خوش بینی و بد بینی

خوش بینی و بد بینی

خوش بینی انسان در مرحله اوّل زندگی حاصل سطحی نگری و بینش کودکانه و بازیگرانه است و بی مسئولیتی . انسان بمیزانی که به عمق زندگی وارد نشده خود را عالم و بر آستانه سعادت می یابد و بواسطه ریای حاکم بر رفتار مردمان نیز همگان را زیبا و مهربان و نیکوکار می یابد. ولی هر چه که بر تجربه حاصل از مسئولیت و تعمق افزوده می گردد تلخی و تباهی دنیا و اهلش و نیز جهل انسان درباره خود و مردمان و جهان اضافه می شود و این عرصه بدبینی است . این بدبینی اگر قرین معرفت نباشد منجر به نفرت و انزجار می شود و کینه جوئی . ولی اگر حق هر آنچه که هست و می نماید درک شود آنگاه عرصه توسل به حق و صبر و ستاری و سکوت است و مهری قهارانه نسبت بخود و عالمیان.

وقتی انسان هر امری را از اراده خداوند ببیند صبور می شود و نهایتاً فقط با خدا روبرو می گردد و هر شکایتی هم که دارد به سوی او می برد . این بدبینی حاصل نزدیکی به خدا می شود در حالی که بدبینی جاهلانه موجب اشد کفر و کینه و جنگ باخدا و خلق است .

حیات دنیوی عرصه بازیچگی بشر است و لذا مولّد بدبینی است چون جز فریب خوردگی حاصلی ندارد و این فریب محصول دنیای تصنعی آرزوها و امیال مادی ماست . لذا

بدبینی تماماً برخاسته از بداندیشی چیزی جز ماده پرستی خیالی و آرمانی نیست و اینست که بدبینی منجر به خود بینی می شود که موجب از دست رفتن اعتماد فرد به خویشتن است . این بی اعتمادی بخود اگر در مجرای معرفت قرار نگیرد منجر بخود – براندازی جاهلانه و انتقام از خویشتن می گردد و همان انواع خودکشی هاست که بطور مستقیم و غیر مستقیم رخ می دهد . این بی اعتمادی بخود عذاب سوء استفاده از دیگران و بد دیدن دیگران و استفاده ابزاری از آنان است.

کسی که از خیر و شر این دنیا بگذرد از قلمرو استهلاک خوش بینی و بد بینی خارج می شود و به حق بینی می رسد. جهان هستی بسیار فراتر از منافع و ضررهائی است که از آن توقع داریم . خوش بینی و بدبینی دوروی سکه دنیا پرستی و ابزاری دیدن دیگران است.

منبع : دایره المعارف عرفانی جلد اول صفحه 96اثر استاد علی اکبر خانجانی

بیش از 171جلدکتاب رایگان از همین مولف در لینک های زیر:
https://drive.google.com/file/d/1zXuKPJ1PuKONLewyXIe0huzfIxfU_GmT/view?usp=sharing

https://up.20script.ir/do.php?filename=c861-ketab1401.rar

https://www.khanjany.org