ابطال اجراییه بانکی، باطل‌کردن دستور مراجع قضایی به‌منظور شروع عملیات اجرایی برای مزایده ملک است. صدور اجرائیه توسط بانک برای وصول مطالبات بانکی از طریق توقیف اموال انجام می‌شود.
وقتی برای دریافت تسهیلات مالی (مانند وام) به بانک مراجعه می‌کنید، بانکها روش‌های مختلفی را برای ضمانت حسن انجام تعهد معرفی میکنند. این امر باعث می‌شود طرفین (وام‌دهنده و وام‌گیرنده) بتوانند حقوق‌شان را راحت و بی‌دردسرتر مطالبه کنند. از جمله این حقوق می‌توان به صدور حکم اجراییه و حق درخواست ابطال حکم اجراییه اشاره کرد.
برای اینکه بتوانید تسهیلات مورد نیازتان را از بانکها دریافت کنید، باید سند ملکی را به‌عنوان وثیقه به بانک ارائه دهید. این ملک تا زمان پرداخت تمامی قسطهای شما در اختیار بانک خواهد بود و نمی‌توانید آن را برای فروش یا اجاره معامله کنید.
درصورتی‌که نتوانید قسطهای وام خود را مطابق با قرارداد (حداکثر تا سه مرتبه) در موعد مقرر پرداخت کنید، بانک از طریق مراجع قضایی، درخواستی را مبنی‌بر اجراییه بانکی (ثبتی) به گردش می‌اندازد که در آن برای وصول مطالبات بانکی، ملک شما به مزایده گذاشته می‌شود و به مبلغی که در ابتدای قراردادها کارشناسی و ثبت شده به تملک بانک در می‌آید.
بیشتر اوقات ممکن است قیمت سند رهن بانکی با قیمت فعلی ملک شما تفاوت‌های چشمگیری داشته باشد که دراین‌صورت باید اقدام به ابطال اجراییه ثبتی کنید. در این مقاله مراحل ابطال اجراییه بانکی را به‌طور کامل بررسی خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
اجراییه بانکی دستور اجرایی است که از طرف مراجع قضایی (دادگاه)، ثبتی (اداره ثبت اسناد و املاک) و یا سازمان مالیاتی (اجراییه مالیاتی) به وام‌گیرنده‌ها ابلاغ می‌شود که موظف هستند طی مهلت تعیین شده تعهدات خود را انجام دهند، درغیراینصورت بانک به‌ازای اقساط عقب افتاده اموال (ملک) آنها را توقیف و به تملک خود در می‌آورد.
در این فرایند بانک تقاضای اجراییه خود را به‌همراه مدارکی مانند اصل سند قرارداد وام، اصل گواهی عدم پرداخت اقساط وام و سایر اسناد مربوط به تسهیلات بانکی به مراجع قضایی ارائه می‌دهد. پس از بررسی، بر اساس شرایط موجود دادگاه رای می‌دهد که بانک می‌تواند ملک را به مزایده بگذارد و مطالبات خود را وصول کند. اگر اعتراضی به رای دادگاه نشود، این درخواست برای اجرا به دایره اجرای احکام مدنی یا کیفری ارسال می‌شود. بنابراین، اجراییه بانکی از سمت بانک صادر می‌شود. (به آن اجراییه ثبتی نیز می‌گویند.) .
با طرح اجراییه، بانک می‌تواند ملک را فروخته و طلب خود را وصول کند و اگر ملک به فروش نرود، می‌تواند آن را به مالکیت خود در بیاورد. در طرح دعوی ابطال سند رهنی بانک، فرد وام‌گیرنده از مراجع قضایی یا ثبتی درخواست میکند تا بانک مزایده ملک‌شان را توقف کند.
برای اعتراض به درخواستی که بانک بر اساس تبصره ماده واحده اصلاح ماده ۳۴ قانون برای وصول مطالبات خود ملک شما را به مزایده گذاشته است، مطابق با شرایط می‌توانید درخواستی برای جلوگیری از فروش ملک خود به مراجع قضایی ارائه دهید. این درخواست «ابطال اجراییه بانکی» است و منجر به حفظ اموال (ملک) شما می‌شود. در برخی مواقع نیز ممکن است بر سر قیمت مزایده ملک مشکل داشته باشید و بانک دارایی شما را با هزینه کمتر از آنچه مبلغ فعلی آن است به فروش گذاشته باشد. دراین‌صورت نیز با ارائه مدارک لازم به مراجع قضایی باید درخواست ابطال اجراییه کنید تا ملک شما با قیمت جدید فروخته شود.
برای ابطال اجراییه پیش از طرح دعوی باید مدارکی جمع‌آوری کنید. از جمله مدارک لازم برای ابطال اجراییه ثبتی به شرح زیر است:
تمامی این مدارک را می‌توانید از مدیر یا معاون بانک درخواست کنید تا بتوانید براساس مستندات معتبر و شفاف درخواست ابطال اجراییه خود را تنظیم کنید. درصورتی‌که موفق به دریافت این مدارک از بانک نشدید، باید به مراجع قضایی اطلاع دهید تا به‌صورت مستقیم از بانکها بخواهند اصل تمام مدارک و رونوشت تسهیلات بانکی، اجراییه و مزایده را برای واحد مربوطه ارسال کنند.
مراجعی که می‌توانند براساس مبلغ مندرج در قرارداد اقدام به صدور اجراییه بانکی کنند به دو دسته مراجع دادگستری و غیر دادگستری تقسیم‌بندی می‌شوند.
۱. مراجع دادگستری شامل دادگاه‌ها و شوراهای حل اختلاف هستند که اقدام به رسیدگی به ماهیت دعوی طرفین، صدور رای و در نهایت صدور اجراییه میکنند.
۲. مراجع غیر دادگستری در ماهیت دعوی طرفین ورود پیدا نمی‌کنند و فقط با توجه به مفاد اسناد رسمی یا اسناد عادی اجرایی که نشان‌دهنده وجود طلب بانک از فرد وام‌گیرنده است، اجراییه بانکی را صادر و اموال متعهد (معادل مبلغ مندرج در سند مربوطه) را توقیف میکنند. این مراجع اموال توقیف شده (پول یا عین معین) را به طلبکار انتقال می‌دهند تا دعوی بین طرفین حل‌وفصل شود.
شرایط خاصی برای ابطال اجراییه ثبتی وجود دارد. چنانچه دستور اجراییه با شروط ثبت‌شده در قراردادهای طرفین متناقض بوده یا سند و شروط اجراییه جعلی و حتی ابلاغیه توسط محکوم‌علیه دریافت نشده باشد، می‌توانید از مراجع قضایی بخواهید اجراییه بانکی را باطل کنند. هم‌چنین، از دیگر شرایط و موارد ابطال اجراییه ثبتی به شرح زیر است:
دراین‌صورت، اگر از یک وکیل توانمند و آگاه به قوانین کشور کمک بگیرید، ایشان می‌تواند با استفاده از دلایل و مستندات محکمه‌پسند و ارائه طرح دادخواست ابطال اجراییه ثبتی با ادبیات مناسب طرح دعوی اصلی و پشتیبانی‌کننده را با توجه به اختیارات خود به مراجع مربوطه ارائه کند.
قبل از اینکه دادخواست ابطال اجراییه بانکی را تنظیم کنید، باید بدانید که ممکن است اجراییه از طرف مراجع قضایی (دادگاه) یا ثبتی (سازمان ثبت اسناد و املاک) صادر شود. ابطال اجراییه دادگاه را نمی‌توان باطل کرد. بدین معنی که امکان ارسال دادخواست برای ابطال اجراییه بانکی به مراجع قضایی وجود ندارد. با وجود این، می‌توان در مواردی مانند اعاده دادرسی، فرجام‌خواهی، تجدیدنظر خواهی و… به اجراییه بانکی اعتراض کرد. این در حالی است که می‌توان به اجراییه صادر شده از طرف سازمان‌های ثبتی اعتراض کرد که به ثبت دادخواست در مراجع قضایی نیاز دارد. دراین‌صورت باید به دفاتر مراجع قضایی مراجعه و دادخواست ابطال اجراییه ثبتی را تنظیم کنید. برای دادخواست ابطال اجراییه بانکی باید کارت شناسایی، رو نوشتی از دلایل و مستندات، شهادت شاهدان، کپی برابر اصل اجراییه و کپی برابر اصل انجام یا سقوط تعهد را به‌همراه داشته باشید.
توجه کنید که طرح ابطال اجراییه ثبتی سبب توقف اجراییه بانکی نمی‌شود و هم‌زمان که شما درخواست باطل شدن آن را می‌دهید، ممکن است بانک ملک شما را به مزایده گذاشته و آن را به خود یا شخص ثالثی انتقال دهد. بنابراین، علاوه بر اینکه طرح دعوی ابطال اجراییه بانکی را ثبت می‌کنید، طرح دادخواست توقیف «عملیات اجرایی» را هم در دستور کار قرار دهید تا فرایند انجام عملیات اجراییه تا زمان بررسی درخواست شما متوقف شود.
شایان ذکر است که ابطال سند رهنی، ابطال اجراییه بانکی، ابطال قرارداد بانکی، توقف عملیات اجرایی بانک، دعاوی مرتبط به چک و سفته و برات، دعاوی مرتبط با تعهدات ارزی، ابطال مزایده بانک و موارد مشابه هرکدام براساس شرایط، مراحل مخصوص به خود دارند و نمی‌توان نسخه یکسانی برای آنها پیچید. بهتر است قبل از طرح دعوی خود حتماً با یک وکیل توانمند مشورت کنید تا کار را به کاردان بسپارید و بگذارید مراحل قانونی توسط فردی آشنا به قوانین و مقررات طی شود تا به ابطال دادخواست‌تان در صورت وجود شرایط انجام آن نزدیک‌تر شوید. هم‌چنین، مالی یا غیرمالی بودن دعوی بر اساس مفاد تعیین شده در سند مشخص می‌شود. درصورتی‌که مفاد سند، مالی باشد، دعوی نیز مالی و درغیراینصورت غیرمالی خواهد بود.
وکیل بانکی چه کمکی به ابطال اجراییه ثبتی میکند؟
وام‌های بانکی را می‌توان به تیغ دو لبه تشبیه کرد، همان‌طور که مانند یک نجات‌دهنده به شما کمک میکنند که مشکلات مالی خود را حل‌وفصل کنید. به همان اندازه نیز می‌توانند مشکلات مالی و حقوقی جدیدی ایجاد کنند که ضرر و زیان زیادی به‌همراه دارد. ابطال اجراییه بانکی راه‌حلی برای حل مشکلات وام‌های بانکی است. اما تنظیم چندوچون دادخواست ابطال اجراییه ثبتی کار پیچیده‌ای است و به دانش و تجربه وکیل متخصص بانکی نیاز دارد تا شما را با طنابی محکم از قعر چاه مشکلات بانکی بیرون بکشد.
یک وکیل متخصص می‌تواند به شما کمک کند تا پرونده خود را به‌درستی پیگیری کنید و شانس بیشتری برای موفقیت داشته باشید. وکیل دادگستری به قوانین و مقررات حقوقی آشنا است و می‌تواند راهکارهای مناسبی را برای ابطال اجراییه بانکی ارائه دهد. بنابراین، برای حل مشکلات خود می‌توانید از وکیل پایه یک دادگستری کمک بگیرید تا در فرایند بررسی شرایط پرونده و تعیین امکان ابطال اجراییه بانکی، تهیه و تنظیم دادخواست و سایر مدارک و مستندات قانونی، پیگیری پرونده در دادگاه و… کمک‌رسان شما باشد.
اگر با اجراییه بانکی روبه‌رو شده‌اید و می‌خواهید از حق خود دفاع کنید، برای مشاوره تلفنی و تخصصی و آشنایی با مراحل صحیح انجام این کار می‌توانید با شماره‌های مندرج در سایت تماس بگیرید تا از راهنمایی‌های وکیل متخصص بانکی برای حل مشکلات وام‌های بانکی خود بهره‌مند شوید.
ابطال اجراییه یعنی شما رای صادر شده را قبول نمی‌کنید و درخواست باطل‌شدن آن را به واحد مربوطه ارائه می‌دهید. این در حالی است که در ابطال عملیات اجرایی، باطل‌شدن اقدامات اجرایی توسط مامور اجرا را درخواست می‌کنید. عملیات اجرایی، می‌تواند شامل توقیف اموال، مزایده اموال و… باشد.
بنابراین، تفاوت ابطال اجراییه و ابطال عملیات اجرایی، در این است که ابطال اجراییه بانکی مربوط به دستور مرجع صالح برای شروع عملیات اجرایی است درحالی‌که ابطال عملیات اجرایی، مربوط به اقدامات اجرایی است که توسط مامور اجرا انجام می‌شود.
نکته: دادخواست ابطال اجراییه مانع از اجرای عملیات اجرایی نمی‌شود و برای توقف عملیات اجرایی باید در ستون مورد نظر تقاضای توقف عملیات اجرایی را نیز وارد کنید.
اگر عملیات اجرایی تمام شده باشد، باید در بخش «عنوان خواسته» دادخواست خود «ابطال اجراییه و عملیات اجرایی و اعاده وضع به حال سابق» را درج کنید.
نوشتن توقف عملیات اجرایی در برگه دادخواست به تنهایی کافی نیست و طرح دعوی رد می‌شود. اما، درخواست ابطال اجراییه امکان‌پذیر است و باید در برگه دادخواست خود عنوان را «ابطال اجراییه» تنظیم کنید.
نمونه رای ابطال اجراییه دادگاه
به تاریخ : ۱۴۰۲/۰۸/۱۸
پرونده کلاسه: .……….
شماره دادنامه: .………
مرجع رسیدگی: شعبه ۲۷۳ دادگاه عمومی تهران
خواهان: …. با وکالت آقای ……………
خوانده: …….. به نشانی تهران نیاوران …………. .
خواسته : الزام به انجام تعهد - ابطال اجرائیه
گردش کار: خواهان دادخواستی به خواسته فوق به طرفیت خوانده بالا تقدیم داشته که پس ارجاع به این شعبه و ثبت به کلاسه فوق و تشریفات قانونی در وقت فوق‌العاده/ مقرر دادگاه به تصدی امضاء کننده زیر تشکیل است و با توجه به محتویات پرونده ختم رسیدگی را اعلام وبه شرح زیر مبادرت به صدور رای می‌نماید.
ابطال اجراییه بانکی یکی از موارد مهمی است که بیشتر افرادی که تسهیلات بانکی دریافت میکنند، در صورت عدم پرداخت به موقع اقساط ممکن است با آن روبه‌رو شوند. تنظیم درخواست و طی‌کردن مراحل ابطال اجراییه ثبتی به فردی توانمند و آگاه به مباحث قانونی کشور نیاز دارد. چرا که اگر ندانید چه مدارکی را در زمان مشخص به چه مرجعی ارائه دهید، ممکن است اموال (ملک) خود را با قیمت کمتر از ارزش واقعی از دست بدهید و این یک ضرر سنگین برایتان خواهد بود.
اگر می‌خواهید خودتان طرح دعوی را تنظیم کنید، امیدواریم این مطلب راهنمای خوبی برایتان بوده باشد. اما پیشنهاد می‌کنیم کارتان را به کاردان بسپارید تا وکیل متخصص و آگاه به قوانین، مشکلات مربوط به اجراییه بانکی شما را شناسایی و راه‌حل‌های مناسبی را برای ابطال آن ارائه کند.
