تقریبا اواخر دهه هشتاد(اگه اشتباه میکنم بگید) بود که با فراگیر شدن گوشی های هوشمند در ایران نرم افزارهای فوق العاده جذاب و جالبی در ایران شروع به کار کردن که این نرم افزارها عمدتا برای سیستم عامل نوشتالژیک جاوا نوشته شده بودند و وقتی باهاشون کار میکردی،از شدت جذابیت هرچی هورمون شادی و هیجان بود توی مغز انسان فوران میکرد.نرم افزارهایی که علم بشر رو به نهایت رسونده بودن و از جمله قابلیت های هیجان انگیزشون،این بود که میشد باهاشون پیامک متنی رایگان داد!
باورت میشه؟پیامک مفتی و سریع!!!! این تعریفی از دوستم درمورد گوشی لمسی جاواییش بود که اولین بار نیمباز رو نصب کرده بود و داخلش موفق شده بود تو اتاق(Room) شیرازیا عضو بشه و با 9 نفر دیگه که بعضیاشون اصلا شیرازی نبودن، چت بکنه(بگذریم که یکی از اون نُه نفر الان داره بچه های زیقوشو بزرگ میگنه)
اون سالها سالهای محبوبیت چت بود از نرم افزارهایی مثل نیمباز که با اینترنت 5 کیلوبایت بر ثانیه مثل جت پیامت میرفت گرفته تا نرم افزارهای تحت وبی که روز به روز به عاشقانشون اضافه میشد از جمله نازگل چت و طلاچت و رامسرچت چت فان خونه و ...چت و به امان چت.
یکی دو سالی گذشت و اون زمان دوران جولان دادن اندرویدی بود که نسخه های 1 و 2ش تازه به ثبات رسیده بود و همون حین ها بود که غول چینی تِن سِنت(با فیفتی سنت رابطه ای ندارن)نرم افزار چتی توسعه داد که علاوه بر پیامک رایگان(همین چت خودمون)میشد عکس و فیلم و صدا رو هم به دیگران بفرستی که به سرعت در ایران محبوب شد البته محبوبیت این مسنجر در ایران عجیب نبود چونکه دولت نرم افزارهای قدیمی تر رو سریع شناسایی و منحدم کرده بود چرا که در وهله اول فَساد زا بود و در وهله دوم درامدزایی مخابرات و اپراتورها از پیامک رو کاهش داده بود و چی بدتر از این؟
همین حین ملت شروع کردن به عضویت رگباری(یه چی تو مایه های حمله دزدان دریایی به جک اسپارو) تو ویچت تا جایی که این غول چینی مجبور شد به دلایلی عضویت ایرانیان رو تا مدت ها تعلیق کنه (چرا که ایرانیا خیلی عاشقش شده بودند و با فعالیت زیاد حسابی هزینه گذاشته بودن روی دست این شرکت)
هرچند ویچت بعدا این محدودیت رو برداشت و ایرانیا دوباره شاد و خرم گروه هاشونو تشکیل دادند اما چیزی نگذشت که شایعه شد دولت میخواد این سرویس رو هم ببنده و این ناراحتی زیادی بین مردم به وجود آورد اما به هر حال شد اونچه که نباید میشد و ویچت فیلتر شد.
اون زمان فیلترشکن ها به فراوونی امروز نبود و مردم به معنی واقعی کلمه یک شبه حیرون و ویلون شدن و کلا ویچت رو از دست دادن و با سرعت بسیار زیادی مهاجرت و طی چند روز به عضویت واتساپ و تلگرام( و یه چنتای دیگه) شدند و حتی یادمه روزهای اولیه این پیامرسانها به کندی زیادی مواجه شده بودن و واقعا فکر این همه کاربر رو نمیکردن.
چندی بعد دولت بالاخره حالت تهاجمی رو کنار گذاشت و موجودیت پیامرسان رو به عنوان یک موجودیت پذیرفت اما سیاست های اشتباه منجر به فیلترینگ مجدد تعدادی از مسنجر ها مثل وایبر و مدتی بعد بیتالک که قدرتمند ترین رقبای تلگرام محسوب میشدن (حتی محبوب تر و قوی تر از تلگرام) عرصه رقابت رو هرچه تنگ تر کرد تا حدی که کاربران در یک تنگنای شدید قرار گرفتند تا بین سه نرم افزار پرطرفدار تلگرام،تلگرام و تلگرام یکی رو برای گفتگو با دوستانشون بدون افتادن شماره(مشابه واتساپ نباشه)انتخاب کنند و این موشک آبی و سفید که به لطف سیاستمداران ایران، درگیر یک توفیق اجباری و درد شیرین شده بود تمامی کاربران رو به لطف ثروت هنگفت مدیرانش(و شاید بعدها حامیانش)درحالیکه کم امکانات ترین نرم افزار چت موجود(چت امن و خصوصی،گروه) بود موفق شد اکثریت کاربران ایرانی رو بدون هیچ زحمتی جذب کنه که همین هم باعث رشد و امکانات بیشترش در آینده شد.
بعد از این ماجرا رو هم که همه به یاد دارید و خوب میدونید چی شد...بازم مثل همیشه،تلگرام بسته میشه.
دولت های ایران در این سالها که استاد سیاست های غلط شده بودند تصمیم گرفتند سیاست غلط دیگه ای رو هم امتحان کنن (تا از دولت های مولداوی و زیمباوه تو این زمینه عقب نمونن و در گینس ثبت کنن)و با این تفکر که بازم میبندیم و مردم مجبور میشن به مسنجر های رانتی سروش و رفقا،مهاجرت کنند اقدام به فیلترینگ تلگرام کردند اما هرگز به رشد فیلتر شکن ها بین کاربران توجه نکرده بودند و این باعث شد تقریبا بعد از 6 ماه از فیلترینگ تلگرام و همه گیر شدن vpn ها تمامی کاربران عضو اون شبکه مجددا برگردند و همچنین پس از معرفی سرویس فیلترشکن درون برنامه ای تلگرام MTPROTO و تفکرات نخبگانه دوروف تقریبا تمامی فیلترینگ خنثی شد و تلگرام همچنان موند اما حالا فیلترشکن هایی در دست جوونا بود که فیلترینگ رو (در تمامی زمینه ها)مسخره خاص و عام کرد و این سیاست ها نهایتا باعث محبوبیت سایتهای پورنوگرافی و سایتهای اخبار یک طرفه سعودی و صهیونیستی در بین برخی از جوانان ایرانی شد(جمله آخر ربطی به مقاله کلی نداشت اما دلم میسوخت اگه نمیگفتم).
فی مخلص کلام : اگر بگوییم سیاستمداران ایرانی اساتید سیاست های غلط هستند اشتباه نگفتیم.اونها افرادی هستند که فیلترینگ رو به جهت حفظ امنیت اخلاقی اینترنت اختراع کردند اما با دست خودشان اون رو نابود کردن و مردمی رو که با زور به تلگرام برده بودند به زور هم میخواستند خارج کنند و این نکته عجیب تر بود که باعث شد اینترنت ایران و فضای مجازی به یک کلاف پیچ در پیچ تبدیل بشه که هیچ شخص و نهادی نتونه اون رو باز کنه و شاید اگر زمانی دولت میتونست (مثلا مسائل سال 88) با بستن چند سایت و چند کلیک و با قدرت فیلترینگ یک شورش رو بخوابونه امروز به جایی رسیده که فیلترینگ بی اثر شده و دولت مستقیما مجبوره در مواقع ضروری( در یک حرکت عصر حجری کل اینترنت رو قطع کنه) و به میلیون ها کسب و کار آسیب وارد کنه و بعد از این ماجرا خوشحال بشن که ایول!دشمن مایوس شد!
اما من بعنوان یه کارشناس اینترنت معتقدم اگر نظام در مسئله اینترنت با سیاست درست وارد نشه و به یک قدرت در شبکه فارسی زبانان تبدیل نشه همین قطع اینترنت هم ممکنه با ظهور امکانات سخت افزاری جدید و با سو استفاده دشمنانی همچون آمریکا و سعودی ناچار شه روزی تک تک مودم های خانگی مردم رو جمع کنه تا بتونه فتنه رو بخوابونه.و این کاملا به سیاست های کلی نظام در آینده ربط داره!شما چی فکر میکنید؟