قراره خیلی سریع مرور کنیم که گذار درسته یا گزار؟ گذاشتن درسته یا گزاشتن؟ بالاخره ز یا ذ؟
قطعا همهی ما جایی به این دوراهی چالش بر انگیز و بزرگ برخوردیم که خب (گذار یا گزار؟ گذاشتن یا گزاشتن؟ جالب تر اینکه بعضی قبلا بارها اینو توی ذهنشون مرور کردن اما حین نگارش باز هم تردید دارن توی چنین مساله ای.
یه روش خیلی سریع اینه هر زمان که معنای {قرار دادن} منظورمون بود از «ذال» استفاده کنیم
مثل چی؟ مثل: موبایل را روی میز بگذار) (میتونید بگذار رو بذار هم بنویسید!)
مثلا: موبایل رو بذار. یعنی موبایل رو قرار بده.
و حالا هر وقت معنای {به جا آوردن} مد نظر بود از این «ز» استفاده میکنیم.
مثل چی؟ (مثل: سپاسگزارم) و یا مثلا درستش اینه که ما بگیم احترام بزار. خب احترام چیزی نیست که مثلا بگذاریمش روی پنجره. و به جا آوردنیه . پس درستش اینه که بگیم احترام گزاشتن .
اون جاهایی که ما منظورمون: «قرارداد کردن»، «وضع کردن»، «تأسیس کردن» هستش:
- باید از ذال استفاده کنیم. مثلا قانونگذار.
اون جاهایی که منظورمون «اجازه دادن» و «رخصت دادن» هستش:
- باید از ذال استفاده کنیم. مثلا: بابام گذاشت برم سفر
اون جاهایی که منظورمون «گذاشتن» به معنای «رها کردن» و «ترک کردن» هستش:
- باید از ذال استفاده کنیم. مثلا: گذاشت و رفت. یا: ازت نمیگذرم.
اون جاهایی که منظورمون به معنی «طی کردن» هستش:
- باید از ذال استفاده کنیم. مثلا: گذراندن دوره تحصیلی.
اگه منظورمون «انجام دادن»، «اجرا کردن» و «به جای آوردن» هستش:
ـ باید از ز استفاده کنیم. مثلا: از تلاش شما سپاسگزارم. یا: مومن ها نماز گزار اند.
اگه منظورمون «شرح دادن»، «رسانیدن»، «تعبیر کردن» و «ترجمه کردن» باشه:
- باید از ز استفاده کنیم مثلا: خوابگزار دربار :))))))
اول اینکه
بعضی از کلمات با هر دو صورت استفاده از «ذ» و یا «ز» درستاند ولی با معانی متفاوت.
توی این جور موقع ها انتخاب بین گذار یا گزار به معنی گوینده بستگی داره:
مثل چی؟ مثلا اینها:
قانونگذار: وضع کننده قانون - قانونگزار: اجرا کننده قانون
سنتگذار: آورده و وضعکننده سنت - سنتگزار: به جا آورنده سنت
سپس اینکه
راجع به اینکه «برگزار کردن» درسته یا «برگذار کردن» ؟ بین علمای اهل فن اختلاف وجود داره. که خب با حزبی شدنش هر کسی نظری داره و از حوصله این بحث خارجه.