سیدرضا آیتی
مدیرعامل مرکز پردازش ایفا (خدمات یکپارچۀ لجستیکی)
انتخاب دولت جدید و استقرار وزیران تازه‌نفس راه و شهرسازی صنعت، معدن و تجارت و دیگر وزارت‌خانه‌های مرتبط، چشم‌انداز امیدبخشی پیش روی اصحاب لجستیک در بخش خصوصی قرار داده است. با عنایت به نقش حیاتی صنعت لجستیک - در معنای وسیع خود و اعم از صنعت حمل‌ونقل کشور - در اقتصاد و توسعۀ کشور و با در نظر داشتن چالش‌های موجود و پتانسیل‌های بالقوۀ این صنعت، می‌توان امیدوار بود که رئیس‌جمهور و دولت آتی مطالبات بخش خصوصی را بشنوند و مطمح نظر قرار دهند. مسائل متعددی که اهم آن را می‌توان چنین برشمرد:
۱. بهبود زیرساخت‌های حمل‌ونقل: یکی از مهم‌ترین نیازهای صنعت لجستیک، بهبود زیرساخت‌های حمل‌ونقل است. این شامل نوسازی و گسترش شبکۀ جاده‌ای، ریلی، بندری و فرودگاهی کشور می‌شود. درخواست می‌شود بودجه‌ای ویژه برای این امر اختصاص یابد و برنامه‌ای جامع برای ارتقای زیرساخت‌ها تدوین و اجرا شود.
۲. تسهیل قوانین گمرکی و تجاری: قوانین پیچیده و گاه دست‌و‌پاگیر گمرکی، مانعی جدی برای فعالیت‌های لجستیکی است. انتظار داریم با بازنگری در این قوانین، فرآیندهای گمرکی ساده‌سازی شوند و استفاده از فناوری‌های نوین برای تسریع در امور گمرکی مورد توجه قرار گیرد.
۳. حمایت از نوسازی ناوگان حمل‌ونقل: ناوگان فرسودۀ حمل‌ونقل، چالشی جدی برای صنعت لجستیک است. ارائۀ تسهیلات ویژه و معافیت‌های مالیاتی، زمینه را برای نوسازی ناوگان حمل‌ونقل جاده‌ای، ریلی و دریایی فراهم خواهد ساخت.
۴. توسعۀ مناطق آزاد و ویژۀ اقتصادی: مناطق آزاد و ویژۀ اقتصادی نقش مهمی در توسعۀ فعالیت‌های لجستیکی دارند. توسعۀ این مناطق و ایجاد مشوق‌های لازم، می‌تواند زمینه‌ساز جذب سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی در حوزۀ لجستیک شود.
۵. حمایت از دیجیتالی شدن صنعت لجستیک: فناوری‌های نوین نقش مهمی در بهبود کارایی فعالیت‌های لجستیکی دارند. درخواست اکوسیستم استارتاپی این است که با حمایت از استارتاپ‌ها و شرکت‌های فناور در لجستیک، زمینه برای دیجیتالی‌شدن این صنعت فراهم شود.
۶. آموزش و توانمندسازی نیروی انسانی: نیروی انسانی ماهر، کلید موفقیت در صنعت لجستیک است. با همکاری وزارت علوم و آموزش‌و‌پرورش، برنامه‌های آموزشی تخصصی لجستیک در دانشگاه‌ها و مراکز فنی و حرفه‌ای می‌تواند گسترش یابد.
۷. تسهیل همکاری‌های بین‌المللی: صنعت لجستیک ماهیتی بین‌المللی دارد و با تسهیل روابط بین‌المللی و عضویت در پیمان‌های منطقه‌ای و جهانی، می‌توان بستر همکاری‌های جهانی در لجستیک را پدید آورد.
۸. حمایت از توسعۀ لجستیک سبز: با توجه به اهمیت مسائل زیست‌محیطی، انتظار می‌رود با ارائۀ مشوق‌های لازم، زمینۀ توسعۀ لجستیک سبز و استفاده از انرژی‌های پاک در فعالیت‌های لجستیکی فراهم آید.
۹. ایجاد نهاد تنظیم‌گر در صنعت لجستیک: برای هماهنگی بهتر بین بخش‌های مختلف صنعت لجستیک، نهادی تنظیم‌گر با اختیارات لازم می‌توان ایجاد کرد تا سیاست‌گذاری‌های کلان در این حوزه را انجام دهد.
۱۰. حمایت از شرکت‌های کوچک و متوسط: شرکت‌های کوچک و متوسط نقش مهمی در پویایی صنعت لجستیک دارند. با ارائۀ تسهیلات ویژه و مشاوره‌های تخصصی، از این شرکت‌ها حمایت کنید.
۱۱. توسعۀ مراکز لجستیکی: ایجاد و توسعۀ مراکز لجستیکی مدرن می‌تواند به بهبود کارایی فعالیت‌های لجستیکی کمک کند. درخواست دست‌اندرکاران این عرصه آن است که با اختصاص زمین و ارائۀ تسهیلات لازم، زمینه برای ایجاد این مراکز فراهم شود.
۱۲. بهبود امنیت مسیرهای حمل‌ونقل: امنیت یکی از مهم‌ترین عوامل در فعالیت‌های لجستیکی است. استدعای بخش خصوصی این است که با تقویت نیروهای امنیتی و استفاده از فناوری‌های نوین، امنیت در مسیرهای حمل‌ونقل افزایش یابد.
۱۳. حمایت از تحقیق و توسعه: نوآوری کلید پیشرفت در صنعت لجستیک است. با اختصاص بودجه‌ای ویژه به تحقیق و توسعه در این باره، زمینه برای نوآوری و بهبود فرآیندها مهیا خواهد شد.
۱۴. تسهیل صدور مجوزها: فرآیندهای طولانی و پیچیدۀ صدور مجوز، مانعی برای توسعۀ فعالیت‌های لجستیکی است. با ایجاد پنجرۀ واحد و ساده‌سازی فرآیندها، صدور مجوزهای لازم را تسهیل کنید.
۱۵. حمایت از توسعۀ لجستیک شهری: با توجه به رشد شهرنشینی، لجستیک شهری اهمیت ویژه‌ای یافته است. انتظار می‌رود با همکاری شهرداری‌ها، برنامه‌ای جامع برای بهبود لجستیک شهری تدوین و اجرا شود.
در پایان، امید است با توجه به آغاز به کار دولت جدید و اهتمام مسئولین به مطالبات اکوسیستم لجستیکی کشور و اجرای برنامه‌های لازم جهت تحقق آنها، شاهد رشد و شکوفایی صنعت لجستیک در ایران باشیم. این امر نه‌تنها به بهبود وضعیت اقتصادی کشور در میان‌مدت کمک می‌کند، بلکه در درازمدت می‌تواند ایران را به قطبی مهم در لجستیک منطقه بدل سازد.
منتشر شده در روزنامۀ اعتماد، ۳۱ مرداد ۱۴۰۳
