اگر بخوام خیلی ساده و روان پارادایم یا الگوواره (معادل فارسی) رو تعریف کنم اینطوری میگم که:
دیدین هر خونه و سازه‌ای که میخواد ساخته بشه یک چارچوب و قواعد کلی‌ِ از پیش تعیین شده‌ای برای ساخت داره؟ مثلا مباحث 22 گانه مقررات ملی ساختمان یکی از اون چارچوب و قواعد هست. اینکه ستون‌های اون خونه چطوری بنا بشه ... رو چه حساب قرار داده بشه، دیوارا چطوری باشن، پی رو چطوری بریزن و ... همه اینها یک سری اصول دارن، یا بهتر بگم یک سری چارچوب برای اجراشون تعریف شده... حالا اگر من اینهارو طبق اصول انجام بدم، شکل کلی ساختمون هم یک نظم و یک ساختار میگیره.. رو یک چارچوب خاص ساخته میشه.
افکار و باورهای ما درست مثل همین ساختار و چارچوب یک ساختمون هست. مجموعه‌ای ای از این افکار، نظریه، باورها، الگوها و .. که من رو دارن میسازن...عادت‌های من رو دارن شکل میدن و به رفتارهای من جهت میدن. بهش میگن پارادایم!
پارادایم ها چگونه شکل می‌گیرند؟
پارادایم‌های یک شخص یا یک جامعه رو، قضاوت‌ها شکل میدن یا اینکه ممکنه از کودکی و تحت تاثیر محیط اونارو گرفته باشیم... این امکان هم وجود دارد که طبق یک سری از تکرارها،پارادایم فکری‌مون شکل بگیره. زندگی هرکدوم از ما رو پارادایم‌های ما میچرخه. مثال بگم که داستان روشن شه:
چند مثال:
مثلا اگر شرکتی حقوق کارمنداشو در سه ماه متوالی با تاخیر بریزد، این پارادیم در ذهن ما شکل میگیرد که این شرکت کلاااا با تاخیر حقوق میده و شرکت بی نظمی هست که نمیشه روش حساب کرد و چه بسا که این رو به افراد غیر انتقال دهیم و اون افراد طبق "قضاوت" پارادایمشون شکل بگیره که فلان شرکت بد حقوق میده.
تو مثال بالا دیدیم که پارادایم من ناشی از تکرار یک رفتار از سوی شرکت، شکل گرفت و پارادایم بقیه ناشی از قضاوت.
به مثال بعدی خوب دقت کنید:
دقت کردین تو فیلم‌ها و سریال‌های ایرانی اکثرا پولدارها یک زندگی پر مشکل و پر دغدغه رو دارن و برعکس کسایی که خیلی وضعشون خوب نیست، زندگی‌شون عالی و با صفاس؟! از اینا که وسط حوض هندونه بندازن و کلی لذت ببرند... ولی پولدارها همیشه در حال جنگو دعوا باشن! خانه به دوش، پول کثیف، زیرزمین، ترش و شیرین، میوه ممنوعه و ... اینارو یادتون بیاد ... بیشتر به حرفم پی میبرین.
خب از این چه نتیجه‌ای میگیریم؟ تلویزیون این پارادایم رو تو ذهن مردم میندازه که پولداری همیشه دغدغه میاره ولی زندگی دور حوضی نشاط و صفای بیشتری داره!
دندان لق چیست؟ چه ویژگی ای دارد؟
دندان لق یک دندانی هست که وصل به فک و لثه و این حرفاس! یعنی تو نمیتونی کامل بگی: این دیگه افتاده ! نه !!! نیفتاده.
وجودش ممکنه یجاهایی بهت کمک کنه. کمو بیش میتونه برات یک چیزهایی رو پیش ببره... ولی تق و لقه و خیلی جاها ممکنه بیفته و اذیتت کنه.
یک سری آدم‌ها تو زندگی ما دقیقا همین دندان‌های لق ما هستند... بودنشون یجاهایی به ما کمک میکنه. ولی خیلی جاها هم مارو اذیت میکنه! نه میتونیم ازش دل بکنیم... و نه میتونیم سریع بکشیم و بندازیم دور... چون به ما وصله! برامون خاطره ساخته... برامون و براشون وقت گذاشتیم. کنارمون رشد کردند! اما تجربه این رو میگه که اگر میخوای بیشتر رشد کنی باید پارادایمِ بودن این افراد رو بزنی... از یک جا به بعد دندون لق رو بکشی و بندازی دور. شاید اولش درد داشته باشه، خونریزی داشته باشه و نتونی تحمل کنی... اما باید بدونی بعد از اون و تغییر دادن پارادایم‌های ذهنیت... تازه رویش دندون‌های جدیدت شروع میشه :)
هر کدوم از ما یک سری پارادایم‌های غلط ذهنی داریم که گریبان مارو گرفته و نمیذاره یک سری از کارهارو انجام بدیم چون دل کندن از اون پارادایم‌ها سخته. بهترین کسی که میتونه پارادایم خودش رو تشخیص بده، خود شخص هست. بعد از خوندن این متن چهار کار را انجام دهید:
1) دندون‌های لق خودتون رو مشخص کنید و اونارو بکشید و دور بریزید.
2) دیگر پارادایم‌های غلط ذهنی که تو وجودتون و فکرتون شکل گرفته رو شناسایی کنید.
3) اقدام به پارادایم شیفت کنید.
4) اگر براتون مفید بود، با بقیه به اشتراک بذارید ?
