دکتر علی ابراهیمی متخصص کودکان و نوزادان
دکتر علی ابراهیمی متخصص کودکان و نوزادان
خواندن ۵ دقیقه·۴ سال پیش

شش ماه و یک هفته

رشد فرزند شما

این هفته کودک خوردن اولین غذای سفت را شروع می کند. به این نوع مواد غذایی غذای کمکی و به این تغذیه، تغذیه تکمیلی می گویند. با توجه به نیازهای تغذیه ای شیرخوار غذای کمکی در شروع باید بسیار ساده و نرم و از موادی تهیه شود که هضم آنها آسان باشد. برای مثال می توان برای شروع از فرنی آرد برنج استفاده نمود و به تدریج به غلظت آن افزود.  به تدریج می توانید از مواد غذایی دیگر نیز برای تهیه غذای کودک استفاده نمایید. اکثر کودکان از حدود یک سالگی می توانند از غذای سفره استفاده نمایند و دیگر نیازی به فراهم نمودن غذای مخصوص برایشان نیست.
شیر مادر در این زمان دیگر کفاف همه نیازهای کودک را نخواهد کرد. شیرخواران در سن شش تا هشت ماهگی 70% از نه تا یازده ماهگی 55% و در یک تا دو سالگی 40% از حوائج تغذیه ای خود را از شیر مادر کسب کرده و بقیه را از تغذیه کمکی دریافت می کنند. همچنین آهن نیز باید به رژیم غذایی شیرخوار برای جلوگیری از فقر آهن اضافه شود.
در این ماه احتمالا اولین دندان کودک در می آید. معمولا ابتدا یکی از دندان های جلوی فک پایین و به دنبالش دندان کناریش و سپس دو دندان جلوی فک بالا در می آیند. وقتی اولین دندان های کودک ظاهر می شوند آنها را به آرامی دوبار در روز با مسواک بچه یا با انگشت خود که آغشته به خمیر دندان مخصوص کودکان است، تمیز کنید. اگر در ابتدا کودک تمایلی به این کار ندارد سعی کنید با بازی این کار را انجام دهید.

زندگی شما: بهبود تغذیه
کودک اولین غذاهای خود را می خورد ولی شما نیز باید مطمئن باشید خودتان هم غذاهای مناسبی می خورید. خوردن غذای سنگین می تواند شما را کسل کند، بنابراین سعی کنید وعده های غذایی سبک و مقوی داشته باشید تا بتوانید سطح انرژی خود را بالا ببرید.

  • زمانی برای صبحانه بگذارید: حتی اگر صبح عجله دارید، بدنتان نیاز دارد بعد از خواب شب یا بدخوابی در طول شب، دوباره سوختگیری کند. پروتئین هایی مثل تخم مرغ و یا کربوهیدرات هایی که دیر جذب می شوند مثل فرنی، در تمام طول روز به شما انرژی می دهند.
  • از جدول هرم غذایی پیروی کنید و از خواص انواع غذاها بهره ببرید:  پنج سهم میوه و سبزیجات توصیه شده را روزانه در برنامه خود قرار دهید. سبزیجات خام خرد شده را در یخچال و در دسترس بگذارید. میوه چه بصورت خشک چه یخ زده و چه کمپوت مفید است. با میوه های یخ زده یا تازه یخ در بهشت یا آبمیوه یا ماست میوه ای درست کنید.
  • از خوردن تنقلات وقتی احساس گرسنگی می کنید بپرهیزید: خوردن چیپس و شیرینی به علت تولید انرژی کاذب زیاد شما را بیش از پیش کسل می کند. مواد مغذی دیگری را مثل میوه های خشک و انواع مغزها جایگزین کنید. با میوه خشک یا خرد شده،  کشمش، تخم آفتاب گردان یا کدو و خشکبار برای خود میان وعده درست کنید.
  • غذاهای حاوی نشاسته (کربوهیدرات ها) بسیار مهم هستند پس مصرف آنها را به بهانه وزن کم کردن قطع نکنید. در صورت امکان از مواد سبوس دار گوناگون استفاده کنید. ماکارونی با سس گوجه یا بیسکویت عصرانه با پنیر را امتحان کنید. به یاد داشته باشید مقدار زیادی آب بنوشید.

نکات این هفته برای شما
• کودک شما نیم سال سن دارد. او مهارت های فوق العاده ای را یادگرفته است. به احتمال زیاد می تواند صداها را تقلید کند، حباب فوت کند و از رو به پشت یا از پشت به رو غلت بزند.
• او مشتاق به حرکت کردن است. می بینید که سعی دارد خود را از روی شکم به جلو بکشد. این حرکت نشان می دهد او درحال شروع سینه خیز رفتن است.
• غذای کمکی در روز اول یک بار و با توجه به میل شیرخوار یک تا دو قاشق مربا خوری از فرنی آرد برنج است که صبح و بلافاصله بعد از تغذیه با شیر مادر داده می شود. دفعات تغذیه در روز دوم به دو بار می رسد. یک نوبت صبح و یک نوبت عصر. از روز سوم تا هفتم به این مقدار به تدریج اضافه می شود.
• در مورد بعضی از شیرخوارن که به نظر می رسد طعم فرنی یا حریره بادام را دوست ندارند می توان یک حلقه موز رسیده یا یک تکه سیب را به دقت پوست کنده داخل فرنی رنده کرد. 
• به علل مختلف همراه با تغذیه کمکی تغذیه با شیر مادر را ادامه می دهیم. یکی این که تغذیه با شیر مادر باعث می شود طفل کمتر احساس گرسنگی بکند. از طرف دیگر به علت دریافت مواد ایمنی زا موجود در شیر مادر احتمال ابتلا به انواع بیماریهایی که ممکن است با شروع تغذیه کمکی پیش بیاید کمتر شده و حتی در بهبود بیماری کمک کننده است. همچنین آنزیم های موجود در شیر مادر به هضم چربی پروتئین و مواد نشاسته ای کمک کرده و در نهایت با ادامه شیردهی از سینه ارتباط صمیمی و نزدیک بین مادر و کودک حفظ می شود.
• این دوره شروع زمانی است که کودک دیگر خود را بخشی از شما نمی بیند و این ترس برایش وجود دارد که شما او را ترک کنید. مدت زمانی لازم است تا با این قضیه کنار بیاید ولی شما می توانید کمکش کنید.
• دندان در آوردن ممکن است کودک را بی قرار کرده و شبها بیدار نگاه دارد.  خبر خوب این که برای بیشتر بچه ها اولین دندانها بیشترین اذیت را برای او به دنبال دارند. بنابراین این ناراحتی ها چند ماه دیگر فروکش خواهد نمود. اگر علاقه مند هستید تا از علائم دندان در آوردن شیرخواران بیشتر بدانید به این مقاله مراجعه فرمایید.
• شیر مادر همچنان غذای اصلی شیرخوار از نظر دریافت انرژی، مواد غذایی و مایعات است و تغذیه با شیر مادر باید بر حسب میل و تفاضای شیرخوار به دفعات زیاد ادامه داشته باشد. توصیه می شود به خصوص در فصل گرما هر روز چند نوبت آب جوشیده خنک شده به وی داده شود.
• آب لوله کشی اگر یک دقیقه جوشانده شود قابل استفاده است ولی آب چاه یا رودخانه را باید به مدت 15-10 دقیقه جوشاند تا تمامی آلاینده ها حذف شوند.
• حتی المقدور از دادن آب معدنی به شیرخواران خودداری شود چون املاح موجود در آن برای شیرخوار مناسب نیست.

شش ماه و یک هفتهغذای کمکی
دکتر علی ابراهیمی متخصص کودکان و نوزادان با 24 سال سابقه طبابت که در سالهای قبل سایتی آموزشی برای خانمها و علاقمندان به کودکان داشتم که توسط این پلتفرم در قالبی جدید خواهان احیای آن هستم
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید