لهستان کشوری باورنکردنی است که دارای تاریخ آموزش و فرهنگی متنوع و غنی است. سابقه تاسیس دانشگاه در این کشور به قرن 14 باز می گردد و تحصیلات دانشگاهی در لهستان بیش از 650 سال سابقه دارد. تحصیل در لهستان می تواند یکی از بهترین تجربیات در زندگی شما باشد. دانشگاه های لهستان دوره های زیادی را ارائه می دهند که به زبانهای مختلف از جمله انگلیسی تدریس می شوند و سطح کلی تحصیلات و آموزش آکادمیک در این کشور نیز بالا است. در این مقاله اطلاعات کلی مربوط به تحصیل در لهستان را بررسی خواهیم کرد.
لهستان عضو اتحادیه اروپا است و در سال 2007 به عضویت منطقه شینگن پیوست. لهستان به خاطر موقعیت مکانی، جایگاه ویژه ای در اتحادیه اروپا دارد و مرز لهستان با رودخانه باگ به مرز شرقی اتحادیه اروپا تبدیل شده است. از نظر جغرافیایی و ژئوپلیتیکی، لهستان موقعیت مرکزی را اشغال می کند. کشور لهستان از نظر امنیت اجتماعی نیز سطح بالایی دارد. به همین علت و همچنین وجود سرمایه گذاری های خارجی در این کشور، هزینه زندگی و تحصیلات پایین و بهره مندی لهستان از امکانات اتحادیه اروپا، پیش بینی ها حاکی از افزایش تعداد مهاجران به این کشور است.
انواع مختلفی از موسسات آموزش عالی در لهستان وجود دارد که دو مورد از آنها متداول تر است: 1) دانشگاه ها 2) دانشگاه های فنی
اصلی ترین تفاوت میان این دو دسته، تمرکز آنها بر مهارتهای انشجویان است. معمولا در دانشگاه ها تمرکز بر فعالیت ها و مهارتهای علمی دانشجویان است و در دانشگاه های فنی (مانند موسسات فنی و حرفه ای کشور ایران) تمرکز بر مهارتهای عملی دانشجویان بالاتر است. البته این مساله کلی است و استثناهایی در میان آنها نیز وجود دارد. نوع دیگری از دسته بندی دانشگاه ها در لهستان، دسته بندی دانشگاه های خصوصی و ددولتی است. مؤسسات آموزش عالی لهستان در برنامه های بین المللی تبادل دانشجویان (اراسموس) شرکت می کنند. به همین دلیل دانشجویان کشور لهستان می توانند بخشی از تحصیلات خود را در کشورهای دیگر عضو پیمان اراسموس بگذرانند. در سالهای اخیر تعداد موسسات آموزش عالی در لهستان 5 برابر شده است و هر سال حدود 500 هزار نفر دانشجو در سراسر این کشور مشغول به تحصیل می شوند.
بیش از 800 دوره تحصیلی در مقاطع مختلف(کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا) در این کشور منحصراً به زبان انگلیسی تدریس می شوند. این یک مزیت خوب برای دانشجویان بین المللی است زیرا دردسرهای یادگیری یک زبان جدید را کاهش می دهد. با این حال، برای یک فرد خارجی، آشنایی با برخی از کلمات و اصطلاحات زبان لهستانی مفید و تا حدودی لازم است. این امر برای برقراری ارتباط روزانه در لهستان کمک زیادی خواهد کرد. دفاتر بین المللی دانشگاه ها برای دانشجویان علاقه مند، آموزش زبان لهستانی را به صورت فشرده ارائه می دهند.
در دانشگاه های دولتی لهستان، تحصیل به زبان لهستانی رایگان است. اما ممکن است دانشگاه هزینه ای اندک برای دیگر مخارج از دانشجو دریافت کند. علاوه بر این، بورسیه های تحصیلی برای دانشجویان بین المللی نیز ارائه می شود. بورسیه های تحصیلی انواع مختلفی دارند که ممکن است تمام شهریه یا بخشی از آن را شامل شوند. نوع و مقدار این بورسیه ها به سوابق دانشجو، وضعیت مالیِ او و همچنین دانشکده و دانشگاه انتخابی توسط او بستگی دارد. دانشجویان لازم است در وبسایتهای اصلی دانشگاه ها، اطلاعات بیشتری را درباره بورسیه های تحصیلی آنها کسب کنند.
اگرچه لهستان روند توسعه سریع اقتصادی را طی می کند ، اما هزینه زندگی در شهرهای آن، هنوز به طور قابل توجهی پایین تر از اکثر کشورهای اتحادیه اروپا است. مبلغ 200-400 یورو برای تأمین هزینه اصلی اقامت، غذا و حمل و نقل کافی است. هزینه سرگرمی و شرکت در رویدادهای فرهنگی نیز بسیار پایین تر از میانگین اتحادیه اروپا است. شهریه دانشگاه و نرخ تحصیل نیز در میان دانشگاه های لهستان، بسیار رقابتی است. اما می توان گفت که حداقل نرخ تحصیل در لهستان، حدود 2000 یورو در سال است که چند برابر کمتر از میانگین اتحادیه اروپا است.
سیستم آموزشی لهستان در سالهای اخیر تغییرات خارق العاده ای را تجربه کرده است. به عنوان مثال، این کشور در راستای ساختن یک سیستم آموزشی در سطح جهانی در سال های اخیر، اکنون در حدود 450 موسسه آموزش عالی دارد. در برنامه 2012 ارزیابی بین المللی دانشجویی (PISA)، سیستم آموزش و پرورش لهستان در رتبه 10 بهترین جهان قرار گرفت. در میان فارغ التحصیلان دانشگاهی لهستان نامهای بزرگ و ارزنده ای وجود دارد. از جمله اولین زن برنده نوبل، ماری کوری (که او همچنین تنها زنی است که دو بار برنده نوبل شده است)، آهنگساز افسانه ای، فردریک شوپن و ستاره شناس بزرگ، نیکولوس کوپرنیک.
بخشی از بهترین دانشگاه های لهستان برای تحصیل:
دانشگاه یاگیلونیا که در سال 1364 میلادی تأسیس شد، قدیمی ترین دانشگاه لهستان است. پردیس اصلی این دانشگاه در مرکز شهر کراکف قرار دارد. شهریه های رشته های مختلف در دانشگاه یاگیلونیا از 10000 یورو در سال آغاز می شود. این دانشگاه دارای 15 دانشکده از جمله علوم انسانی، حقوق، علوم طبیعی، علوم اجتماعی و پزشکی است. کتابخانه دانشگاه یاگیلونیا یکی از بزرگترین کتابخانه های لهستان است و دارای چندین نسخه خطی قرون وسطایی و همچنین مجموعه گسترده ای از ادبیات سیاسی زیرزمینی است. بیش از 70 انجمن دانشجویی بخشی از دانشگاه هستند. این انجمن ها برای تشویق دستاوردهای علمی دانشجویان، برگزاری سخنرانی، گشت و گذار و کنفرانس های بین المللی تاسیس شده اند.
دانشگاه ورشو یکی از بزرگترین موسسات لهستان و همچنین یکی از معتبرترین آنها است. شروع شهریه ها در دانشگاه ورشو از 2500 یورو در سال می باشد. در حالی که بیشتر برنامه های تدریس در این دانشگاه به زبان لهستانی است، اما بیش از 20 برنامه تحصیلی ارائه می دهد که به زبان انگلیسی تدریس می شوند. از جمله دوره های اقتصاد، تجارت و علوم سیاسی. پردیس اصلی دانشگاه در مرکز شهر ورشو واقع شده و شامل چندین کاخ تاریخی است. چهار فارغ التحصیل دانشگاه ورشو برنده جوایز نوبل هستند. فردریک شوپن نیز از همین دانشگاه فارغ التحصیل شده است.
دانشگاه آدام میکیویچ یکی از دانشگاه های مهم لهستان است که در شهر پوزنان واقع شده است. ریشه های تاسیس این دانشگاه به سال 1611 میلادی بر می گردد اما در سال 1919 رسما افتتاح شده است. در سال 1955، این دانشگاه به نام آدام میکویویچ، شاعر رمانتیک لهستانی نامگذاری شد. شهریه های رشته های مختلف این دانشگاه از رقم 5800 یورو در سال آغاز می شود. برنامه های کارشناسی در این دانشگاه به زبان های انگلیسی، لهستانی و آلمانی تدریس می شوند. دوره های کارشناسی ارشد نیز علاوه بر این زبانها، به زبان هلندی هم تدریس می شوند. موقعیتهای دکترا در این دانشگاه نیز در مجموعه این زبانها در دسترس می باشند.
دانشگاه گدانسک یک دانشگاه دولتی است که در شهر گدانسک در شمال لهستان واقع شده است. با ثبت نام بیش از 30،000 دانشجو که از مقطع کارشناسی ارشد تا دکترا در مقطع دکتری تحصیل می کنند، یکی از مهم ترین دانشگاه های لهستان به حساب می آید. شروع شهریه در این دانشگاه از 3500 یورو در سال است. در دانشگاه گدانسک رشته های مختلفی ارائه می شود که برجسته ترین آنها شامل رشته های گروه پزشکی، قانون و وکالت، علوم اجتماعی، زیست شناسی و بیوتکنولوژی، فیزیک کوانتومی، اقتصاد و... است. در دانشگاه گدانسک، بیش از 80 رشته مختلف با بیش از 200 تخصص و گرایش ارائه می شود. این دانشگاه با داشتن پتانسیل علمی برجسته خود، در زمره بهترین موسسات دانشگاهی در لهستان قرار دارد.
دانشجویان بین المللی از چمله دانشجویان ایرانی، می توانند با رعایت الزامات درخواست و ارائه درخواست خود به دانشگاه های لهستان، روند اقدام برای تحصیل در این کشور را آغاز کنند. سپس، هنگامی که توسط دانشگاه پذیرفته شدند، لازم است برای دریافت ویزای دانشجویی اقدام کنند. موسسه آسپیان نماینده رسمی بهترین دانشگاه های لهستان در ایران است که دانشجویان را در تمام مراحل اقدام برای تحصیل در لهستان یاری خواهد کرد.
