به طور کلی ریسک به معنای انجام دادن کاری است که از نتیجه آن به طور صد در صد مطمئن نیستیم. اما الزاما نه به این معنی که ممکن است حتما نتیجه بدی بگیریم. احتمال وقوع نتایج مثبت و منفی همواره در هر نوع ریسکی وجود دارد. ممکن است در جایی ریسک کنید که نردبان ترقی شما باشد و از جایی که اکنون هستید چندین پله به جلو پرتاب شوید. ما در این مطلب از انواع ریسک سرمایه گذاری سخن خواهیم گفت. با ما در سبدگردان نوویرا همراه باشید.
هر مدل سرمایه گذاری چه در بورس باشد چه در بازار طلا و انواع کالا و غیره با ریسک همراه است. همه مردم به دنبال پیدا کردن روشی هستند که بتواند بهترین و بیشترین بازدهی را به همراه داشته باشد، اما به خاطر داشته باشید که با مدیریت ریسک می توانید نوع سرمایه گذاری را انتخاب کنید و به بازدهی بهتر برسید. افراد بسیاری هستند که زمان و پول زیادی را هزینه می کنند تا بتوانند با شناسایی بازار بهترین نوع سرمایه گذاری را با بالاترین بازدهی پیدا کنند.
بسیاری از افراد نیز به طور کلی ریسک گریز هستند و از خطر کردن می ترسند. این افراد بیشتر به دنبال روش های درآمدی ثابت هستند و به سود کم قانع اند. در بازار بورسی برای این دسته افراد انواع صندوق های سرمایه گذاری تعبیه شده است که می تواند رضایتمندی این دسته افراد را جلب کند. مثل صندوق با درآمد ثابت که سبد سرمایه گذار بیشتر از سپرده های بانکی تشکیل شده و می‌تواند یک بازده سود دهی نسبتا ثابت را داشته باشد. در مقابل افرادی که ریسک پذیرند و به دنبال کسب سود بیشتر هستند باید با انواع ریسک در بازار سرمایه گذاری آشنا شوند تا بتوانند با تصمیم گیری بهتر عمل کنند.
به طور کلی افراد دارای ماهیت ریسک پذیری مختلفی هستند. باید با شناخت ظرفیت ریسک پذیری افراد اقدام کرد تا در شرایط مختلف بتوان تصمیم گیری بهتری گرفت.
از آنجائیکه با بررسی بازار و شرایط و وضع موجود می توان میزان ریسک را اندازه گیری کرد، بنابراین با در نظر گرفتن منابع مختلف و بررسی ریسک های احتمالی، می توان ریسک سرمایه گذاری را کنترل کرد. به همین دلیل شرکت‌های زیادی زمان خود را برای بررسی و تحلیل این موضوع قرار می‌دهند و به سودهای کلانی دست پیدا می کنند. زمانی که انحراف معیار بازده تاریخی زیاد باشد، ریسک سرمایه گذاری بالا می رود. قدم برداشتن در هر بازاری اگر با آگاهی کامل انجام بگیرد می تواند نتیجه بهتری را رقم بزند. در این شرایط فرد سرمایه گذار می تواند تصمیم گیری بهتری داشته باشد. حال بیایید باهم انواع ریسک سرمایه گذاری را بررسی کنیم.
هرچند که با سرمایه گذاری در انواع صندوق‌های سرمایه گذاری، شما بدون داشتن اطلاعات روز می‌توانید با اعتماد به افراد خبره و آگاه سرمایه خود را در بهترین و مناسب ترین صندوق های سرمایه گذاری قرار دهید و از مزایای آن بهره مند شوید. اما بهتر است برای تصمیم گیری در هر نوع سرمایه گذاری باید با انواع ریسک آشنا باشید.
ریسک سیستماتیک ریسکی است که بر همه بازار تاثیر دارد و از آن نمی توان گریخت. افراد ناچارند که با شرایط بازار کنار بیایند. چراکه شرایط سیاسی و اجتماعی و تصمیم های دولت و تغییرات اقتصادی کلان جامعه بر همه بازار تاثیر مستقیم دارد و باید این ریسک را پذیرفت. همه افراد به ناچار در هر نوع سرمایه گذاری با چنین شرایطی مواجه اند.
اما ریسک غیر سیستماتیک مربوط به شرایط و تصمیم هایی است که سرمایه گذار در شرایط بحرانی می‌گیرد. با شناخت بازار و تحلیل عملکرد بازارهای مختلف در شرایط بحرانی می توان در نوع سرمایه گذاری تصمیم گیری کرد و از خرید سهام برخی شرکت ها که عملکرد مناسبی ندارند، اجتناب کرد. بدین طریق ریسک سرمایه گذاری را کاهش می دهید.
بهترین نوع سرمایه، سرمایه ای است که قابلیت نقد شوندگی بالایی داشته باشد. مثلا در گذشته بسیاری از افراد طلا را به صورت فیزیکی خریداری می کردند و هنگامی که پول نیاز داشتند، باید طلا را با نرخ روز به فروش می رساندند، تا به نقدینگی برسند. این شرایط برای بازار بورس نیز وجود دارد. اگر سهام شرکتی را خریداری کنید که نتوانید به راحتی بفروشید، شما با ریسک نقدشوندگی مواجه هستید.
نرخ ارز یک ریسک سیستماتیک است که راه چاره ای برای شرکت ها ندارد. مثلا شرکتی که مجبور است مواد اولیه مورد نیاز خود را از طریق واردات تهیه کند، با ریسک نرخ ارز مواجه است. هرچه نرخ ارز بالاتر برود هزینه نهایی محصول بالاتر رفته و فروش با چالش بیشتری همراه است. بنابراین خرید سهام چنین شرکتی کمتر مورد استقبال قرار خواهد گرفت.
شرکت هایی که تعهدات مالی زیادی دارند و وام های زیادی گرفته اند با ریسک مالی مواجه اند. این شرکت ها توان کمتری برای رشد و توسعه و افزایش سوددهی دارند. بنابراین ریسک سرمایه گذاری در این شرکت ها بالاست. و برای افراد ریسک گریز خیلی مناسب نیستند.
افزایش نرخ تورم چیزی است که همه افراد با آن سر و کار دارند. و جزو ریسک های سیستماتیک محسوب می شود. برای اینکه ریسک نرخ تورم را کنترل کنیم بهتر است در سرمایه گذاری هایی مشارکت داشته باشید که پس از بدست آوردن سود، میزان نرخ تورم را از آن کم کنیم و در نهایت سود باقی مانده بتواند رضایت شما را جلب کند و مناسب باشد.
ریسک نرخ سود در انواع سرمایه گذاری نمایان است. مثلا شما می توانید با روش های مختلفی سرمایه گذاری کنید. مثلا در صندوق طلا مشارکت داشته باشید یا صندوق در صندوق یا غیره. با بررسی میزان نرخ سودی که از هر کدام از این روش ها حاصل می شود ریسک نرخ سود مشخص می شود. مثلا خرید اوراق سود ثابت و مشخصی دارد و از ریسک کمتری نسبت به خرید سهام برخوردار است.
ریسک عدم بازپرداخت سود یا اصل بدهی است. ریسک اعتباری برای سرمایه گذاران در اوراق قرضه بالاست. اما اوراق قرضه دولتی کمترین ریسک اعتباری و کمترین بازده را دارند. در مقابل اوراق شرکت ها بالاترین بهره و بیشترین نرخ ریسک اعتباری یا نکول را دارند.
ریسک سیاسی شامل حوادث غیر مترقبه کشورها است مثل جنگ، بی ثباتی اقتصادی و تغییر کردن قوانین دولت ها. بنابراین تصمیم گیری‌های سیاسی نیز تغییر کرده و یک ریسک ژئوپلتیک یا سیستماتیک است و راه چاره ای برای آن وجود ندارد و همه افراد را درگیر می کند. این ریسک بر سرمایه گذاری‌های طولانی مدت بیشترین تاثیر را دارد.
برای اینکه بتوان ریسک ناشی از سرمایه گذاری را به حداقل رساند، خوبست به ضرب المثل معروف توجه کنید:
همه تخم مرغ های خود را در یک سبد قرار ندهید
تنوع بخشیدن به سبد دارایی ها بهترین کاری است که می توان برای جلوگیری از آسیب ها و کنترل ریسک انجام داد. بدین ترتیب ریسک هایی که قابل اجتناب هستند، کنترل خواهند شد. اگر این کار را انجام دهید بخش عمده ای از سرمایه خود را حفظ کرده اید و در مقابل ریسک های غیر قابل اجتناب آسیب کمتری خواهید دید.
