نخل و نارنج

شیخ مرتضی انصاری ملقب به شیخ اعظم و خاتم الفقها و المجتهدین ( بر وزن خاتم الانبیاء) که این لقب آخر خودش به تنهایی هم عظمت این شخص را نشان می دهد و هم فقر حوزه های علمیه که 150 سال بعد از شیخ نتوانسته فقیهی به اندازه او معرفی کند آن هم با این سرعتی که جهان به خود گرفته و فقه به شدت نیاز به تحول و جهش دارد.

در توصیه به خواندن کتاب همین بس که شیخ انصاری از بزرگترین رجال نزدیک به زمانه ما است و تاثیراتش همچنان زندگی ما را تحت الشعاع قرار داده. ( در ادامه شعاعی از این تاثیرات ر‌ا میبینم) و از همه اینها مهمتر این است که به نظرم کتاب توانسته هم در فرم هم در محتوا این بار سنگین را به دوش بکشد و آن را به مقصد برساند. کتاب تاثیر گذاری است، بخوانید قطعا سود کرده اید.

کمی درباره کتاب

خوشبختانه کتاب در دام ژانرش نیفتاده و مثل خیلی از زندگی نامه ها نیست که خشک و خسته کننده بگوید فلانی کی به دنیا آمد، کجاها رفت و کِی مرد.از همان ابتدا، ما با سیر آفاق و انفس این شیخ بزرگ همراه می‌شویم و کتاب در حد خودش ما را به درون شیخ هم می برد. قسمت آرام بخش و قابل احترام، نثرِ کتاب است که ساده و خوش خوان است و خداراشکر اینجا برخلاف کتاب ارتداد دعوایی با قلم نویسنده نداریم. اشاره به صوفیان هم هرچند کوتاه ولی جالب است و تمیزی که بین عرفان و صوفیه، شریعت و طریقت می‌دهد، واقعا آموزنده است. برای من جذاب ترین و تاثیر گذارترین قسمت های کتاب جایی است که درباره سبک زندگی شیخ، ساده زیستی، قناعت و سیر و سلوک او صحبت می شود. همچنین برنامه ریزی و استقامت شیخ در تحصیل علم از ایشان یک الگوی برازنده برای همه ی علم دوستان می سازد.

یک پیشنهاد شگفت انگیز

خواندن سیر تحولات و آشنایی بیشتر با شخصیت های افسانه ای تاریخ هر آدمی رو هیجان زده میکنه. کتاب مردی در تبعید ابدی از نادر ابراهیمی درباره ملاصدرا قطعا لذت بیشتری از این کتاب نصیب شما میکنه، در نتیجه به جدّ توصیه میشه.

اگر حال و حوصله ندارید خواندنِ ادامه توصیه نمی شود :)

کمی بیشتر درباره شیخ

در باب آثار

همانطور که در کتاب اشاره شده دو کتاب از شیخ تاکنون جزو کتاب های اصلی و پایه ی فقه هستند یعنی رسائل و مکاسب و حقیقتا این دو شاهکارهای شیخ هستند. همانطور که از اسم مکاسب مشخص است، در مورد احکام خرید و فروش و تجارت و مال حرام و کلا مسائل مربوط به پول است. نکته جالب کتاب مکاسب این است که در زمان نه چندان دور، کاسب های بازار قبل از باز کردن مغازه سر کلاس می رفتند برای یادگیری مکاسب! شاید یکی از دلایل اینکه در بازار های قدیمی و سنتی تعدادی حوزه ی علمیه هستند همین باشد.

در باب شاگردان

شیخ مرتضی انصاری از معماران و نظریه پردازان مبحث ولایت فقیه ( با تشکر از ویکی پدیا) بوده است. نکته مهم اینجاست که از این زمان استْ تلاش عالمان مسلمان برای دخالت دادن اسلام در مسائل سیاسی و حاکمیتی درحالیکه بعد از صفویه همین که حاکمان ظاهر اسلام را حفظ می کردند کفایت می کرد و در مسائل کلان، اسلام را دخالت نمی دادند. شاگردان شیخ مانند میرزای شیرازی که در قضیه قضیه تحریم تنباکو صراحتا جلوی شاه می ایستد، سید جمال الدین اسد آبادی که برای بهبود وضع مسلمین جهان و رهایی از استعمار تلاش می‌کند، شیخ فضل الله نوری و ماجراهای مشروطه و... از بر جا مانده های شیخ هستند.

در واقع به خوبی رد پای شیخ و شاگردانش در مسیری که به انقلاب ختم می‌شود به خوبی قابل مشاهده است.

در جاهایی از کتاب هم تقابل شیخ با ناصرالدین شاه و نارضایتی اش از او و حکومت قاجار علنی می شود و کتاب از مسائل روزِ شیخ مانند جنگ با روسیه و حکم جهاد علما برای جنگ به خوبی در مسیر داستانش استفاده می کند.

یامین پور و دغدغه هایش

تجربه ی خواندن دو کتاب ارتداد و نخل و نارنج دو نکته را برای من ثابت می‌کند.

اول. هر دو کتاب به تاریخ نظر کرده اند و سعي کرده اند برای حاکمیت دین شاهد و ناظر بیاورند. در ارتداد با طرح این سوال که اگر انقلاب نمیشد، چه میشد؟ و در نخل و نارنج سعی کرده برای اسلام سیاسی ادله شرعی بیاورد.

دوم. یامین پور با انتخاب ساختار داستانی برای گفتن حرف هایش بهترین راه را انتخاب کرده است و تلاشش هم برای اینکه نظرات سیاسی و عقیدتی اش از داستان بیرون نزند، ستودنی است. به همین دلیل من نخل و نارنج را بیشتر از ارتداد پسندیدم چون افاضات نویسنده در آن کمتر بود.

امیدوارم تا اینجا رو نخونده باشید که اگر خوندید لطفا نخل و نارنج را بخوانید و به حرف های سیاست زده من در خوندنش توجه نکنید.

سپاس

طاقچه اپلیکیشنی است برای لذت بردن از خواندن و شنیدن کتاب. در این اپلیکیشن به هزاران کتاب الکترونیکی، کتاب صوتی، مجله و روزنامه دسترسی خواهید داشت. طاقچه با صدها ناشر همکاری می‌کند و می‌توانید کتاب‌‌‌‌‌‌های الکترونیکی و کتاب‌های صوتی را به‌صورت قانونی دانلود کنید. این اپلیکیشن امکانات زیای برای خواندن و شنیدن کتاب‌ها دارد. می‌توانید روی متن‌ها علامت‌‌‌گذاری کنید (هایلایت)، اندازه و نوع قلم (فونت) را تغییر دهید و در هرقسمتی که دوست داشتید یادداشت بنویسید. همچنین با استفاده از «طاقچه بی‌نهایت» می‌توانید در کتابخانه‌ی طاقچه عضو شوید و با هزینه‌ی یک کتاب، بی‌نهایت کتاب بخوانید.