سنسور اکسیژن زیمنس یکی از قطعات حیاتی و پرکاربرد در سیستم مدیریت سوخت خودروهای امروزی است که نقش مهمی در بهینهسازی عملکرد موتور و کاهش مصرف سوخت دارد. این سنسور معمولاً در مسیر اگزوز خودرو نصب میشود و وظیفه آن اندازهگیری میزان اکسیژن موجود در گازهای خروجی است. سپس اطلاعات جمعآوری شده به واحد کنترل موتور (ECU) ارسال میشود تا بتواند نسبت سوخت به هوا را به درستی تنظیم کند. در بسیاری از خودروهای داخلی مانند پژو، پراید، سمند و تیبا از سنسور اکسیژن زیمنس استفاده میشود. خرابی این سنسور میتواند منجر به مشکلات متعددی شود که در ادامه به علائم و زمان مناسب تعویض آن پرداختهایم.
سنسور اکسیژن زیمنس، یا به اختصار سنسور O2 زیمنس، با اندازهگیری میزان اکسیژن نسوخته در دود اگزوز به ECU کمک میکند تا نسبت دقیق هوا و سوخت را تنظیم کند. این نسبت برای عملکرد بهینه موتور بسیار حیاتی است. تنظیم درست نسبت سوخت به هوا باعث کاهش مصرف سوخت، بهبود شتاب و همچنین کاهش آلایندگیهای محیط زیستی میشود. زمانی که سنسور اکسیژن خراب شود، دادههای نادرست به ECU ارسال میشود و در نتیجه موتور نمیتواند به درستی سوخت و هوا را ترکیب کند، که باعث کاهش کارایی خودرو و افزایش آلودگی میشود.

علائم خرابی سنسور اکسیژن زیمنس
خرابی سنسور اکسیژن زیمنس معمولاً با چند نشانه واضح همراه است که راننده میتواند به آنها توجه کند:
افزایش مصرف سوخت: یکی از اولین علائم خرابی سنسور، افزایش غیرعادی مصرف سوخت است. وقتی سنسور اطلاعات نادرستی ارسال میکند، ECU سوخت بیشتری تزریق میکند و این موضوع باعث هدررفت سوخت و هزینههای بیشتر میشود.
روشن شدن چراغ چک موتور (Check Engine): اگر سنسور اکسیژن زیمنس دچار مشکل شود، ECU این ایراد را تشخیص داده و چراغ چک موتور روی داشبورد روشن میشود. این چراغ را نباید نادیده گرفت، زیرا نشاندهنده وجود نقصی در سیستم موتور است.
کاهش شتاب و ریپ زدن موتور: خرابی سنسور اکسیژن میتواند باعث شود موتور به صورت ناپایدار کار کند، شتاب خودرو کم شود و موتور در بعضی مواقع ریپ بزند یا مکث داشته باشد.
دود و بوی بد از اگزوز: سوخت نسوخته که به علت خرابی سنسور اکسیژن خارج میشود، باعث ایجاد دود سیاه و بوی تند و نامطبوع از اگزوز میشود.
نوسان و ناپایداری دور موتور: موتور ممکن است در حالت درجا ناپایدار شود یا حتی خاموش شود که یکی دیگر از نشانههای خرابی سنسور اکسیژن زیمنس به شمار میرود.
دلایل مختلفی وجود دارد که باعث خرابی سنسور اکسیژن زیمنس میشود. در اینجا به مهمترین موارد اشاره میکنیم:
رسوب کربن: استفاده از سوختهای بیکیفیت یا احتراق ناقص، باعث ایجاد رسوبات کربنی روی سطح سنسور میشود که عملکرد آن را مختل میکند.
آسیب فیزیکی: ضربه یا برخورد جسم خارجی به سنسور میتواند باعث شکستن یا آسیب به آن شود.
نشت اگزوز: ورود هوای اضافی به سیستم اگزوز به دلیل نشتی، باعث ارسال اطلاعات نادرست به سنسور میشود.
عمر مفید سنسور: معمولاً سنسور اکسیژن زیمنس پس از طی مسافت حدود 60 تا 100 هزار کیلومتر نیاز به تعویض دارد، زیرا به مرور زمان کارایی خود را از دست میدهد.
برای اطمینان از سلامت سنسور اکسیژن زیمنس، میتوان از روشهای مختلفی استفاده کرد:
تست دیاگ: با اتصال دستگاه دیاگ به ECU، سیگنالهای سنسور بررسی میشود و عملکرد صحیح آن تایید یا رد میگردد.
تست ولتاژ: با استفاده از مولتیمتر، ولتاژ خروجی سنسور بررسی میشود که باید در محدوده مشخص و نوسانی باشد.
بازرسی ظاهری: بررسی سنسور از نظر وجود رسوب، تغییر رنگ یا شکستگی فیزیکی میتواند به تشخیص مشکل کمک کند.
زمان تعویض سنسور اکسیژن زیمنس به چند عامل بستگی دارد. در موارد زیر باید حتماً به فکر تعویض سنسور باشید:
روشن شدن چراغ چک موتور همراه با کد خطای مربوط به سنسور اکسیژن
افزایش غیرعادی و مداوم مصرف سوخت
کاهش محسوس در شتاب خودرو
پس از طی مسافت توصیه شده توسط سازنده خودرو که معمولاً حدود 80 هزار کیلومتر است
در نهایت، توجه به علائم خرابی سنسور اکسیژن زیمنس و تعویض به موقع آن باعث میشود خودرو شما همیشه در بهترین شرایط کار کند، مصرف سوخت بهینه شود و از آسیبهای احتمالی به کاتالیست جلوگیری شود.پیشنهاد میکنیم از مقاله تفاوت سنسور اکسیژن بالا و پایین دیدن فرمائید.