در پاسخ به سوال اتریوم چیست؛ در یک کلام باید گفت این ارز یک شبکه‌ی مبتنی بر بلاکچین است. از آن‌رو که بلاکچین را این روزها همه با نام بیت کوین می‌شناسند؛ این تصور ایجاد شده است که این توکن هم یک ارز دیجیتال است. اما این گونه نیست؛ اتریوم یک پلتفرم برای اجرای برنامه‌های غیر متمرکز و قراردادهای هوشمند بدون دخالت واسطه‌ها است. در واقع بیت کوین در تلاش برای حذف واسطه‌های مالی بوده است؛ اما بلاکچین آن هدف خود را در غیرمتمرکز کردن همه‌چیز و حذف نظارت‌های سلیقه‌ای در دنیای وب قرار داده است.
در دنیای امروز، اطلاعات شخصی ما، رمزها و اطلاعات مالی‌مان در کامپیوتر افراد دیگر ذخیره می‌شود.؛ آن هم به وسیله‌ی سرورهایی مثل آمازون، فیس بوک و گوگل. حتی اطلاعات این مقاله هم بر روی سرورهای یک شرکت دیگر ذخیره شده است.
این شرکت‌ها تیم‌های تخصصی خودشان را در جهت ذخیره و ایمن‌سازی اطلاعات گسترش داده‌اند و هزینه‌های مرتبط با زمان کار و انجام آن را می‌پردازند؛ لذا استفاده از این شرکت ها فوایدی بسیاری دارد.
اما همراه با این تسهیلات، معایبی نیز وجود دارد؛ همان‌طور که می‌دانیم و یاد گرفته‌ایم، یک هکر یا دولت‌ها می‌توانند بدون اطلاع شما به فایل‌هایتان دسترسی داشته باشند که مطمئناً دلخواه شما نیست. این کار را از طریق اعمال نفوذ یا حمله به یک شخص ثالث (طرف سوم) انجام می‌دهند و به این معناست که می‌توانند اطلاعات شما را بدزدند، افشا کنند یا تغییر دهند.
برایان بهلندورف (Brian Behlendorf)، سازنده‌ی سرور اینترنتی apache، برای اینکه این نوع طراحی را در واقع «گناه اصلی اینترنت» بنامد، یک سری اقدامات انجام داده است. بهلندورف و امثال وی این عقیده را دارند که اینترنت همیشه باید غیر متمرکز باشد.
در راستای غیر متمرکز کردن اینترنت، جهشی در تکنولوژی به نام بلاکچین روی داده است و اتریوم در ساختار همین شبکه سعی در غیرمتمرکز کردن اینترنت دارد. در حالی که بیت کوین سعی می‌کند سیستم بانکداری آنلاین و پرداختی را تغییر دهد، این ارز این هدف را دنبال می‌کند که با استفاده از بلاکچین، طرف سوم (واسطه‌ها) را حذف کند.
طرف سوم یا همان شخص ثالث اینترنتی، همان‌هایی هستند که کار ذخیره‌سازی اطلاعات، انتقال پول و ثبت ابزارهای مالی پیچیده را انجام می‌دهند. جوزف لوبین یکی از توسعه دهندگان آن گفته است:
Ethereum ایجاد شده است تا برای حل نمودن امورات زندگی‌مان به بانک و نهادهای مشابه دیگر احتیاج نداشته باشیم.
در دنیای ارزهای دیجیتال و رمزپایه اگر بیت کوین را پادشاه بدانیم، بدون شک اتریوم (Ethereum) ملکه این قلمرو خواهد بود. بیت کوین، که تقریبا از سال ۲۰۰۹ میلادی فعالیتش شروع شد ،حالا به خوبی جای خود را در بازار پیدا کرده است و یکی یکی سر و کله رقبا پیدا می‌شود؛ شاید بتوان گفت مهم‌ترین رقیب بیت‌کوین کسی نیست جز اتریوم.
اتریوم که به قیمت بیش از ۳۰۰ دلار رسیده، حالا تبدیل به یکی مهم‌ترین و قابل اعتمادترین ارزها در دنیای مجازی تبدیل شده است و نگاه‌ها را به سمت خود جلب کرده است،این افزایش قیمت در حالی هست که چند روز پیش رییس جمهور روسیه، ولادمیر پوتین با سازنده اتریوم Vitalik Buterin با هم دیدار و به گفتگو پرداختند،در این مقاله قصد داریم بیشتر به این ارز محبوب اشاره کنیم.
تصور کنید در خیابان هستید و قصد دارید سوار تاکسی شوید؛ از اوبر (Uber) یک تاکسی درخواست می‌کنید و یک ماشین خودران (بدون راننده) شما را سوار می‌کند. تاکسی شما را به یک پمپ بنزین می‌برد و هزینه سوخت را هم از پولی که از مسافرهای قبلی دریافت کرده، پرداخت می‌کند. سپس شما را به مقصدتان می‌رساند و کرایه سفرتان هم از کیف پول الکترونیکی شما پرداخت می‌شود. در زمانی که تاکسی در حال رساندن شما به مقصد است، به صورت خودکار هزینه بیمه سالیانه و بدهی ماهانه مالک خود را هم می‌پردازد. بعد از اینکه شما را پیاده می‌کند به یک تعمیرگاه می‌رود تا عیب‌های احتمالی را هم تعمیر کند.
شاید تصور کنید این‌ها صحنه‌ای از یک فیلم علمی و تخیلی باشد، اما بهتر است بدانید این‌طور نیست؛ این کار دقیقا در مرحله آزمایش قرار دارد و با ارزهای دیجیتال مانند Ethereum و تکنولوژی‌هایی مانند بلاک چین اتریوم این چیزها امکان‌پذیر می‌شوند.
در واقع چنین ایده و نظریه‌ای در مورد استقلال عملیات مالی در پشت ارزهای دیجیتال و رمزپایه نهفته است.برای اینکه بهتر بتوانیم این سناریو را درک کنیم، بیایید اتریوم را بیشتر واکاوی کنیم.
در واقع Ethereum یک پلتفرم نرم‌افزاری قابل برنامه‌ریزی غیر متمرکز، بر پایه بلاک چین (Blockchain) است که به توسعه‌دهندگان امکان ساخت و توسعه برنامه‌های غیرمتمرکز را می‌دهد. این پلتفرم فوق العاده در کنار ارزهای رمز پایه‌ای به نام اتر (Ether) و اترکلاسیک قرار گرفته و شبکه اتریوم را ایجاد کرده است. این شبکه به شما امکان می‌دهد تا بتوانید قراردادهای هوشمند (Smart Contracts) و نرم‌افزارهای مستقل توزیع شده (Distributed Autonomous Applications) را بدون هیچ سانسور، تاخیر و دخالت شخص سوم اجرایی کنید.
به زبان ساده Ethereum چیزی بیشتر از یک ارز دیجیتال است. طبق گفته نیویورک تایمز و وکس، Ethereum یک پلتفرم محاسبه مجازی است و نرم‌افزار آن قادر خواهد بود یک بازار آنلاین و تراکنش‌های قابل برنامه‌ریزی، که با نام قراردادهای هوشمند (Smart Contracts) شناخته می‌شوند، را پشتیبانی کند. در واقع Ethereum یک دنیای کامپیوتری یا همان پلتفرم محاسبه غیرمتمرکز مانند لینوکس و سیستم عامل مک است. در حالی که بیت کوین در واقع یک وسیله برای نقل و انتقال یا ذخیره ارزش به شمار می‌رود.
یک برنامه‌نویس جوان روسی به نام ویتالیک باترین، Ethereum را در اواخر سال ۲۰۱۳ راه‌اندازی و در ژانویه ۲۰۱۴ به صورت رسمی آن را معرفی کرد. در واقع اتریوم ساخته شد تا کارهایی را انجام دهد که بیت کوین نتوانسته بود انجام دهد. نه اینکه صرفا یک ارز دیجیتال و رقیبی برای بیت کوین باشد، بلکه هدف اصلی ایجاد یک محیط برای تبادلات مالی بدون دخالت انسان بود. به زبان ساده ارزهای اتر و اتر کلاسیک تنها برای کمک به اجرای اهداف پلتفرم Ethereum عرضه شدند.
در شبکه Ethereum دو نوع ارز وجود دارد. توکن شبکه اتریوم اتر (Ether) نام دارد که با نام اختصاری ETH شناخته می‌شود و برای داد و ستد و پرداخت کارمزدها و خدمات محاسباتی در شبکه Ethereum مورد استفاده قرار میگیرد. اما اتریوم کلاسیک، که به اختصار به آن ETC گفته می‌شود، بلاک چین جدا شده‌ای است که در نتیجه هاردفورک DAO (سازمان توسعه مستقل) ایجاد شد و قصد داشت تا یک ابزار بر پایه شبکه اتریوم طراحی کند که توسط آن، پروژه‌ای دیگر در این اکوسیستم بتوانند با توافق جمعی سرمایه جذب کنند.
اتریوم در حال حاضر ۱۰ میلیارد دلار ارزش دارد که این مقدار تنها یک سوم ارزش بیت کوین است. با این وجود همچنان یکی از با ارزش‌ترین ارزهای رمزپایه در بازار است. در حال حاضر ارزش هر سکه اتر (ETH) در حدود ۳۵۰ دلار است و قیمت آن نسبت به چند روز گذشته در حدود ۴۰ برابر شده است.
رمزنگاری “کلید عمومی” به دسته ای از روش های رمزنگاری تعلق دارد که دو کلید متفاوت ایجاد می کند: یک کلید خصوصی که تنها در اختیار مالک است و دوم کلید عمومی که در دسترس همگان قرار دارد.
این کار چند امتیاز دارد: اول اینکه به همه اجازه می‌دهد تا با کلید عمومی به رمز نگاری اطلاعات و داده ها دست بزنند در حالیکه این رمزنگاری تنها با کلید خصوصی، قادر به رمزگشایی است. دوم اینکه دارنده کلید خصوصی فقط وقتی می تواند یک قطعه اطلاعات را به امضا برساند که مورد تایید هرکسی که دارنده کلید عمومی است قرار گیرد، بدون اینکه لازم باشد از کلید خصوصی اطلاعاتی به دیگران بدهد. این ویژگی دوم برای سیستم های حسابرسی استفاده می شود و پایه ای برای ارسال و نقل وانتقالات مالی.
یک تابع هش، تابعی است که قطعه‌ای از اطلاعات را با هر اندازه ای گرفته و آنرا روی قطعه دیگری از اطلاعات با یک اندازه ثابت مانند ۱ مگابایت یا ۵۰۰ کیلوبایت ترسیم می‌کند، با یک تابع هش, دو هش مجزا با طول ۱۲۸ بیت ایجاد خواهد شد. یک تابع هش رمزنگارانه، تابعی است که این تابع را اجرا کرده اما همچنین باید نیازمندی مهم دیگر را برآورده کند و آنرا به روشی انجام دهد که هیچ اطلاعاتی براساس داده ورودی بدست داده نشود (یعنی قابل بازگشت نیست)، این بدان معناست که یک تغییر کوچک در داده های ورودی, یک هش خروجی کاملا متفاوت ایجاد خواهد کرد، و این هش را نمی توان محاسبه کرد مگر با استفاده از تابع هش، و احتمال بسیار اندکی وجود دارد که دو ورودی متفاوت، یک هش یکسان ایجاد کند.
شبکه های همتا به همتا، برخلاف مدل کلینت/سرور، از شبکه ای از کامپیوترها تشکیل شده که مستقیما به یکدیگر متصل بوده بدون اینکه هیچ درخواستی (request) به یک سرور مرکزی ارسال کنند. تمامی کامپیوترهایی که در این شبکه مشارکت دارند «همتا» (peer) در نظر گرفته شده و موقعیت برابری با یکدیگر در شبکه دارند. شبکه های همتا به همتا کلا متکی هستند بر دگرخواهی وبه اشتراک گذاری منابعی که دست کم از خود شبکه اتخاذ می کنند.
فناوری های اقتصادی رمزی
یک بلاکچین به صورت فیزیکی یک نوع پایگاه داده است که برای استفاده در یک DCN طراحی شده است. این می تواند هر نوع اطلاعاتی را در خود نگاه داشته و برای نحوه بروزرسانی اطلاعات، ضوابط و قواعدی تنظیم می کند. ویژگی اولیه آن این است که درتکه های مجزایی به نام بلاک (Block) به روز رسانی می شود و این تکه‌ها با استفاده از هش های محتوای بلاک قبلی به هم زنجیرشده اند. یک بلاکچین نه تنها شامل اطلاعاتی است که در پایگاه داده ذخیره شده است، بلکه همچنین شامل هر تغییری است که درتاریخچه این پایگاه داده صورت گرفته است. این یک تاریخچه کاملا حفاظت شده ایجاد می کند که بدون تغییر بلاک بعدی نمی تواند تغییر یابد. یک کلید خصوصی همیشه یک نقل و انتقال یا درخواست برای تغییر وضعیت پایگاه داده را امضا می کند و نام امضا کننده در بلاکچین ذخیره می شود.
اثبات کار در اصل سیستمی است برای جلوگیری از اسپم و روشی است ساده برای اثبات اینکه شما «احتمالا» شمار زیادی ازعملیات ریاضیاتی را انجام داده اید. در اغلب سیستم هایی که از تابع هش رمزنگارانه استفاده می شود، “اثبات کار” نیز گنجانده شده است. با استفاده از یک قطعه اختیاری از داده ها (مانند فهرستی از نقل و انتقالات و سرفصل یک بلاک)، شما باید قطعه دوم داده ها را بیابید و وقتی با قطعه اول ترکیب شود، یک هش تولید می شود که ویژگی‌های خاصی دارد (مانند تعدادی صفرهای پشت سرهم). چون غیرممکن است بتوان قطعه دوم اطلاعات را پیش بینی کرد، پس به صورت تصادفی داده‌های موجود را بررسی کرده تا قطعه‌ای که برای تولید هش نیاز دارید را بیابید.
ماشین مجازی اتریوم, اختراع پروژه اتریوم است. این ماشین مجازی طوری طراحی شده تا توسط تمامی مشارکت کنندگان دریک شبکه همتا به همتا اجرا شود. هم کدهای قابل اجرا و هم داده را می توان در یک بلاکچین خواند و نوشت و امضاهای دیجیتالی را تایید کرد. این ماشین قادر است به روشی شبیه ماشین تورینگ، کد را اجرا کند. این ماشین فقط وقتی کد را اجرا می کند که یک پیام با تایید امضای دیجیتالی دریافت کند و اطلاعات ذخیره شده در بلاکچین می گوید که آیا کد را باید اجرا کرد یا خیر.
اتریوم یک شبکه همتا به همتا است و هر همتایی یک کپی یکسانی از پایگاه داده بلاکچین را ذخیره می کند و یک ماشین مجازی اتریوم را اجرا کرده تا وضعیت پایگاه داده را حفظ کرده یا تغییر دهد. اثبات کار در فناوری بلاکچین با ایجاد یک بلاک جدید که نیازمند اثبات کار همه اعضا است صورت می گیرد. توافق زمانی صورت میگیرد که همتایان تشویق شوند که همیشه طولانی ترین زنجیره در بلاک ها را در بلاکچین با توضیح علامت رمزی با ارزش “اتر” بپذیرند.
این به ما فناوری می دهد که نه با مدل سرور/کلینت مطابقت دارد و نه شبکه همتا به همتای سنتی. به خاطر ماهیت توزیعی ومتکی بر امنیت رمزنگاری، اتریوم می تواند به عنوان یک شخص ثالث عمل کند که قادر است بدون نیاز به اعتماد طرفین و یا استنتاج از دیگران داوری کند.
کیف پول‌های اتریوم
کیف پول‌های متعددی برای اتریوم وجود دارد از جمله:
کیف پول تحت وب: CoinPayments و Myetherwallet
کیف پول موبایل: Jaxx و Coinbase برای سیستم عامل‌های اندروید و iOS و همچنین Ethereum Wallet فقط مخصوص iOS
کیف پول سخت افزاری: Ledger Nano S و Trezor
از آنجایی که کیف پول‌های سخت افزاری فقط برای این طراحی شده‌اند که یک کیف پول باشند و نه هیچ چیز دیگر، از ایمنی بالایی برخوردارند؛ چرا که هیچ نرم‌افزاری روی آن نصب نمی‌شود، بنابراین در برابر آسیب‌ها و دزدی‌های آنلاین بسیار امن هستند.
