مطمئنا شمایی که در حال مطالعه‌ی این مقاله هستید، بارها با خرید بیمه نامه و تنظیم سند آن سر و کار داشته و دغدغه‌ی تعیین میزان پوشش‌های مناسب بیمه نامه را تجربه کرده‌اید. پوشش‌ها (چه اصلی، چه اضافی) در هر سبد بیمه‌ای، اصلی‌ترین دلیل برای خرید بیمه نامه هستند؛ بنابراین آگاهی نسبت به آن‌ها مهم‌ترین فاکتور در پرداخت حق بیمه و دریافت خدمات از شرکت‌های بیمه می‌باشد. از طرفی نمی‌توان انتظار داشت که به طور دائم در حال یادگیری و به خاطر سپردن اطلاعات بیمه‌ای باشیم؛ در نتیجه مشورت با یک کارشناس، نماینده یا کارگزار مطلع و باتجربه راه حل این دغدغه است و ما مفتخریم که اعلام کنیم، بیمچه در کنار باسابقه‌ترین افراد در صنعت بیمه، آماده‌ی ارائه‌ی مشاوره رایگان و موثر، بر اساس شرایط منحصر به فرد شما در حوزه‌های متعدد بیمه به خصوص بیمه‌های مسئولیت می‌باشد.
در این مقاله قصد داریم تعدادی از پوشش‌های اضافی (کلوزها) اساسی بیمه مسئولیت کارفرما در قبال کارکنان را بررسی کنیم. هرچند لازم است به این نکته توجه داشته باشید که هر یک از این کلوزها نکات جداگانه و بسیار مهمی دارند که به مرور در رابطه با آن‌ها نیز صحبت خواهیم کرد.
یک: کلوز مسئولیت پیمانکاران فرعی
کارفرمای یک ساختمان در حال ساخت(کارگاه)، در طول مدت فعالیت خود، با پیمانکاران متعددی مانند برق‌کار، گچ‌کار، آراماتوربند و ... همکاری دارد. هر کدام از این پیمانکاران، نیروهای خود را به همراه دارند و با پایان کار محل کارگاه را ترک خواهند کرد؛ اما مسئولیت نیروهای پیمانکار، حین انجام کار در کارگاه به عهده‌ی کارفرمای اصلی بوده و کارفرما بایستی ضمن ایمن کردن محیط کارگاه از هر لحاظ، در صورت بروز حادثه نیز پرداخت خسارت را به عهده بگیرد. خرید کلوز پیمانکاران فرعی -به شرط اثبات تقصیر کارفرما- شرکت بیمه را در پرداخت خسارت به نیروهای فرعی متعهد می‌کند. در این کلوز حتما باید تعداد نیروهای فرعی قید شود تا ضریب نیروی کار صحیح باشد.
دو: کلوز مسئولیت مهندسین ناظر و مشاور
همان‌طور که از اسم «مهندسین ناظر و مشاور» برمی‌آید، بخش قابل توجهی از نظارت بر فعالیت یک پروژه ساختمانی به عهده‌ی مهندس ناظر و مشاور آن پروژه است؛ در نتیجه به همان میزان نیز مسئولیت این افراد در محیط کارگاه تعریف می‌شود و در هنگام بروز برخی حوادث بایستی پاسخگو باشند. به عنوان مثال، اگر به دلیل نزدیکی محیط کارگاه با کابل‌های برق، کارگری دچار برق گرفتگی شود، علاوه بر قصور کارفرما و کارگر، درصد قابل توجهی از خسارت بر عهده مهندس ناظر است؛ چرا که مهندس ناظر موظف بوده دوماه پیش از شروع پروژه برای ایمن سازی کابل‌ها، با اداره برق مکاتبه داشته باشد. در نتیجه مسئولیت بخشی از پرداخت خسارت اعلام شده با مهندس ناظر خواهد بود. خرید کلوز مسئولیت مهندسین ناظر و مشاور، شرکت بیمه را به پرداخت درصد قصور مهندس ناظر و مشاور پروژه متعهد می‌کند.
سه: کلوز خسارت وارده به شخص کارفرما، پیمانکار، مهندس پروژه
یکی از اتفاقات که ممکن است در کارگاه دردسرآفرین باشد، آسیب دیدگی شخص کارفرما، پیمانکار یا مهندس پروژه، در اثر بروز حادثه است. در این موارد، بیمه مسئولیت کارفرما در قبال کارکنان به صورت پایه پرداخت هیچ خسارتی را به عهده نمی‌گیرد؛ اما با خرید کلوز خسارت وارده به شخص کارفرما، پیمانکار، مهندس پروژه -بدون در نظر داشتن درصد قصور- شرکت بیمه مسئول جبران خسارت ناشی از حادثه خواهد بود. البته تنها در صورتی که حادثه در محوطه کارگاه رخ داده باشد.
چهار: کلوز خسارت جانی اشخاص ثالث
منظور از شخص ثالث در این کلوز، هر فردی نامرتبط با پروژه است که در محل کارگاه دچار حادثه شود. در این شرایط مسئولیت حادثه و جبران خسارت با کارفرما خواهد بود؛ چراکه کارفرما موظف است از ورود افراد غیر مرتبط به حوزه فعالیت و همچنین سرایت خطرات احتمالی به بیرون از کارگاه جلوگیری نمایند. بیمه مسئولیت کارفرما در قبال کارکنان، به صورت پایه تعهدی بر جبران خساراتی از این دست ندارد؛ اما با خرید کلوز خسارات جانی اشخاص ثالث -در صورت اثبات قصور کارفرما- شرکت بیمه متعهد به پرداخت خسارت به اشخاص ثالث خواهد شد.
پنج: کلوز تعدد دیات ( دیه دوم )
بعضا ممکن است در اثر بروز حادثه‌ای در محل کار، آسیب‌های جبران ناپذیری مانند نقص عضو، قطع نخاع و ... برای کارکنان حاضر در مجموعه اتفاق بیفتد، که برآیند مبلغ خسارت بیش از یک دیه کامل باشد. پرداخت مابه التفاوت این مبلغ بر عهده کارفرما می‌باشد که با خرید کلوز تعدد دیات یا دیه دوم، بیمه‌گر عهده‌دار آن خواهد شد.
شش: کلوز مابه التفاوت افزایش دیه هر سال
در ابتدای هر سال، مبلغ دیه توسط قوه قضائیه اعلام می‌شود. فرض کنید روند تعیین خسارت یک حادثه، بیش از یک سال به طول بیانجامد و حکم نهایی دادگاه، پرداخت دیه باشد. از آنجا که پرداخت دیه باید به نرخ روز باشد (یوم‌الاداء) و مبلغ آن نسبت به سال قبل افزایش داشته است، پرداخت این مابه التفاوت، برعهده کارفرما می‌باشد. با خرید کلوز مابه التفاوت افزایش دیه هر سال، در مواردی مانند مثال بالا، پرداخت مبلغ افزایش دیه به عهده‌ی شرکت بیمه خواهد بود. این کلوز تا سقف ۴ سال افزایش دیه، قابل خریداری است.
هفت: کلوز اماکن وابسته به کارگاه
ممکن است یک محوطه‌ی کارگاهی، فضاهای وابسته‌ای مانند: انبار، سالن غذاخوری، خوابگاه و... داشته باشد، که البته امکان بروز حادثه در این مکان‌ها صفر نیست. اگر این اماکن در محل آدرس کارگاه واقع باشند، بیمه مسئولیت کارفرما در قبال کارکنان، به صورت پایه جبران خسارت بروز حادثه در این اماکن را به عهده خواهد گرفت؛ اما نکته‌ی قابل توجه زمانی است که اماکن وابسته، در آدرس دیگری غیر از محل کارگاه تعبیه شده باشند. در این صورت شرکت بیمه در هنگام وقوع حادثه، هیچ مسئولیتی بر جبران خسارت نخواهد داشت؛ مگر آنکه کلوز اماکن وابسته به کارگاه خریداری شده و آدرس دقیق آن‌ها در سند بیمه نامه ذکر شده باشد.
هشت: کلوز ماموریت خارج از کارگاه
کسب و کارهای زیادی هستند که لازم است در مدت ساعات کاری، محوطه‌ی کارگاه را ترک کرده و بخشی از فعالیت حرفه‌ای خود را خارج از محیط کار انجام دهند. به طور مثال: نصب در و پنجره، خرید روزمره، بازرسی و... . طبیعتا فعالیت در خارج از محوطه‌ی کارگاه خطرات احتمالی خود را برای مامور به همراه خواهد داشت. شرکت بیمه به صورت پایه در زمان وقوع حادثه برای ماموران خارج از کارگاه، مسئولیتی بر جبران خسارت ندارد؛ اما با خرید کلوز ماموریت خارج از کارگاه، در شرایطی که حادثه‌ای رخ دهد، شرکت بیمه مسئول پرداخت خسارت خواهد بود. به شرط آنکه: ۱. نام و تعداد ماموران در بیمه نامه ذکر شده و ۲. حادثه در ساعت کاری اتفاق افتاده باشد.
نه: کلوز حوادث نقلیه موتوری
در ابتدا باید عنوان شود که این کلوز وابسته به کلوز قبل است و حتما باید برای استفاده از این پوشش، هردو کلوز با هم خریداری شود. کلوز حوادث نقلیه موتوری، کلیه حوادث مربوط به وسایل نقلیه در محوطه کارگاه، اعم از موتورسیکلت، سواری، باری، لودر، لیفتراک و ...، چه در حالت حرکت و چه سکون، را پوشش می‌دهد. شرط مهم پرداخت خسارت در این کلوز، داشتن گواهینامه مخصوص همان وسیله توسط راننده می‌باشد.
ده: کلوز مطالبات سازمان تامین اجتماعی
طبق قوانین کار جمهوری اسلامی ایران ، هر کارفرمایی که نیروی کار در اختیار دارد، موظف به بیمه کردن وی نزد سازمان تامین اجتماعی می‌باشد؛ در غیر این صورت جریمه سنگینی در انتظار کارفرما خواهد بود.
حال فرض کنیم که فردی در محل کار دچار حادثه و در نتیجه ازکارافتادگی شود. طبق ماده ۶۶ قانون تامین اجتماعی، این سازمان موظف است که هزینه درمان، غرامت از کار افتادگی و مستمری ماهیانه را به فرد آسیب دیده پرداخت نماید؛ اما نکته قابل توجه اینجا است که در صورت اثبات قصور کارفرما در حادثه، سازمان تامین اجتماعی این حق را دارد تا تمام این مبالغ را از کارفرما مطالبه کرده و اگر کارفرما در پرداخت خسارت به این سازمان کوتاهی کند، سازمان تامین اجتماعی می‌تواند محل کسب وی را پلمپ و اموال و حساب بانکی کارفرما را توقیف نماید. تبصره‌ای در این ماده عنوان شده است که در شرایطی که کارفرما معادل ۱۰ سال حقوق فرد آسیب دیده را (به نرخ روز)، به سازمان تامین اجتماعی پرداخت کند، روند شکایت به پایان خواهد رسید. اما از آنجا که این خسارت، مبلغ سنگینی را در بر می‌گیرد، خرید کلوز مطالبات تامین اجتماعی، مسئولیت پرداخت تمامی خسارتی که متوجه سازمان تامین اجتماعی شده است را بر عهده شرکت بیمه‌گر خواهد گذاشت. لازم است بدانید که این کلوز مهم‌ترین دلیل تهیه‌ی بیمه مسئولیت و البته گران‌ترین پوشش آن می‌باشد.
یازده: کلوز پرداخت خسارت بدون رای دادگاه
بعد از وقوع هر حادثه‌ای در محوطه کارگاه، بایستی در حضور کارشناسان بیمه و نیروی انتظامی پرونده مربوطه تشکیل و به مراجع ذی صلاح برای رسیدگی ارجاع گردد. تا صدور رای نهایی دادگاه ممکن است زمان طولانی و فرسایشی را شاهد باشیم. کلوز پرداخت خسارت بدون رای دادگاه این امکان را فراهم می‌سازد که به محض تعیین میزان خسارت از جانب شرکت بیمه، بدون نیاز به رای دادگاه، پرداخت انجام گردد. قابل توجه است که این کلوز بسیار ارزان و در برخی شرکت‌ها رایگان می‌باشد.
دوازده: کلوز پرداخت هزینه‌های پزشکی بدون اعمال تعرفه
هر ساله تعرفه‌ی هزینه‌های پزشکی، درمان و تشخیص توسط دولت تعیین و به متخصصین امر اعلام می‌شود. (این تعرفه‌ها تنها مختص مراکز دولتی است.) حال فرض کنید که حادثه‌ای برای یکی از کارکنان در محل کار رخ دهد و بر حسب نیاز روند درمان فرد آسیب دیده در مراکز غیردولتی انجام پذیرد. نکته قابل توجه اینجا است که پوشش پایه بیمه مسئولیت صرفا تا حداکثر تعرفه دولتی را پرداخت می‌کند؛ درنتیجه پرداخت مابقی هزینه‌های پزشکی کارگر به عهده‌ی کارفرما خواهد بود. خرید کلوز پرداخت هزینه‌های پزشکی بدون اعمال تعرفه این مابه التفاوت را نیز بر عهده بیمه‌گر خواهد گذاشت.
