طبیعت رازآلود ایران در هر چهارگوشه اش مملو از حضور این رازها است. رازهایی که گاه تنها چند صدمتر آن طرف تر از جاده اصلی قرار گرفته اند. این بار در میان استان ها و شهرهای کوچک و بزرگ ایران عازم استانی می شویم که به داشتن طبیعت حیرت انگیز و مسحورکننده شهره است. چهارمحال و بختیاری برای عشاق سفر همیشه یک رازسربه مهر و شگفت انگیز است. در میان مقاصد بی شمار این سرزمین جادویی این بار عازم منطقه ای می شویم که با نام دشت هلن شناخته می شود.
منطقه حفاظت شده هلن در فاصله ۱۱۰ کیلومتری از مرکز استان چهارمحال و بختیاری و در مجاورت شهر ناغان در محدوده شهرستان‌های اردل، لردگان و کیار قرار دارد. دشت هلن از نظر توپوگرافی کاملاً کوهستانی بوده که بلندترین نقطه آن کوه بزمنی با ارتفاع ۳۲۲۵ متر و کمترین ارتفاع آن در حاشیه رودخانه ارمند با ارتفاع ۱۱۶۸ متر از سطح دریا می‌باشد. دشت هلن از نظر اقلیمی نیمه مرطوب با تابستان‌های گرم و خشک و زمستان‌های نیمه سرد می‌باشد.
بیشتر بخوانید: دشت هلن در استان چهارمحال و بختیاری
منطقه حفاظت شده دشت هلن نام خود را از کوهی که در این منطقه واقع شده گرفته است. گفته می‌شود «هلن» نام پرستاری آمریكایی بوده است كه با یک پزشک ایرانی بختیاری ازدواج كرده و در سال ۱۹۳۱ میلادی به ایران آمده و به همراه همسرش با ایل بختیاری كوچ می‌كرده و به مداوای مردم می‌پرداخته است. حضور وی در آن زمان مصادف با نقشه‌برداری و تهیه نقشه‌های توپوگرافی منطقه بوده كه احتمالاً اختصاص كوهی به نام هلن به خاطر قدردانی از خدمات وی بوده است.
ویژگی‌های اقلیمی منطقه دشت هلن، وجود زیست‌بوم‌های رودخانه‌ای و حاشیه رودخانه‌ای، جنگلی و غیرجنگلی، شرایطی را برای جذب حیات وحش متنوع به ویژه پرندگان فراهم نموده است. از جانوران این منطقه می‌توان به کل و بز، سنجاب ایرانی، شغال، تشی، روباه معمولی، گراز، گرگ، خرگوش، خرس قهوه‌ای، کبک، کبوتر جنگلی، کمرکلی بزرگ، زاغ نوک قرمز، زاغی، کلاغ معمولی، دلیجه، عقاب طلایی، آگاما، لاک‌پشت آبزی و افعی اشاره نمود.
منطقه پوشیده از بلوط است و از گونه‌های دیگر می‌توان گز، بادام، ارژن، گون، بنه، کلخونک، کلاه میرحسن، زالزالک، پلاخور، شکر تیغال و دافنه را نام برد. در حدود 30 سال پیش، تراکم پوشش گیاهی این منطقه بسیار بالابود به‌طوری‌که اشخاص کمی جرات وارد شدن به جنگل را پیدا می‌کردند، اما امروزه براثر استفاده نادرست و تخریب، بخش‌هایی از جنگل در معرض نابودی و انقراض پوشش گیاهی قرار دارد.
یکی از منابع آبی منطقه هلن، رودخانه کارون با طول حدود 65 کیلومتر است که منطقه بین پل دوپلان تا پل ارمند را در بر می‌گیرد
تعارضات و تهدیدهای منطقه
منطقه از دو جهت تحت تأثیر فعالیتهای انسانی قرار دارد، یکی حضور ۱۲۸۶۹ نفر در۳۱ روستای درون و بیرون از منطقه و مسائلی چون: چرای دام، قطع جنگل، کشت زیراشکوب، احتیاجات مربوط به رشد جمعیت همچون اسکان و توسعه روستاها، سرشاخه‌زنی، تقاضای زمین برای احداث کارگاههای تولیدی و خدماتی، بوته‌کنی و خارکنی، شخم و شیار، شکار غیرمجاز و آتش‌سوزی دیگر عوامل توسعه‌ای ناشی از طرحهای ملی چون: عبور خط لوله نفت، آب آشامیدنی روستا، خط انتقال برق، احداث جاده‌های دسترسی به این مراکز که حدود ۱۰ کیلومتر با تخریب در مسیر انتقال خط برق فشار قوی از روستای فیروزآباد تا دوپلان، ۱۳ کیلومتر جاده دسترسی به قلب منطقه و ارتفاع ۲۸۰۰ متری محل احداث دکل‌های مخابراتی شرکت نفت و مخابرات شهرکرد بر روی ارتفاع کوه خاردان، ایستگاه کنترل لوله نفت در محل دوپلان، احداث کارگاه پرورش ماهی در آب سفید و سرتنگ مسن می باشد که منطقه از آن متأثر می گردد.
منبع: بیا تور- اینستاگرام ما
