به رایی لشکری را بشکنی پشت/ به شمشیری یکی تا ده توان کشت
امروز داشتم پادکست جلسه چهاردهم نقل و روایت خسرو و شیرین حکیم نظامی گنجوی به روایت استاد ساعد باقری را گوش میکردم که با ابیات زیر آغاز میشد. خانم معینی میخواند و چه خوب میخواند تا رسید به بیتی که در صدر گذاشتم.
کلید فتح، رای آمد، پدید است/ که رای آهنین زرین کلید است
ز صد شمشیرزن رای قوی به/ ز صد قالب کلاه خسروی به
تا چه حد افسوس خوردم که در عمر گذشته و از دست رفته کمتر به شعر و ادبیات پرداختم و کمتر تاریخ خواندم. بیگمان اگر دولتمردان و سیاستورزان ایران آگاه ازادبیات و تاریخ ایران بودند و همین یک بیت شعری که در صدر گذاشتم را فهم میکردند تا این حد به شمشیردست نمییازیدند و رایزنی و دستیابی به رای مبتنی بر حکمت خسروانی و معاصر را برزورِ شمشیرسر میدانستند. که رای کلید فتح است و از صد شمشیر زن به است. چیرگی فضای خشونتآمیز در زندگی سیاسی و اجتماعی ایرانیان ثمر ستایشِ خشونت به نام دستور به نیکی و پرهیز از بدی، در قالب شریعت، در مهد تمدن مبتنی بر شعر، لطافت و نازک اندیشی است. و این خود ناشی از کمبهرهگی و گاهی بیبهرهگی سیاستمداران از دو فضل ادبیات و تاریخدانی است.
دوستان دستِکم سی دقیقه نخست پادکست زیر را گوش کنند. بیگمان بهره خواهند برد.