✍پرنیان قربانی | ? دانشجوی مهندسی شیمی | ? ویژه نامه «زنان»
? در نظام قانونی ایران افراد به تفکیک سن،مذهب و جنسیت برخورد متفاوتی میشود این یعنی قانون دقیقاً مغایر با اصل پذیرفته شده و امروزی عدم تبعیض عمل میکند.
خشونت، ستم و تبعیض همراه همیشگی جنس زن در گیر و دار رخدادهای تاریخی و سیاسی
ستم های جنسیتی عمدتاً نتیجه ایاز قوانین و سیاست گذاری های تبعیض آمیز در ساختار جامعه،رفتار و قضاوت عامدانه ی جنسیت زده هستند. اما به طور خاص و در بررسی سیستم قضایی کشورهای حوزه ی خاورمیانه قوانین تصویب شده را غالباً تحت سیطره ی اصول مذهب و شرع می یابیم، قوانین جنسیت زده ای که زن در آن فارغ از جنسیت و به دید یک انسان صاحب اندیشه و اختیار نگریسته نمیشود. قانونی که جنس زن را از انتصاب به ریاست جمهوری منع میدارد،اساساً حضور و مشارکت او را درسیاست رسمی محدود میکند.
در نظام قانونی ایران افراد به تفکیک سن، مذهب و جنسیت برخورد متفاوتی میشود این یعنی قانون دقیقاً مغایر با اصل پذیرفته شده و امروزی عدم تبعیض عمل میکند. ازجمله قوانین کیفری ایران را می توان تفاوت ارزشی آشکار شهادت زن و مرد، احکام مربوط به قصاص و پرداخت دیه، تفاوت سن مسولیت کیفری برای دختر و پسر، تفاوت آشکار دیه ی جراحات و اعضا، قتل فرزند توسط پدر یا جد پدری مقتول و همچنین حق قتل زن توسط شوهر به هنگام زنا دانست.
این نابرابریها در مسائل حقوقی ملموس‌تر هستند، همچون قوانین مربوط به ارث و انحصار وراثت، حق اشتغال زنان و اجازه ی شوهر،حق حضانت فرزند، حق مسکن و... که در تمامی آنان، زن به عنوان موجود مستقل نگریسته نمی شود بلکه گویی او موجودی وابسته به جنس دیگر است؛ این تبعیض ها دست در دست تعصبات قومی و مذهیی موجب وخامت هر چه بیشتر وضع زنان میشود. حال در این جامعه، هر گونه فعالیت و کنش سیاسی و غیر سیاسی زنان در جایگاه منتقد، به شدت سرکوب می شود، از تهدید و تحقیر در فضای جامعه گرفته تا ستم و تبعیض در زندان.
بررسی جرایم و تخلفات زنان زندانی
در یک دید گاه کلی و بررسی جرایم زنان زندانی تخلفات آنان از ربودن مقادیر جزئی پول و کالا گرفته تا جرایم جدی تری همچون قتل، گاهی قتل فردی که آنها را مورد آزار جنسی قرار داده اند متغیر است. اما جدای از جرایم کیفری و حقوقی، سازمان عفو بین الملل برخی از زنان بازداشت شده را به مثابه «زندانیان وجدان» می نگرد. به معنای آنکه آنها صرفاً بخاطر عقاید سیاسی، مذهبی یا دیگر عقاید دلسوزانه شان ، ریشه های قومی، نژادی، جنسیتی و... بازداشت شدند. درواقع این افراد از خشونت استفاده نکرده اند و مدافع خشونت و تنفر نیز نبوده اند.رگروه دیگری اززنان بازداشتی نیز افرادی اند که بدون ارتکاب هیچ جرمی، در بندند.
دسته ی اول زنان قربانی خشونت یا درگیر با عاملان فروش مواد مخدر که در راستای حفاظت از خودشان آخرین چاره را در بند کشیده شدن دانسته اند.
دسته ی دوم نیز زنانی هستند که با دستور بازداشت پیش گیرانه ی دولتی(بازداشت بدون محاکمه ی افراد به منظور مبازره با تروریسم، مهاجرت غیرقانونی و محافظت از رژیم حاکم)در زندان هستند، همچون دو زن فلسطینی که اخیراً در اسرائیل با حکم دولتی محبوس شدند.
بررسی شرایط زنان بازداشت شده
این موضوع از ابعاد مختلف مادی و معنوی قابل بررسی است، اما یکی از بغرنج ترین مسایل زنان زندانی مربوط به امور بهداشتی و وضع اسف بار زندان هاست. زندان‌هایی که در آن به علت ازدیاد جمعیت حتی دسترسی به حمام و دستشویی پاکیزه نیز محدود میشود چه رسد به امکانات ضروری همچون شامپو و صابون، زنان باردار نیز دسته ویژه ای هستند که باید چه از نظر مراقبتی و چه بهداشتی در سطح قابل قبولی باشند اما در این مورد هم غالباً خدمات و امکانات در حداقل سطح قرار دارد.
در تببین وضعیت مادرانی که همراه با فرزند خود در زندان اند(پذیرش ین مورد بسته به قوانین کشور ها متغیر است) نیز،فارغ از فراهم آوری امکانات رفاهی و آموزشی برای کودکان، باید همراهی و همدلی از مادران، به جهت مراقبت از این کودکان نیز صورت گیرد .
در خصوص موضوع بد رفتاری با زنانو در موضع جدی تر می توان به شکنجه های فیزیکی و روحی به منظور ایجاد اجبار برای اعتراف، تحقیر، تهدید به تجاوز و سوء استفاده ی جنسی اشاره کرد.
اعمال رفتارهای غیر انسانی از جمله در انزوا قرار دادن زندانی و ایجادفضای افسردگی و ماتم، تهدید و شکنجه ی زنان و مادران به منظور دریافت اطلاعات از فرزندانشان و...همه و همه ما را در مواجهه ی با این پرسش قرار میدهد که آیا با وجود معیار های حقوق بشری بین المللی و اقدامات فعالین حقوق بشر در سراسر جهان آیا این قوانین و معیارها عملیاتی شده اند،یا همچون اظهارات و رسیدگی های به تعویق افتاده، در لابلای رخدادها و مسائل هر روزه گم شده اند!؟
? برای دسترسی به فایل تمامی مطالب این پرونده، می توانید به لینک فایل سی و دوم آرمان شهر مراجعه کنید.
