علی شاکر
علی شاکر
خواندن ۵ دقیقه·۱ سال پیش

تاثیرات محتمل فناوری «کامپیوتر فضایی» بر ارتباطات اجتماعی روزمره

شرکت اپل روز سه‌شنبه، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۴، اعلام کرد که Vision Pro، کامپیوتر فضایی[i] جدید خود را از ۲ فوریه در آمریکای شمالی عرضه خواهد کرد. این دستگاه با قیمت پایه ۳۴۹۹ دلار، از فروشگاه‌های اپل استور و وب‌سایت اپل قابل خریداری خواهد بود.


اصل خبر در وبسایت اپل (https://www.apple.com/newsroom/2024/01/apple-vision-pro-available-in-the-us-on-february-2)

کامپیوتر فضایی چیه؟

کامپیوتر فضایی یا spatial computer یک دستگاه‌ محاسباتی نوین است که با ادغام محتوای دیجیتال با دنیای فیزیکی، تجربیات فضایی و درگیرکننده‌ای برای کاربران ایجاد می‌کند. یعنی متاورس دارد از همیشه نزدیک‌تر می‌شود.

این دستگاه‌ها معمولا بر پایه واقعیت افزوده(AR) و واقعیت مجازی (VR) یا ترکیبی از آن‌ها هستند و از سنسورهای متعددی برای درک محیط فیزیکی و تعامل با آن استفاده می‌کنند.

هدست Vision Pro هم یکی از همین دستگاه‌هاست که نحوه کار، همکاری، ارتباط، زنده‌کردن خاطرات و لذت بردن از سرگرمی را متحول می‌کند.

این دستگاه به طور یکپارچه محتواهای دیجیتال را با دنیای فیزیکی ترکیب می‌کند و تجربیات فضایی قدرتمندی را در visionOS، سیستم عامل جدید اپل، باز می‌کند.

ویژن او اس (visionOS) را می‌توان به کمک چشم‌ها دست و صدا کنترل کنیم که ناوبری در آن هم بسیار طبیعی و بصری است. کاربران می‌توانند با نگاه کردن به برنامه‌ها، ضربه زدن انگشتان، چرخاندن مچ دست یا استفاده از Siri، با برنامه‌ها تعامل داشته باشند.

ویژن پرو (Vision Pro) همچنین امکان غوطه‌وری در محیط‌های مجازی را نیز فراهم می‌کند. کاربران می‌توانند در مناظر زیبا غوطه‌ بخورند یا حتی به سطح ماه سفر کنند.


کاربردهایVision Pro در حوزه‌ی ارتباطات اجتماعی روزمره

· برچسب‌گذاری یا تگ‌گذاری صورت افراد و شکل اشیا در عکس‌ها و فیلم‌ها. این قابلیت می‌تواند به کاربران کمک کند تا محتوایی را که برای آنها مرتبط است، راحت‌تر پیدا کنند و با شبکه‌ی خود به اشتراک بگذارند.

· مترجم دست‌به سینه: حالا هر کدام از ما می‌توانیم موقع سفر یک مترجم همزمان داشته باشیم. یک پیشکار همه‌زبانه که می‌تواند فاصله‌ی زبانی با دیگر فرهنگ‌ها را کم کند و از این لحاظ زمینه‌ساز فهم متقابل دیگری باشد.

· فیلتر محتوا مضر: می‌توان به کمک این هدست واقعیت افزوده محتوای مضر را در لحظه شناسایی و فیلتر کرد. این می‌تواند به ایجاد تجربه‌ای امن‌تر و مثبت‌تر در ارتباطات اجتماعی برای همه کمک کند.

اما تجربه‌ی بکارگیری فناوری به ما ثابت کرده است که زندگی این‌قدرها هم ساده نیست که یک ابزار بتواند تا این حد از مشکلات حل کند. اگر هم بتواند، با خود چالش‌های تازه‌ای می‌آورد.

چالش‌های Vision Proدر حوزه‌ی ارتباطات اجتماعی روزمره

امان از محتوای تبلیغاتی و جعلی: این فناوری جدید شرکت اپل می‌تواند برای ایجاد محتوایی استفاده شود که واقعیت را تحریف می‌کند یا برای اهداف تبلیغاتی هم مورد استفاده قرار بگیرد. این امر می‌تواند به کاهش اعتماد مردم به اطلاعات و محتوای این حوزه‌ها منجر شود.

دیگه این دل واسه ما دل نمی‌شه: این جمله را معمولاً باید از آدم‌های عاشق بشنوید. ولی نکته اینجا که فرد عاشق هم دارد داده‌هایی تازه در خویش و دیگری کشف می‌کند پس دارد شکل تعامل خود را تغییر می‌دهد با دنیای اطرافش. این چالش‌برانگیز است.

ساده‌تر بگویم؛ اینکه ما با تصویر و کد یک فرد دیگر مواجه شویم در دنیایی تازه فارغ از اینکه این اتفاق خوب است یا بد، برای ما عجیب است و به طبع شکل تعامل‌های ما انسان‌ها را تغییر می‌دهد و شاید منجر به کاهش روابط فیزیکی و انسانی شود. همین تغییر می‌تواند روی سلامت روانی و اجتماعی ما موثر باشد.

تیغ دولبه‌ی فناوری بر گردن اخلاق: استفاده غیرمسئولانه ازVision Pro می‌تواند منجر به نقض حریم خصوصی، تبعیض یا سایر مسائل اخلاقی شود.

اینکه نتوانستیم به مردم دنیا این داده‌ی ساده را بفرستیم که مردم دنیا اگر اصول اخلاق فناوری را رعایت نکنیم فناوری از بین نمی‌رود، ماییم که از بین می‌رویم. رساندن این پیام به ذهن افکارعمومی جهان و از آن مهمتر سردمداران قدرت در مناطق مختلف جهان به این سادگی نیست. پس باید خودمان را برای چالش‌هایی اساسی و گاهی خطرناک آماده کنیم.


چرا دارم درباره‌ی تاثیر کامپیوتر فضایی می‌نویسیم؟

غرضم از نوشتن درباره‌ی این فناوری تبلیغ یا معرفی این محصول نیست، بلکه می‌خواهم نشان دهم این فناوری نوین چگونه می‌تواند حوزه‌ی کاری من و شما را تغییر دهد.

یعنی چه اتفاق‌های تازه‌ای می‌تواند بزودی در زمینه‌هایی مثل ارتباطات اجتماعی، روزنامه‌‌نگاری و روابط‌عمومی چه اتفاق‌هایی می‌افتد؟ به این سوال در سه بخش سعی می‌کنم فکر کنم و پاسخ‌هایی به آن بدهم. این بخش اول است که درباره‌ی تاثیر این فناوری بر ارتباطات اجتماعی می‌نویسم:

شناخت حدود توانایی‌هایی که این ابزار فناورانه به ما می‌دهد، می‌تواند جلو بلای مدرنِ «تاخر فرهنگی» را بگیرد و دست‌کم حاکمیت و مردم را از این ابزار جدید نترساند؛ چون اگر با حدود استفاده از این ابزارها آشنا شویم به جای اینکه به بحث‌های جذاب ولی بی‌ثمری مثل انقراض بشر و بیکاری آدم‌ها بپردازیم، درباره‌ی این فکر می‌کنیم که چه‌طور می‌توانیم از این امکانات در جهت بهبود اوضاع خود و اطرافیان‌مان بهره ببریم.


[i] اینکه دقیقا کامپیوتر فضیایی چه چیزی یک را تعریف می‌کند، هنوز در حال تکامل است و تعاریف مختلفی برای آن وجود دارد. اما برخی از ویژگی‌های کلیدی آن عبارتند از:

  • محاسبات فضایی: به این معنا که پردازش اطلاعات نه تنها بر اساس داده‌های سنتی مانند ورودی‌های صفحه‌کلید و ماوس، بلکه بر اساس موقعیت، جهت‌گیری و حرکات کاربر در فضای فیزیکی انجام می‌شود.
  • دنیای فیزیکی و مجازی تلفیقی: توانایی نمایش یا تعامل با محتوای دیجیتال که به نظر می‌رسد بخشی از دنیای فیزیکی اطراف کاربر است.
  • رابط کاربری فضایی: استفاده از حرکات طبیعی سر، دست، چشم و حتی صدا برای برقراری ارتباط با دستگاه و دستکاری محتوای دیجیتال.
  • درک محیط فیزیکی: استفاده از حسگر یا سنسورهای مختلف مانند دوربین‌ها و ژیروسکوپ برای شناسایی اشیا، سطوح و موانع فیزیکی.
ارتباطات اجتماعیفضاییفناوری
دانش‌آموخته‌ی علوم ارتباطات هستم. روزنامه‌نگارم، می‌نویسم و تدریس می‌کنم؛ گاهی در دانشکده‌ی علوم ارتباطات علامه طباطبایی، گاهی دانشکده خبر. اما عشقم هنر است به ویژه موسیقی، سینما و ادبیات.
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید