ماری جوانا ماده ای است که از گیاه شاهدانه به دست می آید. این گیاه معمولاً خشک می شود، آسیاب می شود و دود می شود (در کاغذ، مانند سیگار، یا در لوله، مانند تنباکو). ماری جوانا به شکل “خوراکی” نیز استفاده میشود. خوراکی های آن مانند محصولات پخته شده و آب نبات، که حاوی یک یا هر دو ماده فعال ماری جوانا هستند که عبارتند از: تتراهیدروکانابینول (THC) یا کانابیدیول (CBD). خوراکی ها مانند سیگار کشیدن اثرات یکسانی دارند، با مدت زمان متفاوتی بین مصرف و احساس اثرات.
راه های مختلفی برای استفاده از ماری جوانا وجود دارد. برخی از افراد یک ماده رزین مانند (محصول جانبی ساختارهای کریستال مانند که از برداشت یا دود کردن گل حشیش به دست میآید) مصرف میکنند که سطح بسیار شدیدتری تولید میکند. این ماده که اغلب به عنوان “موم” نامیده می شود، ممکن است یک مایع چسبناک، یک ماده موم مانند، یا یک ماده سخت و متبلور شبیه به آب نبات سخت باشد که معمولاً بخار می شود و استنشاق می شود. اغلب در تولید آن از بوتان یا ایزوپروپیل الکل استفاده میشود که می تواند خطری باورنکردنی برای مصرف کننده داشته باشد.
ماری جوانا در برخی ایالت های آمریکا قانونی و در برخی دیگر غیرقانونی است. در برخی ایالت ها، فقط استفاده پزشکی قانونی است. برخی دیگر نیز ماری جوانای تفریحی را قانونی کرده اند. از نظر پزشکی، ماری جوانا برای کاهش استرس و درد و افزایش اشتها استفاده می شود. به صورت تفریحی، ماری جوانا برای اثرات آرام بخش آن استفاده می شود. در برخی کشورها نیز روند قانونی سازی آن در جریان است. نامهای خیابانی برای ماری جوانا عبارتند از: Pot، Dope، Ganja، Grass، Mary Jane، Reefer و Weed.
ماری جوانا یک داروی روانگردان است که ادراک را تغییر می دهد. ماریجوانا حاوی THC است که نوعی ترکیب شیمیایی میباشد و باعث ایجاد روانگردانی این دارو میشود. THC همچنین قدرت تاثیر ماده را تعیین می کند. اثرات ماری جوانا ممکن است برای همه متفاوت باشد و به نحوه مصرف آن بستگی دارد. سیگار کشیدن ماریجوانا نسبت به مصرف خوراکی آن سریعتر و با عمر کوتاه تری اثر میکند.
موم یا خرد شده آن فوراً روی کاربر تأثیر می گذارد و بسته به غلظت THC ممکن است ساعت ها باقی بماند. اثرات ماری جوانا عبارتند از: احساس خوشبختی، توهمات خفیف، افزایش اشتها و کاهش اضطراب. در سال 2020، 34.5 درصد از جوانان 18 تا 25 ساله در آمریکا مصرف ماری جوانا را گزارش کردند. در جمعیت بزرگسالان بالای 26 سال و نوجوانان بین 10 تا 17 سال به ترتیب 16.3 درصد و 20.1 درصد است.
این ماده اخیرا در پارتی های مختلف و جشنها همراه با برخی از مواد غذایی به وفور مصرف میشود. گاهی اوقات نوجوانان و جوانان بدون اطلاع با استفاده از نوشیدنی ها، کیک ها، سالاد و برخی از غذاها مانند آبگوشت دچار مسمومیت ناشی از ماریجوانا میشوند.
مصرف ماری جوانا در بسیاری از افراد موجب علائم اضطرابی شدید حتی حملات پانیک میشود. گزارش شده است دربرخی از موارد با یکبار استفاده از ترکیبات ماریجوانا فرد دچار پانیک برای ماه ها تا سالها میشود و در بسیاری از موارد نیز مقاوم به درمان میشوند.
اختلالات خلقی و پرخاشگری پس از مصرف ماریجوانا بسیار گزارش میشود. فرد افسردگی ، بی قراری، مشکلات خواب و مشکلات ارتباطی پیدا میکند.
یکی از عوارض شایع مصرف ماریجوانا سندروم بی انگیزگی است (Amotivation syndrome ).در اینصورت فرد حس و حال انجام فعالیتهای روزمره و طبیعی خود را ندارد. کاملا بی انگیزه و بدون هدف میباشد و نمیتواند برنامه ریزی برای آینده خودش داشته باشد.
مصرف دراز مدت ماریجوانا موجب سرطانهای ریه، اختلالات کروموزومی، نقایص مادر زادی، مختل شدن فعالیت طبیعی سلولهای جنسی (اسپرم) میشود.
یکی از وخیم ترین عوارض دراز مدت مصرف ماریجوانا اسکیزوفرنی است که در بسیاری از موارد ممکن است برگشت ناپذیر باشد. توهمات، هذیان ها، رفتارهای غیر سازمان یافته، صحبتهای غیر سازمان یافته و افکار پارنوئیدی، خشونت، پرخاشگری و حمله وری از نشانه های آن است. در اینصورت درمانهای بستری توصیه میشود.
در بسیاری از موارد بخاطر فراموشی ناشی از مصرف قادر به یاداوری اتفاقات گذشته نیستند. گاهی اوقات ممکن است تحت تاثیر این ماده یا سایر موادی که همراه با آن استفاده میشود فرد مورد تجاوز جنسی قرار بگیرد. پس جرائم جنسی نیز از عوارض مصرف آن محسوب میشود.
از عوارض کشنده ماریجوانا میتوان به حملات تشنجی و کما اشاره کرد که نهایتا منجر به مرگ میشود.
اعتیاد به ماری جوانا را می توان بصورت بالینی تشخیص داد و این اعتیاد میتواند تأثیر منفی زیادی بر زندگی فرد داشته باشد. افراد می توانند وابستگی روانی به ماری جوانا تجربه کنند، به همان شکلی که در سایر اعتیادها ایجاد می شود.
هنگامی که فردی از ماری جوانا استفاده می کند، گیرنده های کانابینوئیدی در مغز توسط یک انتقال دهنده عصبی به نام آناندامید فعال میشوند. THC عملکرد انتقال دهنده های عصبی طبیعی مانند آناندامید را تقلید می کند و آن را مسدود می کند. تا جایی که در نهایت و پس از استفاده طولانی مدت، بدن دیگر به تنهایی آناندامید کافی تولید نمیکند.
به طور کلی، اعتیاد به ماری جوانا (همچنین به عنوان اختلال مصرف حشیش/ماریجوانا شناخته می شود) تنها در موارد شدید تشخیص داده میشود. طبق CDC، از بین کسانی که از ماری جوانا استفاده میکنند، تقریباً از هر 10 نفر 3 نفر واجد شرایط اختلال مصرف یا اعتیاد هستند. با این حال، خطرات در افرادی که مصرف دارو را در سنین نوجوانی شروع کردهاند و در افرادی که بیشتر مصرف میکنند افزایش مییابد.
تحقیقات اخیر نشان می دهد افرادی که مصرف ماری جوانا را قبل از 18 سالگی شروع می کنند، 4 تا 7 برابر بیشتر از همتایان مسن خود در معرض ابتلا به اعتیاد به مصرف ماری جوانا هستند. وابستگی به این ماده زمانی اتفاق میافتد که مغز خود را با دارو و انتقالدهندههای عصبی اندوکانابینوئید تولید شده خارجی سازگار میکند و در نتیجه حساسیت و تولید آن چیزی که به طور طبیعی ایجاد میشود کاهش مییابد.
نشانههای رایج مصرف مشکلساز و اعتیاد به ماریجوانا شامل موارد زیر است، اما تنها به موارد زیر محدود نمیشود:
ماریجوانا از دیرباز بهخاطر تشابههایی که بین کسانی که ماریجوانا مصرف میکنند (معمولاً در سنین نوجوانیشان) و سپس با مواد سختتر ادامه میدهند بهعنوان داروی دروازهای نامیده میشود. با این حال، به طور کلی ارتباط واضحی بین مصرف ماری جوانا و مواد مخدری مانند کوکائین، هروئین، یا متا ثابت نشده است. در حالی که برخی مطالعات وجود دارد مانند مصرف الکل در اکثر افرادی که ماری جوانا مصرف میکنند از سایر مواد مخدر سخت تر استفاده نمیکنند.
موسسه ملی سوء مصرف مواد مخدر (NIDA) می گوید که عناصر و شرایطی مانند محیط اجتماعی که یک فرد در آن رشد می کند به همان اندازه مهم و تاثیرگذار است. یک جایگزین برای فرضیه دروازه مواد مخدر این است که افرادی که در برابر مصرف مواد آسیبپذیرتر هستند، احتمالاً با مواد در دسترس مانند ماری جوانا، تنباکو یا الکل شروع میکنند و تعاملات اجتماعی آنها با دیگرانی که مواد مخدر مصرف میکنند شانس آنها را افزایش میدهد.
تصمیم گیری برای دریافت درمان برای اعتیاد به ماری جوانا می تواند سخت باشد. به ویژه زمانی که برخی احساس می کنند این کار غیر ضروری است. با این حال، بسیاری از افرادی که می خواهند بر اعتیاد غلبه کنند، نمی توانند به تنهایی این کار را انجام دهند. مهمترین چیزی که باید به خاطر داشته باشید این است که میتوانید این اعتیاد را شکست دهید.