العراق:آیت‌الله خامنه‌ای در سن ۷ سالگی و در سال ۱۳۲۵ همراه با خانواده به عراق سفر کردند و به مدت شش ماه در آنجا اقامت داشتند. همچنین گفتنی است که ایشان در سن ۱۸ سالگی در ۱۳۳۶ نیز به عراق سفر کرده‌اند.
السعودية:سفر عربستان که در سال ۱۳۵۸ به منظور حج صورت گرفت نیز جالب است. نکته مهم درباره این سفر این است که هم‌زمان با اشغال سفارت آمریکا و یا هما حادثه تسخیر لانه جاسوسی در تاریخ ۱۳ آبان ۱۳۵۸ می‌شود و آیت‌الله خامنه‌ای همراه با هاشمی رفسنجانی در مکه این خبر را می‌شنوند.
در دومین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی که مقارن با آغاز قرن پانزدهم هجری قمری نیز بود بنا به تصمیم شورای عالی تبلیغات اسلامی، هیئتهای گوناگونی از طرف نظام جمهوری اسلامی به کشورهای مختلف جهان عزیمت کردند تا مواضع و دیدگاههای جمهوری اسلامی ایران و ویژگی‌های انقلاب اسلامی را برای ملتها، به ویژه ملتهای مسلمان تشریح و تبیین کنند. آیت‌الله خامنه‌ای سرپرستی هیئت اعزامی به هندوستان را بر عهده گرفت. ایشان به مدت دو هفته در اواخر بهمن و اوایل اسفند ۱۳۵۹ به شهرهایی چون دهلی نو، حیدرآباد، بنگلور و منطقه کشمیر سفر کرد و در سخنرانیها، دیدارها و گفت وگوها و مصاحبه‌های مطبوعاتی به ویژه با اصحاب مطبوعات محلی، دانشجویان و استادان دانشگاهها، تشکلها و شخصیتهای اسلامی و شیعیان هند چهره ی واقعی انقلاب اسلامی ایران و نظام جمهوری اسلامی و مسائل مهم آن، به ویژه جنگ با عراق را تشریح و بیان کرد. همچنین، با خانم ایندیرا گاندی نخست وزیر هند که از شخصیتهای معتبر و موجه بین المللی بود دیدار و گفتگو کرد.آیت‌الله خامنه‌ای بعنوان رئیس شورای عالی دفاع، برای دفاع از منافع ملی ایران عازم هند شدند. ایشان در این سفر با خانم ایندیرانا گاندی نخست‌وزیر وقت هند دیدار و در رابطه با جنگ عراق علیه ایران، شروط ایران برای پایان جنگ گفت‌وگو کردند. خانم گاندی پس از شنیدن مواضع ایران در مورد جنگ تحمیلی، از موضع گیری درباره مسائل عراق طفره رفت و گفت: «ما از بروز این جنگ ناراحت هستیم زیرا خسارت‌های فراوانی را ساخته و باید سعی کنیم تا جنگ را متوقف کنیم. گاهی محکوم کردن ما، باعث تشدید جنگ خواهد شد.» آیت‌الله خامنه‌ای باز هم تأکید کردند که: «حکومتی مانند حکومت هند، باید بدون هیچ‌گونه ملاحظه‌ای این تجاوز را محکوم کند. البته محکوم کردن یا نکردن عراق در سرنوشت جنگ هیچ تأثیری ندارد. سرنوشت جنگ را مردم ما تعیین خواهند کرد!».
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و در سالهای اولیه انقلاب،با توجه به بحرانها و ترور و جنگ،امکان سفرهای خارجی برای رؤسای جمهوری اسلامی ایران وجود نداشت.بنی صدر برکنار شده بود و محمدعلی رجایی همراه حجت‌الاسلام والمسلمین محمدجواد باهنر نخست‌وزیر در بمب گذاری شهید شد.سالهای اولیه دهه ۱۳۶۰ به تثبیت داخلی پرداخته شد تا در نهایت نیمه شهریورماه ۱۳۶۳ اولین سفر بین المللی رئیس جمهور ایران آغاز شود.در عرصه ی سیاست و روابط خارجی برنامه ی ایشان شامل اتخاذ سیاست مستقل و متوازن در قبال هر یک از کشورهای جهان و تصمیم گیری برمبنای مصالح نظام و کشور همراه با قاطعیت و صراحت، عدم وابستگی به شرق و غرب؛ اهمیت دادن به وحدت میان مسلمانان جهان، اهتمام جدی در بازپس گرفتن حقوق مسلمانان جهان از قدرتهای جهانی و مبارزه ی مستمر با هرگونه اقدام و حرکتی در جهت سلطه ی ابرقدرتها در منطقه، اهتمام جدی به مسئله ی قدس و دیگر سرزمینهای غصب شده ی فلسطین و آمادگی برای مبارزه ی همه جانبه با دشمن صهیونیست، بازگشت به فرهنگ غنی و اصیل اسلامی در عرصه ی بین المللی به عنوان سد راه دشمنان و غارتگران، افزایش فعالیت و حضور مؤثر در صحنه‌های بین المللی بود.در دوران هشت‌ساله ریاست‌جمهوری سید علی خامنه‌ای دستگاه سیاست خارجی و دیپلماسی ایران فعال‌تر شد. یکی از شاخصهای توسعه سیاست و روابط خارجی، سفرهای رئیس‌جمهور به کشورهای مختلف برای توسعه روابط بود که در دوره اول ریاست‌جمهوری شروع شد و در دوره دوم توسعه یافت.او در دوره اول ریاست جمهوری از ۱۵ تا ۲۰ شهریور ۱۳۶۳ برابر با ۵ تا ۱۰ سپتامبر ۱۹۸۴ به کشورهای سوریه، لیبی و الجزایر و در دوره دوم از ۲۳ دی تا ۳ بهمن ۱۳۶۴ برابر با ١٣ تا ٢٢ ژانویه ۱۹۸۶ به کشورهای آسیایی و آفریقایی، پاکستان، تانزانیا، زیمبابوه، آنگولا، و موزامبیک سفر نمود.
در سال ۱۳۶۳ به دعوت حافظ الأسد رئیس جمهور فقید سوریه، نخستین سفر خارجی یک رئیس جمهور در تاریخ ایران، توسط آیت‌الله خامنه‌ای صورت گرفت که علاوه بر اهداف دوجانبه سیاسی و نظامی، هدف اصلی این مذاکرات، منزوی کردن رژیم صهیونیستی و مقابله با روند سازش در میان کشورهای عربی بود. ایشان در ادامه این سفر، حرم حضرت زینب (س) را نیز زیارت کردند.آیت‌الله خامنه‌ای در سال ۱۳۶۳ نیز سفری به لیبی داشتند که در این سفر اتفاق بسیار جالبی رخ داده است. آیت‌الله خزعلی در این مورد می‌گوید: «در لیبی، خیمه‌ای بر پا کرده بودند که ارتفاع درب ورودی آن خیمه کوتاه بود و به ناچار هرکس می‌خواست وارد بشود، باید خم می‌شد. از طرفی داخل خیمه، روبه‌روی در، عکس قذافی بود، یعنی هرکس که وارد می‌شد ناخواسته در مقابل عکس قذافی سر خم می‌کرد. اما حضرت آیت‌الله خامنه‌ای وقتی می‌خواستند وارد خیمه شوند، به پُشت وارد می‌شوند تا در مقابل عکس قذافی سر خم نکنند.» این نشان‌دهنده آن است که ایشان بر سر مسائل ملی به جزئی‌ترین نکات توجه دارند و در حفظ منافع ملی و آبروی ایران هرگز کوتاهی نمی‌کنند.رهبری به الجزایر نیز سفر کردند که در این سفر با استقبال بی‌نظیر مردم مواجه شدند. ایشان در رابطه با سفر الجزایر، در سال ۱۳۸۳، خاطره جالبی نقل می‌کنند: «من از سفر الجزایر برگشته بودم و منظره‌ای که در آن کشور دیده بودم، برای امام تشریح کردم و گفتم این استقبال مربوط به شخص من نبود؛ تکریم شما بود. الان هم نه شخص من، نه شخص آقای خاتمی، نه هیچکدام از مسئولان کشور که به دیگر کشورها می‌روند و این‌گونه مورد استقبال قرار می‌گیرند، مورد نظر نیستند؛ مردم اشخاصِ ماها را نمی‌شناسند؛ شاید اسم مارا بدانند، اما امام و انقلاب را می‌شناسند؛ همان شخصیتی که مثل خورشید می‌درخشید و همه آن را لمس می‌کردند.»
سفر پاکستان نیز که در سال ۱۳۶۴ صورت پذیرفت، یکی از سفرهایی است که آیت‌الله خامنه‌ای مورد احترام مردم و مقامات پاکستان قرار گرفتند. ایشان همان ابتدای سفر در فرودگاه، با استقبال رسمی رئیس‌جمهور و نخست‌وزیر پاکستان مواجه شدند. اما بعد که به خیابان آمدند با استقبال انبوهی از مردم روبه‌رو شدند. خبرگزاری فرانسه در این باره می‌نویسد: «هزاران استقبال کننده که تعداد زیادی از آنها کیلومترها را با اتوبوس و خودروهای مزیّن به عکس آیت‌الله خمینی پیموده بودند کاملا کنترل مراسم را از دست نیروهای انتظامی پاکستان خارج کرده بودند». همچنین ایشان به مزار اقبال لاهوری نیز رفته بودند و برای بازدید از مزار اقبال لاهوری، ۱۵ دقیقه پیش‌بینی و برنامه‌ریزی شده بود؛ اما به علت استقبال مردم و ازدحام جمعیت، ۴ ساعت به طول انجامید! و این در حالی بود که خبر بازدید از مزار اقبال لاهوری، به هیچ‌وجه رسانه‌ای نشده بود.
1364/10/29
سفر آیت‌الله خامنه‌ای ـ رئیس جمهور ـ و هیئت همراه ایشان، ساعت دو و نیم بعدازظهر 29 دی 1364 به وقت تهران، وارد فرودگاه لوآندا شده و از سوی رئیس جمهور و مقامات عالی‌رتبه آنگولا مورد استقبال رسمی قرار گرفتند. رئیس جمهوری اسلامی ایران پس از بدرقه‌ی رسمی از سوی رئیس‌جمهور و مقامات عالی‌رتبه موزامبیک، این کشور را به مقصد آنگولا ترک کرد. در فرودگاه، «خوزه ادواردو سانتوز» رئیس‌جمهور آنگولا، اعضای حزب مپلا، وزارء دولت این کشور و سفرای خارجی مقیم لوآندا از آیت‌الله خامنه‌ای و هیئت همراه ایشان، استقبال به عمل آوردند.جمهور ـ و هیئت همراه ایشان، ساعت دو و نیم بعدازظهر 29 دی 1364 به وقت تهران، وارد فرودگاه لوآندا شده و از سوی رئیس جمهور و مقامات عالی‌رتبه آنگولا مورد استقبال رسمی قرار گرفتند. رئیس جمهوری اسلامی ایران پس از بدرقه‌ی رسمی از سوی رئیس‌جمهور و مقامات عالی‌رتبه موزامبیک، این کشور را به مقصد آنگولا ترک کرد. در فرودگاه، «خوزه ادواردو سانتوز» رئیس‌جمهور آنگولا، اعضای حزب مپلا، وزارء دولت این کشور و سفرای خارجی مقیم لوآندا از آیت‌الله خامنه‌ای و هیئت همراه ایشان، استقبال به عمل آوردند.
سفر آیت‌الله خامنه‌ای ـ رئیس جمهور ـ و هیئت همراه ایشان، ساعت دو و نیم بعدازظهر 29 دی 1364 به وقت تهران، وارد فرودگاه لوآندا شده و از سوی رئیس جمهور و مقامات عالی‌رتبه آنگولا مورد استقبال رسمی قرار گرفتند. رئیس جمهوری اسلامی ایران پس از بدرقه‌ی رسمی از سوی رئیس‌جمهور و مقامات عالی‌رتبه موزامبیک، این کشور را به مقصد آنگولا ترک کرد. در فرودگاه، «خوزه ادواردو سانتوز» رئیس‌جمهور آنگولا، اعضای حزب مپلا، وزارء دولت این کشور و سفرای خارجی مقیم لوآندا از آیت‌الله خامنه‌ای و هیئت همراه ایشان، استقبال به عمل آوردند.جمهور ـ و هیئت همراه ایشان، ساعت دو و نیم بعدازظهر 29 دی 1364 به وقت تهران، وارد فرودگاه لوآندا شده و از سوی رئیس جمهور و مقامات عالی‌رتبه آنگولا مورد استقبال رسمی قرار گرفتند. رئیس جمهوری اسلامی ایران پس از بدرقه‌ی رسمی از سوی رئیس‌جمهور و مقامات عالی‌رتبه موزامبیک، این کشور را به مقصد آنگولا ترک کرد. در فرودگاه، «خوزه ادواردو سانتوز» رئیس‌جمهور آنگولا، اعضای حزب مپلا، وزارء دولت این کشور و سفرای خارجی مقیم لوآندا از آیت‌الله خامنه‌ای و هیئت همراه ایشان، استقبال به عمل آوردند.سفر آیت‌الله خامنه‌ای ـ رئیس جمهور ـ و هیئت همراه ایشان، ساعت دو و نیم بعدازظهر 29 دی 1364 به وقت تهران، وارد فرودگاه لوآندا شده و از سوی رئیس جمهور و مقامات عالی‌رتبه آنگولا مورد استقبال رسمی قرار گرفتند. رئیس جمهوری اسلامی ایران پس از بدرقه‌ی رسمی از سوی رئیس‌جمهور و مقامات عالی‌رتبه موزامبیک، این کشور را به مقصد آنگولا ترک کرد. در فرودگاه، «خوزه ادواردو سانتوز» رئیس‌جمهور آنگولا، اعضای حزب مپلا، وزارء دولت این کشور و سفرای خارجی مقیم لوآندا از آیت‌الله خامنه‌ای و هیئت همراه ایشان، استقبال به عمل آوردند.جمهور ـ و هیئت همراه ایشان، ساعت دو و نیم بعدازظهر 29 دی 1364 به وقت تهران، وارد فرودگاه لوآندا شده و از سوی رئیس جمهور و مقامات عالی‌رتبه آنگولا مورد استقبال رسمی قرار گرفتند. رئیس جمهوری اسلامی ایران پس از بدرقه‌ی رسمی از سوی رئیس‌جمهور و مقامات عالی‌رتبه موزامبیک، این کشور را به مقصد آنگولا ترک کرد. در فرودگاه، «خوزه ادواردو سانتوز» رئیس‌جمهور آنگولا، اعضای حزب مپلا، وزارء دولت این کشور و سفرای خارجی مقیم لوآندا از آیت‌الله خامنه‌ای و هیئت همراه ایشان، استقبال به عمل آوردند.
در این استقبال به مناسبت ورود آیت‌الله خامنه‌ای 21 گلوله توپ شلیک و سرود ملی دو کشور نواخته شد. سپس رؤسای جمهور ایران و آنگولا از گارد احترام سان دیدند. پس از آن رئیس‌جمهور و هیئت همراه در حالی که از سوی رئیس‌جمهور آنگولا و مقامات این کشور همراهی می‌شدند، فرودگاه را به سوی محل اقامت ترک کردند. گفتنی است پس از مذاکرات رسمی٬ آیت‌الله خامنه‌ای در ضیافت شامی که از سوی «خوزه ادواردو سانتوز» رئیس‌جمهور آنگولا به افتخار ایشان برپا شده بود، شرکت کردند.
سفر به موزامبیک
آیت‌الله خامنه‌ای در ادامه سفر به کشورهای خط مقدم مبارزه با رژیم‌های آپارتاید، صبح روز 28 دی 1364 وارد موبوتو پایتخت موزامبیک شدند و از سوی سامورا ماشال، رئیس‌جمهور موزامبیک مورد استقبال قرار گرفتند. در این دیدار، رؤسای جمهوری دو کشور ضمن تأکید بر استمرار مبارزه با نژادپرستی و حامیان آن، یک پروتکل در زمینه‌ی همکاری‌های نفتی، بازرگانی و کشاورزی بین ایران و موزامبیک امضا کردند.سامورا ماشال، رئیس‌جمهور موزامبیک در ضیافت شامی که به افتخار سفر رئیس‌جمهوری اسلامی ایران به این کشور ترتیب داده بود، ضمن درخواست از مردم و دولت ایران برای تحکیم دوستی و همکاری دو کشور گفت: موضع مردم ایران بر محکومیت سرکوب و تبعیض و حمایت از آزادی و برابری است. آیت‌الله خامنه‌ای نیز در پاسخ گفتند: ما معتقدیم مبارزه با رژیم نژادپرست آفریقای جنوبی بدون مبارزه علیه حامیان این رژیم و امپریالیسم آمریکا ممکن نیست.
البته محمدعلی رجایی در ۲۶ مهر ۱۳۵۹ برابر ۱۸ اکتبر ۱۹۸۰ به عنوان نخست‌وزیر در جلسه شورای امنیت سازمان ملل شرکت کرده بود.آیت‌الله خامنه‌ای در دوره ریاست جمهوری در سال ۱۳۶۶ به نیویورک ،آمریکا سفر و در مجمع عمومی سازمان ملل 🇺🇳سخنرانی کردند که در این سخنرانی صدام را به هیتلر تشبیه کرده و گفتند: «انقلاب ما ثابت کرد که می‌توان قدرتهای سلطه‌گر را به خود راه نداد و قلدری آنان را جدی نگرفت و به آنان باج نداد!». به اعتراف انگلیسی‌ها این سخنرانی باعث تحقیر غرب بود. هاوک وزیر امور خارجه انگلیس، این نطق را سراسر تحریک و تحقیر غرب توصیف کرد. جو کلارک وزیر امور خارجه کانادا نیز این نطق را ویران کننده خواند.از ۲ تا ۶ اسفند ۱۳۶۷ برابر با ۲۰ تا ۲۵ فوریه ۱۹۸۹ نیز به کشورهای یوگسلاوی و رومانی و از ۱۹ تا ۲۶ اردیبهشت ۱۳۶۸ برابر با ۹ تا ۱۵ می ۱۹۸۹ به کشورهای چین و کره شمالی سفر کرد.
رهبر معظم انقلاب در سال ۱۳۶۸ و حدوداً یک ماه قبل از رحلت امام خمینی (ره) نیز به چین و کره شمالی سفر کردند. اما سفر چین هم مانند دیگر سفرهای ایشان، اتفاقات و حواشی جالب به همراه داشت. قبل از نشستن هواپیمای حامل هیئت ایرانی به فرودگاه پکن، اعلام می‌شود به دلیل بیماری رهبری چین، دیدار وی با رئیس جمهور ایران لغو شده است. از ابتکارات آیت‌الله خامنه‌ای این بود که پس از اطلاع از این موضوع، دیدار با دیگر مقامات چینی را لغو کردند تا به صورت غیرمستقیم این پیام را به چینی‌ها بدهند که سطح نمایندگان ملت ایران کم‌تر از رهبر چین نیست. همین مسئله باعث شد که نخست‌وزیر چین شخصاً برای عذرخواهی به حضور آیت‌الله خامنه‌ای برسد. بروجردی، سفیر وقت ایران در چین، در این رابطه می‌گوید: «نخست‌وزیر چین از محل کنگره خلق به محل اقامت رئیس‌جمهور ایران آمد و از همان دور، با صدای بلند گفت: کوچک‌تر به دیدار بزرگ‌تر آمده است! بعد وارد اتاق شد. حدود یک ربع با آقا صحبت کرد و گفت: ما نهایت احترام به مهمان را به خصوص شخصیتی مثل جناب‌عالی، وظیفه خود می‌دانیم. مشکل بیماری رهبر چین جدی است و پزشکان، ایشان را ممنوع‌الملاقات کرده‌اند. با این حال، ما موضوع ملاقات را پیگیری می‌کنیم تا حل شود.» جالب اینجاست که این عملکرد هوشمندانۀ آیت‌الله خامنه‌ای باعث عزت و احترام برای تیم ایرانی در چین شد و همچنین رهبر چین به صورت جداگانه و دو برابر زمان تعیین شده با رئیس‌جمهور ایران دیدار و گفت‌وگو کرد.
در اردیبهشت ماه سال ۱۳۶۸ و قبل از سفر آیت‌الله خامنه‌ای به چین، سفر دیگری به کره شمالی توسط ایشان انجام شد که استقبال بی‌نظیر و با شکوه کشور کره شمالی را به دنبال داشت. ایشان در مجلس کره نیز سخنرانی بی‌نظیری داشتند که همه‌ی حضار از جمله رهبر کره شمالی را به وجد آورد و باعث شد مقامات کره، ایشان را به طور ایستاده تشویق کنند. حاج احمد خمینی در آن ایام گوش به زنگ بود که اگر امام زنگ خطر اتاق‌شان را فشار دادند فوراً به اتاق ایشان برود. یک روز ساعت ۷ غروب صدای زنگ خطر اتاق امام بلند شد. احمد آقا ابتدا فکر کرده بود که امام سکته کرده‌اند؛ اما امام در اتاق نشسته بودند و هر دو دست را جلوی زانویشان گرفته بودند و تلویزیون را تماشا می‌کردند. تلویزیون در حال پخش صحنه‌های سفر آیت‌الله خامنه‌ای به کره شمالی بود. امام بعد از دیدن این صحنه‌ها گفته بودند: «نگذارید دیر شود! چند بار من به شما و آقای هاشمی گفتم مطرح کنید آقای خامنه‌ای را؟ این عظمت را آدم می‌بیند، کِیف می‌کند!».
آیت‌الله خامنه‌ای در ۱۴ خرداد ۱۳۶۸ عهده‌دار رهبری انقلاب اسلامی شدند، به سفر خارجی نرفتند و سیاستمدارن مطرح جهان برای دیدار و گفت‌وگو با ایشان به تهران آمدند.
