در حالی که رسانههای سینماییِ جریان اصلیِ انگلیسیزبان روز به روز دارند تعطیل میشوند یا افت میکنند و عدد و رقمهای سایتهای متاکریتیک و راتن تومیتوز جایشان را پر میکند سوالی که پیش میآید این است که نقد سینمایی خوب از کجا بخوانیم؟ من اینجا سعی کردم تجربیاتی که این مدت از سایتها و بخصوص وبلاگهای سینمایی به دست آوردم را به صورت خلاصه بنویسم.
در کانال تلگرامی سینما لوسیدا عضو شوید.
نکته ۱: اینترنت یک قبرستان بزرگ است. خیلی از سایتهای خوب ناگهان حذف شدند انگار که اصلا وجود نداشتند. برای دسترسی به این سایتها باید از Wayback Machine استفاده کنید. یک سری از مجلات هم قسمتی از آرشیوشان را از دست دادند که به همین طریق باید به آنها دسترسی پیدا کنید.
۱- منتقدهای بد
یادمان نباید برود که اینترنت همچنین یک زبالهدانی بزرگ است. اکثر سایتها و مجلات تعدادی صفحهپرکن قراردادی به نام منتقد دارند که پرسروصدایند و توجهات زیادی به خودشان جلب میکنند اما حرفی برای گفتن ندارند. برای همین بهتر است همان اول دورشان را خط بکشیم.
چند مثال: جسیکا کیانگ (پلیلیست، ورایتی، نیویورک تایمز)، بیلگه ابیری (وولچر)، دیوید ارلیچ و اریک کان (ایندیوایر)، استفانی زاخارک (تایم)، پیتر برادشاو (گاردین)، ریچارد برودی (نیویورکر)، پیتر دبروژ (ورایتی)، جیمز براردینلی (ریل ویوز)، مایک دی انجلو (ای وی کلاب)، جاناتان رامنی (سابقا در فیلم کامنت)، جاستین چنگ (لس آنجلس تایمز)، لئوناردو گوی (موبی)، اوون گلایبرمن (ورایتی)، تقریبا تمام منتقدان سینمایی مجلات انگلیسی زبان مربوط به گیم و ...
از منتقدان قدیمی و معروف، به طور خاص، پالین کیل را میتوانید کنار بگذارید. برای خواندن یکی از بدترین نوشتههای این منتقد، نقد فیلم هالووین را پیشنهاد میکنم!
۲- شارحها
منتقدانی که یک کامیونیتی دور خود جمع کردهاند و مدام به نوشتههای مورد علاقهشان ارجاع میدهند. خواندن نوشتههای این منتقدان برای آشنایی با نوشتههای سینمایی دیگر بسیار مفید است.
- آدرین مارتین: نوشتههای این منتقد از لحاظ ارجاع به نوشتههای درخشان سینمایی و مرکزیت در جریان سینهفیلی آنلاین اهمیت دارد. مارتین به همراه آلوارز لوپز از منتقدین پرکار در حوزهی ویدئواسی هستند.
- گیریش شامبو: چرخش فعلی این منتقد (بخصوص بیانیهی سینمایی بیمزهاش) چندان برای من خوشایند نبوده اما در هر حال گذشتهی قابل توجهی بخصوص در اینترنت داشته است و در حال حاضر از سردبیران مجلهی فیلمکوارترلیست.
- کاترین گرنت: با وبلاگ film studies for free نوشتههای رایگان در مورد سینما را جمعآوری میکند.
۳- جمعآوری نوشتهها
منتقدان قدیمیتر و برجستهای که نوشتههایشان توسط طرفداران یا خودشان جمعآوری شده است.
- سرژ دنه
- کریس مارکر: شامل نوشتههایی از و یا دربارهی کریس مارکر
- ژاک ریوت: شامل نوشتههایی از یا دربارهی ژاک ریوت
مطلب مورد علاقه: On and about film در نقد رویکرد دیوید بوردول
- دن سالیت
- مانی فاربر (لترباکسد)
- اندرو ساریس (لترباکسد)
- اریک رومر (لترباکسد)
- دیو کر (لترباکسد)
- کیوشی کوروساوا (لترباکسد)
تقریبا تمام نوشتههای مککیبین و دنه پیشنهاد میشود.
۴- منتقدهای روز
۱-۴- لترباکسدیها
- فیلیپه فورتادو: دارای وبلاگ
مطلب مورد علاقه: نقد فیلم ۱۹۱۷
- کلبر مندونسا فیلیو (به زبان پرتغالی)
- لارنس گارسیا (دارای وبلاگ)
مطلب مورد علاقه: نقد تویین پیکس
- منتقدانی که در میان نوشتههایشان شاید بتوان نوشتهی خوبی پیدا کرد: پاتریک پرزیوسی، اسکات تافویا، ویلو مکلی، نیل بهادور، آلیس استور، پیتر لابوزا، مایکل سیسینسکی
۲-۴- غیرلترباکسدیها
- زک کمپل: وبلاگنویس محبوب فعلی من که در مورد موضوعات مختلفی با تمرکز بر جامعهی post-literate مینویسد.
مطلب مورد علاقه: در جستجوی نگاه خیرهی زنانه
- جنویو یو
- جوردن کرانک و دنیل کسمان
۵- مجلات
- لولا (Lola): مجلهی تعطیلشدهی آنلاین به سردبیری آدرین مارتین و گیریش شامبو که شامل مقالاتی از منتقدهای برجسته از جمله نیکول برنز، شیگههیکو هاسومی، لوک موله و ... بود.
- روژ (Rouge): مجله تعطیل شده آنلاین به سردبیری هلن بندیس، آدرین مارتین و گرنت مکدونالد که همانند لولا مجموعهای از بهترین منتقدها را دعوت کرده است.
- اسکرینینگ د پست (Screening the Past): یکی دیگر از مجلات تعطیلشده با سردبیری آدرین مارتین
- سبزیان (Sabzian): وبسایت فعال و جذابی از بلژیک که مطالب اورژینال، پروندهها (به عنوان مثال پرونده هونگ سانگ سو) و ترجمههای قابل توجهی (به عنوان مثال ترجمههای فریدا گرف) دارد.
- سنسز آو سینما (Senses of Cinema): یکی از بهترین مجلات آنلاین سینمایی که از سال ۱۹۹۹ فعال است. منتقدانی از جمله تونی مککیبین، توماس السسر، برنیس رنو، دنیل فرفکس (از سردبیران پیشین)، ویلر وینستون دیکسون، فرگوس دیلی، دیوید ملویل و غیره در آن نوشتهاند.
- فیلم کامنت (Film Comment): مجلهی معروف تعطیلشدهی لینکلن سنتر که هرازگاهی منتقدان خوبی از جمله دنیس لیم و کنت جونز برای آن نوشتهاند. وبسایت مجله هنوز فعال است.
- سایت اند ساوند (Sight & Sound): نوشتههای اخیر منتشر شده در این مجلهی پرسابقه بیشتر ناامید میکند اما هنوز بخاطر اعتبار گذشته منتقدان خوبی با آن همکاری میکنند.
- سینماسکوپ (Cinema Scope): مجلهی کانادایی با سردبیری مارک پرانسون. نویسندگان دائمی چندان چنگی به دل نمیزنند اما منتقدهای خوبی از جمله کوئنتین با این مجله همکاری داشتند و بعضا مقالات تند و جنجالی نوشتند.
مطلب مورد علاقه: کوئنتین درباره بازیهای وحشی، حمله بیل کرون به کتاب ریچارد برودی درباره گدار
- ریورس شات (Reverse Shot): با سردبیری مایکل کورسکی که همانند سینماسکوپ مجموعهای از نوشتههای خوب و بد است.
مطلب مورد علاقه: تونی مککیبین در مورد زنی در ساحل هونگ سانگ سو
- فیلم کوارترلی (Film Quarterly)
- لا فوریا اومانا (La Furia Umana): مجلهی ایتالیایی که در هر شماره چند مطلب به زبان انگلیسی و در بعضی شمارهها منتقدای برجستهای دارد
- ترانزیت (Transit): مجلهی اسپانیایی زبان که چندین مقاله و پرونده به زبان انگلیسی دارد.
- دسیست فیلم (Desist Film): وبسایت اسپانیایی زبان که مطالبی به زبان انگلیسی دارد.
- د فیلم کرانت (De Film Krant): وبسایت هلندی که ویدئواسیهای مارتین/لوپز را منتشر میکند و مطالبی به ربان انگلیسی دارد (مانند نامههای ژانگهکه و ویراستاکول)
تعداد زیادی مجلهی آکادمیک سینمایی وجود دارد که منتقدهای برجسته گاهی در آن مینویسند اما با توجه به ذات آکادمیک بودن (یعنی تولید مزخرفات زیاد) در اینجا معرفی نشدند. نوشتههای قابل قبول را میتوانید از وبلاگ یا توییتر کاترین گرنت پیدا کنید.
۶- دستهی فرانکوفیلها
تعدادی از سینهفیلهای غالبا جوان و مسلط به زبان فرانسوی که تلاش دارند سنت انتقادی فرانسه رو به فضای انگلیسیزبان بیاورند. بالاخره مجلات کایهدوسینما و ترافیک (تا آنجایی که ترجمهها نشان داده) از معدود مجلاتی هستن که با کمی افت و خیز کیفیت خودشان را حفظ کردند.
پینوشت: این وبلاگها بخاطر ترجمهها معرفی شدند نه نوشتههای خود افراد
- کینو اسلنگ (Kino Slang): وبلاگ اندی رکتور، منتقد و پروگرمر که از قدیمیترین وبلاگهای این دستهست.
مطلب مورد علاقه: مطالب خوب زیاده ولی آخرین مطلبی که خواندم و دوست داشتم نوشتههای بیل کرون درباره مانتی هلمن
- هنر هفتم (The Seventh Art): بهترین وبلاگ این لیست از سریکانس سرینیواسان که از پرکارترین مترجمها در حال حاضر است
مطلب مورد علاقه: چهار کتاب از نقدهای لوک موله که دوتای آن درباره فریتز لانگ و سیسیل بی دمیل است
- سیهروزان نالان (Howling Wretches): وبلاگ رهاشدهی تد فنت، منتقد، مترجم و فیلمساز. فنت برای وبسایتها و مجلات مختلفی ترجمههایی از لوک موله، آلن برگالا، هارون فاروکی و … انجام داده است
مطلب مورد علاقه: سباستین کلرژه درباره حمله به کلانتری شماره ۱۳ جان کارپنتر
- سینماسپاراگوس (Cinemasparagus): وبلاگ کرگ کلر، از وبلاگنویسهای قدیمی و فعال، که شامل نوشتهها و ترجمههای این منتقد است.
مطلب مورد علاقه: امانوئل بوردو درباره ما با هم پیر نخواهیم شد موریس پیالا
- کایه دو سینما در لترباکسد: اکانتی در لترباکسد که چند روز یکبار ترجمه انگلیسی یکی از مقالات کایه را منتشر میکند.
مطلب مورد علاقه: سیلوی پیر و ژان لویی کومولی درباره چهرههای جان کاساوتیس
- جمعآوریهای من (My Gleanings): وبلاگ رهاشدهی جی دی کوپ که حاوی نکاتی کوچک از کایهدوسینما در فضای موج نو و جو اون دورانه
- نقد فیلم تورنتو (Toronto Film Review): وبلاگ دیوید دیویدسون که دارای ترجمهها و شرحهایی از نقد فرانسه و کایهدوسینماست
مطلب مورد علاقه: جمعبندی از واکنش مثبت کایهدوسینما به سینمای امنایتشیامالان
۷- سایتهای فارسی
- ویتاسکوپ: وبسایتی که تمام مطالبش چه تالیفی چه ترجمه ارزش خواندن دارد و میتوان گفت بهترین وبسایت سینمایی به زبان فارسی است. نوشتههای حسام امیری بخصوص پیشنهاد میشود.
- کوکر: وبسایتی به سردبیری وحید مرتضوی و مسعود منصوری، از وبلاگنویسان و همکاران مجلهی فیلمخانه
- فیلم پن: ترجمههای خوبی از بعضی منتقدان، مانند نوشتهی تونی مککیبین در مورد پرتوی سبز اریک رومر در این وبسایت پیدا میشود
- ایستار