خیلی از والدین در رابطه با زمان ارتودنسی بیماران شکاف لب و کام و درمان ارتودنسی سوال می پرسند. شکاف کام و لب (CLP) شایعترین ناهنجاری مادرزادی صورت است. میزان بروز آن با توجه به جمعیت مورد مطالعه متفاوت است اما برای هر 1000 تولد معمولاً بین 1 تا 1.82 است. علت آن مربوط به عوامل ژنتیکی یا عوامل محیطی است. بیماران CLP ممکن است از زیبایی نامطبوع لبخند و اعتماد به نفس پایین رنج ببرند، که منجر به مشکلات در تعاملات اجتماعی می شود.
بیماران با شکاف کام و لب بیشتر نیاز به درمان ارتودنسی دارند، آنها اکثرا دچار تغییر در شکل و اندازه دندان ها می شوند. در دختران، شکاف کام جدا شده در مقایسه با پسران بیشتر است.
در بدو تولد کودکان با شکاف لب و کام در زمان شیر خوردن از سینه مادر با مشکل مواجه می شوند، زیرا وجود شکاف در کام، باعث می شود که در دهان خلاء ایجاد نگردد، شیر خوردن از سینه مادر نیاز به ایجاد خلاء در دهان دارد.
در این شرایط استفاده از دستگاه های ارتودنسی کمک کننده است، این دستگاه ها از ورود شیر به بینی جلوگیری می کنند، این دستگاه در سقف دهان نوزاد قرار داده می شود.
مشکلات شنوایی یکی دیگر از اختلالاتی است که کودکان دارای شکاف لب و کام تجربه می کنند، با وجود ناهنجاری در دستگاه تنفس، احتمال تجمع مایع در گوش میانی را افزایش می دهد، همین امر سبب بروز عفونت در گوش میانی و تاثیر در شنوایی کودک می گردد.
همینطور کودکان همراه با شکاف لب و کام دیر تر از سایر کودکان صحبت می کنند، لازم است هر چه سریعتر اقدامات درمانی و البته گفتار درمانی برای این کودکان انجام شود.
بروز مشکلات دندان ها و فک از دیگر مشکلات این بیماری است، همانطور که گفته شد این بیماری تعداد دندان ها را نیز تحت تاثیر قرار می دهد. این کودکان معمولا دندان های کوچک دارند و یا جوانه دندان در ناحیه شکاف ندارند، در نتیجه کاهش رشد فک بالا در این کودکان بسیار شایع است. لازم است بعد از مشاوره با متخصص ارتودنسی اقدامات لازم به منظور جلوآوردن فک بالا و مرتب کردن دندان ها انجام شود .
پروتکل درمانی چند رشته ای به طور مکرر در طول سالیان متمادی گسترش یافته است، این درمان با جراحی های اولیه تا پایان بلوغ آغاز می شود. درمان ممکن است در حدود 3 تا 6 ماهگی با ترمیم لب یا در 10 تا 12 ماهگی با پالاتوپلاستی آغاز شود. بهترین مرحله برای عمل این است که دندان نیش مجاور شکاف، نیمی از سه چهارم تشکیل ریشه خود را کامل کند. درمان ارتودنسی قبل از پیوند استخوان ممکن است انجام شود، با هدف بهبود رابطه فک بالا و مشخصات صورت، همچنین کمک به موقعیت بخشهای شکاف آلوئول درمان صورت می گیرد.
این جراحی، دندان را برای رویش و حمایت پریودنتال از دندانهای مجاور شکاف ، دندان نیش و دندان جانبی تقویت می کند. لازم به ذکر است از چندین منطقه به عنوان اهدا کننده استخوان استفاده می کند .