سلامت روان، حتی علی‌رغم بی‌توجهی‌های بیشتر جوامع به آن در گذشته و عدم آگاه‌سازی صحیح همواره حائز اهمیت بوده است. همان طور که داشتن بدنی سالم از لوازم یک زندگی سالم است، روان سالم نیز از شروط لازم برای داشتن یک زندگی سالم به شمار می‌رود. از این رو، ماه مه (11 اردیبهشت – 10 خرداد) "ماه سلامت روان" نام‌گذاری شده است. شاید امسال این ماه، حتی بیش از سال‌های گذشته نیازمند توجه باشد؛ با همه‌گیری کرونا در جهان، درصد افراد مبتلا به مشکلات روان نیز به طور بی‌سابقه‌ای افزایش یافته است. طبق آمار منتشر شده ازMental Health America، از حدود 3 میلیون نفری که فرم‌های غربالگری وبسایت MHA را طی 12 ماه گذشته پر کرده‌اند، حدود یک میلیون نفر مبتلا به افسردگی و صدها هزار نفر مبتلا به اضطراب یا روان‌پریشی (psychos) بوده‌اند. این آمار به تنهایی، دلیلی است کافی برای اینکه در این دوران، بیش از هر زمان دیگر به سلامت روان خود و عزیزانمان اهمیت دهیم و برای ارتقای آن تلاش کنیم. از این رو، بر آن شدیم تا در این شماره از نشریه بارقه، چندین روش ساده اما کاربردی برای ارتقای سطح سلامت روان ارائه کنیم.
با این چند قدم ساده، نه تنها می‌توانید سلامت روان خود را ارتقا بخشید، بلکه می‌توانید در آگاه‌سازی جمعی نسبت به اهمیت سلامت روان نیز موثر باشید.
1.آگاهی خود را نسبت به اهمیت سلامت روان و مسائل و مشکلات روان بالا ببرید!
با خودتان این قرار را بگذارید و حداقل این ماه، روزی 15 دقیقه به مطالعه در مورد سلامت روان بپردازید. صفحات بسیاری در فضای مجازی هستند که به طور روزانه، مطالبی کوتاه اما کلیدی در مورد سلامت روان و مشکلات و مسائل مربوط به آن منتشر می‌کنند. یکی از بهترین منابعی که می‌توانید به سراغش بروید، کانال یوتوب Psych2go است که هر روز ویدیویی تازه در حوزه روان‌شناسی منتشر می‌کند. ویدیوهای Psych2Go حدود 5 تا 10 دقیقه هستند و برای کسانی که وقتشان محدود است، بهترین منبع برای ارتقای دانش نسبت به سلامت روان و جنبه‌های مختلف آن به شمار می‌روند. از میان منابع فارسی زبان، می‌توانید کانال تلگرامی "حامیان سلامت روان" به آدرس mental_health_support@ را دنبال کنید.
2.تست‌های غربالگری را انجام دهید.
تست‌های غربالگری یا screening، جنبه تشخیصی ندارند اما به شما کمک می‌کنند تا اطلاعاتی در مورد وضعیت عمومی روانی خود به دست آورید تا در صورت لزوم، به متخصص مراجعه کنید. با مراجعه به آدرس screening.mhanational.org/screening-toolsمی‌توانید تست‌های غربالگری متعددی را (از جمله تست افسردگی، اضطراب، اختلال دوقطبی یا افسردگی-شیدایی و استرس پس از سانحه یا PTSD) انجام دهید.
3.دانش خود را با دیگران به اشتراک بگذارید.
امروزه به لطف پلتفرم‌های مجازی بسیاری از جمله اینستاگرام و توییتر، به اشتراک گذاشتن دانش و اطلاعات فردی بسیار ساده است. اطلاعاتی را که در مورد سلامت روان یا مسائل و مشکلات روان به دست می‌آورید، با دیگران نیز به اشتراک بگذارید؛ در صفحات خود پست بگذارید، مطالب کوتاه و کاربردی برای دوستان و نزدیکان خود بفرستید و از آن‌های نیز بخواهید تا این مطالب را با اطرافیان خود به اشتراک بگذارند.
4.داستان شخصی خود را تعریف کنید.
تجربیات خود در مورد سلامت روان را با دیگران به اشتراک بگذارید. اگر با مشکلات و مسائل روان درگیر بوده‌اید، از تجربه و مسیر بهبود خود با دیگران حرف بزنید. داستان شخصی شما ممکن است جرقه‌ای باشد برای دیگران تا آن‌ها نیز، اگر تاکنون شجاعت صحبت کردن در مورد مشکلات خود را نداشته‌اند یا به سبب ترس از قضاوت شدن، از کسی کمک نگرفته‌اند، حداقل در حضور شما، احساس آرامش کنند و در فضای امنی که شما با تعریف کردن داستان خود برایشان ایجاد کرده‌اید، اولین گام خود را برای قرارگیری در مسیر بهبودی بردارند.
5.کمک‌های اولیه سلامت روان را یاد بگیرید.
همان طور که لازم است همه افراد با کمک‌های اولیه پزشکی آشنا باشند، آگاهی از روش‌های کمک‌های اولیه سلامت روان نیز ضروری است. مهمترین گام در کمک به شخصی که با مشکلات و مسائل روان درگیر است، ایجاد فضایی امن برای اوست. برای این کار، لازم است در وهله اول، شنونده خوبی باشید. برای شنونده خوبی بودن، صحبت‌های طرف مقابل را با توجه کامل بشنوید، با حفظ ارتباط چشمی و تایید حرف‌هایش، به او این اطمینان خاطر را دهید که حرف‌هایش را می‌فهمید و در نهایت، پس از اتمام صحبت‌هایش، اگر ابهامی برایتان وجود دارد، حتما از او سوال کنید و سپس با ارائه خلاصه‌ای از صحبت‌هایش به او بازخورد دهید تا هر دو مطمئن شوید که شما مسئله را به خوبی متوجه شده‌اید. با آن‌ها همدلی کنید و به آن‌ها اطمینان دهید که تنها نیستند و این شرایط همیشگی نخواهد بود. در مراحل بعدی، از آن‌ها بخواهید تا به یک مشاور یا روان‌درمانگر مراجعه کنند.
یادتان باشد همان طور که جسم شما به مراقبت نیاز دارد، روانتان نیز نیازمند توجه و مراقبت است؛ پس تلاش کنید تا هر لحظه آگاهی خود را نسبت به مسائل و مشکلات روان بالا ببرید و این دانش خود را با دیگران نیز به اشتراک بگذارید. از همین لحظه شروع کنید.
