چهارشنبه 22 اسفند 97، انتخابات نمایندگان مدیران مسئول در کمیته ناظر بر نشریات دانشگاه شریف در سالن کنفرانس ساختمان شهید رضایی برگزار شد و در نهایت، امیرحسین حاجیعلیبیگی و فاطمه امینی به عنوان اعضای اصلی و علی ولیزاده به عنوان عضو علیالبدل این کمیته انتخاب شدند. آنچه در ادامه میخوانید، گزارشی است مختصر از عملکرد دو تن از اعضای دانشجویی کمیته در این دوره.
این دوره از کمیته با حواشی بسیاری همراه بود. از همان ابتدا و در جلسه انتخابات، پس از اتمام رایگیری، مدیران مسئول حاضر در جلسه به رد صلاحیتهای نادرست برخی از کاندیدها به دلیل سنوات و امتناع معاونت فرهنگی برای استعلام از وزارت علوم اعتراض کردند. این در حالی بود که دقیقا در همان روز انتخابات، ابلاغیهای از سوی وزارت علوم ارسال شد که تاییدی بود بر نادرستبودن این رد صلاحیتها. حدود یک ماه بعد از انتخابات کمیته ناظر دانشگاه، اسامی واجدین حق رای در انتخابات شورای مرکزی ناظر بر نشریات وزارت علوم اعلام شد و در کمال تعجب، نامی از دانشگاه شریف در لیست اعلامی نبود. پس از پرسوجوی فراوان مشخص شد که وزارت علوم به دلیل نبود عضو حقوقدان و مدیر فرهنگی در کمیته، این انتخابات را به رسمیت نشناخته و واجد حق رای نیافته است. بدین ترتیب، دانشگاه شریف از حضور در انتخابات وزارت علوم بازماند؛ اما این مشکل به همین جا ختم نشد. وزارت علوم طی نامهای در تاریخ 3 تیر 98 خطاب به دانشگاه اعلام کرد به دلیل نبود عضو حقوقدان و مدیر فرهنگی و همچنین نقص مستندات، مجددا اقدام به برگزاری انتخابات نماید و تا آن زمان، مسئولیت کمیته ناظر را به شورای فرهنگی دانشگاه بسپرد. از آنجا که در آن بازه زمانی امکان برگزاری انتخابات نبود و همچنین شورای فرهنگی تا اواسط پاییز تشکیل جلسه نداد، کمیته به حالت تعلیق درآمد. در نهایت و در تاریخ 14 آبان 98، جلسه شورای فرهنگی برای تصمیمگیری در این موضوع تشکیل شد. از آنجا که زمان زیادی تا انتخابات سالیانه نمانده بود و همچنین صحت و سلامت انتخابات مورد تایید بود، شورای فرهنگی تصمیم گرفت این اختیار خود را به کمیته فعلی تفویض کند و کمیته مجددا شروع به کار نماید.
در تمام این مدت و با وجود مشکلات فراوان، اعضای دانشجویی کمیته مشغول پیگیری امور نشریاتی بودند. بلافاصله پس از انتخابات و در تاریخ 26 اسفند 97، پیشنهاد برگزاری جشنواره نشریات شریف از سوی معاونت فرهنگی مطرح شد و نمایندگان دانشجویی نیز پذیرفتند. از آنجا که تاریخ این رویداد در تقویم فرهنگی دانشگاه، هفته اول اردیبهشت ماه بود، مراحل برگزاری اعم از برنامه ریزی و تدوین شیوهنامه، با حجم کاری بالا و به صورت بسیار فشرده انجام شد. به خصوص که این جشواره برای نخستین بار در حال برگزاری بود و همه چیز میبایست از ابتدا پایهریزی میشد. تدوین شیوهنامه، تعیین ساختار اجرایی و زمینههای رقابتی در بازه زمانی تعطیلات نوروز انجام شد و شیوهنامه در اولین فرصت و در جلسهای با حضور مدیران مسئول به تصویب رسید. پس از آن، روند دریافت آثار کلید خورد و مرحله داوری نیز بلافاصله انجام شد. بدین ترتیب نخستین دوره جشنواره نشریات دانشجویی شریف (هفت قلم) طبق زمان بندی انجام شد؛ البته اینجا پایان کار جشنواره نبود. اندکی پس از برگزاری اختتامیه دوره نخستین، جلسات نقد و بررسی و تصحیح شیوهنامه آغاز شد. طی دو جلسه با حضور مدیران مسئول، اصلاحات شیوهنامه انجام شد و دبیر دوره دوم نیز تعیین گشت تا زمان برگزاری جشنواره به نیمه دوم سال منتقل شود. لازم به ذکر است آقای سید محمدحسین قاسمی با رای مدیران مسئول به عنوان دبیر اجرایی دومین دوره جشنواره نشریات شریف برگزیده شدند. هم اکنون نیز این دوره از جشنواره در حال برگزاری است. بدین ترتیب جشنواره نشریات که جامعه نشریاتی شریف مدت زمان زیادی انتظارش را میکشید، تاسیس و دو دوره از آن برگزار شد.
مسئله دیگری که مدتها تبدیل به خواسته یا حتی معضل جامعه نشریاتی شده، استند نشریات بود. تهیه و نصب استند از دو دوره پیش آغاز شد؛ اما نتیجهای نداشت. در واقع وظیفه اجرای آن به یکی از افراد معاونت فرهنگی سپرده شده بود؛ اما به مرحله اجرا نرسید. در آغاز برای حل این مسئله ناچار بودیم، برای به نتیجهرسیدن، نه فقط پیگیری بلکه بار اجرایی آن را نیز به دوش بکشیم (چرا که هر کسی به امید همسایه بنشیند شب بیشام میماند!). ابتدا درخواست مالی انجام شد و بعد از مدت زمانی چک مربوطه صادر گردید. پس از مشورت و بررسی، مدل استند، تعیین شده و شش عدد استند نشریاتی تهیه شد. ورودی اصلی سلف پسران، درب شمالی سلف (که محل تردد برای سلف پسران، دختران و اساتید است)، درب اصلی دانشگاه (سردر)، درب طرشت و انرژی. این پنج محل به طور قطعی برای نصب استند در نظر گرفته شدهاند که در دوره قبل هم تعیین شده بودند. هماکنون هماهنگیها برای نصب در حال انجام است و به زودی نصب آنها انجام خواهد شد.
در کنار این دو امر، اقداماتی همچون برگزاری کارگاههای نشریاتی (شامل گزارشنویسی، مصاحبه و ویراستاری) و خرید دو عدد منگنه وسط زن برای نشریات نیز انجام شد. چند مسئله دیگر نظیر نظام ارزیابی نشریات، اکسل ثبت انتشار و برگزاری کارگاههای مجازی نیز در دست پیگیری بود که به نتیجه نهایی نرسید و تکمیل آنها به اعضای دوره بعد سپرده خواهد شد.
در کنار کارهای اجرایی مذکور، حضور در جلسات و دفاع از حقوق نشریات، بخشی دیگر از عملکرد اعضای دانشجویی کمیته ناظر در این دوره بود. در این مدت نشریاتی نظیر اوج، خوبگاه، داد، حرکت، جرئت اندیشیدن، دکوپاژ، شریفالصناعیه، مشتاق و فروغ به جلسات کمیته ناظر فراخوانده شدند که در تمامی موارد تلاش شد تا از ایشان دفاع شود. همگی بهجز فروغ، تبرئه شدند و یا حداکثر با یک تذکر شفاهی، مشکل برطرف شد؛ البته در این جا جای دارد که به تفصیل درباره علت شکایت و شاکی صحبت کنیم. بهجز اوج که به دلیل مسائل داخلیشان دچار مشکل شدند و نشریات خوبگاه و مشتاق که بدون مجوز اقدام به نشر کرده بودند، تقریبا در سایر موارد، شاکی، نهاد رهبری دانشگاه یا بسیج بودند. برخی از این شکایتها به صورت رسمی و مکتوب و برخی به صورت غیررسمی و صرفا با صحبتهای پشت پرده و فشار بر مسئولین انجام شد.
نشریه داد به دلیل برگزاری جلسات روانشناسی و اشاره به نظریه فروید، نشریه حرکت به دلیل چاپ مطلب طنز (متن حسینی ای امام) و همچنین انتشار عکس فوتبالیست زن، نشریه جرات اندیشیدن برای انتشار عکسی که در آن یک خانم و آقا کنار هم بودند، دکوپاژ برای انتشار عکس برندگان اسکار که حجاب نداشتند، نشریه شریفالصناعیه به دلیل انتشار جلد گرافیکی نامناسب (از لحاظ پوشش) و در نهایت، فروغ به دلیل انتشار مطلب درباره مسائل زنان به کمیته ناظر احضار شدند. بهجز مطلب طنز نشریه حرکت، سایر موارد، اتهام با عنوان انتشار مطالب و تصاویر خلاف عفت عمومی بوده است. مطالبی که دلواپسان را به تقلا انداخت و سبب شد از هیچ اقدامی برای فشار بر نشریات دریغ نکنند. از شکایت مکتوب از طریق نهاد رهبری گرفته تا تجمع در مقابل دفتر ریاست دانشگاه. ایشان معتقد بودند که دانشگاه دارد ولنگار میشود!
فارغ از بحث عقاید، چیزی که بیش از هر چیز حائز اهمیت است، قانونشکنی است. راه شکایت و پیگیری از طریق قانون کاملا مشخص است؛ اما در بسیاری از موارد، ایشان خواسته خود را از راههای دیگر نظیر تماس و تجمع پیگیری کردند. به نظر میرسد هدف دلواپسان نه اجرای قانون بلکه اعمال نظر شخصی خود برای جامعه شریف آن هم با زور و تهدید است و این از هر چیزی خطرناکتر است. جامعه بیرعایت قانون تبدیل به جنگلی خواهد شد که برنده آن کسی است که زور بیشتری دارد. قانونگریزی یک ارزش میشود و هر که قانون گریزتر، به اصطلاح خودشان انقلابیتر! گویا این فشارها برایشان کافی نبوده و آنطور که به نظر میرسد دلواپسان قصد غصب جایگاههای دانشجویی کمیته ناظر را کردهاند. درخواست مجوزهای پیاپی و چاپ نشریات بیکیفیت تک برگی گواه بر آن است که برخی به دنبال کسب حق رای، آن هم نه برای گفتن حرف تازه، بلکه برای بستن دهان سایرین هستند؛ حتی به قیمت به ابتذال کشیدن فضای نشریات، فضایی که تا کنون درگیر بازیهای انتخاباتی نشده و همیشه در آن، برای ارتقای کیفیت نشریات تلاش شده بود.
آخرین شکایت در کمیته ناظر مربوط به شماره چهارده نشریه فروغ بود که حواشی زیادی به دنبال داشت. علیرغم تلاش نمایندگان دانشجویی، کمیته ناظر مطلب باکرگی و طرح جلد این نشریه را خلاف عفت عمومی دانست و حکم توقیف سه ماهه این نشریه را صادر کرد. بلافاصله پس از صدور حکم کمیته، معاون فرهنگی دانشگاه درخواست تجدید نظر این حکم توسط شورای فرهنگی دانشگاه را دادند که رای تجدید نظر، افزایش توقیف از سه ماه به نه ماه بود. البته این درخواست تجدید نظر، غیرقانونی بود. اول به دلیل آن که ردیف ماده توسط کمیته به درستی تشخیص داده شده بود و نه شورای فرهنگی، که هیچ نهادی امکان تجدید نظر در آن را نداشت. دوم آنکه شکایت و درخواست تجدید نظر توسط شاکی خصوصی انجام شد که در این اتهام، شکایت خصوصی بلاموضوع است. اساسا این کار، باطل بوده و این تخلف به زودی توسط مراجع بالاتر پیگیری خواهد شد.
در انتها لازم است صراحتا اعلام کنیم ما به عنوان نمایندگان دانشجویی کمیته ناظر در تمام این مدت، اصل را بر حمایت از حقوق دانشجو گذاشتیم. فارغ از دیدگاه و عقاید شخصی. هیچ کس حق ندارد از جایگاه و امانتی که به آن سپرده شده سوءاستفاده کند؛ البته اگر هنوز وجدانی در ما بیدار باشد. بیشک عملکرد ما خالی از اشکال نبوده؛ اما همیشه تلاشمان در راستای عمل به وظایف و باور به مرجعیت قانون بوده است. امیدواریم در تحقق آن نیز موفق بوده باشیم.