میتوان گفت مهمترین بخش در یک پرتره، چشمان سوژه شما است. شاید در یک یا دو مورد خاص از عکسهای خبری این موضوع صدق نکند، اما در اکثر موارد، چشمها نقطه کانونی عکسهای پرتره هستند. دلیل این امر آن است که وقتی ما به صورت فردی با دیگران تعامل میکنیم، از طریق چشمها با یکدیگر ارتباط برقرار میکنیم. شما حتی اگر با بهترین دوربین سونی برای عکاسی پرتره il عکس بگیرید، اما ندانید کچ لایت چیست و چطور از ان استفاده کنید، عکس های پرتره خوبی نمیتوانید بگیرید.
به عنوان یک عکاس، بسیار مهم است که بتوانید چشمان سوژه خود را به عنوان نقطه کانونی در تصاویرتان نشان دهید. یک راه کلیدی برای انجام این کار، استفاده و کنترل آگاهانه از بازتاب نور در چشم (Catchlights) است. بازتاب نور در چشم در عکاسی پرتره، انعکاس منبع یا منابع نور شما در چشمهای سوژه تان است.
این مقاله به بررسی دلایل اهمیت بازتاب نور در چشم، نحوه استفاده و چگونگی کنترل آنها میپردازد. همچنین راههای مختلفی برای کمک به شما ارائه میکند که بتوانید بازتاب نور در چشم سوژه را بیشتر یا کمتر کنید.
همانطور که در بالا گفتیم، بازتاب نور در چشم یا اصطلاح کچ لایت در واقع اشاره به انعکاس منبع نور شما در چشمان سوژه دارد. مهم نیست از نور طبیعی یا فلاش یا حتی نور ثابت و پیوسته استفاده میکنید. اگر نوری به طور مستقیم وارد چشمان سوژه شما شود، یک کچ لایت در چشم ایجاد خواهد شد.
از نظر عکاسی، این موضوع مهم است زیرا وجود یک بازتاب نور در چشم، در عکاسی پرتره به معنی نمایش جزئیات دقیق در چشم سوژه در تصاویر نهایی است. اگر در چشمها هیچ جزئیاتی وجود نداشته باشد و چشمها محو باشند، برقراری ارتباط بیننده با سوژه بسیار سختتر میشود. شما احتمالا قبلا اصطلاح «چشمان بیروح» را شنیدهاید. منظور ما همین حالت است.
شاید به همین دلیل هم باشد که ما در فوکوس خودکار دوربینهای جدید، چیزی به نام تشخیص لب یا تشخیص گوش نداریم و تمامی دوربینها صرفا روی تشخیص چهره و در دوربینهای مدرن، روی تشخیص چشم کار میکنند. وجود کچ لایت، فوکوس روی چشم را دقیقتر نمایش میدهد.
همانطور که گفتیم، برای ایجاد بازتاب نور در چشم (Catchlight) در عکسهای پرتره، باید نور را به طور مستقیم به چشمان سوژه بتابانید. سادهترین راه برای انجام این کار، تنظیم صحیح جهت و شدت نور اصلی یا همان (Key Light) است.
نور اصلی، درخشانترین منبع نور در عکس شما است. با تاباندن مستقیم این نور به چشمان سوژه، مطمئن میشوید که بازتاب نور در چشم به اندازه کافی قابل توجه و روشن باشد.
دو حالت وجود دارد. یا با نور طبیعی کار میکنید یا با نور استودیویی.
نکات مهم:
برای اینکه این بازتابها طبیعیتر به نظر برسند، میتوانید از تکنیک نورپردازی از بالا استفاده کنید. ما در مطلب دیگری به انواع تکنیک های نورپردازی عکس پرتره پرداختیم. در اغلب چیدمانهای نورپردازی، نور اصلی همواره در بالاتر از سطح صورت قرار میگیرد تا شبیه به تابش نور خورشید باشد.
محل قرارگیری کچ لایت عکاسی: با استفاده از نورپردازی از بالا، بازتاب نور در چشم درست در قسمت بالایی عنبیه قرار میگیرد، همانطور که در فضای باز و زیر نور خورشید اتفاق میافتد. این موقعیت برای کچ لایت عکاسی طبیعیتر به نظر میرسد.
نمایش بخش بیشتری از چشم: نورپردازی از بالا باعث میشود تا قسمت بیشتری از چشم سوژه در عکس قابل مشاهده باشد.
نکته: اگر از چند منبع نور برای ایجاد چند بازتاب نور در چشم استفاده میکنید، جایگاه این بازتابهای اضافی اهمیت چندانی ندارد. اما همچنان توصیه میشود که نور اصلی را طوری تنظیم کنید که بازتاب نور اصلی در قسمت بالایی چشم قرار بگیرد.
تا اینجا یاد گرفتیم که چگونه با نورپردازی مناسب، بازتاب نور را در چشم سوژه ایجاد کنیم. اما اندازه این بازتاب چقدر باید باشد؟ بزرگ یا کوچک؟
اگر نمیدانید اندازه درست برای کچ لایت چیست، باید بگوییم که اندازه کچ لایت در عکاسی پرتره اصولا به منبع نوری که از آن استفاده میکنید، بستگی دارد.
اگر در نور طبیعی عکاسی میکنید، احتمالا منبع نور شما خورشید یا پنجره است. اگر نور شما خود خورشید است که طبیعتا به صورت یک نقطه نورانی کوچک در چشم سوژه منعکس میشود.
اما اگر جلوی پنجره عکس میگیرید، احتمالا یک مستطیل محدب نیمی از مردمک چشم را میپوشاند.
در یک روز ابری، کل آسمان به عنوان منبع نور عمل میکند. در این حالت، بازتاب نور در چشم میتواند بسیار بزرگ باشد و انعکاس کل آسمان را نشان دهد. در چنین حالتی، عملا ما نقطه کچ لایت را نداریم و سطح بزرگی از چشم روشن و کم کنتراست میشود.
کچ لایت نور استودیویی خیلی مشخصتر و جذابتر است. چون محیط استودیو معمولا تاریک است و کچ لایت در عکاسی آتلیهای خیلی بیشتر خودش را نشان میدهد. اگر از شکل دهندههای نور بزرگ، مثلا یک سافت باکس گودکس Godox Softbox with Bowens Mount 80x120cm برای نرم کردن نور استفاده میکنید، احتمالا اندازه کچ لایت نور آن در چشم سوژه، شبیه به یک پنجره خواهد بود! البته کمی بالاتر از خط میانی چشم.
اصولا در استودیو با استفاده از ابزارهایی مانند سافتباکس بزرگ و نزدیک به سوژه، بازتاب نوری به وجود میآید که اندازه بسیار بزرگی دارد و بخش قابل توجهی از چشم را میپوشاند.
اندازهی ایدهآل برای بازتاب نور در چشم کاملا سلیقهای است. اما به طور کلی، اندازهای متوسط توصیه میشود.
بازتاب نور خیلی کوچک: بازتابهای بسیار کوچک به خصوص در عکسهای پرتره از نمای نزدیک، به سختی قابل مشاهده هستند و جذابیت کافی را ایجاد نمیکند.
بازتاب نور خیلی بزرگ: بازتابهای بسیار بزرگ، بخش زیادی از چشم را اشغال میکنند و بر یکی از مهمترین عناصر تصویر که عنبیه چشم است غالب میشوند.
برخی افراد اعتقاد دارند که بازتاب نور در چشم همیشه باید کوچک باشد. اما این یک قانون کلی نیست. شما میتوانید از هر اندازهای که برای عکس خود مناسب میدانید استفاده کنید.
تا به اینجا آموختیم که چگونه با نورپردازی مناسب، بازتاب نور را در چشم سوژه ایجاد کنیم و اندازه و درخشش آن را بر اساس سلیقه و هدف خود تنظیم نماییم. اما فراتر از این اصول اولیه، دنیای وسیعی از تکنیکهای خلاقانه برای استفاده از بازتاب نور در چشم وجود دارد.
با کمی خلاقیت و تمرین، میتوانید از بازتاب نور در چشم به عنوان ابزاری برای زیباتر کردن و تاثیرگذاری بیشتر بر روی عکسهای پرتره خود استفاده کنید. در ادامه، به چند مورد از این تکنیکهای خلاقانه اشاره میکنیم و به شما میگوییم که بهترین تکنیکها برای کچ لایت چیست .
یکی از راههای ساده برای تغییر شکل ظاهری بازتاب نور در چشم سوژه، اضافه کردن منابع نور بیشتر (که در چشم سوژه قابل مشاهده باشند) است. یعنی مثلا اضافه کردن نور ریم لایت یا کیکر لایت تاثیری روی کچ لایت چشم ندارد. درباره ریم لایت و کیکر لایت و اصول نورپردازی در عکاسی پرتره قبلا در دیجی آرکی توضیح داده ایم.
احتمالا سادهترین راه برای جذابتر کردن بازتاب نور در چشم، اضافه کردن یک یا دو منبع نور اضافی است. هر نور کمکی که در میدان دید سوژه قرار داشته باشد، معمولا به صورت یک بازتاب نور اضافی در چشم او ظاهر خواهد شد.
در تصویر نمونه، دو نور پرکننده به عنوان دو بازتاب نور دیگر در چشم سوژه دیده میشوند.
نکته مهم در این تکنیک، زیادهروی نکردن است. اگر کل چشم سوژه توسط چندین بازتاب نور بزرگ پوشانده شود، احتمالا برای بیننده بیشتر گیجکننده خواهد بود تا هوشمندانه. به هر حال، بهتر است خودتان تمرین و تجربه کنید. اما اگر احساس کردید بیش از حد نوردهی کردهاید، نترسید که کمی از شدت نورها کم کنید.
اضافه کردن یک رفلکتور سفید ساده به عنوان نور پرکننده میتواند با ایجاد بازتاب نور خودش، به درخشش بیشتر چشمهای سوژه کمک کند. قبلا در نورپردازی پرتره به روش تک نور برایتان گفتیم که این روش معمولا به ایجاد نوری ملایم در زیر صورت ، و خطی ظریفتر از نور در زیر حدقه چشم منجر میشود، اما در نهایت میتواند چشمانی بسیار روشنتر و زندهتر را در تصاویر شما به نمایش بگذارد.
استفاده از الگوهای نورپردازی که نیازمند منابع نور متعدد هستند نیز میتواند بازتابهای نور جالبی ایجاد کند. نورپردازی ضربدری (Cross Lighting) و نورپردازی صدفی (Clamshell Lighting) دو الگوی خاص هستند که میتوانند جلوههای جذابی خلق کنند. هر دوی این الگوها فقط به دو منبع نور نیاز دارند.
اگر نمیدانید تاثیر الگوی صدفی برای کچ لایت چیست، در اینجا میتوانید تاثیر نورپردازی صدفی را بر روی چشمهای سوژه مشاهده کنید.
نور خلاقانه برای کچ لایت چیست؟ نورهای حلقهای (Ring Light) مانند رینگ فلاش یا رینگ لایت و سایر منابع نور خلاقانه مانند بیوتی دیش، بازتابهای نور منحصربهفردی ایجاد میکنند که میتوانند برای جذابیت بصری مورد استفاده قرار گیرند.
در دیجی آرکی گزینههای نورپردازی جالب توجهی وجود دارد که بازتابهای نور منحصربهفردی ایجاد میکنند. برجستهترین آنها رینگ لایتها است. رینگ لایتهای نور را به طور مستقیم بر روی سوژه میتابانند، اما برای دریافت یک کچ لایت حرفهای و زیبا، دوربین شما باید در مرکز حلقه یا رینگ قرار بگیرد. بازتاب نور در این حالت به صورت حلقهای در چشمهای سوژه ظاهر میشود.
استفاده از این نوع نورها و سایر نورهای مشابه، نتیجه جالبی به دست میدهد و میتواند به شما در دستیابی به نورپردازیهای جالب در عکسهای پرتره تان کمک کند.
در اینجا، میتوانید شکل حلقهای متمایزِ بازتاب نور ایجاد شده با نور پیوسته رینگ لایت نایس فوتو SamNiceFoto FS-480 II 48W Ring Light را مشاهده کنید.
یک نکتهی مهم در مورد این منابع نور خلاقانه: در حالی که بسیاری از افراد عاشق جلوهای هستند که این نورها ایجاد میکنند، افراد زیادی هم هستند که این جلوه را دوست ندارند و به شدت از آن متنفر هستند. با توجه به هدف و مخاطب تصاویرتان، ممکن است منابع نور خلاقانه را بپسندید یا از ان متنفر شوید.
تسلط بر نحوهی استفاده از بازتاب نور در چشم، روشی عالی برای ارتقای کیفیت عکسهای پرتره شماست. همانطور که در این متن خواندید، تکنیک ایجاد کچ لایت چشم ساده و تاثیرگذار است و میتواند باعث شود تا فرایند عکاسی پرتره برای شما لذتبخشتر شود.
علاوه بر این، تمرکز بر ایجاد بازتاب نور در چشم، شما را به سمت سناریوها و نورپردازیهای جالبی سوق میدهد که شاید با روشهای دیگر به آنها دست پیدا نمیکردید.