خیلی از ما فکر می‌کنیم هر کشوری که هر وجب از اون پر از منابع نفت، گاز و … هست هر زمان اراده کنه با پول نفت و گاز می‌تونه در بهترین حالت ممکن زندگی کنه و حتا اگر در شرایط بد تحریمی هم باشه با یه ذره سختی این مانع سفت و سخت رو رد می‌کنه؛ اما شاید ندونیم که همین منابع باعث ایجاد وضعیف فعلی شده، قصدم این نیست که حرف کلیشه ای بزنم و بگم که ما به خاطر منابع طبیعی به این روز افتادیم.
آقای دکتر جعفر خیرخواهان کتابی دارند بنام معمای فراوانی که در اون به درستی هر چه تمام تر به ونزوئلا اشاره شده که نفرین منابع و بیماری هلندی چه بلایی بر سر ثروتمندترین کشور آمریکای لاتین آوردند و این کشور به چه روزی افتاده. حقیقت امر اینه که شاید مهم ترین دلیل وضعیت اقتصادی فعلی ما بیماری هلندی و پدیده نفرین منابع باشند که در ادامه تعریف مختصری از این دو ارائه میدم.
بیماری هلندی یعنی بخشی از اقتصاد شما وابسته به منابع طبیعی هست که در کشور شما به فراوانی یافت میشه و هر زمانی که شما در سایر زمینه ها مثل کشاورزی، خودروسازی و … دچار مشکل می‌شید دست در جیب منابع طبیعی می‌کنید و با پول اون چاله چوله های صنایع خودتون رو پر می‌کنید. نتیجه میشه اینکه تولید در کشور بشدت آسیب می‌بینه و نرخ ارز بالا میره، بعد از اون هم با کوچکترین نوسانی در قیمت مواد خام، اون کشور دچار مشکلات عمیقی مثل امروز کشور ما میشه.
کشورهای دارای منابع طبیعی با ارزش مثل نفت و گاز، غالبا توان استفاده درست و اقتصادی از منابع خدادادی خودشون رو ندارند. اصطلاحا این منابع نفرین شده هستند و امکان استفاده اونها برای بهبود رفاه، معیشت و وضعیت مردم وجود نداره. بیشتر اوقات وقتی حجم زیادی از منابع در دسترس باشه استفاده درستی ازشون نمیشه و منجر به هدررفت اونها میشه؛ برای درک بهتر این قضیه به وجود نان در منزل فکر کنید که وقتی زیاد باشه دور ریخته میشه، حالا فکر کنید برای هر خانواده طی روز 2 عدد نان لواش در نظر گرفته بشه، به نظرتون کدوم مورد هدررفت بیشتری داره؟ نفرین منابع، در سطح کلان و جامعه باعث میشه عادت ها و رفتار اقتصادی مردم هم به مصرف بیشتر و در نتیجه هدررفت اون منابع هم بیشتر بشه.
در پایان باید اشاره کنم که این موضوع صرفا حل مسئله بود و راهکار مسئله در این مقاله نمی‌گنجه.
