در این یادداشت قصد دارم راجع‌به فرصت‌های کارآفرینی مربوط به اینترنت اشیاء (Internet Of Things) صحبت کنم، لازم به توضيح مي‌باشد كه جهت سهولت در تفهيم، مطالب به شكل کاملا ساده‌اي بیان شده‌اند و در صورت علاقمندي و حمايت دوستان در یاداشت‌های بعدی به پیچیدگی‌های فنی نیز پرداخته مي‌شود.
هدف ما در اين يادداشت بيان مفهوم دنياي ديجيتال است و قصد داريم با بياني ساده روند تغيير دنياي آينده را بهتر درک کنیم. با فرمول هاله ديجيتال، ماهیگیری کارآفرینی در دریاچه‌اي بکر، كه تا سالهای سال پر از ماهی است را آموزش مي‌بينيم.
در اينجا ما دیجیتال شدن را در غالب استعاره هاله نور بيان مي‌كنيم، هاله نوري كه هرکس یا هر چیزی را در بر بگيرد، در واقع آن شخص يا چيز به شبكه اينترنت مجهز شده و به دنیای دیجیتال راه پيدا مي‌كند.
اجازه دهيد در غالب تصاوير ساده‌تر توضيح دهيم:
ایشون حسن هستند، حسن داشت زندگیشو می‌کرد تا اینکه یك گوشی تلفن هوشمند خرید و بعد، اینترنت و اکانت اینستاگرام، تلگرام، واتساپ و ...
حالا ایشون دیگه اون حسن قبلی نیست، حالا دور حسن رو یه هاله‌ی دیجیتال گرفته و دیگه زندگیش به روال سابق بر نمی‌گرده، حسن حالا یه هویت دیجیتالی و كلي رفتار ديجيتالي داره، مثلا گوگل با تحلیل جستجوها و رفتارهاي حسن در عالم مجازی، اون رو خیلی بيشتر از پدر مرحومش می شناسه!!
پرداخت‌هاي حسن اينترنتي شده، از نرم‌افزارهاي مسيريابي آنلاين استفاده ميكنه، تاكسي آنلاين مي‌گيره، خريدهاش از خورد و خوراك گرفته تا پوشاك و لوازم خونه همه ديجيتالي شده. ميشه گفت تمام ابعاد زندگي حسن با قبل تفاوت اساسي پيدا كرده و همه اينها به لطف هاله ديجيتال انجام شده.
حالا بيايم اين هاله را روي چيزهاي ديگر هم امتحان كنيم و ببينيم چه معجزاتي را به دنبال خواهد داشت، مثلا بياييد ماشين حسن رو با يه هاله نور تصور كنيم (يعني خودرو به شبكه اينترنت وصل شود)
حالا ماشين حسن بوسيله يك اپليكيشن به موبايلش وصل شده و حسن از روي موبايلش، ميتونه وضعيت بنزين، روغن، ميزان مصرف و زمان سرويس و تعميرات دوره‌اي ماشينش رو بدونه و حتي در صورت وجود اتفاق غير عادي مثل بالا رفتن دماي موتور پيش از بروز مشكل جدي به حسن اعلام بشه تا بررسيش كنه.
همچنين حسن ميتونه هر لحظه بدونه ماشينش كجاست و بچه‌هاش با ماشينش كجاها ميرند و با چند تا سرعت دارند با ماشين بیچارهاش گاز مي‌دند.
حتي ماشين ميتونه بدون دخالت حسن با تعميرگاه، سرويس‌كار، كارخونه، دوربين‌هاي جاده‌اي، قوانين و مقرارات جديد و دستگاه پاركومتر و... به تنهايي ارتباط برقرار كنه و هزار كار عجيب غريب ديگه با اين زير ساخت عملي ميشه.
حالا اينبار تصور كنيد يخچال خونه حسن به اينترنت وصل شه يخچال خودش به تنهايي يا با كمك اهالي خونه چيزايي كه داخلش وارد يا خارج ميشه را ثبت ميكنه و با استفاده از اين داده‌ها، يخچال فريزر حواسش هست چيزي ته نكشه و به موقع به حسن اطلاع مي‌ده كه مثلا واسه فردا شير يا تخم مرغ نداريم، در عين حال ميتونه بهمون بگه كه سرانه خانواده در سال چقدره، خانواده چقدر ويتامين، پروتئين و چيزاي ضروري ديگه مصرف كردند و اين اطلاعات ارزشمند ميتونه اطلاعات تحليل شده مفيدي جهت بهبود برنامه‌ريزي بودجه و سلامت خانواده فراهم كنه.
حالا حسن كه مزه دنياي ديجيتال رو چشيده تصميم مي‌گيره كل خونه رو به اينترنت متصل ميكنه حالا رو كل خونش يه هاله نور مي‌بينيم
حسن حالا ميتونه از راه دور با موبايلش وسايل رو روشن و خاموش كنه، مثلا وقتي حسن ميره مسافرت از راه دور ميتونه با چك كردن دوربين‌هاي حفاظتي خانه و اطرافش رو ببينه، ميتونه چراغها رو با يك زمانبندي مشخص سر ساعت روشن و خاموش كنه و به همين نحو با تلويزيون و راديو سر و صدا ايجاد كنه تا دزدها تو خواب هم نبينند كه خونه حسن ممكنه خالي باشه و جالب اينجاست كه همه‌ي اينكارا رو حسن آقا از روستاشون كه 500 كيلومتر دورتر از منزلشه انجام مي‌ده.
در عین حال همیشه در طول شبانه‌روز چراغهاي محوطه خودش سر زمان مناسب روشن و خاموش ميشه، دماي خونه خود به خود تنظيم ميشه، باغچه آبياري ميشه همه وسايل خونه مثل لباسشويي، ماشين ظرف شويي و... همه از راه دور و حتي به طور خودكار قابل كنترل هستند و به سختي ميشه چيزي فراموش بشه و حسن حالا ذهنش كمتر درگيره روزمره زندگيشه و كلي وقت اضافه مياره كه ميتونه كارهاي به مراتب مهمتري انجام بده. حسن فكر ميكنه همه چيز داره عالي پيش ميره و اين معجزه هاله ديجيتال است.
حسن كه كاملا زندگيش تغيير كرده و از طريق تلفن هوشمندش وارد يك دنياي ديجيتال شده و توي اين دنياي ديجيتال سطح رفاهشون به شكل قابل توجهي افزايش پيدا كرده پس حالا همه تلاشش رو ميكنه تا اين معجزه رو در كارخونه‌اي كه در آن كار ميكنه عملي كنه
كارخانه را با هاله ديجيتال تصور و توصيف كنيد، از زنجيره تامين تا تمام بخش‌هاي توليد، فروش و خدمات به شبكه متصلند، قطعات ورودي از تامين كننده‌هاي مختلف تا وقتي به محصول نهايي و حتي تا زماني كه به دست مصرف كننده برسند همه داراي هويت ديجيتال هستند و ايرادهاي احتمالي محصول و حتي اجزاي آن، همه قابل پيگيري هستند و اين خود نه تنها كيفيت را به شدت افزايش مي‌دهد بلكه امكان دستيابي به منشاء ايراد و اصلاح سرچشمه را نيز فراهم مي‌كند.
در توليد نيز تغيير در يك بخش منجر به تغيير رفتار بخش‌هاي ديگر جهت سازگاري با اين تغيير مي‌شود، مثلا اگر يك بخش توليدي متوقف شود بخش‌هاي وابسته قبلي چون مي‌دانند بخش بعدي با مشكل روبرو شده يا سفارش خروجي محدود شده ديگر مجبور نيستند با توان بالا كار كنند و خودشان رفتارشان را با تغييرات جديد سازگار مي‌‌کنند، اين در عين صرفه‌جويي در مصرف انرژي منجر به افزايش طول عمر تجهيزات مي‌گردد. در عين حال بخش‌هاي قبلي مي‌توانند هوشمندانه منشاء ايراد را پيدا كرده و از تكرار مشكلات جلوگيري كنند.
مواد اوليه در انبار مطابق با نرخ توليد به صورت هوشمند تحت كنترل قرار مي‌گيرد و خروجي متناسب با نرخ توليد با زمان واقعي توليد به مشتري عرضه مي‌شود همچنين بازخورد، نياز و تجربه مشتري به سرعت به تمام بخش‌ها ديكته مي‌شود و سفارشي‌سازي توليد در دستور كار قرار مي‌گيرد.
برنامه‌هاي تعمير و نگهداري دوره‌اي و تعميرات پيشگيرانه همه بر اساس داده‌هاي دنياي متصل (همه تجهيزات به شبكه متصلند و ضمن اشتراك گذاشتن وضعيت فعلي خود با دريافت اطلاعات شبكه رفتار خود را اصلاح مي‌كنند) بهبود مي‌يابد و به لطف هاله ديجيتال بهره‌وري و كارايي سيستم بهبود ميابد.
ما در اين ياداشت صرفا قصد اين را داشتيم كه يك تكنيك و يك ديد جديد به كارآفرينان آموزش دهيم تا آنها بتوانند به هر چيزي نگاه مي‌كنند آن را با هاله ديجيتال تصور كنند و ببينند با متصل شدن آن شيء به شبكه، چه تغييراتي در خدمات و چه فرصتهاي كسب و كار مي‌تواند به همراه داشته باشد.
از همين حالا شروع كنيد هر چيزي را كه مي‌بينيد یک هاله ديجيتال به دور آن تصور کنید و خلاقانه توصیف كنيد با هاله دیجیتال چه ارزشي افزوده ای برای شما خواهد داشت، مثلا یک چتر متصل به اینترنت را در نظر بگیرید، برایم بنویسید این چتر حالا چه خدمات جدیدی می‌تواند به شما ارائه دهد؟
اينترنت اشياء (IOT) و اينترنت اشياء صنعتي (IIOT) و انقلاب صنعتي نسل چهار (Industry 4.0) همان درياچه بكر كارآفريني است كه تا سالهاي سال مي‌توان از آن ماهي گرفت.
در صورتي كه اين مطلب براي شما مفيد بود لطفا آنرا براي ديگران به اشتراك بگذاريد و اگر به كارآفريني در اين حوزه علاقه‌منديد با من همراه باشيد.
