قطعا خیلی در مورد هوش مصنوعی و امکان بردگی انسانها برای رباتها شنیدید. اما اگر بخوایم کمی واقع بینانه نگاه کنیم این فناوری نیست که قراره ما رو به بردگی بکشه بلکه عده ایی از خودمون با استفاده از این فناوری سعی در این کار خواهند کرد.
هوش مصنوعی فقط یک ابزار هست. اما بکار گیرنده اون کیه؟ آیا واقعا موقع خرید آنلاین، دیدن اخبار و غیره شما هستید که تصمیم میگیرید چی بخرید؟ خوب و بد کی هست؟ کدوم کاندید اصلح هست؟ کدوم معماری، لباس و غیره بهتره؟
آیا همین الان ما انسان های آزاد هستیم یا تحت بردگی اربابان تکنولوژی جدید قرار داریم؟ این سوالات و شنیدن قسمت پانزدهم (در سه بخش) پادکست دموکراسی در کار باعث علاقمندی من به این موضوع شد. این پست درواقع یه کلیتی در مورد موضوع است و میخوام به مرور که کتاب سرمایه داری نظارتی شوشانا زوبوف رو میخونم، اون رو اینجا بروز کنم. حالا یا بصورت کامل یا خلاصه و برداشت خودم از اون (این کتاب هنوز به فارسی ترجمه نشده، ولی شنیدم در دست ترجمه هست).
سرمایه داری نظارتی یک سیستم اقتصادی مبتنی بر جمع آوری، فروش و استفاده از داده های شخصی برای ایجاد سود است. داده ها از طریق نظارت بر فعالیت ها، ترجیحات و رفتارهای آنلاین و آفلاین افراد جمع آوری می شود. داده ها اغلب برای بازاریابی هدفمند به تبلیغ کنندگان فروخته می شوند یا برای ایجاد یا تأثیرگذاری بر محصولات و خدمات استفاده می شوند. ممکن است برای مصرف کنندگان راحتی ایجاد کند، اما نگرانی های اخلاقی و حفظ حریم خصوصی را نیز افزایش می دهد.
سرمایه داری نظارتی: فرآیندی مبتنی بر بازار را توصیف می کند که در آن کالا، فروش داده های شخصی شماست و جمع آوری و تولید این داده ها به نظارت انبوه از اینترنت متکی است. سرمایه داری نظارتی که توسط یکی از اساتید دانشگاه هاروارد شوشانا زوبوف ابداع شده است.
در واقع سرمایه داری نظارتی: یک سیستم اقتصادی است که حول محور کالایی کردن داده های شخصی با هدف اصلی کسب سود فعال است.
چند نمونه از فعالیتهای سرمایه داری نظارتی :
راه مبارزه با سرمایه داری نظارتی عبارتند از:
کار سختی هست اما میشه یک نهاد عمومی غیر انتفاعی ایجاد کردن که شرایط و مقرراتِ خیلی از سایت های ارائه دهنده خدمات رایگان مثل گوگل، فیس بوک و...رو مطالعه کنن و نکات و خطرات اونها رو برای کاربران افشا کنند. در خصوص اینکه پذیرش این قراردادها چقدر در آینده می تونن زندگی شمارو تحت تاثیر قرار بدن قسمت اول فصل ششم سریال Black Mirror رو ببینید.
اگر به این حوزه علاقمند هستید، در اینجا منابعی رو میزارم که می تواند به شما کمک کند تا در مورد سرمایه داری نظارتی بیشتر بدانید:
(The Age of Surveillance Capitalism: The Fight for a Human Future at the New Frontier of Power by Shoshana Zuboff).
(Surveillance Capitalism and the Challenge of Collective Action by Rasmus Helles and Christian Fuchs).
(The Costs of Connection: How Data Is Colonizing Human Life and Appropriating It for Capitalism by Nick Couldry and Ulises A. Mejias).
(The Social Dilemma (2020), a documentary-drama hybrid film directed by Jeff Orlowski).
کتاب «عصر سرمایه‌داری نظارتی: مبارزه برای آینده انسان در مرز جدید قدرت»
در عصر سرمایه داری نطارتی انسان نه مصرف کننده که ماده خام تولید است
