شایع ترین علائم ام اس را بشناسید
علائم ام اس در افراد متفاوت است و نمیتوان دو نفر را با هم در حیطه علائم مقایسه کرد. برخی از علائم شامل خستگی، عدم تعادل، اسپاسم عضلانی، گز گز و بیحسی، مشکلات اضطرابی و افسردگی، مشکلات جنسی، لرزش و دوبینی میباشد اما بسیاری از علائم را میتوان با فیزیوتراپی و توانبخشی کاهش داد.
علائم ام اس از فردی به فرد دیگر متفاوت است و میتواند هر قسمتی از بدن را تحت تاثیر قرار دهد. اینها از آسیب مداوم به میلین ناشی میشوند و خوشایند نیستند، اما تیم درمان ام اس میتواند کمک کند تا آنها را با دارو، فیزیوتراپی و توانبخشی و سایر تاکتیکها تحت کنترل داشته باشید.
علائم ام اس بستگی به این دارد که کدام قسمت از سیستم عصبی مرکزی تحت تاثیر قرار گرفته است و همچنین میزان آسیب وارد شده مهم است. علائم ام اس عبارتند از:
- خستگی: ممکن است خیلی احساس خستگی کنید. اغلب در بعدازظهر ظاهر میشود و باعث ضعف عضلات، کندی تفکر یا خواب آلودگی میشود. معمولا به میزان کاری که انجام میدهید مربوط نمیشود. برخی از افراد مبتلا به اماس میگویند که حتی پس از یک خواب خوب نیز میتوانند احساس خستگی کنند. در حدود ۸۰٪ از افراد رخ میدهد و میتواند به طور قابل توجهی درعملکرد فرد در خانه و محل کار اختلال ایجاد کند. حالت خستگی معمولا برجستهترین علامت در افراد دارای ام اس است.
- اختلال در راه رفتن: به عوامل متعددی از جمله ضعف بدنی، انقباض عضلات، از دست دادن تعادل، نقص حسی و خستگی مربوط میشود و میتوان با فیزیوتراپی، توانبخشی و داروها به آن کمک کرد.
- مشکلات بینایی: اولین علامت دیده شده در اغلب بیماران مبتلا به ام اس است.
- اختلال در کنترل مثانه: اختلال عملکرد مثانه حداقل در ۸۰ درصد افراد مبتلا به ام اس رخ میدهد. با این حال، این مشکلات قابل مدیریت هستند.
- احساس بی حسی یا گزگز یا سوزن شدن در قسمتهای مختلف بدن: احساس سوزن سوزن شدن میتواند اولین علامت آسیب عصبی ناشی از ام اس باشد. معمولا در صورت، بازوها یا پاها و در یک طرف بدن اتفاق می افتد.
- ضعف: ضعف در ام اس که در نتیجه تحلیل عضله یا آسیب به اعصاب است که میتواند با استراتژیهای توانبخشی و استفاده از وسایل کمک حرکتی و سایر وسایل کمکی کنترل شود.
- تغییرات عاطفی: اضطراب، نوسانات خلقی، تحریکپذیری چالشهای مهمی برای افراد مبتلا به ام اس و خانوادههایشان ایجاد میکند.
- عدم تعادل و هماهنگی: ام اس میتواند تعادل و هماهنگی افراد را دچار اختلال کند.
- نیستاگموس و حرکات غیر ارادی چشم و دوبینی
- مشکلات مربوط به گرما: ممکن است در حین ورزش متوجه آنها شوید. ممکن است احساس خستگی و ضعف کنید یا در کنترل برخی از قسمتهای بدن مانند پای خود مشکل داشته باشید و با استراحت و خنک شدن، این علائم احتمالا از بین میروند.
- اسپاسم عضلانی: معمولا بر عضلات پا تاثیر میگذارد. آنها تقریبا برای نیمی از افراد مبتلا به ام اس یک علامت اولیه هستند. آنها همچنین بر افراد مبتلا به ام اس پیشرونده تاثیر میگذارند. ممکن است اسپاستیسیته خفیف یا دردناک و شدید باشد.
- مشکلات جنسی: این مشکلات شامل خشکی واژن در زنان و مشکلات نعوظ در مردان است. هم مردان و هم زنان ممکن است کمتر به لمس واکنش نشان دهند، میل جنسی کمتری داشته باشند یا در رسیدن به ارگاسم مشکل داشته باشند.
- مشکلات گفتاری: ام اس میتواند باعث مکث طولانی بین کلمات و گفتار نامفهوم شود.
- مشکلات فکری: ممکن است گاهی اوقات تمرکز کردن سخت باشد. این احتمالا به معنای کند شدن تفکر، توجه ضعیف یا حافظه مبهم است. برخی از افراد مشکلات شدیدی دارند که انجام کارهای روزانه را سخت میکند، اما این نادر است. ام اس معمولا هوش یا توانایی برای خواندن و درک مکالمه را تغییر نمیدهد.
- لرزش: حدود نیمی از افراد مبتلا به ام اس آن را دارند. آنها میتوانند لرزشهای جزئی یا آنقدر شدید باشند که انجام فعالیتهای روزمره سخت باشد.
برای بسیاری از افراد، اولین نشانه با آنچه که بعدا به عنوان ام اس تشخیص داده میشود، چیزی است که پزشکان آن را (CIS) مینامند. این دوره از علائم عصبی معمولا ۲۴ ساعت طول میکشد. این زمانی اتفاق میافتد که سیستم ایمنی به اشتباه به بدن میگوید که به میلین، غلاف محافظ سلولهای عصبی در مغز و ستون فقرات حمله کند و باعث ایجاد اسکار یا ضایعاتی میشود که انتقال سیگنالها بین مغز و بدن را دشوارتر میکند. دو نوع CIS وجود دارد:
- تک کانونی: وجود یک علامت
- چند کانونی: بیش از یک علامت
شایعترین علائم ام اس یا همان CIS عبارتند از:
- نوریت بینایی: این بیماری به عصبی که چشم شما را به مغز متصل می کند آسیب میرساند. معمولا فقط یک چشم را درگیر میکند، اما در موارد نادر هر دو را درگیر میکند. ممکن است متوجه شوید که تاری دید دارید یا رنگها کدر به نظر میرسند و یا درد در چشم، به خصوص زمانی که آن را حرکت میدهید.
- بی حسی و گزگز: معمولا پاهای را تحت تاثیر قرار میدهد. ممکن است احساس کنید که وقتی سر یا گردن خود را حرکت میدهید، احساسی شبیه شوک الکتریکی. ممکن است به سمت ستون فقرات یا به بازوها یا پاهای شما حرکت کند.
همه کسانی که CIS دارند به ام اس مبتلا نمیشوند. اگر فرد علائم CIS یا سایر علائم ام اس را مشاهده کرد، پزشک آزمایشی به نام MRI انجام میدهد که از مغز عکس میگیرد تا ضایعات را جستجو کند.
ام اس میتواند یک بیماری چالش برانگیز در زندگی افراد باشد، اما درمانهای جدید در ۲۰ سال گذشته به طور قابل توجهی کیفیت زندگی افراد مبتلا به این بیماری را بهبود بخشیده است. ام اس به ندرت کشنده است، اما ممکن است عوارض شدیدی، مانند عفونت قفسه سینه یا مثانه یا مشکلات بلع ایجاد کند. میانگین امید به زندگی برای افراد مبتلا به ام اس حدود ۵ تا ۱۰ سال کمتر از میانگین دیگر افراد است.