موضوع چالش بهمن ماه طاقچه، کتابی است از ادبیات ژاپن . شاید اکثر ما کمتر برای مطالعه به سراغ ادبیات ژاپن و نویسندههای ژاپنی برویم. ولی با خواندن و شناخت این داستانها با نوع خاصی از ادبیات آشنا میشویم که تاحدودی در سبکِ نوشتن و موضوع، با ادبیات کشورهای دیگر متفاوت است و همین تفاوت برای بسیاری از خوانندهها لذتبخش و جذاب است.
کتابی که برای این موضوع انتخاب کردم، «فداکاری مظنون x» است. این کتاب نوشتهی نویسنده بزرگ ژاپنی «کیگو هیگاشینو» است که با چند رمان زیبا توانسته است درمیان خوانندههای کشورهای دیگر از جمله ایران شناخته شود.
من قبل از این کتاب، دو رمان زیبای دیگر از این نویسنده به نامهای «خانهای که در آن مرده بودم» و «بدخواهی» خوانده بودم و بسیار از روند اتفاقات و تعلیقهای به موقع آنها لذت برده بودم و علاقهی زیادی داشتم که داستان دیگری نیز از این نویسنده بخوانم.
«کیگو هیگاشینو» متولد ۲۴ فوریه ۱۹۸۵ است و اکنون ۶۲ سال سن دارد. او تاکنون برندهی جایزههای ادبی بسیاری از ژاپن، امریکا و فرانسه شده است. هیگاشینو تنها ادبیات جنایی مینویسد و گاهی در زمینهی ادبیات کودکان نیز فعالیت میکند.
کتاب «فداکاری مظنون x» از این نویسنده، برندهی چهار جایزه ادبی در ژاپن و نامزد جایزهی ادبی ادگار و جایزهی ادبی بَری شده است.
شناسنامهی کتاب:
نام اثر: فداکاری مظنون x
نویسنده: کیگو هیگاشینو
ترجمه: محمد عباسآبادی
ناشر: انتشارات چترنگ
تعداد صفحات: ۳۷۶ صفحه
در کتاب «فداکاری مظنون x» هدف پیدا کردن معمای قتلی است که بر اساس مسئلهای ریاضی طراحی شده است.
زنی جوان به نام "یاسکو" با دخترش "میساکو" در خانهای کوچک زندگی میکند. یاسکو پنج سال است که از شوهرش جدا شده و برای فرار از او و اذیتهایش به این شهر پناه آورده است. در رستورانی که غذای بیرونبر تهیه میکنند مشغول به کار است و زندگی خود و دخترش را تأمین میکند.
در همسایگی یاسکو، مردی به تنهایی زندگی میکند به نام "ایشیگامی". او در واقع ریاضیدانی باهوش است که در یک مدرسهی خصوصی معلم ریاضی است و استعداد زیادی در طرح مسئله و حل کردن مسائل پیچیدهی ریاضی دارد.
در ابتدا نویسنده ما را با شخصیت خاص ایشیگامی آشنا میکند. از نوع زندگی و خصوصیات اخلاقی او تا مسیری که هر روز از خانه به مدرسه طی میکند و آدمهایی که در این مسیر میبیند و تفکرات او دربارهی هریک از این آدمها.
ایشیگامی مردی درونگرا است که دوست ندارد با دیگران وقت بگذراند و زندگی به تنهایی را ترجیح میدهد ولی بعد از آمدن مادر و دختری به خانهی کناری، او حس خاصی را تجربه میکند که تابهحال درخود سراغ نداشته است!
مادر که درواقع همان یاسکو است متوجه احساسات مرد به خود نمیشود . ولی صاحبان رستورانی که یاسکو در آن کار میکنند متوجه عشق ایشیگامی به یاسکو میشوند.
ایشیگامی هر روز برای تهیهی ناهار به آن رستوران میرود و روزهایی که یاسکو شیفت کاری ندارد، از ایشیگامی هم خبری نمیشود!
داستان در جایی شروع میشود که ناگهان سروکلهی شوهر سابق زن پیدا میشود و خود را به خانهی آنها میرساند و به زور داخل خانه میشود. دختر یاسکو که درواقع از ازدواج دیگری بوده است، از حضور مرد در خانه عصبانی میشود و پس از درگیری با او و دخالت مادر برای نجات دخترش، مرد توسط آنها خفه و کشته میشود!
این ماجرا درواقع نقطهی شروع داستان است و تفاوت بزرگ این رمان جنایی با دیگر آثار این ژانر در همین است که نویسنده در همان ابتدا صحنهی قتل، مقتول، قاتل و حتی انگیزهی قتل را نیز به ما نشان میدهد. ولی این موضوع به هیچوجه سبب نمیشود که با داستانی بدون هیجان و پیچیدگی سروکار داشته باشیم بلکه ما را درگیر روندی میکند که پلیس برای حل این معما با آن مواجه است.
ایشیگامی که درواقع همسایهی دیوار به دیوار آنها است، با شنیدن سروصدا متوجه اتفاق میشود و میخواهد که اجازه دهند در پنهان کردن جسد کمکشان کند. و مادر و دختر که بسیار ترسیده بودند این کمک را قبول میکنند.
درواقع با دخالت ایشیگامی در این حادثه، پروندهی قتلی ساده که شاید به آسانی قابل حل شدن بود، به چالشی بزرگ و سخت برای پلیس تبدیل شد.
ایشیگامی با ذهن فعال و هوش ریاضی خود صحنهی قتل را به نوع دیگری تغییر میدهد، عوامل دیگری در ماجرا وارد میکند و طوری برنامهریزی میکند تا هم یاسکو و هم دخترش دلیل قانعکنندهای برای نبودن در محل جرم داشته باشند.
از نکات مثبت این کتاب پایان غافلگیر کنندهی آن است. با اینکه خواننده در ابتدا همه چیز را میداند و به نظر نمیآید که ماجرا جور دیگری باشد، ولی در اخر به شدت غافلگیر میشود و متوجه دلیل ناکامیهای پلیس در روند حل این پروند میشود!
کتاب در انتها چندین غافلگیری بزرگ داشت که از مهمترین آنها میشود حقیقت ماجرای قتل را نام برد و دیگری، تصمیم عجیبی است که ایشیگامی در انتهای کتاب میگیرد. تصمیمی که درواقع از همان ابتدای وارد شدنش به این ماجرا گرفته بود ولی خواننده تا آخر کتاب از آن باخبر نمیشود.
در آخر خواندن این داستان جنایی زیبا و متفاوت را به دوستداران رمانهای معمایی و همچنین ادبیات ژاپن پیشنهاد میکنم.
میتوانید کتاب را از اپلیکیشن طاقچه در لینک زیر تهیه کنید.