داستان، یک فضای موهومی برای فرار از واقعات زندگی نیست، بلکه دریچه ایست برای آموختن چگونگی مواجه شدن با واقعیات زندگی. این جمله به تنهایی می‌تواند به خوبی ویژگی‌های داستان‌های مونتگومری را بیان کند. لوسی مود مونتگومری، بانوی نویسنده‌ای که با کتاب آنه از گرین گیبلز به شهرت رسید. حتما آنه شرلی با موهای قرمز را به واسطه برنامه‌های کارتونی نوستالژیکش بخاطر دارید.
ولی به احتمال زیاد نمی‌دانستید، که سری کتاب‌های 8 جلدی‌ای نیز درباره داستان آنه از این نویسنده موجود است. مجموعه‌ای که تا کنون به 20 زبان زنده دنیا ترجمه شده و بیش از 50 میلیون نسخه از آن، به فروش رسیده است. مونتگومری تا کنون 20 اثر غنی داشته و به دلیل سبک هنری ویژه خود، آثارش هنوز هم با گذر سال‌ها می‌توانند به راحتی در عمق روح خوانندگان تاثیر بگذارند.
دلیل این تاثیرگذاری و ماندگاری محتوا، برگرفته بودن این کتاب از روش عادی زندگی مردم است. مجموعه 8جلدی آنه شرلی هم مانند دیگر آثار مونتگومری، جزیره کوچک «پرینس ادوارد» را محیط داستانش قرار داده است. مونتگومری آنقدر از جزئیات مکان آگاهی دارد، گویی خودش در محل زندگی و دانشگاه آنه‌ی خیالی، زندگی کرده است. حتی شغل آنه که تدریس و معلمی است، شغل نویسنده است. مونتگومری به خوبی توانسته جزئیات خلق و خوی خود را، در قالب آنه، با بقیه به اشتراک بگذارد.
آنه شرلی ماجرای زندگی دختری یتیم، ولی سرزنده و شاد و پر از پشتکار است، که قصد دارد به تحصیل ادامه دهد. آنه دختری است با موهای قرمز که در یتیم‌خانه بزرگ شده و بسیار باهوش است و قوه تخیل فوق العاده‌ای دارد. او با پشتکار و مهربانی خاص خودش، سعی می‌کند زندگی را به گونه‌ای متفاوت تجربه کند. اگرچه ورود به این زندگی سختی‌های زیادی را برای او به همراه خواهد داشت، ولی آنقدر آینده در نظر آنه زیبا است، که برای رسیدن به آن با نهایت امید و تلاش با هر مشکلی کنار می‌آید و با شرایط سازگار می‌شود.
اگر از ابتدا شروع کنیم و برای مقایسه، برخی قسمت‌های کتاب را بررسی کنیم، می‌توان به نمایش تنهایی‌های نویسنده در سنین جوانی در یتیم بودن آنه و خیال پردازی و دوستان خیالی او اشاره کرد. همانطور که متن پیش می‌رود، نویسنده انواع شیطنت‌هایی را که خودش آرزوی تجربه‌شان را در سر می‌پرورانده، در کتابش به دخترک داستان آموخته است. شاید موهای قرمز آنه و عدم علاقه‌اش به آن‌ها، از نارضایتی نویسنده نسبت به بعضی ویژگی‌های خودش نشات گرفته باشد.
یکی از ویژگی های دیگر داستان آنه شرلی وجود نقش‌های فرعی در این کتاب است. مثلا خانم ریچل لیند در دانشگاه آنه، نقش فضول محل را داشت، که داستان‌های زیادی را برای بقیه از زندگی افراد مختلف تعریف می‌کر. در جلد های بعدی نیز کاپیتان جیمز پیر و خاطراتش، همواره افرادی بودند که داستان‌های اشخاص پس زمینه‌ای را گاهی از روی فضولی و گاهی هم از روی تجربه تعریف می‌کردند. در نگاه اول بنظر می‌رسد این نقش‌ها برای غیبت کردن در داستان هستند. در بعضی کشورها یک ضرب‌المثل هست که اگر می‌خواهید استرس شما خالی شود، پشت سر بقیه غیبت کنید. ولی خلاف این ضرب‌المثل، در این کتاب، هر جا از غیبت کردن حرفی به میان آمده، با مخالفت آنه مواجه می‌شویم! آنه کنجکاو هست، اما فضول و غیبت‌کننده نیست. پس هدف مونتگومری از آفرینش این شخصیت‌ها چه بوده است؟ روبرو کردن خواننده با انواع ایدئولوژی‌های ممکن و احتمالات مختلفی که در زندگی قابلیت رخ دادن دارند. در این کتاب با انواع روابط انسانی برخورد می‌کنیم: همدردی، تاسف، دوستی، ریاست، خیانت، بخشش، دلتنگی، پنهان‌کاری، رسوایی، شک داشتن، آزادی، فداکاری، احترام.
در میانه این مجموعه، از شخصیت‌های مختلف و رفتارهای متفاوتی سخن گفته شده است. از کاستی ها، شادی ها، تاثیر انتخاب‌ها در زندگی، پشیمانی‌ها، گذشت، دین و حتی سیاست! علاوه بر این، نویسنده توجه خاصی به سن خوانندگانش نیز داشته است. در کتاب دوم از سختی معلمی و انتخاب روش صحیح تربیتی و در کتاب چهارم از تأثیر اولیا در کنترل مدرسه و مقابله با آن به عنوان مدیر یک مدرسه سخن به میان آورده است. در کتاب ششم نیز به داستان‌های کودکان -این بار فرزندان آنه- و محل بازی آن‌ها در دره رنگین‌کمان پرداخته است. و همچنین، به تفاوت انتخاب‌های والدین در سرنوشت فرزندانشان و تربیت مناسب پرداخته است.کتاب هشتم آنه شرلی، داستان دختر او در زمان جنگ جهانی اول است و گذاشتن بار مسئولیت بر دوش جوانان را به روش غیرمستقیم، به خانواده‌ها آموزش می‌دهد.
کتاب تجلی روح و افکار نویسنده است و خواننده عملا در بخشی از ذهن و تحلیل نویسنده شریک می‌شود. آنه شرلی به علت شباهت زیاد با دنیای واقعی با یک بار مطالعه سال‌ها با شما همراه خواهد بود، اما باید مراقب بود که نه تنها برداشت درستی از اهداف نویسنده بدست آوریم، بلکه دنیای خیالی وی را از دنیای واقعی جدا کنیم.
نویسنده: معصومه بخشنده؛ ورودی 96 رشته شیمی
