ایروان، یکی از کهنترین پایتختهای دنیاست و بر هیچکس پوشیده نیست. این شهر که تاریخ بلندبالای خود را در میان دیوارهای بناهای باستانی خود پنهان کرده، زخمهای عمیقی از جنایات انسانی بر چهره دارد: از غارت و تجاوز گرفته تا نسل کشی ارامنه، ایروان دوران تاریکی را در طول تاریخ پرفراز و نشیب خود پشت سرگذاشته است؛ دورانی که خاطرات تلخی را برای مردم این شهر به یادگار گذاشته و چهره عبوسی به این شهر تاریخی بخشیده که حتی با ساختوسازهای دنیای مدرن نیز از دید گردشگران تیزبین پنهان نخواهد ماند.
بی تردید سفر و بازدید از ایروان که گنجینه ارزشمندی از تاریخ را در دل خود دارد، تجربهای است فراموش نشدنی؛ راهنمای سفر به ایروان و تجربهای که تاریخ آن پیش چشمان ما بازآفرینی میکند، به ما یادآوری میکند که اشغالگری، ظلم و استبداد هیچگاه پایدار نیست.
بازدید از کلیساهای ارمنی از جذابترین ویژگیهای سفر به ارمنستان است. هرچند این ساختمانها ممکن است به هم شبیه به نظر برسند، اما هر یک دارای تاریخچه و ویژگیهای منحصر به فرد خود هستند. کلیسای جامع سارکیس مقدس یکی از مهمترین کلیساهای جامع ایروان است. این کلیسا در حاشیه شهر واقع شده و از آنجا میتوان منظرههای زیبای شهر و حومه را به خوبی مشاهده کرد. این ساختمان در سال ۱۸۴۲ میلادی به پایان رسیده و بسیار شلوغ و پراز بازدیدکنندگان است.
معمولا مجسمههایی که در شهرها نصب شده اند، از اهمیت فرهنگی بسیاری برخوردارند، به ویژه اگر قسمتی از تاریخ و فرهنگ آن ملت را نمایان کنند. مجسمه مادر ارمنستان (هاختاناکی ایگی) یکی از مکانهای دیدنی برجسته ایروان است که داستان آن به قرن بیستم باز میگردد. این مجسمه بزرگ نمادی از پیروزی و شادی است و با قرار گرفتن در پارک پیروزی ایروان، از هر نقطهای از شهر قابل مشاهده است.
پارک هافتناک در کشور ارمنستان در مرکز شهر ایروان واقع شده و به خیابان مانیومنت متصل میشود. کاسکاد، یک راهپله باشکوه است که دارای سیستم پلهبرقی است که برای افرادی که از صعود پلهها خسته میشوند یا از توانایی لازم برای راهپیمایی برخوردار نیستند، گزینهی مناسبی است. در محیط داخلی این بنا، موزه هنری کافسجیان قرار دارد که جایی برای آشنایی با تاریخچه ساختار و آثار هنری درون مجموعه است.
مکان جمهوری ایروان یک میدان بسیار اهمیتزیاد و محبوب برای مردم ارمنستان است. این میدان از ساختمانهای مهم اطراف خود احاطه شده و طی سال، محل برگزاری جشنها و رویدادهای متنوعی بوده است. فوارههای موزیکال زیبایی که در این میدان وجود دارند، جذب زیادی از مردم محلی و گردشگران را به خود جلب میکنند.
اگر علاوه بر خرید، به دنبال آشنایی با فرهنگ بومی ارمنستان در سفر خود هستید، بهجای مراکز خرید ایروان، به بازارهای محلی این شهر سر بزنید. یکی از بازارهای محلی معروف در ایروان، بازار محلی ورنیساج است که معمولا در نزدیکی میدان جمهوری و ایستگاه متروی این میدان در ایروان در آخر هفتهها فعالیت میکند. این بازار مکانی است که مخصوصا توریستها و مسافران را جذب خود میکند و انواع جواهرات، نقرهجات، نقاشیها، صنایعدستی، اشیای عتیقه، کتابها و محصولات دیگر را به فروش میرساند. این بازار به عنوان یک مقصد خرید جذاب و متنوع شناخته میشود.
باغ گیاهشناسی ایروان، در منطقه شمال شرقی شهر ایروان در سال ۱۹۳۵ تأسیس شد. این باغ که تحت مالکیت فرهنگستان ملی علوم ارمنستان قرار دارد، در مساحتی حدود ۸۰ هکتار از زمین را فرا گرفته است. این مجموعه گیاهی حدود ۲۰۰ گونه از گیاهان بومی، نادر و کمیاب ارمنستان را به نمایش گذاشته و آرایش زیبایی از طبیعت را برای بازدیدکنندگان و گردشگران به ارمغان آورده است. این باغ به عنوان یک محیط طبیعی مناسب برای تحقیقات و مطالعات در زمینه گیاهان ارمنستان و تعاملات آنها با محیط زیست، ارائه شده است.
کلیسای جامع سنت گریگور روشنگر، یا همان کلیسای جامع سنت گریگور لوزاوریچ، به عنوان بزرگترین کلیسای جامع حواری ارمنی در جهان شناخته میشود. فضای درونی و نمای بیرونی این کلیسا برای گردشگران و بازدیدکنندگان جذابیت ویژهای دارد. ساختمان این کلیسا در سال ۱۹۹۷ شروع شد و در سال ۲۰۰۱ به اتمام رسید. این کلیسا به مناسبت ۱۷۰۰ سالگی اعلام مسیحیت به عنوان دین رسمی ارمنستان و به افتخار سنت گریگور روشنگر، که مسیحیت را به ارمنستان معرفی کرد، ساخته شده است. معمار این بنا استفان کیورکچیان نام دارد و این کلیسا با سبک معماری ارمنی طراحی شده است.
دنیای آب ایروان، یا همان پارک آبی ایروان یا واتر ورلد، یکی از جذابترین مقاصد سفر به ارمنستان است. این پارک شامل دو بخش است: یک بخش سرپوشیده با مساحت ۰.۵ هکتار و یک بخش باز با مساحت ۲.۵ هکتار. در بخش باز، دو استخر بزرگ، یک استخر کودکان، یک استخر وی آی پی، و سه استخر با سرسرههای آبی وجود دارد. همچنین، امکان انتخاب از پیشنهادات غذایی و رستورانها نیز در این بخش وجود دارد. فضای سرپوشیده نیز دارای دو استخر بزرگ و یک استخر کودکان با سرسرهها و آبفشانهایی متنوع میباشد.
اگر به هنرمندان ارمنی و آثار آنها علاقهمند هستید، حتماً در سفر خود به ارمنستان، موزه ساریان را به برنامه خود اضافه کنید. این موزه به یاد زندگی و آثار یکی از نقاشان محبوب ارمنی، مارتیروس ساریان (ماردیروس ساریان) اختصاص دارد و در خانهی سابق این هنرمند واقع شده است. مجموعه دائمی این موزه شامل ۳۰۰ اثر از آثار او میباشد که روند تکامل هنری ساریان را به تصویر میکشد. همچنین در طبقه پایین این ساختمان سه طبقه، میتوانید استودیو/گالری ساریان را با برخی از وسایل شخصی، نامهها، عکسهای خانوادگی و جوایز او، مشاهده کنید.
یک تجربه خرید فوقالعاده در سفر به ارمنستان، بازار سرپوشیده ایروان میباشد. این بازار که همچنین با نام پاک شوکا شناخته میشود، در سال ۱۹۵۲ به عنوان بازار مرکزی ایروان افتتاح شد و هنوچنان به عنوان یکی از مراکز خرید برجسته این شهر فعالیت مینماید. این بازار در گذشته یکی از بهترین نمونههای معماری در ارمنستان به شمار میرفت. محصولات خوراکی، به صورت تازه یا کنسروی، در این بازار به فروش میرسند.
یکی از جاذبههای تاریخی برجسته ایروان، دژ اربونی (Erebuni Fortress) است که در سفر به ارمنستان حتماً باید آن را بازدید کنید. این دژ به دوره پادشاهی آرگیشتی اول (۷۸۹ قبل از میلاد) بازمیگردد. در سابقهی خود، این قلعه به عنوان مرکز اصلی سیاسی، اقتصادی و فرهنگی شهر بوده است و امروزه در ارتفاع ۱۰۱۷ متری اطراف ایروان واقع شده است. بر اساس تحقیقات و شواهد موجود، این قلعه در یک زمان، مرکز ساتراپ سیزدهم هخامنشی بوده و دولتهای آن زمان، کاخ آپادانا و معبد اهورامزدا را در این محل بنا کردهاند. کشفهای بسیاری از این منطقه به دست آمده که شواهدی از تاریخ غنی ایروان و این منطقه ارائه میدهند.
گالری ملی ارمنستان که در سال ۱۹۲۱ تأسیس شده است، در میدان جمهوری و بهعنوان موزه ملی هنر ارمنستان شناخته میشود. این مجموعه فرصتی ایدهآل برای آشنایی گردشگران با هنر ارمنی در سفر به ارمنستان فراهم میآورد. در این گالری، میتوان آثار ارزشمند هنرمندان روسی و ارمنی را مشاهده کرد، همچنین مجموعهای از آثار هنرمندان اروپایی نیز برای عموم دیدنی است. برخی از هنرمندانی که آثار آنها در این گالری نگهداری میشود، شامل هاکوپ هوناتانیان، ایوان آیوازوفسکی، وارطان ماخوخیان، ماردیروس ساریان، هاکوب کوجویان، ادگار شاهین و میناس آوتیسیان میشوند.