تاریخچه کولر آبی

بهرام آقاجان پور

مدیر کنترل و تضمین کیفیت شرکت سپهرالکتریک

مقاله: " تاریخچه کولر های آبی "

کولر آبی از دیرباز تاریخچه خاصی بین مردم با تمدن ها و فرهنگ های مختلف داشته است. از نقاشی روی دیوارها در مصر باستان گرفته که نقشی از فنجان های خاک رس در دستشان بوده و یکی از نشانه های خنک نگه داری آب هم می باشد، تا رومیان باستان که آبشارهایی در کنار خانه شان عبور می دادند برای خنک کردن خانه هایشان، همه و همه نشان از ضرورت این دستگاه خنک کننده در طول دوران های مختلف بوده اند.

اولین تاریخچه کولر آبی به قرن هجدهم برمی گردد که به دلیل گرمای بیش از حد، در کارخانجات نساجی استفاده از سیستم های تبخیری برای خنک کردن هوا بسیار رایج بود. اولین سیستم تبخیری صنعتی از چارچوب های چوبی که با پارچه های ضخیم پوشانیده شده بود، ساخته شد. همچنین یک فن نیز برای انتقال هوای خنک شده در این سیستم به کار رفته بود..

قدیمی‌ترین نمونه کولر آبی در جهان، که همان بادگیر است در حدود هزاران سال پیش در ایران اختراع شدکارکرد بادگیرها به این ترتیب می‌باشد که هوای جاری بیرون از خانه را به داخل خود می‌کشد و با تشت‌های آبی که درونش تعبیه شده، هوا را خنک و سبک کرده وبه داخل خانه هدایت می‌کند.

اساسا کولر آبی که در جهان به نام کولر ایرانی نیز شناخته می شود، ریشه ای ملی دارد و کارشناسان، بادگیرهای سنتی را که ازچند هزار سال پیشدر کشورمان وجود داشته است اجداد کولرهای کنونی می دانند.

اولین کولر آبی در سال ۱۸۳۴ توسط یک مهندس آمریکایی به نام جان کوکران اختراع شد. این کولر از یک پمپ آب، یک سری کانال های آب و یک فن تشکیل شده بود. آب در کانال ها تبخیر می شد و هوا را خنک می کرد. کولرهای آبی در اوایل قرن بیستم به تدریج در کشورهای مختلف جهان، از جمله ایران، مورد استفاده قرار گرفتند.همچنین در سال 1916 در شهر فونیکس امریکا یک کولر کار گذاشته شد و دانشمندانی از دانشگاه های آریزونا بر روی بهبود عملکرد و افزایش راندمان آن مطالعه کردنددر همان زمان اولین تولید انبوه کولرهای تبخیری با بهره گیری از موتور و فن داخلی توسط شرکت امرسون الکتریک در دسترس عموم قرار گرفت تا سال 1939 بسیاری از خانه های مسکونی در مناطق گرم و بیابانی جنوب غربی امریکا از کولرهای آبی استفاده می کردد.

در اوایل دهه 1950 میلادی بسیاری دیگر از تولیدکنندگان بزرگ شروع به تولید انبوه چنین کولرهایی نمودند،که منجر به همه گیر شدن جهانی کولر آبی گردید.

طرز کار کولر آبی "

پمپ آب: پمپ آب در کولر آبی مسئول ذخیره و پمپاژ آب است. آب از مخزن یا منبع ذخیره‌سازی کولر آبی توسط پمپ آب جابجا می‌شود و به پوشال یا پد سلولزی می‌رسد.

پوشال یا پد سلولزی: پوشال یا پد سلولزی در داخل کولر آبی قرار می‌گیرد. این سطح بافته شده از نخ یا سلولز آب را جذب می‌کند. آب روی پوشال یا پد سطحی پخش شده و به صورت یک لایه رقیق، هوا را عبور می‌دهد. در این فرآیند، هوا با آب در تماس می‌آید و حرارت خود را به آب منتقل می‌کند. این باعث خنک شدن هوا می‌شود

موتور و پروانه: موتور کولر آبی با حرکت درآوردن پروانه، هوا را از طریق پوشال یا پد سلولزی عبور می‌دهد. پروانه با سرعتی مشخص گردش می‌کند و هوا را جذب کرده و به سمت خارج از کولر آبی منتقل می‌کند. این باعث ترکیب هوای خنک شده با هوای خارجی و انتقال آن به محیط می‌شود.

به این ترتیب، آب در پوشال یا پد سلولزی توسط پمپ آب روانه می‌شود و در اثر تبخیر آب، هوا خنک می‌شود. سپس هوای خنک شده توسط موتور و پروانه عبور داده شده و به محیط منتقل می‌شود. این فرآیند به صورت مداوم انجام می‌شود و باعث سرما بخشیدن به محیط است.

انواع کولر آبی:

کولر آبی سلولزی: این نوع کولر آبی از پدهای سلولزی برای جذب آب و خنک کردن هوا استفاده می‌کند. پدهای سلولزی درون کولر آبی قرار می‌گیرند و با استفاده از پمپاژ آب، آب را به آنها می‌رسانند. هوا از طریق پدهای سلولزی عبور کرده و با تبخیر آب، خنک می‌شود. پدهای سلولزی معمولاً دوام بیشتری نسبت به پوشال‌ها دارند و نیازی به تعویض مکرر ندارند.

کولر آبی پوشالی: این نوع کولر آبی از پوشال‌های نخی یا پلاستیکی برای جذب آب استفاده می‌کند. پوشال‌ها درون کولر آبی قرار می‌گیرند و با مکانیزم پمپاژ آب، آب را به آنها می‌رساند. هوا از طریق پوشال‌ها عبور کرده و توسط تبخیر آب خنک می‌شود. این نوع کولر آبی معمولاً هر سال باید پوشال‌ها تعویض شوند.

کولر آبی پرتابل"

این نوع کولر آبی قابلیت حمل و نقل آسان دارد و می‌توان آن را به راحتی در هر مکانی قرار داد. کولر آبی پرتابل معمولاً از ابعاد کوچکتری نسبت به سایر انواع کولرها برخوردار است و برای استفاده در اتاق‌ها، آپارتمان‌ها یا محیط‌های کوچک مناسب است.

کولر آبی ایستاده:

این نوع کولر آبی برای فضاهای بزرگ و با مساحت بالا استفاده می‌شود. کولر آبی ایستاده دارای قدرت خنک کنندگی بیشتری است و معمولاً در فضاهایی نظیر سالن‌ها، مراکز خرید، سالن‌های ورزشی و رستوران‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

مزایای کولرهای آبی

در فضاهای سر بسته به علت عدم تبادل هوای داخل آپارتمان با فضای بیرون و از طرفی آلوده‌بودن هوای شهرهای بزرگ که باعث شده است اکثر پنجره‌ها بسته باشد، امکان ورود هوای تازه به داخل آپارتمان محدود است.

در اکثر جداول مهندسی مربوط به طراحی تهویه مطبوع و مراجع معتبر درصدی از هوادهی باید از هوای تازه تمیز تأمین شود.

متأسفانه امروزه برای سیستم‌های داکت اسپلیت،اسپلیت، چیلر و امثال آن‌ها درصد تأمین هوای تازه صفر است.

به عبارت دیگر در طراحی کانال‌ها و سیستم تهویه مطبوع هوادهی از ۱۰۰ درصد هوای برگشتی فضای داخلی استفاده می‌شود که خلاف استانداردهای روزدنیاست.

اما در سیستم‌های تهویه مطبوع که سیستم سرمایشی آن‌ها از نوع تبخیری استالزاماً هوادهی از طریق هوای تازه انجام می‌شود ضمن این‌که تا حدودی گرد وغبار هوا در بدو ورود شسته و حذف می‌شود.

سرما در گرما گرما درسرما با سپهرالکتریک

شرکت سپهر الکتریک تولید کننده لوازم خانگی در سال 1358 با هدف تولید و ساخت لوازم خانگی از قبیل کولر آبی، آبگرمکن و بخاری (گازی و نفتی) در عرصه صنعت کشور فعالیت خود را آغاز و اینک پس از سالها فعالیت صنعتی و تحقیق و توسعه، سبد محصولات خود را به کولرآبی، کولر گازی، آبگرمکن مخزنی گازی و برقی، انواع بخاریهای گازی، انواع ماشین ظرفشویی ،هود، اجاق گاز ،بخاری های هرمتیک و هوشمند ،ماشین لباسشویی تمام اتوماتیک و ...افزایش داده است. این شرکت یکی از پیشتازان تولید لوازم خانگی در ایران می باشد و در بین خانواده های ایرانی از شهرت و محبوبیت خاصی برخوردار است.

در خصوص افتخارات این شرکت می توان به "دریافت لوح حمایت از حقوق مصرف کنندگان"، "دریافت لوح 20 برند برتر کشور"، "دریافت لوح صادر کننده نمونه کشور" و "دریافت لوح صادر کننده نمونه کشور" اشاره کرد.

تمامی محصولات تولیدی شرکت سپهر الکتریک از علامت استاندارد ایران برخوردار بوده و نیز در راستای اطمینان خاطر خریداران محترم موفق به کسب گواهینامه بین اللملی ISO- 9002 از کشور آلمان شده است.

استانداردهای ملی فرآورده کولرآبی:

استاندارد ملی 17907

استاندارد ملی 2-4910

استاندارد ملی 4911