معرفی حوزه علمیه - کلیات
به بهانه پخش سریال مرهم و نمایش برخی چالشها و مشکلات زندگی طلاب، تصمیم گرفتم به کمک یکی از رفقای طلبهام کمی درباره حوزه علمیه، نظام آموزشی آن، وظایف و رسالتهای طلبگی و مسائلی از این دست بنویسم.
بسیاری از مردم جامعه متاسفانه از حوزه و ساختار آن اطلاع درستی ندارند و ذهنشان پر از باورهای غلط درباره این نهاد و همینطور طلبههاست. بعضاً حتی قشر مذهبی جامعه نیز این چنین هستند و دقیقاً نمیدانند در حوزههای علمیه چه خبر است. به خاطر همین ناآگاهی نیز شاهد قضاوتهای اشتباه درباره طلبهها و طلبگی هستیم.
حوزه علمیه نهادی تربیتی، آموزشی و تبلیغی است؛ به این معنا که در این نهاد، همان قدر که درس خواندن طلاب اهمیت دارد به رسالتهای طلبگی و نیز رشد معنوی آنها نیز بها داده میشود.
این نهاد با قدمتی بیش از هزار سال، نسلهای بسیاری از علما را در طی تمام این سالها تربیت کرده. از علمای نزدیک به عصر غیبت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف گرفته تا علمای معاصر که به رحمت خدا رفتهاند و علمایی که هم اکنون در قید حیات هستند و جامعه از وجودشان بهرهمند است.
علمای تربیت شده در این نهاد، برخلاف تصور بسیاری از مردم تنها در علوم اسلامی مثل فقه و اصول و کلام و تفسیر متخصص و صاحب آثار نبودند، بلکه در علوم دیگری نیز صاحب نظر بوده و آثار متعددی را تالیف کردهاند؛ چرا که پیش از تاسیس دانشگاه و نهادهای آموزشی مشابه آن در ایران، آموزش تمام علوم، اعم از علوم رایج حوزوی و علوم دیگری مثل نجوم و پزشکی، به دست حوزه بوده. به همین دلیل وقتی به زندگینامه علمای قدیم مراجعه میکنیم، درمییابیم که هر یک در علوم بسیاری صاحب نظر بودهاند؛ به عنوان مثال، ابن سینا علاوه بر فلسفه متخصص علوم دیگری مثل پزشکی نیز بوده. خواجه نصیرالدین طوسی نیز فقیه، فیلسوف و منجم بوده. برخی دیگر از علما نیز در ریاضی صاحب نظر بودند و برخی نیز مباحثی درباره آنچه امروزه جزئی از علم فیزیک است مطرح کردهاند.
بنابراین حوزه علمیه نهادی است با گذشتهای درخشان و ساختاری منسجم که بیش از هزار سال به حیات خود ادامه داده و خدمات علمی مذهبی و اجتماعی و سیاسی بسیاری به جامعه اسلامی ارائه داده است.
حال و پس از آشنایی مختصر با حوزه و ساختار آن، وقت آن است تا با این نهاد در زمان حاضر آشنا شده و نسبت به فرایند جذب طلبه و مسیر آموزشی و تبلیغی طراحی شده برای طلاب اطلاعاتی ارائه دهیم.