مروری بر آنچه در نشست "امروز مسئله فلسطین، مسئله انسانیت است

مروری بر آنچه در نشست "امروز مسئله فلسطین، مسئله انسانیت است" گذشت.

روز سه شنبه ۹ آبان ماه، نشستی حول محور مسئله فلسطین با حضور اساتید و جمعی از دانشجویان به میزبانی بسیج دانشجویی علامه در سالن ارشاد دانشکده علوم اجتماعی صورت گرفت.

در ابتدای بحث دکتر انتظاری ریاست محترم دانشکده پس از تاکید بر اهمیت مسئله فلسطین و ورود به این مسئله در زمان تحصیل خود و در آمریکا گفت: مسئله اشغال یک سرزمین یا نسل کشی و اخراج مردم یک سرزمین داستان امروز و دیروز نیست. این را آمریکایی‌ها در گذشته در خودِ سرزمین آمریکا داشته‌اند. ده ها میلیون سرخ پوست در آمریکا زندگی می‌کردند که همه را تار و مار کردند و الان در یک جای به خصوص آن‌ها را محدود کردند و الکلیسم و مواد مخدر را در آنجا رواج دادند، اسرائیل هم در واقع بدین شکل به دنبال چنین صلحی برای تثبیت امنیت و آرامش خود است.

پس از آن به موضوع عادی سازی روابط کشورهای اسلامی با اسرائیل پرداخت و گفت: موضوع عادی سازی در واقعیت به هدف پاکسازی مناطق فلسطینی و ساکن شدن آن‌ها در کشورهای دیگر می‌انجامد و اتفاقی که در جنگ اخیر حماس افتاد این نقشه را برهم زد.

دکتر انتظاری در سخنان پایانی خود، به نبود هیچ صلحی در هیچ زمانی اشاره کرد و گفت: هدف در واقع خالی کردن مناطق فلسطین نشین است که در گذشته از طریق بورسیه و وعده زندگی در کشورهای دیگر و امروزه از طریق فشار نظامی و سیاسی دنبال می‌شود که این کار در پایان به ضرر آن‌ها تمام شد.

پس از دکتر انتظاری، دکتر جنادله دیدگاه‌ها و جبهه‌گیری‌های داخلی و خارجی راجب مسئله فلسطین را شرح داد و گفت: موقعیت سخن گفتن درباره فلسطین در ایران دشوار است. وی در چرایی این سخن افزود: نوعی انحصار و محدودیت وجود دارد که هرکس آزادانه نمی‌تواند درباره فلسطین صحبت کند؛ کسانی هم که بخواهند بدون تعلق ایدئولوژیک راجب این مسئله صحبت و دفاع کنند در معرض اتهام و ارتزاق سیاسی قرار می‌گیرند. از سوی دیگر نیز دلهره مصادره همدلی خود با مسئله فلسطین از سمت یک جریان سیاسی خاص را دارند.

در ادامه، در گذر بر نظرسنجی رویترز بعد از عملیات طوفان الاقصی گفت: بررسی نظرات نوجوانان و نسل زد(وابسته به استفاده از تکنولوژی) این نظرسنجی نشان می‌دهد، تنها ۲۰٪ آنان موافق حمایت آمریکا از اسرائیل بودند و تنها ۳۴٪ حماس را در این قضیه مقصر دانستند و در مجموع جوانان در این نظرسنجی موضع رادیکال‌تری نسبت به باقی گروه‌های سنی نظرسنجی داشتند.

وی با انتقاد از کمبود داده و پژوهش درباره مسئله فلسطین در جامعه ما گفت: ناچاراً برای تحلیل این موضوع در جامعه ایرانی باید یک سری فرضیه‌های احتمالی براساس مشاهدات زمینه‌ای مطرح کنیم که چندان علمی و قابل استناد نیست اما قابل بررسی است درصدی از جامعه نسبت به قضیه فلسطین بی‌تفاوت یا حالت تقابلی و منفی دارند .

او پس از بررسی اجمالی تجمع یهودی‌ها در کنگره و مترو نیویورک و راهپیمایی عظیم لندن که جوانان در اکثریت آن حضور داشته‌اند، بخشی از دلیل چرایی دیدگاه جوانان ما را دولتی سازی مسئله فلسطین دانست و گفت: صحبت کردن و تفکر در یک چهارچوب مشخص و وجود یک روایت انحصاری، درنهایت به امتناع تأمل تاریخی درباره مسئله فلسطین و ناآگاهی تاریخی می‌انجامد که وقتی در تلاقی با یک سری نارضایتی‌ها قرار می‌گیرد، بی‌اعتمادی به روایت‌های دولتی و باورپذیری روایت‌های دیگر را در پی دارد.

او در گذر کوتاهی که بر انباشت تاریخی شکل‌گیری اسرائیل داشت گفت: در اسطوره سازی قوم یهود دیگری‌هایی به نام عمالیق وجود دارند که در واقع نوادگان عیسو، برادر حضرت یعقوب هستند و دشمن درجه اول یهودیان به شمار می‌روند و در کتب مقدس یهودیان بارها به نابودی آنان اشاره شده است.در طول تاریخ هر کسی که دشمن قوم یهود است، به مثابه عمالیق انگاشته می‌شود که حتی نابودی زنان و کودکان آنان نیز توصیه شده است. در مقابل انباشت تاریخی فلسطینیان از یوم النکبه (روز فاجعه) که ابتدای تشکیل دولت اسرائیل و جنایاتش و آوارگی فلسطینی‌ها در سال ۱۹۴۸ است، شروع می‌شود.

دکتر جنادله در انتهای سخنان خود، گریزی به پاک شدن قسمتی از حافظه تاریخی ایرانیان درباره فلسطین توسط جناح های مختلف سیاسی زد و به نقد از ارائه یک تصویر سیاه و سفید از افراد، دیدگاه‌هایشان و اتفاقات پیرامون پرداخت.

پس از دکتر جنادله، دکتر میرزایی در تشریح دوگانه صلح یا جنگ، لازمه یک انگاره درست در این زمینه را آگاهی از عقبه تاریخی این مسئله دانست و اهمیت رسانه‌ها را در این آگاهی خاطر نشان کرد. ایشان با ذکر این نکته که ارائه راه‌حل دیپلماسی برای فلسطین دشوار است، نگرش محدود به برش‌های تاریخی درباره فلسطین و نگاه کوتاه مدت به درگیری‌های کنونی را مورد نقد قرار داد و بررسی گذشته این ماجرا از ابتدا تا کنون را توصیه کرد. وی در توضیح این موضوع گفت : در همان سال‌های ابتدایی تشکیل دولت جعلی اسرائیل تقریبا نیمی از مردم فلسطین آواره و شهرها و روستاهایشان تخریب شد تا امکان بازگشتن نداشته باشند.

در ادامه، شواهدی از اسناد بین المللی درباره جنایات صورت گرفته در فلسطین توسط اسرائیل را به حضار ارائه کرد و گفت: براساس داده‌های سازمان آمارفلسطین ۸۵٪ سرزمین تاریخی فلسطین تحت اشغال قراردارد و بخش محدودی از کرانه باختری و غزه برای فلسطینیان است. درحالیکه در سال ۱۹۴۸ یهودیان در تنها ۵/۶٪ ساکن بودند.

طبق گزارش سازمان ملل، ۱۹۹ خانواده فلسطینی از محله‌های قدیمی مانند شیخ جراح در حال اخراج از خانه‌های خود هستند. حتی سازمان عفو بین الملل نیز در سال ۲۰۲۲، در گزارشی درباره فلسطین از یک نظام آپارتاید نام می‌برد؛ چیزی که تا قبل از این رواج چندانی نداشته است.او همچنین در مزید این موضوع گفت: در طول سال‌های اشغال نه فقط جان و خاک فلسطین بلکه آب و برق به عنوان بدیهی‌ترین نیازهای بشری در معرض تهدید توسط اسرائیل بوده است. بعد از تشکیل اسرائیل درسال ۱۹۴۸، اولین درگیری اعراب با اسرائیل بر سر منابع آبی بوده است که تحت تصرف اسرائیل قرار دارد و در طی سال‌ها این تسلط نیز بیشتر شد، به حدی که تمام منابع غزه اعم از آب و برق و گاز در دست اسرائیل است و ۹۰٪ منابع کرانه باختری هم به مصرف اسرائیل می‌رسد. از سوی دیگر سیاست‌های افراطی اسرائیل خصوصا در چند وقت اخیر به حدی باعث بالا رفتن خشونت و تنش شده است که حتی کرانه باختری که سیاست‌ مسامحه به جای مبارزه را در پیش گرفته بود نیز ترغیب به مقاومت می شود. استاد میرزایی پاسخ به سوال "چرا فلسطینی‌ها صلح را انتخاب نمی‌کنند؟" را به مطالعه تاریخ این منازعه ارجاع داد و اضافه کرد: راه‌حلی کارآمد است که بر این تاریخ واقف باشد.

و برای توضیح این مسئله از راه‌حل صلحی موسوم به دو دولتی یاد کرد و گفت: با اینکه این راه‌حل تا حدی حقوق فلسطینی‌ها را نقض می‌کند اما از سوی قسمتی از آنان پذیرفته شد و حتی در سازمان ملل هم به تصویب رسید اما از سمت دولت اسرائیل نقض شد.

وی پس از بیان ابعاد مختلف این صلح گفت: با وجود تمامی این عقب نشینی فلسطینی‌ها ، اسرائیل همچنان حاضر به هیچ نوع صلحی یا پذیرش هرگونه دولتی نشد و با این گزاره که " در صورتی که می‌توانم امتیاز بگیرم و تصاحب کنم چرا باید به سمت صلح پایدار پیش بروم؟"

دکتر میرزایی در پایان این نکته را خاطر نشان کرد که: اسناد متعددی از جمله مکاتبات بن گوریون نخست وزیر رژیم صهیونیستی توضیح می‌دهد، سران صهیونیست به چیزی جز تصرف تمام سرزمین فلسطین راضی نمی‌شوند و این موضوع مسلم است که اسرائیلی‌ها به ارض موعود یا همان نیل تا فرات در کتب مقدس خود عزم راسخی دارند و از سویی تمام قراردادها و معاهدات به صورت یک طرفه را نقض و از آن خارج می‌شود. پرسشی که در انتها باید در آن تأمل کرد این است که: آیا در این شرایط صلح امکان پذیر است؟

پس از پایان سخنان استاد میرزایی دانشجویان به پرسش و پاسخ پرداختند.