𓁋 فیچرنویسی:
فیچرنویسی، نوعی سبک ژورنال‌نویسی است که رویکردی روایی‌تر و توصیفی‌تر بیشتری نسبت به خبرنویسی دارد. هدف آن، درگیر نمودن خواننده با داستان ها و کاراکترهای جالب و ایده های تأمل برانگیز است. فیچرها اغلب فراتر از حقایق سطحی رفته تا بتوانند زوایا و ابعاد انسانیِ سوژه را بررسی کنند، در تجربیات شخصی کاوش کنند و احساسات را در خوانندگان برانگیزند. شناسایی مخاطب هدف برای یک مقاله فیچر، گام مهمی در فرآیند نوشتن است تا بر اساس آن محتوا، لحن و سبک تعیین گردد.
𓁋 عناصر فیچرنویسی:
☚ داستان سرایی قوی: شامل تنظیم صحنه، معرفی شخصیت‌ها یا موضوعات کلی و توسعه طرح یا مسئله‌ای است که خواننده را درگیر خود نگه می‌دارد.
☚ توصیفات با جزئیات: از زبان زنده و حسدار برای ترسیم تصویری در خواننده استفاده میشود. از شیوه‌های توصیفی برای جان بخشیدن به موضوع استفاده کرده و با جزئیاتی که برای احساس و تخیل خواننده جذاب است، ترکیب میشود.
☚ علائق انسانی: فیچرها اغلب حول تجربیات، احساسات و آرزوهای انسانی متمرکز می‌شوند. هدف آنها برقراری ارتباط با خوانندگان در سطح شخصی با تمرکز بر افراد مرتبط، چالش‌ها و دیدگاه‌های منحصر بفرد است.
☚ پیشینه تحقیق: لازم است تا اطلاعاتی در خصوص موضوع گردآوری شود، با افراد مربوطه مصاحبه شود و صحت و اعتبار آن اتفاق یا حقیقت بررسی شود.
☚ سرنخ‌ها و طعمه‌های جذاب: فیچرها اغلب با سرنخ‌ها و طعمه‌های قابل‌توجه آغاز می‌شوند تا از همان ابتدا خوانندگان را به سمت خود بکشاند. این آغاز کردن می‌تواند یک روایت جذاب، نقل قول گیرا و یا یک سوال جالب باشد.
☚ ساختار و پیکربندی: معمولاً شامل مقدمه، بدنه (که در آن داستان و روایت توسعه پیدا میکند) و نتیجه‌گیری است.
☚ خلاقیت و سبک: از ابزارهای ادبی مختلفی نظیر استعاره، تشبیه و دیالوگ‌های جذاب در این راستا استفاده میشود
☚ دیدگاه‌های چندجانبه: فیچرها اغلب دیدگاه ها و جوانب مختلف را بررسی کرده و در نهایت یک دید جامع از موضوع را بی‌غرض، متعادل و بدون هیچگونه جبهه‌گیری خاص عرضه می‌کنند.
𓁋 تفاوت خبرنویسی و فیچرنویسی:
خبرنویسی، از یک سبک مستقیم و عینی پیروی میکند. وضوح، اختصار، زمان انتشار سریع، دارای یک لحن رسمی و ساختار هرم معکوس را در اولویت قرار می‌دهد بدین معنا که مهمترین اطلاعات در ابتدا ارائه میشود و جزئیات کم اهمیت‌تر در ادامه می‌آیند. در این نوشتار، از نظرات شخصی پرهیز میشود. در فیچرنویسی، مقالات می‌توانند در هر زمانی منتشر شوند. آنها بر موضوعاتی مرتبط یا دیدگاه‌های منحصر به فرد تمرکز دارند. پژوهش و توسعه داستان‌های فیچر ممکن است زمان زیادی را صرف نماید و امکان کاوش جامع‌تری در مورد موضوع را فراهم کند. این نوع نوشتار، یک ارتباط احساسی با خواننده بوجود می‌آورد.
𓁋 برای دستیابی به تکنیک شناسایی زوایا و دیدگاه‌های منحصر بفرد:
☚ پیش از اینکه شروع به نوشتن کنید، خودتان غرق در تحقیقات کامل در خصوص موضوع کنید. این به درک جامع پیداکردن شما و کشف جنبه‌های کمتر شناخته‌شده کمک میکند.
☚ تنها به یک یا دو منبع اطلاعاتی اکتفا نکنید
☚ اغلب، زوایای منحصر بفرد، در نقطه نظرات و مناقشات پیرامون یک موضوع یافت می‌شوند. جنبه‌های مختلف موضوع را بررسی نمایید.
☚ روایات و تجربیات شخصی می‌توانند در این راستا مفید واقع شوند. افرادی که مستقیماً از موضوع تاثیر پذیرفته‌اند و یا به هر نحوی با آن موضوع ارتباط داشته‌اند را پیدا کنید. داستان آنها می‌تواند بُعدِ احساسیِ ماجرا باشد و دیدگاه تازه‌ای را به ما عرضه دارد.
☚ ترندها و الگوهای گسترده‌تری که مرتبط با موضوعتان هستند را مد نظر قرار بدهید
☚ از شکل‌ها و ساختارهای مختلفی برای فیچرتان استفاده کنید
☚ کلیشه‌ها و فرضیاتی که با موضوعتان مرتبط هستند را بررسی کنید. سپس راه‌هایی برای به چالش کشیدن یا براندازی آن تصورات از پیش تعیین شده پیدا کنید
☚ رویدادها، افراد و خرده فرهنگ‌های کمترشناخته‌شده‌ی مرتبط با موضوعتان را زیر ذره‌بین قرار دهید. با روشن کردن این روایاتِ نادیده گرفته شده می‌توانید دیدگاه تازه‌ای را برای خوانندگانتان عرضه کنید.
𓁋 روند طوفان ذهنی و ایجاد ایده‌های فیچر:
☚ تعریف هدف
☚ گردآوری یک تیم متنوع از پیشینه و دیدگاه‌های مختلف
☚ تولید ایده‌ها
☚ تشویق به همکاری و ایجاد ایده‌ها
☚ ایجاد یک محیط حامی و امن و بدور از قضاوت
☚ ارزیابی و اولویت‌بندی کردن: ایده‌های جمع آوری شده را بر اساس معیارهایی نظیر امکان‌پذیر بودن، مطلوبیت، همسویی با هدف و تاثیر بالقوه ارزیابی می‌کنیم
☚ توسعه نقشه‌های عملی: برای ایده‌های انتخاب شده از مرحله پیشین، برنامه‌های عملی که تعیین‌کننده مراحل لازم جهت پیاده‌سازی و آزمایش فیچرهای پیشنهادی است، را توسعه می‌دهیم. برای اطمینان از پیشرفت و مسئولیت‌پذیری، وظایف را تخصیص داده و جدول زمانی تعیین کنید.
☚ آزمون و تکرار: ایده های انتخابی را پیاده‌سازی کنید و فیدبک حاصل را در نظر بگیرید. بر اساس این فیدبک‌ها، دوباره ایده‌ها را بازیابی کنید و مجدد بازخورد بگیرید. این کار را انقدر تکرار کنید تا به بهبودی لازم برسید.
☚ پیاده‌سازی و مانیتورینگ: زمانی که فیچرها توسعه یافتند و بازیابی شدند، به یک محصول یا سرویس پیاده‌سازی کرده و عملکرد آن را مانیتور کنید.
𓁋 عناصر حیاتی فیچرنویسی:
☚ عنوان قوی: باید مختصر، گیرا و حامل اطلاعات مفید بوده و به خوانندگان ایده‌ی روشنی از فیچر بدهد.
☚ سرنخ‌های قانع‌کننده
☚ ساختار شفاف و جذاب
☚ استفاده از نقل قول و مصاحبه
☚ زبان توصیفی و زنده: استفاده از صفات مختلف، افعال قوی و زبان استعاره‌ای. هدف، خلق تصویر ذهنی زنده و برانگیختن احساسات در خواننده است.
☚ روایت مرتبط و جالب: داستان‌های شخصی کوتاه باعث ارتباط انسانی‌تر و عمیق‌تر در خواننده میشود.
☚ توجه به جزئیات
☚ گذرهای نرم بین پاراگراف‌ها: حفظ ارتباط عمودی پاراگراف‌ها به لحاظ محتوایی می‌تواند موثر باشد
☚ دیدگاه‌های منصفانه و عینی
☚ استدلال‌ها و ادعاهای با پشتوانه محکم
☚ استفاده از مثال، سند و مدرک
☚ استفاده از آمار و داده: حضور داده، آمار و آنالیزهایی از قبیل مقایسه کردن سبب وزندهی به مقاله میشود
☚ استفاده از تکنیک‌های داستان‌سرایی
𓁋 تکنیک‌های نوشتن برای فیچرهای جذاب:
☚ به جای استفاده از شرح و صفات کلی، از واژگانی استفاده کنید که بتوانند تصویر واضحی را در ذهن خواننده خلق و جزئیات ملموس بیشتری را منتقل نمایند. مثلاً به جای واژه‌ی ساده‌ی «قدیمی» در جمله «خانه قدیمی بود» می‌توان از واژگان جایگزین بهتری جهت توصیف استفاده کرد: «یک خانه‌ی خرابه متعلق به دوره ویکتوریا با تخته‌چوب و نرده‌های پوست‌کنده و خرد‌شده». به بیان دیگر، خواننده را با چیزهایی که می‌بینید، می‌شنوید، می‌چشید، می‌بویید و لمس می‌کنید، درگیر کنید. با ارائه‌ی جزئیات حسدار، قادر هستید تجربه‌ای چندبُعدی خلق کنید. به عنوان مثال به جای جمله «یک روز آفتابی بود...» می‌توانید تصویر و توصیفی چنین خلق کنید: «خورشید منظره را با رنگ طلایی پوشاند، هوا را گرم نمود و سایه‌هایی کشیده بر خیابان‌های سنگفرش‌شده افکند».
☚ همچنین می‌توانید به جای توصیفِ مستقیم از آنچه اتفاق افتاده یا مشاهده می‌کنید، از توصیفاتِ سرزنده و با حس و حال‌تری استفاده کنید. به عنوان مثال، جمله «او نگران بود» را می‌توانید با شرح حال سوژه نظیر «لرزیدن دست‌ها، قطره‌های ریز عرق پیشانی و صدای لرزان» ملموس‌تر کنید.
☚ استفاده از تکنیک‌های داستان‌سرایی:
توسعه شخصیت: کاراکتر اصلی را معرفی کنید. جزئیاتی در خصوص پیشینه او، تجربیات و انگیزه‌هایش شرح بدهید.
درگیری و تنش: هر داستان خوبی به نقاطی چالش‌برانیگز جهت درگیر نمودن خواننده نیاز دارد.
قوس روایی: شروع جذاب روایت و طرح مسئله‌ای چالشی بسیار مهم است چراکه اینکار باعث میشود مخاطب از همان اول میخکوب شود و سپس در ادامه به تشریح حل آن مسئله یا اتفاقات مربوطه بپردازید.
زبان توصیفی: زبان توصیفی، احساسات خواننده را به مسئله نزدیک میکند.
دیالوگ: برقراری دیالوگ بین کاراکترها و یا استفاده از نقل‌قول‌ها می‌توانند به پویاییِ فیچرتان کمک کنند.
افزاره‌ها: از بکارگیری ابزارهای داستان‌سرایی نظیر پیش‌بینی، تعلیق و فلش‌بک غافل نشوید.
پایان‌بندی موثر
𓁋 سه نکته در خصوص ویرایش وبازخوانی نوشته‌تان:
☚ پس از اتمام نوشته، پیش از آنکه شروع به فرآیند ویرایش کنید، استراحت کرده و سپس اقدام کنید. اینکار موجب میشود با دید بازتری به خطاهای احتمالی موجود و رفع آنها بپردازید.
☚ به جای اینکه تمام اشتباهات را یکجا پیدا و رفع کنید، فرآیند ویرایش را به چند مرحله تقسیم کنید؛ مثلاً ابتدا روی خطاهای دستوری و نشانه‌گذاری تمرکز نمایید و بعد سراغ انسجام و ساختار جملات بروید.
☚ کارتان را چندین بار مرور کنید و هر بار روی یک جنبه تمرکز کنید. این به کشف خطاهای بیشتر کمک میکند.
𓁋 هر بستری به منظور فیچرنویسی دارای خصوصیاتی است که در ادامه به آن می‌پردازیم:
☚ نسخه چاپی:
از لحاظ تعداد واژگان قابل استفاده، می‌توان گفت نسبت به سایر بسترها فضای بیشتری برای نوشتن است.
☚ آنلاین:
در تعداد واژگان محدودیت داریم؛ معمولاً 500 تا حداکثر 1500 کلمه. پاراگراف‌ها کوتاه‌تر است. از سبک نوشتاری کوتاه و سرراست استفاده میکند. در انتخاب کلمات کلیدی بایستی دقت نمود چرا که مهم است طوری انتخاب شوند که در معرض موتورهای جستجو قرار گیرند.
☚ صوت:
در محدوده چند دقیقه تا یک ساعت است. از لحاظ ساختاری می بایست به استفاده از مقدمه جذاب، گذارهای نرم بین هر بخش برنامه، نتیجه گیری مطلوب، استفاده از موزیک و مصاحبه اشاره داشت. برای سبک نوشتاری از تکنیک های داستان‌سرایی و توصیفات روشن استفاده میشود.
☚ شبکه‌های اجتماعی:
در استفاده از واژگان، بسیار محدودیت دارد. در بخش ساختار، دست‌مان برای بکارگیری تصاویر چشم‌انداز و ویدیو، عنوان و هشتگ‌ها باز است. در بحث سبک نوشتاری در این بستر، پرسشگری، تعامل از طریق لایک، کامنت و به اشتراک گذاری، ، هشتگ و استفاده از زبان مختصر و رسا موارد قابل توجهی هستند.
منبع:
"Feature Writing: The Art of Telling Stories", Alison.com
