکی از بی نظیر و منظمترین قلل کشور است ، از ویژگیهای منحصر به فرد این رشته کوه میباشد .
آشنایی بیشتر با کوه ها و ارتفاعات استان چهارمحال و بختیاری
کوه بزلر
کوه بُزلَر در شمال شهر هفشجان در استان چهار محال و بختیاری قرار دارد. این کوه یکی از کوههای رشته کوه زاگرس است. کوه بزلر به طول ۱۵ کیلومتر در جنوب شهرکرد و در حومه شهر هفشجان امتداد دارد. بلندترین قلل آن به نام شاه منظر، ۲۵۷۳ متر ارتفاع میباشد.
زرد کوه بختیاری
زَردکوه یا زردکوه بختیاری، کوهستانی در زاگرس شمال مرکزی است که در جنوب غربی ایران واقع شده است. این کوهستان در نزدیکی شهرستان کوهرنگ، منطقه بختیارینشین میان چهارمحال و بختیاری و خوزستان، قرار دارد.[۲] زردکوه با ارتفاع ۴۰۸۰ متر، پس از کوه دنا، دومین کوه مرتفع در رشته کوههای زاگرس و یکی از۱۵۱۵قله بسیار برجسته جهان بهشمار میرود.
رشتهکوههای زردکوه (یا به عبارتی زرده) در حد فاصل دو رودخانه بزرگ کوهرنگ و بازفت در استان چهار محال و بختیاری قرار گرفتهاست. جهت این رشته از شمال غرب تا جنوب شرق هم آهنگ با حرکت کلی ساختار زاگرس است.
زردکوه در جنوب غربی ایران و از انتهاییترین قسمت غربی استان چهارمحال و بختیاری تا شرق و شمال شرق خوزستان امتداد یافتهاست. این رشته کوه یکی از غنیترین ذخایر طبیعی آب ایران است و بعضی از سرچشمههای اصلی رودخانههای کارون، به عنوان بزرگترین رودخانه ایران و برخی از سرچشمههای اصلی زایندهرود (از این رشتهکوه سرچشمه میگیرند.
کوه کلار
کوه کلار از جمله ارتفاعات زاگرس بوده که به صورت شرقی و غربی امتداد دارد و سمت شرق آن از گردنه تنگ وستگان شروع در منطقه چغاخور به حداکثر ارتفاع ۳۶۲۹ متری خود میرسد و نهایتاً در جنوب شهر ناغان در گردنهای به نام سولگان ختم میگردد، کلار از شمال به تالابهای گندمان، چغاخور، علی آباد و سولگان منتهی است و در واقع وجود تالابهای فوق که به صورت زنجیر وار به هم پیوسته و مامن و زیستگاه بیش از سیصد هزار پرنده بومی و مهاجر، آبزی، کنار آبزی بوده و مدیون وجود ارتفاعات برفگیر کلار است. کلار علاوه بر تأمین آب تالابهای یاد شده که هریک به تنهائی چون نگین انگشتری از بابت تنوع زیستی، گردشگری و زیباشناسی بر تارک این خطه از ایران میدرخشد، درضلع جنوبی نیز ذخیره گاه ژنتیکی جنگلهای ارس را در دامن خود پرورده و کلار از لحاظ تنوع ژنتیکی و فون و فلور این دیار بینظیر است. کلار نعمت بزرگ خداوندی است که به مردم این منطقه ارزانی شده، وجود دریاچه زیبا و منحصر بفرد قزل گل با مساحت ا۱۴۲ هکتار در ارتفاعات بالای ۳۵۰۰ متر این کوه و تالابهای بینالمللی چغاخور و گندمان مشرف در آنجا و جاری بودن قریب چهل چشمه بزرگ از اقصی نقاط منطقه و تمرکز مراکز جمعیتی جمعیتی در دامنههای و اضلاع اربعه ارتفاعات آن ارتزاق و تأمین معیشت اهالی و ساکنین روستاهای دامنههای کوه کلار را باعث شدهاست.
کوه هزار دره
کوه هزار دره کوهستانی بلند است، که به تقریب در بخش مرکزی زاگرس در جنوب غربی ایران مستقر میباشد. این کوهستان در شرق استان چهارمحال و بختیاری قرار گرفته و موقعیت جغرافیایی قله اصلی آن، در ۳۱ درجه و ۴۶ دقیقه و ۳۵ ثانیه عرض شمالی و ۵۱ درجه و ۱ دقیقه و ۴۶ ثانیه طول شرقی واقع شدهاست. از نظر تقسیمبندی جغرافیایی، بخش جنوبی کوهستان هزار دره در بخش مرکزی شهرستان لردگان و بخش شمالی آن، در شهرستان بروجن قرار گرفتهاست. کوه هزار دره از شمال و شمال خاوری به کوه چرو و دشت گندمان، از شمال غربی به سبزکوه و در دامنه جنوبی آن رودخانه کره وبس در جریان است.
تنگ زندان با آبشار و چشمه کرودی کن، هزار دره را از سبزکوه جدا میکند. روستاهای پیرامون و نزدیک هزار دره از سوی شرق سرپیر، از شمال شرقی مورچگان و وستگان و از جنوب روستای دو مکان و برجویی هستند. کوهستان هزار دره بیش از ۱۷ قله بالای ۳٫۶۰۰ متر ارتفاع دارد. بلندای قله اصلی هزار دره ۳٫۸۷۴ متر از سطح آبهای آزاد ارتفاع دارد
منبع:بیا تور