این ممکن است مشکل شما و خیلی از کسانی باشد که شما می شناسید! شما می دانید که نمی خواهید کاری را انجام دهید یا دوست ندارید درخواست همکارتان برای تعویض شیفت را بپذیرید، اما نمی توانید در مقابل خواسته دیگران "نه"بگویید و خودتان را مجبور به انجام آن کار می کنید! در حقیقت شما قربانی می شوید فقط به این علت که توانایی نه گفتن را ندارید! مسلما این قربانی بودن عوارض و مشکلاتی در زندگی شما ایجاد می کند اما بیشترین تاثیر را بر روحیه شما دارد! شما باید در وهله اول خودتان را دوست داشته باشید و برای خودتان ارزش قائل باشید! درست که شما در انجام یک کار مهارت زیادی دارید و می توانید مفید واقع شوید؛ اما اولین چیزی که اولویت دارد خودتان هستید! وقت و انرژی و روح شما، مهم تر از درخواست دیگران هستند! شما می توانید با روشی مودبانه به دیگران "نه" بگویید. یکی از مهم ترین مهارت ها برای نه گفتن، مهارت رفتار جرات مندانه است. با این مهارت می توانیم به راحتی قدرت نه گفتن را یاد بگیریم. در ادامه چندین راهکار مهم "نه" گفتن را بررسی خواهیم کرد.
1. شما بله گفتن را در زندگی روزمره خود وارد کرده اید و تصور دارید که همه از شما انتظار دارند که به آن ها بله بگویید؟ چرا که نمی دانید چگونه نه بگویید که طرف مقابل شما رنجیده خاطر نشود؟ به خودتان اجازه نه گفتن را بدهید و این تصور که باید به همه بله بگویید را از ذهنتان بیرون کنید. شما با همیشه بله گفتن، ممکن است باعث شوید که شخصی بیش از اندازه به شما وابسته و متکی باشد و یا اینکه با انجام دادن درخواست های دیگران، خسته شوید و تمرکزتان را از دست بدهید. اگر در موقعیتی قرار گرفتید که نمیدانستید به درخواست کدام یک از دوستانتان پاسخ مثبت بدهید، به این فکر کنید که از انجام دادن کدام یک احساس لذت بیشتری می کنید؟ برای مثال یکی از دوستانتان درخواست کوهنوردی آخر هفته را به شما می دهد و دیگری از شما می خواهد که در همایش موسسه او شرکت کنید! این به عهده شماست که بله را به کدام یک بگویید.
2. مرزهای خود را تعیین کنید: ایجاد مرزهای شخصی باعث می شود تا شما به راحتی نه بگویید. در اصل شما برای نه گفتن نیاز به دلیل ندارید! برای مثال رفتن به مهمانی ای که همگی غریبه هستند، خارج از مرزهایی که شما برای خود تعیین کرده اید و زمانی که شخصی از شما درخواست می کند به یک مهمانی بروید که هیچ شخصی را نمی شناسید، می توانید بر اساس مرزهایی که دارید، به راحتی نه بگویید! این که شما مهارت کافی برای انجام یک پروژه را دارید، دلیل خوبی برای پذیرفتن درخواست دیگران نیست و با گفتن "نه" خودتان را از قیدها و بایدها رها کنید! خودتان را مجبور نکنید که کارهای حوصله سر بر و خسته کننده را صرفا به خاطر رضایت دیگران انجام دهید! البته افراطی بودن در انجام هرکاری درست نیست و شما باید ضمن در نظر گرفتن راحتی و آسایش روحی و جسمیتان، باقی موارد را نیز در نظر بگیرید!
3. هوشیار باشید و ترفندهایی که دیگران برای متقاعدسازی شما به کار می برند را بشناسید! زمانی که شما به درخواست دیگران پاسخ نه می دهید، آن ها ممکن است از ترفندهایی استفاده کنند تا بتوانند شما را تحت تاثیر قرار داده تا خواسته شان را براورده سازید! برای مثال: دوستتان در حق شما لطفی کرده است و حالا در مقابل می خواهد که به جای او کاری را انجام دهید. شما می توانید از لطف او جور دیگری سپاسگذاری کنید و درخواست او را رد کنید! یا اینکه افراد با مقایسه کردن شما با دیگران سعی می کنند غرور شما را وارد بازی خود کنند تا شما به خاطر آن حس غرور برای او کاری را انجام دهید! ترفندی که باز هم باید از آن آگاه باشید این است که در ابتدا از شما یک خواسته نسبتا دشوار دارند و زمانی که پاسخ منفی از شما دریافت می کنند، درخواست اصلی خود که به نسبت درخواست قبلی، آسان تر است را مطرح می کنند تا شما را تحت تاثیر قرار دهند. بنابراین بر نه ای که گفتید محکم بایستید و نگذارید با حقه ها و ترفندها، شما را متقاعد سازند.
4. اگر جز آن دسته کسانی هستید که هنگام نه گفتن دچار اضطراب می شوید، به شما یک تمرین را پیشنهاد می دهیم. دقایق و یا ساعاتی در روز را، مقابل آینه بایستید و نه گفتن را با خود تمرین کنید. این کار را به طور مداوم با خود تمرین کنید و خود را در موقعیتی که قصد نه گفتن را دارید بگذارید و محکم نه بگویید! به مرور زمان اضطراب و استرس ناشی از نه گفتن، در شما از بین خواهد رفت!
5. قبل از دادن هرگونه پاسخی، فکر کنید: زمانی که از شما درخواستی می شود،قبل از رد کردن و یا دادن پاسخ مثبت، زمانی را به فکر کردن درمورد آن اختصاص دهید! شما می توانید با گفتن جملاتی مانند: درمورد درخواست شما فکر خواهم کرد! و یا من باید برنامه ام را چک کنم تا بتوانم پاسخ قطعی به شما بدهم؛ به دیگران بگویید که مایلید درمورد درخواستشان فکر کنید! پس از آن که درمورد درخواست آن ها فکر کردید، اگر تمایل به انجام خواسته‌شان نداشتید، قاطعانه به آن‌ها نه بگویید! اگر هم پاسخ شما به درخواست آن‌ها بله است، با بلافاصله قبول نکردن و گفتن آن جملات، دیگران متوجه می شوند که شما هم برنامه ای دارید و برای وقت خود ارزش قائلید.
6. درست است که باید قاطعانه نه بگویید، اما اگر با تشکر و مهربانی اینکار را انجام دهید، از احساسات بدی که ممکن است به دو طرف دست دهد نیز جلوگیری خواهید کرد. برای مثال می توانید بگویید که متشکرم من را برای انجام اینکار انتخاب کردید اما من برنامه ای دیگری برای آخرهفته ام دارم.در این صورت شما هم به خودتان و هم دیگران احترام گذاشته اید ضمن اینکه از انجام کاری که مایل نیستید، خودداری کرده اید. خشم و پرخاشگری در نه گفتن، رابطه شما با دیگران را خراب خواهد کرد؛ شما فقط نمی خواهید کاری که دوست ندارید را انجام دهید و قصد دیگری مانند برهم زدن رابطه تان با اشخاص ندارید اما زمانی که خشم و پرخاشگری را وارد صحبتتان می کنید، به صورت ناخودآگاه احساس بدی به خودتان و دیگران خواهید داد.
7. هنگام نه گفتن تردید نداشته باشید و قاطعانه نظر خود را بیان کنید. زمانی که شما نتوانید پاسخ خود را صریحا بیان کنید و هنگام نه گفتن محکم نباشید، این حس را به مخاطب القا می کنید که باید بار دیگر درخواست خود را تکرار کند چرا که شما از پاسخ خود مطمئن نیستید! در چنین شرایطی ممکن است دیگران شما را تحت فشار قرار دهند و در این شرایط امکان تغییر پاسخ شما وجود دارد.
8. دلایلی غیرمنطقی که باعث می شوند شما از نه گفتن اجتناب نمایید را پیدا کنید. برخی دلایلی که باعث می شود اشخاص از نه گفتن اجتناب کنند عبارتند از:
زمانی که شما دلایل خود را پیدا کنید، متوجه خواهید شد که نقاط ضعف شما چیست و باید از چه چیزهای دست بکشید و بر تبدیل نقاط ضعف به نقاط قوت تمرکز داشته باشید.
9. به عقب برنگردید. زمانی که تصمیم به نه گفتن گرفتید و قاطعانه آن را درمیان گذاشتید، دیگر نیازی نیست به این فکر کنید که آیا کار درستی کرده اید یا خیر! برای خودتان نشخوار فکری ایجاد نکنید چرا که باعث ایجاد احساسات بدی همچون عذاب وجدان یا احساس گناه خواهد شد. بر احساسات مثبت و خوبتان تمرکز کنید و رو به جلو حرکت کنید!
10. نه گفتن را درک کنید. اگر شما به طور مداوم به هرچیزی بله بگویید، باعث ایجاد توقع در شما خواهد شد. برای مثال هربار در حق دوستتان لطفی می کنید، انتظار دارید که او به لطفا شما پاسخ دهد و زمانی که پاسخی دریافت نکردید، دچار رنجش از آن دوست می شوید و به زودی رابطه شما خراب خواهد شد. بنابراین به این درک برسید که چرا باید نه بگویید. شما اینکار را برای حفظ ارزش خود و دیگران انجام می دهید و داشتن احساس گناه کاملا بی معنا است و اگر احساس گناه داشتید، به این فکر کنید که رضایت و خواست شما می تواند اولویت قرار گیرد و اگر درخواستی که باب میلتان نباشد و برایتان آزاردهنده باشد را رد کنید، گناهکار نیستید.
11. شما فرد ارزشمندی هستید و پایین تر از افراد دیگر نیستید پس نباید خواسته ها و راحتی دیگران را به خواسته ها و رضایت خود ترجیح دهید. برای خودتان ارزش قائل باشید. اکثر کسانی که قدرت نه گفتن را ندارند، از درون احساس بی ارزشی می کنند و به همین دلیل تصور می کنند باید خواسته های دیگران را انجام دهند تا فرد ارزشمندی شناخته شوند.
