مقاله شماره 1:
اگر شما هم با خواندن عنوان این نوشته به وجد آمده اید و در پی یافتن جرقه ذهنی به این صفحه آمده اید، حتما تا آخرین نقطه این تومار با ما همراه باشید.
✅ در صورتی که به انگلیسی مطالعه کردن مقاله علاقه دارید ، مراجعه کنید به اینجا.
این مقاله اولین شماره از مجموعه مقالاتی خواهد بود که شما را در مسیر تأسیس استارتاپ مورد نظرتان ؛ همراهی میکند. در جای جای این مقاله سعی بر این بوده است که شما را از خطرات بخش های مختلف فضای استارتاپی آگاه سازیم. علامت * در این مقاله به رفتارهای خطرناک و نابود کننده در اقلیم استارتاپ اشاره دارد.
آنچه در پایان این نوشته خواهید دانست :
از اوایل سال ۸۹ که اکوسیستم استارتاپی ایران پا به عرصه وجود نهاد ، صحبت هایی از این مدل کسب و کار به میان آمد که در ابتدا برای نوجویان و مشتاقان همیشگی مسائل دسته اول ، بسیار جذاب بود .
این فضا در طی گذشت نزدیک به یک دهه از عمر خود دستخوش تغییراتی شد که برای عده ای قلیل خوشایند و برای دیگران بسیار نا مفهوم ، قابل تأمل و حتّی حزن برانگیز بود.
طبق اعلام مرکز توانمندسازی و تسهیل گری کسب وکارهای نوپا فاوا تعداد استارتاپ های ایرانی از ۱۳۸ عدد در سال ۱۳۹۳ به بیش از ۴۰۰۰۰ عدد در نیمه دوم سال ۱۳۹۷ رسیده است .
این آمار شامل همه استارتاپ های فعال و غیر فعالی میشود که همگی در ابتدای راهشان با داشتن ایده هایی متفاوت ، سعی در رسیدن به اهداف شان داشته اند و درصد اندکی از این تعداد توانسته اند به کار خود ادامه دهند!
در خارج از کشور نیز شرایطی نسبتا مشابه وجود دارد .جالب است بدانید بر اساس آمار منتشر شده از هر ۱۰ استارتاپ تأسیس شده در سیلیکون ولی ، ۹ عدد به شکست منجر شده اند. اما چرا؟!
تمامی موفقیت یا شکست ها در این حوزه ؛ ریشه در فهمیدن یا عدم فهمیدن دقیق مفاهیم موجود در لغاتی دارد که در تعریف استارتاپ آمده اند.
به جهت پایه ریزی صحیح فضای ذهنی خواننده؛ به یکی از تعاریف جامع استارتاپ که توسط اریک ریز (کارآفرین و نویسنده پرفروش ترین کتاب نیویورک تایمز با نام نوپای ناب) آمده است ، میپردازیم.
۱- انسانی : دقت کنید که نهاد انسانی ذکر شده جز پایه های اصلی استارتاپ ها میباشد. نهاد انسانی در شروع کار ، تیمی با تعداد اعضای حداقلی ۳ نفر تعریف میشود که هر کدام در حوزه ای مورد نیاز مرتبط با استارتاپ متخصص باشند . در حال حاضر متاسفانه افراد به صرف داشتن ایده ای نو* ، بدون داشتن هیچ گونه پشتوانه تیمی – مالی قدم در راهی میگذارند که شدیدا برای ارتش های یک نفره* کشنده است.طبق بررسی های رواشناسی در حوزه نظریه پردازی های کسب و کار ، ایده موجود در ذهن شما به طور متوسط در ذهن ۶ نفر دیگر در سراسر جهان نیز موجود می باشد و این عملکرد و توانایی مدیریت شرایط است که تعیین می کند چه فردی به عنوان نفر اول آن ایده را اجرایی میکند.
۲- خلق : در صورتی که به روند پیشرفت گوشی های موبایل دقت کنید ، مشاهده میکنید که در هر نسل نو ، خلق یا حذف ویژگی وجود داشته که در نهایت باعث تمایز از نسل قبل و ترغیب مردم به خرید محصول شده است . مشکلی که در حال حاضر گریبان گیر بسیاری از استارتاپ های موجود در کشور شده است ؛ مشاهده یک سبک خاص موفق همانند حمل و نقل با تاکسی های هوشمند و سعی در کپی برداری* عینی از آن بدون اضافه یا کم کردن ویژگی بارزی بوده است . در صورتی که استارتاپ شما دارای ویژگی جدید برای حل مشکل یا چالشی خاص از مردم نباشد* ، هیچ گونه مزیت رقابتی دیگر توانایی برتری دادن شما نسبت به سایر رقبایتان را نخواهد داشت .
۳- نو : گاهی اوقات در افراد دارای ایده برای ایجاد استارتاپ این موضوع دیده میشود که به صرف موفقیت استارتاپ یا کسب و کار خارجی هم جهت و هم سو* با ایده ای که آنها در سر دارند ، موفقیت خود را حتمی میدانند و فاکتور نو بودن در ارائه محصول را با اتکا با محصول مشابه خارجی در نظر نمیگرند ! باید توچه داشت که شرایط فرهنگی – اقتصادی – اجتماعی هر کشور ؛ تاثیر مسنقیم بر اکوسیستم استارتاپی آن دارد .
۴- عدم قطعیت : در تعریف کلی استارتاپ بحث عدم قطعیت نیز وجود دارد . شما باید دقت کنید که دو مقوله (ریسک ) و (عدم قطعیت ) را با هم اشتباه نگیرید.ریسک در حالتیست که شما در مورد همه پیشامدهای ممکن و احتمال بروز هر یک ؛ در مورد موضوعی خاص مطلع هستید اما در فضای عدم قطعیت شما نه در مورد همه پیشامدهای احتمالی مطلع هستید و نه احتمال بروز هر یک را قطعا میدانید! در این شرایط شما باید با مطالعه منابع موجود به روشی جدید جهت پیش بینی حالات مختلف دست پیدا کنید. (کتاب معرفی شده در انتهای مطلب و بررسی کتاب در مقالات بعدی)
در صورت دارا بودن تمامی ویژگی های بالا یعنی تکمیل تیم و تکمیل و پرورش ایده منجر به تولید محصول نو ، شما میتوانید مجوز ورود به دنیای استارتاپ ها را دریافت کنید. از این مرحله به بعد ، شما باید برای تثبیت روش کسب و کار خود و ادامه راه تلاش کنید ! دقت کنید فقدان هر یک از تعاریف بالا ؛ به طورقطع باعث شکست شما خواهد بود.
در نمایشگاه الکامپ سال97، تعداد 400 استارتاپ مدعیِ رقابت در 4 سالن حضور پیدا کردند. به دلیلِ جو پر هیجان استارتاپی و منتور ها ( افرادی که در زمینه خاص مهارت دارند و به افراد دیگر مشاوره و کمک میدهند) دانشجویان و برنامه نویسانی که تصور میکنند صرف داشتن دانش فنی*، میتوانند استارتاپی تأسیس کنند و ایده ای در مورد حدود هزینه ها، مدل درآمدی پایدار، قابلیت گسترش پذیری و... ندارند ؛ وارد میدان شده اند که متاسفانه بعد از مدت کوتاهی تقلا کردن محکوم به شکست میباشند (عمر نزدیک به ۸۰٪ استارتاپ های شکست خورده داخلی نزدیک به ۶ ماه بوده است ). این سبک از شکست جز متداول ترین سبک ها بوده و خطر گرفتاری در آن بسیار بالا میباشد .
برای داشتن کسب و کاری موفق ، در قدم اول باید به طور مفصل در مورد جامعه هدف و نیازهای موجود تحقیق کنید و بعد از آن با تدوین مدل کسب و کار غیر ثابت ( استارتاپی ) خود و همچنین جمع آوری منابع انسانی و مالی قابل اعتماد ؛ سعی در یافتن مدلی داشته باشید که کسب و کار شما را تثبیت کند و از فضای استارتاپی فاصله بگیرید .
فضای خطرناک استارتاپی برای عده چند هزار نفری بعضاً لایق و بی تجربه که در دام تله های استارتاپی گرفتار میشوند، تعریف شده است . کافیست با دانستن و دوری از شرایطی که شما را به قلمرو خطر استارتاپی نزدیک میکند ، عزم و برنامه ریزی مدونی برای تأسیس استارتاپ خود بدور از هرگونه جوزدگی را داشته باشید . در هر سری از مقالات استارتاپی بنده، کتابی معرفی خواهد شد که مطالعه آن برای درک دقیق فضای استارتاپی و نحوه فعالیت در آن ؛ بسیار حائز اهمیت است.
معرفی کتاب :
اولین کتاب ، نوپای ناب نوشته اریک ریز میباشد . در این کتاب با لحنی آموزنده و بدور از تکلف تجارب مختلف تأسیس استارتاپ های مختلف بیان شده و راه حلی جامع برای فعالیت در فضای عدم قطعیت استارتاپی ذکر شده است. مطالعه این کتاب جز اولین اولویت های فعالان اکوسیستم استارتاپی بوده است.
در سری بعدی این مقاله ، به تشریح مراحل جزئی پیشبرد استارتاپ ها پرداخته میشود. مرحله ای که مورد مطالعه قرار میگیرد ، جزء لا ینفک با ما همراه باشید ...
