بسیاری هرگز هنوز به دوستی صدیق و حقیقی نرسیده‌اند و اما برخی هم رسیده ولی حقش را نشناخته و از دستش داده‌اند. علی (ع) می‌گوید: «دوست صدیق کسی است که لحظه‌ای بی او زندگی نخواهی.» و این کمترین معنای دوست است. عده‌ای دوست نایافته اند و مابقی دوست باخته.
این چه رازیست؟ شناخت دوست و سپس حفظ دوست بزرگترین استحقاق است. و اما چه کسی می‌تواند دیگران را براستی بخاطر خودشان دوست بدارد. کانت فیلسوف شهیر آلمانی می‌گوید منشأ همه مفاسد بشری اینست که سائر انسانها را بعنوان وسیله‌ای برای منافع خود می‌نگرد.
پس چه کسی می‌تواند دیگران را هدف ببیند. این همان نگاهی است که دوست را از غیر دوست متمایز می‌کند. هدف دیدن دیگران یعنی دیگران به مثابه سرنوشت ابدی خود دانستن و سرنوشت خود ساختن و هم سرنوشت شدن با آنها. اینست معنای دوستی.
و این همان خدابینی در بشر است. و این نگاه عارفان است: جستجوی خدا در بشر!
🍀 دائرةالمعارف عرفانی جلد ششم ص۱۷۰
استاد علی اکبر خانجانی
