نویسنده: Diann Daniel
ترجمه (با تصرف): علیرضا پورمند
بخش دوم
هفت مورد از مفاهیم و ابزار تولید ناب
تولید ناب مستلزم پیگیری بی وقفه جهت کاهش هر چیزی است که ارزشی به محصول نمی افزاید، یعنی اتلاف و هدر رفت. این امر، بهبود مستمر را که در قلب تولید ناب قرار دارد، ضروری می سازد.
مفاهیم و فرآیندهای مهمی که تولید ناب بر آنها تکیه دارد عبارتند از:
1- هیجونکا (Heijunka)
تسطیح یا هموارسازی تولید که به دنبال ایجاد جریان مداوم تولید، تخصیص کار به کارخانه به میزان مورد نیاز و جلوگیری از توقفات است.
2- نظام آراستگی 5S
مجموعه ای از اقدامات جهت سازماندهی فضاهای کاری برای ایجاد محیطی کارآمد، بهره ور و ایمن برای کارکنان به منظور جلوگیری از اتلاف در کار و زمان است. 5S بر سازماندهی و پاکیزگی تاکید دارد.
3- کانبان (Kanban)
سیگنالی که جهت ایجاد جریان یکنواخت برای تحویل به هنگام (JIT) در فرآیندها استفاده می شود. سیگنال ها می توانند فیزیکی باشند، مانند برچسب یا ظرف خالی، یا به صورت الکترونیکی از طریق یک سیستم ارسال شوند.
4- جیدوکا (Jidoka)
روشی است که طرحی کلی برای تشخیص ناهنجاری، توقف کار تا زمان اصلاح آن، رفع مشکل و سپس بررسی علت اصلی آن تعریف میکند.
5- آندون (Andon)
کمکی بصری، مانند چراغ چشمک زن، که کارکنان را از وجود یک مشکل آگاه می سازد.
6- پوکا-یوکه (Poka-Yoke)
مکانیزمی است که از خطای انسانی محافظت می کند، مانند چراغ نشانگری که در صورت رد شدن از یک مرحله ضروری روشن می شود. و یا سیستمی که از شروع مرحله بعدی تولید تا زمان تکمیل مراحل قبلی آن، جلوگیری می کند.
7- زمان چرخه (Cycle time)
مدت زمان مورد نیاز برای تولید یک قطعه یا تکمیل یک فرآیند می باشد.
ناب در برابر شش سیگما
شش سیگما رویکردی برای مدیریت دادهمحور و ماهیت آن شبیه به ناب است، که به دنبال بهبود کیفیت با بررسی نواقص موجود در یک فرآیند و حذف آنهاست تا به کمترین حد ممکن برسند.
هر دو رویکرد ناب و شش سیگما به دنبال حذف اتلاف اند. با این حال، از روشهای متفاوتی برای بررسی علل اصلی آن استفاده میکنند. به عبارت ساده تر، در جایی که رویکرد ناب معتقد است اتلاف ناشی از مراحل، فرآیندها و ویژگیهای اضافه ای است که از نگاه مشتری ارزش افزودهای ندارد و هزینهای برای آن پرداخت نمیکند، شش سیگما معتقد است که این اتلاف ناشی از تغییرات فرآیند است. با این حال، این دو مکمل یکدیگرند و در یک رویکرد مبتنی بر داده به نام شش سیگمای ناب (Lean six sigma) ترکیب شدهاند .
پایان