رمز موفقیت ژاپنی‌ها برای داشتن یک زندگی طولانی و شاد چیست؟ این همان چیزیست که از کتاب ایکیگای میخوانید
شادی و آرامش تعریف دقیقی ندارد و به دیدگاه و سبک زندگی شما بر می‌گردد.
ژاپنی‌ها، مردمانی هستند که به داشتن عمری طولانی شهرت دارند و حتی در سنین بالا از سلامت جسمی خوبی برخوردار هستند. جالباست که بدانید حتی ژاپنی‌ها بیشترین آمار امید به زندگی در جهان را به خود اختصاص داده‌اند. رمز موفقیت آنها، مفهومی به نامایکیگای است که در این کتاب توضیح داده شده است. معنای این فلسفه اصیل ژاپنی، دنبال کردن فعالیتی است که انجام مستمر آنباعث افزایش امید به زندگی و کسب آرامش میشود.
داشتن یک هدف بلند مدت در زندگی رمز عمری طولانی است.
دیدی وجود ندارد که داشتن یک زندگی طولانی، سالم و ثمربخش آرزوی همه ماست. اما چگونه میشود به چنین مهمی دست یافت؟ براییافتن پاسخ مناسب بهتر است نگاهی اجمالی به جزیره اکیناوا، واقع در جنوب ژاپن بیندازیم؛ چرا که بیشترین جمعیت افراد بالای صدسال جهان، در این منطقه ساکنند.
این مفهوم را می‌توان در چهار عامل توصیف کرد که مشغول بودن در هر کدام از آنها باعث ایجاد آرامش و رضایت درونی میشود:
چیزی که در مورد آن اشتیاق دارید؛
حوزه‌ای که در آن مهارت دارید؛
آن‌طور که دوست دارید، امرار معاش کرده و درآمد کسب کنید؛
آنچه که دنیا نیاز دارد را خلق کنید و به آرامش برسید.
اغلب ژاپنی‌ها معتقدند که همه افراد یک ایکیگای یا سرنوشت مخصوص به خود دارند که هدف خلقت آن‌هاست. آنها بر این باورند کههمه انسان‌ها تنها برای اینکه آن هدف و رسالت را به سرانجام برساند، پا بر عرصه وجود گذاشته‌اند.
ایکیگای مردم اکیناوا انگیزه‌ای است که برای کارهای روزانه‌شان دارند. آنها به دنبال کشف معمای رسالت خود منتظر نماندند و به آن‌چهانجام می‌دهند، عشق می‌ورزند.
اگر ایکیگای شما کارتان است، هرگز نباید خود را بازنشسته کنید و اگر ایکیگای شما یک سرگرمی است که برای شما معنا و لذت بههمراه می‌آورد، هرگز از آن دست نکشید.
ذهن فعال و استرس پایین، کلید یک زندگی طولانی است.
در حقیقت همانطور که سبک زندگی کم تحرک تاثیرات بدی بر بدن و احساسات شما می‌گذارد، کمبود فعالیت‌های ذهنی هم ارتباطاتنورونی شما را تضعیف می‌کند. بنابراین باید مغز خود را به روش‌های مختلفی به کار بگیرید، به عبارتی باید ذهن‌تان را مجبور به فعالیتکنید.
بیرون رفتن از خانه و آشنا شدن با افراد جدید و تجربه تعاملات اجتماعی، بهترین تمرینی است که مغزتان را مجبور به فعالیت می‌کند.
وجود استرس، با پیری زودهنگام مرتبط است؛ زیرا استرس باعث فرسایش بیش از حد ذهن و بدن میشود.
راه کارهای مقابله با استرس:
تفکر مثبت، انجام ورزش‌هایی نظیر یوگا و حتی کشش‌های ساده اندام بدن، به کنترل استرس کمک زیادی خواهند کرد.
به هنگام شرایط استرس‌زا آرامش خود را حفظ کنید، نفس عمیق کشیده و تا ده بشمارید؛ این یک راهکار بسیار مفید برای ایجاد آرامشاست. اگر بتوانید استرس خود را مدیریت کنید، قادر خواهید بود که بررسی دقیق‌تری راجع به شرایط موجود داشته باشید.
ژاپنی‌ها برای غلبه بر استرس، از روش درمانی موریتا کمک می‌گیرند
این روش توسط شوما موریتا، روان درمانگر ژاپنی و پیرو مذهب بودا ابداع شد. در ابتدا از این روش برای درمان اضطراب مزمن،وسواس‌های فکری و بیماری‌های روانی استفاده می‌شد اما امروزه برای استرس و فرسودگی روانی نیز بسیار ثمربخش است.
در این روش از بیماران خواسته میشود تا به احساساتشان توجه کرده و به آنها احترام بگذارند بدون اینکه سعی کنند تغیرشان دهند
این روش درمانی چهار مرحله دارد که باید قدم به قدم انجام شوند.
فاز اول درمان با استراحت کامل آغاز میشود.
برای مدتی حدود یک هفته، بیمار روی تخت به دور از تمام شلوغی‌ها در استراحت مطلق به سر می‌برد. در این مدت بیمار اجازه ندارد ازرسانه‌ها استفاده کند، ملاقاتی داشته باشد یا حتی صحبت کند. تنها ارتباط انسانی بیمار در این مرحله، نظارت اندکی از جانب یکروان درمانگر است. در طول این مرحله، بیمار صرفا نظاره‌گر بروز احساسات مختلف خود است. درواقع در مرحله استراحت، بیمارمجالی می‌یابد که خود را دوباره بیابد، افکارش را رصد کند و به اهدافی که در زندگی‌اش دارد فکر کند.
در فاز دوم، بیمار شروع به انجام کارهای ساده می‌کند.
البته در این مرحله بیمار نباید کارهای روزمره پیچیده و سختی را انجام دهد، فعالیت‌هایی نظیر نوشتن خاطرات، قدم زدن و انجام چندتمرین تنفس برای این مرحله کافیست.
در فاز سوم، این فعالیت‌ها بیشتر فیزیکی و خلاقانه شده و شامل کارهایی مانند چوب‌بری، منبت‌کاری و نقاشی می‌شوند.
این سلسله فعالیت‌ها یک مجموعه احساسات جدید در بیمار به وجود می‌آورند و بیمار احساساتی مانند لذت، خونسردی و تعهد را بهتدریج تجربه می‌کند.
پس از به اتمام رساندن این سه گام، بیمار برای مرحله نهایی آماده است؛ یعنی ورود دوباره به دنیا با یک حس نوظهور آرامش و اهدافجدید.
همانطور که بیان کردیم، فاصله گرفتن از شلوغی‌ها و استراحت زیاد طبق روش موریتا برای سلامتی بسیار مفید است. سعی کنید فعالیتیا علاقه‌مندی جدیدی پیدا کرده و توجه‌تان را به آن معطوف کنید.
غرق شدن در یک فعالیت می‌تواند شما را جوان نگه دارد
حقیقت این است که اگر خود را درگیر فعالیتی کنید که از انجام آن لذت می‌برید، عمرتان افزایش خواهد یافت.
غرقگی، حتی در میان مردم و فرهنگ‌های مختلف، مشترک است. در نتیجه شطرنج بازان، مهندسان و نقاشان همگی می‌توانند خود را دریک حالت غرقگی بیابند. غرقگی، برای ذهن بسیار مفید است؛ زیرا باعث میشود برای یک دوره طولانی روی یک یا چند فعالیت خاصتمرکز کنید. اگر در انتخاب ایکیگای خود یعنی مشغولیت عمده‌تان در زندگی، درست عمل کنید، به طور مرتب یک حالت غرقگی خلقخواهد کرد. اما اگر هم نتوانستید ارتباطی بین غرقگی و ایکیگای خود ایجاد کنید، سعی کنید با استفاده از سرگرمی‌هایتان این حالتجریان را خلق کنید.
با این حساب وقتی قصد دارید یک حالت غرقگی را تجربه کنید، میزان دشواری آن را بسنجید. اگر کاری را انتخاب کنید که زیادی سادهباشد، دلزده خواهید شد و تمرکزتان را از دست خواهید داد. از سوی دیگر اگر فعالیت انتخابی‌تان زیادی سخت باشد، با دشواریمواجه خواهید شد، دچار استرس شده و در نهایت تسلیم می‌شوید.
راز زندگی طولانی‌تر را از زبان افراد مسن بشنوید!
اولین نکته‌ای که این افراد پیر توصیه می‌کنند، این است که کمتر خود را در شرایط استرس‌زا قرار دهید و عادت کنید با یک لبخند و قلبیباز با دیگران سلام و احوال پرسی کنید.
همچنین این افراد هشدار می‌دهند که نگرانی بیش از حد در مورد مسائلی که نمی‌توانید تغییر دهید، صرفا باعث ایجاد استرس‌هایغیرضروری شده و شما را مسن‌تر از آنچه که هستید، نشان می‌دهد. به عنوان مثال این تفکر که به حد کافی خوب نیستید یا در کار خودبه صورت کامل موفق نبوده‌اید، فقط باعث میشود انرژی‌تان هدر رود.
مردمان اکیناوا بر اهمیت عادت‌های خوب نیز تاکید می‌کنند.
یک روش کاملا علمی و اثبات شده، قانون ۲۱ روز است. بسیاری از روان‌شناسان معتقدند اگر انسان کاری را به مدت ۲۱ روز پشت سرهم انجام دهد، آن ویژگی در وجود شخص نهادینه میشود. به عنوان مثال سحرخیزی تدریجا در وجود فرد شکل می‌گیرد که باعث نشاط وسرزندگی بیشتر میشود.
یکی از توصیه‌های بسیار مهم که باعث میشود اهالی اکیناوا طول عمر زیادتری داشته باشند، پرورش سبزیجات توسط خودشان است. اصطلاحا رژیم غذایی از باغچه به روی میز بسیار مفید است. همچنین برای پخت مواد غذایی بهتر است آنها را بخار‌پز کنید تا ارزشغذایی آنها حفظ شود.
آخرین توصیه برای یک زندگی طولانی این است که از دوستی‌های‌تان لذت برده و آنها را حفظ کنید. اهالی اکیناوا در همین راستا هرروز وقت خود را به صحبت با همسایگان‌شان می‌گذرانند.
رژیم غذایی اکیناوایی بر اساس مقادیر غذایی متنوع و اندک است
نخست اینکه رژیم غذایی اکیناوایی بسیار متنوع است. در حقیقت افراد محلی این جزیره به طور مرتب تا حدود ۲۰۶ نوع غذای مختلفمصرف می‌کنند که شامل گیاهان معطر و ادویه‌جات میشود.
به عنوان مثال اکیناوایی‌ها عادت دارند روزانه، پنج وعده غذایی متشکل از میوه و سبزیجات تناول کنند. آنها از اینکه بشقاب‌شان تمامرنگ‌های رنگین‌کمان را در خود داشته باشد، لذت می‌برند و از این طریق مطمئن هستند که بدن‌شان تمام مواد مورد نیاز را دریافتمی‌کند.
در حقیقت اکیناوایی‌ها در مقایسه با دیگر افراد بومی ژاپن که با توجه به معیارهای جهانی، رژیم غذایی نسبتا سالم‌تری را دارا هستند،۶۰ درصد شکر کمتر و ۵۰ درصد نمک کمتر استفاده می‌کنند.
اکیناوایی‌ها معتقدند که وقتی حدودا ۸۰ درصد سیر شدید دست از خوردن بکشید؛ به بیان دیگر باید همیشه کمی گرسنه بمانید.
نام این مفهوم در ژاپنی هارا هاچی بو است که از جمله راه‌های ساده رسیدن به آن، پرهیز از خوردن دسر یا کم کردن مقدار آن است. اکیناوایی‌ها، غذای خود را در بشقاب‌های کوچکی سرو می‌کنند که شامل مقادیری از برنج، سبزیجات، سوپ میسو (متشکل از خمیرسویا و نمک و غلات تخمیر شده) و یک خوراک سبک است.
غذاهای سرشار از آنتی اکسیدان، برای جوان‌سازی ضروری هستند
اَبَرغذا، به آن دسته از مواد خوراکی گفته میشود که ادعا میشود تأثیر زیادی بر روی سلامتی مصرف‌کننده دارند.
چای سبز، یکی از محبوب‌ترین نوشیدنی‌ها در اکیناوا و یکی از عوامل قدرتمند و موثر در داشتن عمر طولانی است. برخلاف چای‌هایدیگر، چای سبز در هوای آزاد و محیط باز خشک میشود و مورد تخمیر قرار نمی‌گیرد. به همین دلیل مواد فعال خود مانند آنتی اکسیدانرا حفظ می‌کند که در کاهش کلسترول بسیار موثر است. همچنین چای سبز در کنترل میزان قند خون، بهبود گردش خون و حتی دفععفونت نیز بسیار مفید است.
چای سفید، مقادیر آنتی اکسیدان بیشتری از چای سبز دارد. این چای، از جوانه‌ها و گلبرگ‌های تازه گیاه چای به دست می‌آید وجایگزین خوبی برای چای سبز است.
یکی دیگر از خوراکی‌های مورد علاقه اهالی اکیناوا، میوه‌ای به نام شیکوواسا، است. این میوه نوعی مرکبات شبیه به لیمو با پوست نازکو سرشار از آنتی اکسیدان است.
شیکوواسا حاوی مقادیر زیادی از نوبیلتین است، این ماده از چاقی و دیابت نوع دوم جلوگیری کرده و مقاومت سیستم ایمنی بدن را درمقابل حملات قلبی افزایش می‌دهد.
حتی تحرک ساده هم باعث افزایش طول عمر میشود
طبق تحقیقات انجام شده، تحرک از ارکان اساسی یک زندگی طولانی و شاد به شمار می‌رود. حتی لازم نیست این تحرک شدید باشد؛ساکنان اکیناوا برای تحرک ساده و منظم، اهمیت بیشتری نسبت به ورزش و فعالیت‌های شدید، قائل هستند.
به عنوان مثال اهالی مسن اکیناوا در محله‌های‌شان قدم می‌زنند و در باغچه‌های خود کار می‌کنند. کلید سلامت اهالی اکیناوا، شدتفعالیت‌شان نیست بلکه دلیل عمر طولانی آنها این است که هرگز متوقف نمی‌شود.
راه مقابله با تمامی این عوارض، بسیار ساده است، کافیست پس از هر نیم ساعت نشستن، بایستید یا تحرکی نظیر قدم زدن داشتهباشید. اما با این وجود اکثر کارکنان ادارات چنین حرکت ساده‌ای را نادیده می‌گیرند.
تحرک‌های دسته‌جمعی، علاوه بر سلامتی، تاثیر بسزایی در نشاط فرد دارد.
اهالی اکیناوا هم از این قاعده مستثنی نبوده و در یک برنامه جمعی به نام رادیو تایسو شرکت می‌کنند. این برنامه ورزشی شامل تمریننرمش ساده برای بومی‌های ژاپن و اکیناوا است.
سخن پایانی
داشتن یک زندگی طولانی، شاد و سالم، با تغذیه مناسب و انجام ورزش رابطه مستقیمی دارد، اما نباید تنها به جسم توجه کرد. در حقیقتهمانطور که سبک زندگی کم تحرک تاثیرات بدی بر بدن و احساسات شما می‌گذارد، کمبود فعالیت‌های ذهنی هم ارتباطات نورونی شمارا تضعیف می‌کند. بنابراین باید مغز خود را به روش‌های مختلفی به کار بگیرید، به عبارتی باید ذهن‌تان را مجبور به فعالیت کنید.
اما برای داشتن عمر طولانی باید کارهای معناداری انجام داد و شور و شوق زندگی را یافت. با پیدا کردن رسالتی که هر روز شما را بهپیش می‌راند، می‌توانید انرژی خود را متمرکز کرده و طول عمر بیشتری داشته باشید.
از زیبایی عدم‌کمال بهره‌مند شوید
در فرهنگ ژاپنی، باوری وجود دارد مبنی بر اینکه حتی اشیای ناقص مانند یک فنجان چای ترک خورده نیز می‌توانند حقیقتا زیبا باشند. این مفهوم به وابی سابی معروف است و می‌تواند به شما کمک کند تا در زندگی روزانه لذت بیشتری تجربه کنید. بنابراین سعی کنیددست از جستجوی کمال که در زندگی خیلی رایج است برداشته و در عوض زیبایی موجود در تمام کاستی‌های زندگی را بپذیرید. نتیجه‌این امر انرژی بیشتر، استرس کمتر و زندگی طولانی‌تر خواهد بود.
#ایکیگای
#امیرعباس حیدری
#هکتور_گارسیا
#مرصاد_غنی_آبادی
#مکبث
